«Ο ρόλος της Βουλής των Αντιπροσώπων στη σύγχρονη εποχή –
Οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις»
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση να παρευρεθώ στη σημερινή εκδήλωση που διοργανώνουν η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΚΟΕ) και η Ένωση Κυπρίων Ελλάδας (ΕΚΕ), σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα. Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να σας αναφέρω ότι η παρουσία μου στην Ελλάδα εξυπηρετεί ακόμη έναν σκοπό, αυτόν της περαιτέρω συνεργασίας με τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων κ. Νικόλαο Βούτση, στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας που υπεγράφη για την πρόσβαση στο υλικό του Φακέλου της Κύπρου.
Όπως γνωρίζετε, το υλικό του Φακέλου της Κύπρου παραδόθηκε από τον Έλληνα ομόλογό μου σε ειδική συνεδρία της κυπριακής Βουλής, στις 14 Ιουλίου 2017, στο πλαίσιο υλοποίησης του πιο πάνω Πρωτοκόλλου. Στη συνέχεια, το υλικό αυτό ψηφιοποιήθηκε από το κυπριακό κοινοβούλιο και παραδόθηκε στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων. Στο παρόν στάδιο, μετά από κοινού απόφασή μας, προχωρούμε στην αξιοποίηση του υλικού αυτού και τη διάθεσή του στο ευρύ κοινό με την έκδοση του πρώτου τόμου που θα περιλαμβάνει μέρος του εν λόγω υλικού. Με την έκδοση αυτή, και όσες θα ακολουθήσουν, αναμένεται να φωτιστούν σκοτεινές πτυχές της κυπριακής τραγωδίας, να τερματιστεί μια εκκρεμότητα πολλών χρόνων και να αποκατασταθεί μια οιονεί ηθική τάξη ανάμεσα στον λαό μας.
Στις τακτικές συναντήσεις των Κυπρίων της Ελλάδας με τον εκάστοτε Πρόεδρο της Βουλής, είθισται αντικείμενο συζήτησης να είναι το μείζον πρόβλημα που απασχολεί την πατρίδα μας, το Κυπριακό, ή και, εσχάτως, η κατάσταση της κυπριακής οικονομίας. Μη υποβαθμίζοντας κατ’ ελάχιστον τα θέματα αυτά, επέλεξα την παρούσα χρονική στιγμή να σας καταστήσω κοινωνούς των μικρών και μεγάλων αλλαγών που προγραμματίζονται και προωθούνται, με στόχο να υλοποιηθεί το όραμά μου για εκσυγχρονισμό της Βουλής των Αντιπροσώπων. Είναι πεποίθησή μου ότι η ισχυροποίηση του κράτους μας είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των μείζονων προβλημάτων.
Στην πορεία της ιστορίας μας, από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, φαίνεται ότι αυτό δεν υπήρξε αυτονόητο, ή ακριβέστερα, υπήρξε αυτονόητο μόνο στη θεωρία και όχι στην πράξη. Αποφάσισα, λοιπόν, με την ανάληψη των καθηκόντων μου ως εκπροσώπου ενός εκ των τριών πυλώνων του κράτους –του πιο σημαντικού κατά την άποψή μου-, να εφαρμόσω στην πράξη τον κανόνα που για πολλά χρόνια επαγγελλόμουν. Πιστεύω, δηλαδή, ότι ένα κράτος με ένα σύνταγμα που δόθηκε υπό τις δεδομένες συνθήκες, ένα κράτος που αντιμετώπισε τα προβλήματα της τουρκανταρσίας, του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής και, στη συνέχεια, εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χρήζει σοβαρών μεταρρυθμίσεων σε επίπεδο θεσμών, λειτουργίας των μηχανισμών, καθώς και στο πλαίσιο του ευρύτερου εκσυγχρονισμού. Ως εκ τούτου, η ισχυροποίηση του κράτους σχετίζεται άμεσα με την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων του Κυπριακού, της διπλωματίας, της οικονομίας, της διαπλοκής, της υγείας, της παιδείας και του περιβάλλοντος. Στόχος, λοιπόν, είναι να ενισχυθεί και να αναβαθμιστεί ο θεσμός του Κοινοβουλίου, ώστε να ανταποκρίνεται επαρκώς στις πολυποίκιλες και αυξημένες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελεί –είναι αλήθεια- Κοινοβούλιο μιας μικρής χώρας. Ως ο νομοθέτης του κράτους, όμως, δεν υπολείπεται διόλου έναντι άλλων ως προς τον όγκο και το εύρος της παραγωγής νομοθετικού έργου. Καλείται να θεσπίζει, σε συντεταγμένα πάντα πλαίσια, για την εύρυθμη λειτουργία του κράτους, καλύπτοντας όλο το φάσμα του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα –αν όχι περισσότερα- και τις ίδιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κοινοβούλια μεγάλων κρατών με μακραίωνη κοινοβουλευτική παράδοση και ιστορία και με στελέχωση και μηχανισμούς υπέρτερους των δικών μας.
