Για τις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας μετά από την έκδοση δεύτερης NAVTEX από πλευράς Τουρκίας, μίλησε την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018 ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο», του Τρίτου Προγράμματος ΡΙΚ.
Ακολουθεί αυτούσιο το κείμενο των ερωτωαπαντήσεων:
«Ερώτηση: Ποιά είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή;
Απάντηση: H Τουρκία έχει ανανεώσει την παράνομη δέσμευση της συγκεκριμένης περιοχής, που είναι δεσμευμένη μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου. Χθες, έγινε μια ανασκόπηση της κατάστασης που διαμορφώνεται λόγω της ανανέωσης της τουρκικής NAVTEX. Αποφασίστηκαν τα επόμενα βήματα και έγινε ανταλλαγή απόψεων για ενδεχόμενες συγκεκριμένες ενέργειες από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, αν η ίδια κατάσταση πραγμάτων συνεχιστεί. Η παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που είναι προγραμματισμένο για την Παρασκευή, θα αξιοποιηθεί. Το θέμα έχει ήδη εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου, ενώ έχουν ήδη διευθετηθεί ξεχωριστές συναντήσεις με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πέραν αυτής με τον Έλληνα Πρωθυπουργό. Σίγουρα, θα υπάρξουν και συναντήσεις με τον Γάλλο Πρόεδρο και τον Ιταλό Πρωθυπουργό. Παράλληλα, αναφέρω ότι ως αποτέλεσμα χθεσινοβραδινών τηλεφωνικών επικοινωνιών με ξένες κυβερνήσεις, οι διπλωματικές διεργασίες συνεχίζονται. Αυτά είναι τα τέσσερα κυριότερα σημεία που μπορώ να αναφέρω ως αποτέλεσμα των χθεσινών εξελίξεων.
Ερώτηση: Έχει αποφασιστεί διάβημα στα Ηνωμένα Έθνη;
Απάντηση: Από την πρώτη στιγμή είχε γίνει διάβημα προς τα Ηνωμένα Έθνη. Το καινούριο στοιχείο που έγινε πριν καν υπάρξει ανανέωση, είναι και η συγκεκριμένη επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
Ερώτηση: Πότε αποστάληκε αυτή η επιστολή;
Απάντηση: Στάλθηκε πριν από την ανανέωση της τουρκικής NAVTEX και είμαι σίγουρος ότι θα σταλεί και καινούργια μετά από τη χθεσινή ενέργεια. Αλλά, αυτή τη στιγμή, επικεντρωνόμαστε κατά κύριο λόγο στην παρουσία του Προέδρου στο Συμβούλιο, στις Βρυξέλλες. Οι ενέργειες που γίνονται από την Τουρκία στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν επηρεάζουν αποκλειστικά την Κύπρο. Πρέπει να δούμε τη μεγαλύτερη εικόνα: επηρεάζουν και τα συμφέροντα ενός άλλου κράτους μέλους της ΕΕ. Επηρεάζουν μια προοπτική ενεργειακών συμμαχιών που αφορούν και στο μέλλον της Ευρώπης. Άρα, σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει άμεσο ενδιαφέρον από πλευράς ΕΕ για το τι γίνεται εκεί. Άρα, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να γίνει μια συζήτηση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επαναλαμβάνω ότι, όπως προκύπτει και από την ενημέρωση που είχαμε χθες βράδυ από ξένες κυβερνήσεις, οι διπλωματικές διεργασίες από αυτούς που επιδεικνύουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, συνεχίζονται.
Ερώτηση: Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι αυτή η συζήτηση στη Σύνοδο; Τι μπορεί να διεκδικήσει η Λευκωσία και η Αθήνα; Στα ρεπορτάζ βλέπουμε μέχρι και την επιδίωξη διακοπής της ιδιότητας του υπό ένταξη κράτους ή τη διακοπή παροχής οικονομικής βοήθειας από την Ευρώπη στην Άγκυρα.
Απάντηση: Το τι καταγράφεται στα διάφορα ρεπορτάζ δεν σημαίνει ότι είναι θέσεις της Κυβέρνησης. Η Κυβέρνηση, όταν πάρει τέτοιες αποφάσεις θα τις ανακοινώσει. Σας απαντώ υπεύθυνα σε σχέση με τα επόμενα βήματα που με έχετε ρωτήσει και αναφέρομαι στο Άτυπο Συμβούλιο της Παρασκευής.
