Χρειάζονται ολοκληρωμένες στρατηγικές για
επενδύσεις
του Νεοκλή Συλικιώτη*
Το 2015 ο Γίρι Κατάινεν (αντιπρόεδρος της Κομισιόν, υπεύθυνος για
τις επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα) δήλωνε πως η Κύπρος αντέδρασε γρήγορα στην
κρίση ακολουθώντας πιστά τις επιβολές του μνημονίου. Τους ίδιους διθυράμβους
έκαναν και ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ κύριος Ντάϊζεμπλουμ καθώς και η πρόεδρος
του ΔΝΤ κυρία Λαγκαάρντ μετά και την έξοδο της Κύπρου από το μνημόνιο. Η
πραγματικότητα όμως πόρρω απέχει από την ευχάριστη διάθεση των προαναφερθέντων
και της κυβέρνησης Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ. Πέραν του ότι η Κύπρος θα παραμείνει
εγκλωβισμένη στις πρόνοιες του μνημονίου μέχρι να ξεπληρώσει το 75% του χρέους
της, κάτι που υπολογίζεται να γίνει λίγο πριν το 2031, οι ευρωπαϊκές
διακηρύξεις για επενδύσεις στα κράτη μέλη αποδεικνύονται φρούδες ελπίδες. Η ίδια
η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία συμμετέχει στο σχέδιο επενδύσεων
Γιούνκερ ανακοίνωσε και επίσημα σε εκδήλωση που έγινε για το σχέδιο Γιούνκερ την
περασμένη εβδομάδα στο σπίτι της Ευρώπης στη Λευκωσία, πως δύσκολα θα δοθούν
χρήματα για επενδύσεις στην Κύπρο από το εν λόγω σχέδιο.
Ήδη το πρώτο τρίμηνο του 2016 η Κύπρος αλλά και η Ελλάδα
απουσιάζουν εντελώς από το επενδυτικό σχέδιο της Κομισιόν. Δεν έχουν
συμπεριληφθεί ούτε στα 42 προγράμματα υποδομών και καινοτομίας αλλά ούτε και στα
84 προγράμματα στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Από τα στοιχεία που
δημοσιοποίησε η Κομισιόν είναι σαφές πως τα χρήματα πηγαίνουν κυρίως σε
ανεπτυγμένα κράτη της ΕΕ και όχι στα κράτη των οποίων η οικονομία έχει διαλυθεί
λόγω των νεοφιλελεύθερων μνημονιακών πολιτικών της σκληρής λιτότητας. Πέραν
τούτου όμως, εξίσου σκανδαλώδες είναι το γεγονός ότι παρόλο που η Κομισιόν
υποσχέθηκε να δώσει χρήματα για επενδύσεις αυτό που κάνει στην πραγματικότητα
είναι να περικόπτει χρήματα από υφιστάμενα κονδύλια της ΕΕ (€2,7δις από το
πρόγραμμα "Ορίζοντας 2020" και €3,3δις από το πρόγραμμα "Συνδέοντας την Ευρώπη")
αντί να εισάγει καινούρια κονδύλια. Είναι πλέον ξεκάθαρο πως βασικός στόχος του
επενδυτικού σχεδίου Γιούνκερ είναι η υλοποίηση επενδύσεων σε μεγάλες
ανεπτυγμένες χώρες. Επί της ουσίας ανακυκλώνουν κονδύλια, τα οποία το πιθανότερο
να επενδύονταν σε αυτές τις χώρες. Τώρα όμως με το σχέδιο Γιούγκερ
επικεντρώνονται στην διασφάλιση των εγγυήσεων ώστε να μειωθεί το ρίσκο των
ιδιωτικών επενδύσεις στις χώρες αυτές.
Οι ίδιοι οι ιθύνοντες, όπως ενημέρωσε και η εκπρόσωπος της
Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην εκδήλωση που έγινε στη Λευκωσία, γνωρίζουν
πως τόσο τα κράτη όσο και οι τράπεζες έχουν αρκετά κεφάλαια για να
χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία. Δυστυχώς όμως αντ' αυτού, η Κομισιόν
επικεντρώνεται στην διασφάλιση των εγγυήσεων ώστε να μειώσει το ρίσκο των
ιδιωτικών επενδύσεις των μεγάλων εταιριών. Δεν επικεντρώνεται στην επανεκκίνηση
της οικονομίας προς όφελος των χαμηλών και μεσαίων εισοδηματικών στρωμάτων, τα
οποία αποτελούν και την ραχοκοκαλιά κάθε κράτους και της πραγματικής οικονομίας
του. Ούτε ενδιαφέρεται για την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους εκεί και
όπου αυτό διαλύθηκε. Κύριο μέλημα της είναι το κέρδος των μεγάλων
χρηματοπιστωτικών ομίλων και των πολυεθνικών, τα συμφέροντα των οποίων
υπερασπίζονται οι κυρίαρχοι κύκλοι της.
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να δοθούν νέα κονδύλια για δημόσιες
επενδύσεις, οι οποίες να δώσουν ώθηση στην πραγματική οικονομία. Γιατί μονάχα
έτσι μπορεί να υπάρξει πραγματικά ανάπτυξη προς όφελος της κοινωνίας και των
λαών. Η έλλειψη αυτών των κονδυλίων αλλά και η επιμονή να μην στηρίζονται τα
κράτη μέλη ώστε να είναι σε θέση να αναπτύσσουν ολοκληρωμένες στρατηγικές
δημόσιων επενδύσεων και κρατικών επιδοτήσεων, δείχνει τις νεοαποικιακού τύπου
σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στους κόλπους της ΕΕ. Απαιτείται λοιπόν να
στηριχτούν τα κράτη ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν ουσιαστικά την ανεργία
αλλά και την διάλυση των παραγωγικών τομέων της οικονομίας ιδιαίτερα εκεί όπου
οι μνημονιακές πολιτικές διέλυσαν τις παραγωγικές τους δυνάμεις. Εξίσου
σημαντικό είναι να στηριχτούν τα κράτη ώστε να αναπτύξουν ολοκληρωμένες
μακροχρόνιες στρατηγικές επαναβιομηχανοποίησης, και να μπορέσουν να προωθήσουν
μέτρα για δημιουργία νέων, ασφαλισμένων ποιοτικών θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για
τους νέους, καθώς και για στήριξη και διεύρυνση του κοινωνικού κράτους.
*Ευρωβουλευτή ΑΚΕΛ, Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής
Ενωτικής Αριστεράς