Επιπλέον, στον τομέα της άσκησης κοινοβουλευτικής διπλωματίας, οι υποχρεώσεις μας είναι αυξημένες, ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τον περιορισμένο αριθμό Πρεσβειών που διαθέτει η χώρα μας, για να ασκεί εξωτερική πολιτική, σε σχέση με άλλα κράτη. Με άλυτο ακόμα το μεγάλο εθνικό μας πρόβλημα, το Κυπριακό, και έχοντας να αντιμετωπίσουμε ως χώρα σωρεία καυτών ζητημάτων που αφορούν στην οικονομία μας, η παρούσα Βουλή τολμά και προχωρεί. Ανταποκρίνεται στο ηχηρό κάλεσμα της νέας εποχής να βαδίσει στο αύριο, επενδύοντας στον περαιτέρω εκδημοκρατισμό, στην άμεση επικοινωνία με τον άνθρωπο, στη γνώση και στα πολλαπλά επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Η Βουλή της Κύπρου τολμά και εκσυγχρονίζεται, πρωτοπορεί, εισάγοντας βαθιές τομές και μεταρρυθμίσεις. Όντας μία εκ των τριών εξουσιών, εισέρχεται πρώτη στη νέα εποχή, σε ένα νέο στάδιο ανάπτυξης, αποτελώντας τη ναυαρχίδα του εκσυγχρονισμού των θεσμών στην Κυπριακή Δημοκρατία. Και το παράδειγμά της, πιστεύω, πρέπει να ακολουθήσουν συνολικά και όλοι οι άλλοι θεσμοί, ιδιαίτερα οι οριζόμενες στο σύνταγμα εξουσίες.
Φίλες και φίλοι,
Η Βουλή των Αντιπροσώπων, ως γνωστόν, παράγει πλούσιο νομοθετικό έργο, ασκεί κοινοβουλευτικό έλεγχο, αναπτύσσει κοινοβουλευτική διπλωματία σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο και, παράλληλα, προάγει την επικοινωνία με τον πολίτη, στηρίζει τον πολιτισμό και αναπτύσσει κοινωνικές δραστηριότητες, στον βαθμό που αυτό είναι επιτρεπτό ή και εφικτό.
Αναλαμβάνοντας το αξίωμα του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, στις 2 Ιουνίου 2016, και αξιοποιώντας την κοινοβουλευτική μου πείρα, αλλά και έχοντας γνώση των προκλήσεων, έθεσα συγκεκριμένους στόχους, τους οποίους εξήγγειλα. Αυτοί αφορούν στη διόρθωση του προβλήματος που έχει εντοπιστεί και αφορά την πολυνομία και την κακονομία με τη δημιουργία, μεταξύ άλλων, νομικής υπηρεσίας, την πλήρωση της θέσης εκπροσώπου Τύπου, την ορθή αξιοποίηση του προσωπικού, τη συνεργασία με πολιτειακούς θεσμούς και την κοινωνία των πολιτών, την αξιοποίηση των πρώην βουλευτών και ευρωβουλευτών, την αναβάθμιση της επικοινωνίας με τον πολίτη, την ανάπτυξη της συνεργασίας με τα ΜΜΕ και πολλά άλλα.