Ερώτηση: H NAVTEX έχει ισχύ μέχρι τις 10 Μαρτίου. Μέχρι τις 10 Μαρτίου σημαίνει ότι τινάζεται στον αέρα ο σχεδιασμός για τη γεώτρηση στον στόχο «Σουπιά». Η ENI δεν έχει άλλα περιθώρια να κρατήσει εκεί το γεωτρύπανο, θέλει να το μεταφέρει αλλού.
Απάντηση: Λαμβάνονται μέτρα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από εκεί και πέρα, όσον αφορά στην ENI και στους ενεργειακούς σχεδιασμούς σίγουρα δεν είναι θετική η εξέλιξη.
Ερώτηση: Και φαίνεται ότι δεν το περιμέναμε;
Απάντηση: Δεν είπε κανείς ότι δεν το περιμέναμε. Υπήρξε ανακοίνωση από πλευράς Κυβέρνησης ότι δεν το περιμέναμε; Είπαμε ότι οι διεργασίες συνεχίζονται ακόμη και αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Μπορεί να πάρει κανείς διαβεβαιώσεις από την Τουρκία; Κανείς δεν μπορεί.
Δεν υπάρχει από την ENI δήλωση ότι αποχωρεί. Σίγουρα το γεωτρύπανο δεν μπορεί να περιμένει χωρίς να κάνει οτιδήποτε. Μέχρι τις 10 Μαρτίου αναβάλλεται η συγκεκριμένη γεώτρηση. Αλλά μέχρι να φύγει το γεωτρύπανο, δεν μπορεί να πει κανένας μετά βεβαιότητας, σίγουρα οι ενδείξεις είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Ερώτηση: Και πλέον πάμε για Φθινόπωρο;
Απάντηση: Όχι, υπάρχει σχεδιασμός και για ενωρίτερα. Αντιλαμβάνεστε ότι μια γεώτρηση το Φθινόπωρο, προϋποθέτει όπως γίνουν διεργασίες και προετοιμασίες από αυτούς που θα κάνουν τη γεώτρηση τουλάχιστον τέσσερις με έξι μήνες ενωρίτερα, αλλά δεν είναι της παρούσης.
Ερώτηση: Σχετικά με το «Αφροδίτη» είχε συνάντηση ο Πρόεδρος;
Απάντηση: [Η συνάντηση του Προέδρου] είναι άσχετη με τη συμφωνία του Ισραήλ με την Αίγυπτο. Αφορά στο Τεμάχιο 12, την εκμετάλλευση του «Αφροδίτη», αλλά δεν σχετίζεται κατ’ ανάγκη με τη συμφωνία Ισραήλ – Αιγύπτου.
Είναι προχωρημένες οι διεργασίες και ελπίζουμε ότι σύντομα θα υπάρξουν ανακοινώσεις. Σας υπενθυμίζω, γιατί είναι σημαντικό να το διευκρινίσουμε αυτό, ότι η Συμφωνία Ισραήλ – Αιγύπτου αφορά υφιστάμενο αγωγό που υπάρχει για εσωτερική κατανάλωση στην Αίγυπτο. Οι συζητήσεις που έχουμε εμείς αφορούν μεταφορά στα τερματικά της Αιγύπτου για επανεξαγωγή από τα εν λόγω τερματικά.
Ερώτηση: Είχε επικοινωνία χθες βράδυ είπατε με ξένες κυβερνήσεις ο Πρόεδρος. Με Ευρωπαίους ηγέτες;
Απάντηση: Με Ευρωπαίους ηγέτες, ή σε επίπεδο Υπουργών, ή σε επίπεδο διπλωματικό με χώρες που επιδεικνύουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή μας. Κι αυτές δεν είναι άλλες από την Γαλλία και την Ιταλία. Σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενημερώσει λεπτομερώς τους Αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων για τις ενέργειες που έγιναν όλες αυτές τις μέρες, γιατί έχω δει και ένα δημοσίευμα στον ημερήσιο Τύπο ότι ξαφνικά αναμέναμε την ανανέωση της NAVTEX για να γίνει σύσκεψη στο Προεδρικό. Τέτοιες συσκέψεις ήταν καθημερινές τις τελευταίες ημέρες, χωρίς τον Γενικό Εισαγγελέα, αλλά σε υπουργικό και τεχνοκρατικό επίπεδο, και δεν δημοσιοποιούνται κατ’ ανάγκη.
