Ο Υπουργός
Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως
έδωσε διευκρινίσεις για το νομοσχέδιο για άρση
του απορρήτου της επικοινωνίας μέσω δικαστικού διατάγματος
Διευκρινίσεις επί του νομοσχεδίου για το θέμα της άρσης
του απορρήτου της καταγεγραμμένης επικοινωνίας, μέσω δικαστικού διατάγματος σε
σχέση με τη διερεύνηση υποθέσεων, έδωσε, σήμερα, ο Υπουργός Δικαιοσύνης και
Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου, μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής
Επιτροπής Νομικών, υπογραμμίζοντας τη σημασία του να μην καθοριστεί χρονική
ισχύς του διατάγματος, ώστε να μην επιτρέπεται η διατήρησή του για άλλους
λόγους ή σκοπιμότητες πέραν των λόγων για τους οποίους εκδόθηκε.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίασης της Επιτροπής, ο κ. Υπουργός
ανέφερε:
«Κληθήκαμε, σήμερα, τόσο εγώ όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας για να
απαντήσουμε σε ερωτήματα των Βουλευτών αναφορικά με το νομοσχέδιο που αφορά την
άρση του απορρήτου της καταγεγραμμένης επικοινωνίας, πέραν της γραπτής
απάντησης που είχαμε αποστείλει. Δώσαμε πρόσθετες διευκρινίσεις σχετικά με τον
τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει η έκδοση του δικαστικού διατάγματος για άρση
του απορρήτου της επικοινωνίας. Το διάταγμα αυτό θα εκδίδεται και θα
χρησιμοποιείται μία φορά, θα αφορά συγκεκριμένο τόπο εκτέλεσης, όπου θα αναζητούνται
συγκεκριμένα στοιχεία επικοινωνίας, η οποία είναιήδη καταγεγραμμένη.
Δεν τίθεται θέμα να «ψαρεύεται» οποιαδήποτε μαρτυρία, όπως είχαν υποθέσει
κάποιοι Βουλευτές. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, στα πλαίσια της προστασίας
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά προστατεύονται για χρόνια, είτε από
σχετικές νομοθεσίες είτε διά της νομολογίας του Δικαστηρίου και στα πλαίσια της
ίδιας πρακτικής που εφαρμόζεται για χρόνια, επιζητείται η έκδοση δικαστικών
ενταλμάτων που θα επιτρέπουν την άρση του απορρήτου της καταγεγραμμένης
επικοινωνίας. Δεν υπάρχει οποιαδήποτε πρόθεση
για να ψαρεύεται μαρτυρία μέσω της αξιοποίησης αυτού του νομοσχεδίου».
Ερωτηθείς κατά πόσον θα υπάρχει χρονική διάρκεια στο συγκεκριμένο διάταγμα
που θα εκδίδεται, ο κ. Υπουργός υπογράμμισε ότι, όπως επισημάνθηκε και στην
Επιτροπή Νομικών, εάν καθοριστεί χρονική διάρκεια θα επιτευχθεί ακριβώς το αντίθετο
αποτέλεσμα από ό,τι επιδιώκεται, γιατί ενώ σήμερα είναι σαφές ότι αυτού του
είδους τα διατάγματα εκτελούνται αμέσως μετά από την έκδοσή τους, για λόγους
προστασίας της μαρτυρίας και των στοιχείων που αναζητούν, εάν δοθεί οποιαδήποτε
χρονική ισχύς του διατάγματος, ουσιαστικά θα επιτρέπεται η διατήρηση του
διατάγματος για μεγαλύτερη περίοδο και για άλλους λόγους ή σκοπιμότητες πέραν
των λόγων για τους οποίους εκδόθηκε. «Η αξιοποίηση του διατάγματος για άλλους λόγουόχι
μόνο δεν επιτρέπεται και το δικαστήριο δεν αποδέχεται τη μαρτυρία η οποία
κατατίθεται ενώπιον του, την οποία θεωρεί ως μολυσμένη εφόσον λήφθηκε κατ’ αυτό
τον τρόπο», σημείωσε, προσθέτοντας ότι σε οποιαδήποτε περίπτωση καθοριστεί
χρονική διάρκεια του διατάγματος, θα νομιμοποιηθούν πράξεις οι οποίες δεν
επιτρέπονται σήμερα που δεν καθορίζεται χρονική διάρκεια. Ο κ. Νικολάου
υπογράμμισε ότι το διάταγμα, όπως προνοείται στο νομοσχέδιο, θα εκδίδεται για
να γίνει έρευνα σε συγκεκριμένο τόπο μία φορά, για να αναζητηθεί συγκεκριμένη
μαρτυρία και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δεύτερη φορά στον ίδιο τόπο, όπου
σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να εκδοθεί άλλο διάταγμα. «Σε περίπτωση που
χρειαστεί δεύτερη μαρτυρία, θα πρέπει να εκδοθεί δεύτερο ξεχωριστό διάταγμα και
κανένα από αυτά τα διατάγματα δεν έχουν χρονική
περίοδο ισχύος», συμπλήρωσε.
Περαιτέρω, ο κ. Υπουργός, παραλληλίζοντας το διάταγμα άρσης του απορρήτου
για την καταγεγραμμένη επικοινωνία με τα διατάγματα έρευνας που εκδίδονται
σήμερα με βάση την Ποινική Δικονομία, πρόσθεσε: «Σήμερα έχουμε διατάγματα πολύ
πιο δραστικά, όπως είναι το διάταγμα έρευνας, που εκδίδεται από το δικαστήριο
και δεν έχει χρονική διάρκεια και για το οποίο μπορεί υποβληθούν ισχυρισμοί για
παραβίαση του δικαιώματος της ιδιωτικής ζωής». Διευκρίνισε ότι το διάταγμα αυτό
εκδίδεται βάσει νομοθεσίας που ισχύει πριν την εγκαθίδρυση της Κυπριακής
Δημοκρατίας και η οποία έχειυιοθετηθεί με βάση το νόμο της Ποινικής Δικονομίας,
εφαρμόζεται για τόσα χρόνια ανελλιπώς, σε πολλές δικαστικές διαδικασίες, και
έχουν εκδοθεί σωρεία αποφάσεων του Δικαστηρίου που ερμηνεύουν τον τρόπο
εφαρμογής του και ουδέποτε κρίθηκε αναγκαίος ο καθορισμός χρονικής διάρκειας
ισχύος του διατάγματος. Γι’ αυτό, δεν υπάρχει λόγος να κάνουμε μια ρύθμιση η
οποία θα είναι εκτροπή από τα θέσμια και την πρακτική που εφαρμόζεται για τόσο
χρόνια, κατέληξε.
Κληθείς, στη συνέχεια, να απαντήσει κατά πόσον η όλη διαδικασία καθυστερεί
περαιτέρω της έρευνες για κατάρρευση της οικονομίας, ο κ. Υπουργός είπε: «Δεν
θα έλεγα ότι καθυστερεί τις έρευνες σήμερα, οι έρευνες συνεχίζονται. Θα ήθελα,
όμως, να επισημάνω, όπως είπε και ο Γενικός Εισαγγελέας κατ’ επανάληψη, ότι το
συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ενισχύσει περαιτέρω το νομικό οπλοστάσιο για
κατάθεση του μαρτυρικού υλικού που σχετίζεται με την καταγεγραμμένη
επικοινωνία. Πρόκειται, δηλαδή, να ενισχύσει τη νομική προστασία της κατάθεσης
αυτού του υλικού στο δικαστήριο».