Η επίτευξη των πιο πάνω στόχων, αλλά και η διασφάλιση της απρόσκοπτης άσκησης των αρμοδιοτήτων της Βουλής που αφορούν στο νομοθετικό έργο, τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και την κοινοβουλευτική διπλωματία, προϋποθέτουν, έχω την ισχυρή πεποίθηση, την ανεξαρτητοποίηση του κοινοβουλίου από την εκτελεστική εξουσία και την αυτονόμησή της τόσο σε επίπεδο οικονομικό όσο και σε επίπεδο λειτουργικό/διοικητικό. Η αυτονόμηση αυτή, της οποίας πρέπει να απολαύει η Βουλή, υπαγορεύεται ακόμα, πιστεύω, από την προβλεπόμενη στο Σύνταγμα θεμελιώδη αρχή της διάκρισης των εξουσιών, που είναι απόλυτη στο πολιτειακό μας σύστημα. Η ανεξαρτησία και αυτονομία, οικονομική και διοικητική, θα καταστήσει τη Βουλή ευέλικτη και αποτελεσματική, ικανή να ανταποκρίνεται στις ολοένα μεταβαλλόμενες ανάγκες και θα ενισχύσει το κοινοβουλευτικό έργο.
Για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και αυτονομίας της νομοθετικής εξουσίας από οικονομική και οργανική άποψη, έχω προχωρήσει στην ετοιμασία πρότασης νόμου, με την οποία σκοπείται η τροποποίηση του Συντάγματος. Η εν λόγω πρόταση νόμου έχει υιοθετηθεί από όλα τα κόμματα και αναμένεται να συζητηθεί με τη νέα κυβέρνηση, ώστε σε συντεταγμένα πλαίσια να προωθηθεί. Δε νοείται ένα Κοινοβούλιο που ασκεί κοινοβουλευτικό έλεγχο στην κυβέρνηση, να εξαρτά από αυτή την εύρυθμη λειτουργία της, αν θα έχει για παράδειγμα τους κατάλληλα καταρτισμένους νομικούς ή ακόμα και τον αναγκαίο αριθμό καθαριστριών. Και βεβαίως, θέλω να τονίσω, η οικονομική ανεξαρτησία της Βουλής δε σημαίνει ασυδοσία και σπατάλη. Η Βουλή δεν πρόκειται να διεκδικήσει, σε καμία περίπτωση, πέραν των απολύτως αναγκαίων για την ομαλή διεξαγωγή του έργου της.
Μια σημαντική προσπάθεια που καταβάλλεται για τον εκσυγχρονισμό της Βουλής είναι η δημιουργία νομικού και νομοτεχνικού τμήματος για την ενίσχυση του νομοπαρασκευαστικού της έργου. Σε αυτό το πλαίσιο, η Βουλή ενισχύεται με νομικούς, ενώ παράλληλα υφιστάμενοι λειτουργοί τυγχάνουν μετεκπαίδευσης αναφορικά με τη νομοτεχνική επεξεργασία σχεδίων νόμου.
Στόχος μας είναι να παραδίδουμε στον πολίτη νομοθετήματα σε γλώσσα κατανοητή, να μην υπάρχουν επικαλύψεις και επαναλήψεις στις νομοθεσίες και οι νόμοι να είναι άρτιοι από κάθε άποψη, νομική, νομοτεχνική, γλωσσική. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου του ορθώς νομοθετείν είναι η αποτελεσματική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στο έργο αυτό, που είναι τα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία, το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και, βεβαίως, η Βουλή των Αντιπροσώπων, ώστε όλοι να αποδίδουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Επιπλέον, στην όλη προσπάθεια θα συνδράμει, πιστεύω, η τοποθέτηση σε κάθε Υπουργείο ενός ή περισσότερων λειτουργών με την αναγκαία νομική κατάρτιση για την ετοιμασία σχεδίων νόμου ή ομάδας νομικών στο Υπουργικό Συμβούλιο, κάτι που εισηγήθηκα προσωπικά στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και συζήτησα και με τον Γενικό Εισαγγελέα.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας για βελτίωση και εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της Βουλής γενικά, και των κοινοβουλευτικών επιτροπών ειδικότερα, προωθείται επίσης η αναθεώρηση του Κανονισμού της Βουλής. Προς τον σκοπό αυτό, έχει συσταθεί επιτροπή στην οποία συμμετέχουν, υπό την προεδρία του Προέδρου του Σώματος, όλα τα κόμματα και υποστηρίζεται από υπηρεσιακούς με νομική κατάρτιση και πείρα στην κοινοβουλευτική πρακτική. Στόχος είναι να διορθωθούν τα κακώς έχοντα που έχουν εντοπιστεί στη λειτουργία της Βουλής μέχρι σήμερα, να καλυφθούν κενά και αδυναμίες, αλλά και να περιληφθούν εκσυγχρονιστικές ρυθμίσεις που θα καταστήσουν τη Βουλή πιο λειτουργική, πιο ευέλικτη και έτοιμη να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις. Η προσπάθειά μας είναι όπως, εντός του 2018, ο εκσυγχρονισμός του Κανονισμού της Βουλής ολοκληρωθεί και τεθεί σε εφαρμογή.