Ο Γενικός Εισαγγελέας είναι ο νομικός σύμβουλος του κράτους. Είχαν ακουστεί δημοσίως κάποιες απόψεις από πλευράς κοινοβουλευτικών κομμάτων και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάλεσε και τον Γενικό Εισαγγελέα και τη Νομική Υπηρεσία, για να δούμε ποια είναι η γνώμη τους για αυτές τις ιδέες, επειδή θα συζητηθούν σήμερα.
Δεν τίθεται για μέτρα αντίποινα από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας. Ψύχραιμα και συνετά γίνεται διαχείριση αυτής της κατάστασης πραγμάτων.
Ερώτηση: Γιατί δεν εκδώσαμε εμείς NAVTEX;
Απάντηση: Έχουμε εκδώσει NAVTEX και είναι δεσμευμένη εδώ και καιρό η περιοχή, μέχρι και τον Απρίλιο, από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και η NAVTEX της Τουρκίας που έχει εκδοθεί, έχει εκδοθεί από το κέντρο επιχειρήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, γιατί δεν είναι περιοχή υπό την αρμοδιότητα της Τουρκίας για να δώσει οδηγίες προς ναυτιλωμένους. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, να γίνουμε πιο κατανοητοί στον κόσμο, η ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών [για τον Λίβανο] UNIFIL ή η Ρωσική Ομοσπονδία που ήθελαν να κάνουν ασκήσεις στην περιοχή αποτάθηκαν στην Κυπριακή Δημοκρατία για να εκδώσουν NAVTEX.
Ερώτηση: Και παρότι υπήρχε NAVTEX της Κυπριακής Δημοκρατίας η Τουρκία εξέδωσε για την ίδια περιοχή δική της NAVTEX;
Απάντηση: Ακριβώς. Και ακολούθως, η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε σε ακύρωση της τουρκικής NAVTEX, γιατί δεν έχει εξουσιοδότηση να εκδίδει στη συγκεκριμένη περιοχή.
Ερώτηση: Είναι σε ισχύ και οι άλλες NAVTEX τώρα για τις στρατιωτικές ασκήσεις της UNIFIL και των Ρώσων;
Απάντηση: Της UNIFIL ήταν μόνο για μια ημέρα, την 19η [Φεβρουαρίου]. Από πλευράς των Ρώσων είναι μέχρι και τις 24 Φεβρουαρίου.
Για να μην δημιουργούμε λανθασμένες εντυπώσεις στον κόσμο, δεν σχετίζονται με κανένα τρόπο οι δύο αυτές NAVTEX με το τι κάνει η Τουρκία στο Τεμάχιο 3. Πρόκειται για περιοχές βορείως και νοτίως του Τεμαχίου 3, περιοχές που εδώ και καιρό χρησιμοποιούνται ως πεδία βολής από διάφορες χώρες.
Ερώτηση: Άρα ας αναμένουμε το Άτυπο Συμβούλιο;
Απάντηση: Εκεί είναι οι δυνατότητές μας, εκεί θα κινηθούμε. Εκεί που έχουμε τις περισσότερες πιθανότητες μέσα από την προσέγγιση που σας ανέφερα προηγουμένως. Δεν είναι κάτι που αφορά αποκλειστικά την Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι κάτι που αφορά και πρέπει να αφορά ολόκληρη την ΕΕ.
Ερώτηση: Το έχει δει κατ’ αυτόν τον τρόπο η ΕΕ μέχρι τώρα; Είμαστε ικανοποιημένοι από τα μηνύματα που έχουν σταλεί προς την Τουρκία;
Απάντηση: Ένας σημαντικός αριθμός κρατών ναι, το προσεγγίζει από αυτή την οπτική γωνία λόγω και του ενδιαφέροντος αυτών των κρατών στην περιοχή μας, είτε πολιτικού είτε οικονομικού.