Ταυτόχρονα, για την ομαλότερη λειτουργία των κοινοβουλευτικών επιτροπών έχω εισηγηθεί τη μείωση του αριθμού τους, από δεκαέξι σε δώδεκα, με τη συγχώνευση υφισταμένων. Παρ’ όλο που για την υλοποίηση της πρότασης αυτής υπάρχουν ακόμα εμπόδια, πιστεύω ότι η υιοθέτησή της, στο τέλος, θα επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι κοινοβουλευτικές επιτροπές θα καταστούν πιο ευέλικτες και πιο παραγωγικές, κάτι που θα έχει θετικό αντίκτυπο στο συνολικό έργο που παράγει η Βουλή. Προς την ίδια κατεύθυνση, εξάλλου, υπήρξε και η πρότασή μου που εφαρμόζεται από την αρχή της θητείας μου, για καθιέρωση της Παρασκευής, αντί της Πέμπτης, ως ημέρας συνεδρίασης της Ολομέλειας του Σώματος. Ως εκ τούτου, η Παρασκευή, μια ημέρα που παλαιότερα δεν αξιοποιείτο, κατέστη σήμερα βασική ημέρα κοινοβουλευτικής δράσης, αυξάνοντας συνολικά τον ωφέλιμο χρόνο των εργασιών της Βουλής.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί φίλοι,
Στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, η Βουλή των Αντιπροσώπων αναπτύσσει πλούσια δραστηριότητα σε διμερές, περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Στο επίκεντρο της δραστηριότητας αυτής βρίσκεται η διαφώτιση για το κυπριακό πρόβλημα και τις προσπάθειες επίλυσής του στη βάση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου, καθώς και των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Πέραν αυτού πιστεύω, και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαι, ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων πρέπει να δίδει το “παρών” της στον διεθνή χώρο και να εκφράζει άποψη ιδιαίτερα σε περιφερειακά και διεθνή προβλήματα, ώστε να αναδειχθεί η γεωπολιτική της θέση και σημασία και να καταστεί η Κύπρος συνδιαμορφωτής των περιφερειακών και διεθνών εξελίξεων προς όφελος των καλώς νοούμενων εθνικών μας συμφερόντων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η προσπάθειά μου για συνεργασίες, διμερείς ή τριμερείς, με γειτονικές μας χώρες της Μέσης Ανατολής και της ανατολικής Μεσογείου. Ενδεικτικά αναφέρω την τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, αλλά και την τριμερή που προγραμματίζεται σε επίπεδο Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου. Για αναβάθμιση της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, ανέλαβα επίσης πρωτοβουλία για συνεργασία των Προέδρων των Κοινοβουλίων των μικρότερων κρατών της Μέσης Ανατολής, σε θέματα πολιτικής ήπιας ισχύος που αφορούν την προώθηση επενδύσεων, τον τουρισμό, την εκπαίδευση, τη γεωργία, την ενέργεια, την έρευνα και καινοτομία κ.ά., με σκοπό την εδραίωση της φιλίας, της ειρήνης και της ανάπτυξης στην περιοχή. Η συνεργασία αυτή που αναπτύσσεται στο παρόν στάδιο με τους Προέδρους των κοινοβουλίων του Κουβέιτ και του Ομάν, ευελπιστώ ότι θα έχει συνέχεια και θα επεκταθεί και με άλλες χώρες της περιοχής.
Εξίσου σημαντική είναι η ανάγκη για δραστηριοποίηση της Βουλής των Αντιπροσώπων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έτσι ώστε η Βουλή, πέραν των αναφορών στο Κυπριακό, να αρθρώνει ουσιαστικό πολιτικό ρόλο και να μετέχει στον διάλογο που αναπτύσσεται μεταξύ των εθνικών κοινοβουλίων και των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρώ επιβεβλημένη την ενίσχυση του ρόλου και της συμμετοχής μας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, με την κατάθεση θέσεων και απόψεων, ιδιαίτερα σε σχέση με συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις που προωθούνται και, ενδεχομένως, να επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή των Κυπρίων. Στόχος μας, μέσω της παρακολούθησης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε νομοθετικά θέματα, σε συνεργασία και με άλλα εθνικά Κοινοβούλια, να είμαστε συνδιαμορφωτές πολιτικής και εποικοδομητικοί δρώντες στην Ένωση. Έχω συναφώς δώσει οδηγίες στις υπηρεσίες της Βουλής να παρακολουθούν την όλη διαδικασία, τηρώντας ενήμερες τις κοινοβουλευτικές επιτροπές και, σε περίπτωση προώθησης επιζήμιων για τη χώρα μας νομοθεσιών, να προβαίνουμε στις δέουσες ενέργειες, στο πλαίσιο της προάσπισης των καλώς νοουμένων εθνικών μας συμφερόντων.
Στη μεγάλη αυτή προσπάθεια του εκσυγχρονισμού της Βουλής που ξεκινήσαμε πριν από ενάμιση χρόνο, θεώρησα αναγκαίο και επωφελές συνολικά για τον τόπο να εμπλέξω, από την αρχή κιόλας, όλα τα πρώην μέλη του κοινοβουλίου, τα οποία ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρόσκλησή μου να προσφέρουν ανιδιοτελώς την πείρα και τις γνώσεις τους που αποδείχθηκαν και αποδεικνύονται πολύτιμες. Οι πρώην Βουλευτές που αξιοποιούνται με βάση τα αξιώματα που κατείχαν, συμμετέχουν, ανάμεσα σε άλλα, σε αποστολές της Βουλής στο εξωτερικό, σε συναντήσεις με ξένες κοινοβουλευτικές αποστολές που λαμβάνουν χώρα στην Κύπρο και παρίστανται σε συναντήσεις του Προέδρου της Βουλής με ξένους και Κυπρίους αξιωματούχους.
Φίλες και φίλοι,
Ένας εκ των βασικών πυλώνων της πολιτικής μου ως Προέδρου του Σώματος αποτελεί η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός της ηλεκτρονικής επικοινωνίας, καθώς και η ανάπτυξη της εν γένει επικοινωνίας μας με τους πολίτες. Στον τομέα αυτόν, στον οποίο αποδίδω τεράστια σημασία, έχουν σημειωθεί πολύ σημαντικά βήματα, με τα οποία, επιτρέψτε μου να πω, η Βουλή πρωτοστατεί και καθίσταται πρωτοπόρος. Θα αναφερθώ στη συνέχεια στα πιο σημαντικά.
Αρχικά, με την ανάληψη των καθηκόντων μου, έθεσα τις βάσεις για τη δημιουργία κατάλληλης υποδομής και την απόκτηση του αναγκαίου εξοπλισμού, ώστε να εκσυγχρονιστούν πλήρως τα υφιστάμενα ηλεκτρονικά συστήματα, να βελτιωθεί η εσωτερική επικοινωνία, τόσο μεταξύ των υπηρεσιών όσο και μεταξύ υπηρεσιών και Βουλευτών, και συνακόλουθα, να μειωθεί σταδιακά η χρήση χαρτιού μέχρι την πλήρη κατάργησή του.
Σημαντική υπήρξε επίσης η προσπάθεια για αναβάθμιση της ιστοσελίδας της Βουλής, έτσι ώστε οι πολίτες να ενημερώνονται συνεχώς και άμεσα για το έργο του κοινοβουλίου, τις δραστηριότητες των κοινοβουλευτικών επιτροπών, του Προέδρου και των μελών του Σώματος. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι η ταχύτητα σύνδεσης στο διαδίκτυο ανερχόταν, όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου, στα 6 μόλις Μb, στη συνέχεια ανήλθε στα 10 Μb και σήμερα, μετά την απεξάρτηση της Βουλής από τον κυβερνητικό κόμβο, έφτασε στα 200 Μb, τη μέγιστη ταχύτητα που υπάρχει, κάτι που αποτελούσε και τον αρχικό μας στόχο.
Είναι γεγονός ότι οι προσπάθειες που καταβάλλω συναντούν συχνά εμπόδια, προσκρούουν από τη μια στο κατεστημένο και τη γραφειοκρατία και από την άλλη στην ανθρώπινη συνήθεια που αντιστέκεται στις αλλαγές και συνοδεύεται από άγνοια πολλές φορές στη χρήση των μέσων τεχνολογίας. Στις δυσκολίες αυτές όμως έγκειται, πιστεύω, και η τεράστια πρόκληση. Ευελπιστώ ότι οι στόχοι που έχουμε θέσει για πλήρη εκσυγχρονισμό στον τομέα αυτόν θα υλοποιηθούν εντός των επόμενων δύο ετών. Ως αποτέλεσμα, θα υπάρξει περισσότερη διαφάνεια και αμεσότητα στις σχέσεις μας με τον πολίτη, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να πληροφορείται, αλλά και να εκφράζει άποψη αναφορικά με τα κοινοβουλευτικά δρώμενα. Την ίδια δυνατότητα θέλουμε εξάλλου να παράσχουμε και σε όλους τους όπου γης αποδήμους μας, που το ενδιαφέρον και η αγάπη τους για την πατρίδα παραμένουν αναλλοίωτα μέσα στον χρόνο και μεταγγίζονται από γενιά σε γενιά. Συγκεκριμένα, για σημαντικά για τη χώρα νομοθετήματα θα είναι δυνατή η διενέργεια ηλεκτρονικής διαβούλευσης, που θα συμβάλει αποτελεσματικά στην ανάπτυξη της συμμετοχικής δημοκρατίας, θα προαγάγει τον ειλικρινή διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και θα καθιερώσει τη λογοδοσία από πλευράς της νομοθετικής εξουσίας. Στο πλαίσιο αυτό, εργαλεία όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιστότοποι, νέες διαδραστικές και άλλες εφαρμογές και τεχνολογίες πρόκειται να αξιοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών, θα μειωθεί το δημοκρατικό έλλειμμα, το οποίο δημιουργεί ανενεργούς πολίτες.
Σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού της Βουλής αποτέλεσε η ηλεκτρονική ψηφοφορία, η οποία εισήχθη επί προεδρίας μου και για την οποία μελετούμε τρόπους περαιτέρω βελτίωσης, έτσι ώστε η όλη διαδικασία να καταστεί περισσότερο διαφανής και ευπρόσιτη τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης όσο και στους πολίτες.
Μια άλλη καινοτομία που πρόκειται να εισαχθεί το αμέσως επόμενο διάστημα είναι η τηλεδιάσκεψη. Σε πρώτο στάδιο τηλεδιασκέψεις θα πραγματοποιούνται μεταξύ των αρχηγών ή εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, ενώ αργότερα η χρήση του μέσου αυτού θα επεκταθεί και θα διευρυνθεί. Η τηλεδιάσκεψη, το πλέον σύγχρονο μέσο και εργαλείο επικοινωνίας, θα μας παράσχει τη δυνατότητα της επικοινωνίας, σε πραγματικό χρόνο, και της πλήρους αλληλεπίδρασης, χωρίς να χρειάζεται να βρισκόμαστε στον ίδιο χώρο. Η μορφή αυτή τηλεργασίας και τηλεσυνεργασίας θα έχει, όπως αντιλαμβάνεστε, σημαντικά και πολλαπλά οφέλη στην παραγωγή του κοινοβουλευτικού έργου.
Βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που προωθούνται αποτελεί η περαιτέρω ανάπτυξη ειλικρινούς και αγαστής συνεργασίας με τους εκπροσώπους των ΜΜΕ, με στόχο την έγκυρη και ουσιαστική ενημέρωση της κοινωνίας των πολιτών. Βασική μας επιδίωξη όχι μόνο η προβολή του έργου της Βουλής αλλά πρώτιστα η διαφάνεια σε όλες τις εκφάνσεις της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και πρακτικής, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι των δημοκρατικών θεσμών και να επιτευχθεί ο στόχος της συμμετοχικής δημοκρατίας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Βουλή προχώρησε στην περαιτέρω στήριξη και παροχή διευκολύνσεων προς τους εκπροσώπους των ΜΜΕ που εργάζονται καθημερινά στο κοινοβούλιο. Ανάμεσα σε άλλα, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του θεσμού της διαπίστευσης των εκπροσώπων των ΜΜΕ που καλύπτουν τις εργασίες της Βουλής. Επιπρόσθετα, τις εργασίες της Βουλής θα μεταδίδει απευθείας τηλεοπτικά, από την ημέρα της τελετής εγκατάστασης του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 28 Φεβρουαρίου 2018, το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (ΡΙΚ) μέσω του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ). Η επίτευξη του στόχου αυτού, της άμεσης μετάδοσης των συνεδριάσεων της ολομέλειας της Βουλής, που χρονολογείται, θα δώσει την ευκαιρία τόσο στους πολίτες στην Κύπρο όσο και στους αποδήμους μας στο εξωτερικό να τυγχάνουν άμεσης ενημέρωσης για τα κοινοβουλευτικά δρώμενα. Επιπλέον, πρόσφατα πληρώθηκε η θέση Εκπροσώπου Τύπου της Βουλής, για την οποία υπήρχε ήδη εγκριμένο κονδύλι στον προϋπολογισμό, γεγονός που αναμένεται να συμβάλει θετικά όχι μόνο στην εικόνα του κοινοβουλίου, αλλά και στην ανάπτυξη και την εμβάθυνση των σχέσεών μας με τα ΜΜΕ και συνακόλουθα στην ουσιαστική επικοινωνία με τους πολίτες.
Έχοντας την πεποίθηση ότι η διαφάνεια, αλλά και η λογοδοσία πρέπει να διέπουν κάθε μορφή ενάσκησης εξουσίας, η παρούσα Βουλή προώθησε και προωθεί σειρά νομοθετημάτων, όπως αυτά για το πόθεν έσχες, το ασυμβίβαστο, τη σύγκρουση συμφερόντων και άλλα. Η Βουλή των Αντιπροσώπων, πάντα σε συνεργασία με την εκτελεστική εξουσία και τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, έλαβε σημαντικά μέτρα για την προώθηση της διαφάνειας στη δημόσια ζωή και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Στα μέτρα αυτά, περιλαμβάνονται η τροποποίηση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να επιτρέπεται η δημοσιοποίηση των δηλώσεων των περιουσιακών στοιχείων, η θέσπιση Νόμων, ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα του ελέγχου που διενεργείται βάσει αυτών και να ρυθμίζεται η δημοσίευση της δήλωσης περιουσιακών στοιχείων που υποβάλλεται. Επιπλέον, τροποποιήθηκε ο Κανονισμός της Βουλής των Αντιπροσώπων, ώστε να θεσμοθετηθεί διαδικασία σε περίπτωση παράβασης από βουλευτή των υποχρεώσεών του για υποβολή της εν λόγω δήλωσης. Επί του ζητήματος αυτού η Βουλή δεν επαναπαύεται. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, υπό την καθοδήγηση και προτροπή μου, συνεχίζει τη μελέτη του όλου θέματος με στόχο την περαιτέρω βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου που αφορά το πόθεν έσχες των κρατικών αξιωματούχων, για σκοπούς διαφάνειας και αντιμετώπισης της διαφθοράς.
Κυρίες και κύριοι,
Μέσα στις δραστηριότητες που αναπτύσσει η Βουλή τα τελευταία χρόνια εντάσσεται η πραγματοποίηση διάφορων εκδηλώσεων. Η παρούσα προεδρία, θέλοντας να καταστήσει την κοινοβουλευτική παρέμβαση στα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα του τόπου πιο ουσιαστική, χρήσιμη και αποτελεσματική, επέλεξε τη διοργάνωση στοχευμένων εκδηλώσεων, εκδηλώσεων δηλαδή με χαρακτήρα και αντικείμενο συναφές με τον κοινοβουλευτισμό, τη δημοκρατία και την ιστορία του τόπου μας, αλλά και με τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής στον τομέα της επιστήμης, της τεχνολογίας κ.λπ. Εδώ επιτρέψτε μου να αναφέρω την πραγματοποίηση του συνεδρίου που διοργάνωσε η Βουλή με θέμα «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση: Προοπτικές και κίνδυνοι». Στο Συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί και επιστήμονες από την Κύπρο και την Ελλάδα, νυν και πρώην Βουλευτές, αξιωματούχοι και τεχνοκράτες της δημόσιας υπηρεσίας, εκπρόσωποι των ΜΜΕ, συνδικαλιστές κ.ά., παρουσιάστηκαν οι ραγδαίες εξελίξεις που επέφερε η εισαγωγή νέων τεχνολογιών αιχμής στην παραγωγή αγαθών και παροχή υπηρεσιών, στην αγορά εργασίας, στον τομέα της υγείας, εξελίξεις που αγγίζουν τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης με σοβαρές ηθικές, και όχι μόνο, προεκτάσεις.
Εξάλλου, στο πλαίσιο της καθιέρωσης του 2018 ως Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η Βουλή των Αντιπροσώπων θα πραγματοποιήσει το Μάιο, σε συνεργασία με το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο, συνέδριο για την πολιτιστική κληρονομιά στον τόπο μας και τη διάσωσή της, καθώς και σχετική έκθεση φωτογραφίας. Αξίζει επίσης να αναφερθεί η διοργάνωση συνεδρίου της Βουλής των Αντιπροσώπων από κοινού με τη Βουλή των Ελλήνων με θέμα «Προεδρική Δημοκρατία vs Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας». Το Συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία το φθινόπωρο, αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον πολιτών, πολιτικών και επιστημόνων.
Ουσιαστική κοινοβουλευτική παρέμβαση στο κοινωνικοπολιτικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι της χώρας, για την οποία σας μίλησα μόλις πιο πριν, αλλά και μεγάλο βήμα προς την κοινωνία, την οποία η Βουλή εκπροσωπεί, θεωρώ την απόκτηση, μετά από ενέργειές μου, και την αξιοποίηση, που προγραμματίζεται να γίνει, νεοκλασικού κτιρίου που γειτνιάζει με τη Βουλή. Πρόκειται για ένα ιστορικής και αρχιτεκτονικής σημασίας οικοδόμημα, το οποίο, αφού ανακαινιστεί, θα στεγάσει το Σπίτι του Πολίτη, έναν χώρο που θα είναι άμεσα προσβάσιμος και ελκυστικός στους πολίτες και όπου θα λαμβάνουν χώρα ποικίλης φύσεως δραστηριότητες.
Ολοκληρώνοντας την ενημέρωση αυτή, άφησα για το τέλος ένα θέμα κάθε άλλο παρά ελάσσονος σημασίας, την απόφαση για ανέγερση νέου κτιρίου της Βουλής, μια απόφαση που εκκρεμεί από το 1994. Με την ανέγερση του νέου κτιρίου η Βουλή θα στεγαστεί σε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκών προδιαγραφών, κτίριο και θα μειώσει δραστικά τις λειτουργικές της δαπάνες, που σήμερα πηγάζουν κυρίως από την ανάγκη συντήρησης του υφιστάμενου πεπαλαιωμένου κτιρίου. Το κτίριο θα επιλύσει χρόνια στεγαστικά προβλήματα, θα παρέχει όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές και άλλες διευκολύνσεις, που θα καταστήσουν πιο εύρυθμη τη λειτουργία του κοινοβουλίου, θα διαθέτει χώρους φύλαξης απόρρητου, ιστορικού και άλλου αρχειακού υλικού, σύγχρονη βιβλιοθήκη, καθώς και μουσείο κοινοβουλευτικής ιστορίας.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Θέλησα στη σημερινή μας συνάντηση να παρουσιάσω και να μοιραστώ μαζί σας το όραμά μου για ένα σύγχρονο κοινοβούλιο, για ένα κοινοβούλιο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις προσδοκίες των ανθρώπων στον αιώνα αυτόν των μεγάλων αλλαγών και προκλήσεων. Πιστεύω ότι έχουμε το σθένος, έχουμε τις δυνατότητες και τη φαντασία να δημιουργήσουμε και να συναντήσουμε το αύριο.
