Ομιλία
του Υπουργού Εσωτερικών κ. Σωκράτη Χάσικου σε εκδήλωση
της
Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του ΥΠΕΣ
«Απολογισμός
του έργου των Ταμείων Αλληλεγγύης και Διαχείρισης
Μεταναστευτικών
Ροών 2007-2013 και παρουσίαση των στόχων
των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων
2014-2020»
Η
Ευρώπη αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από την εποχή του Δευτέρου
Παγκοσμίου Πολέμου. Η σημερινή ευρωπαϊκή και διεθνής συγκυρία προϋποθέτει, με
τρόπο επιτακτικό, την από κοινού αντιμετώπιση των μεταναστευτικών πιέσεων. Μέσα
από τον καταμερισμό κονδυλίων προς τα κράτη μέλη, τα τελευταία χρόνια ξεκίνησε
μια προσπάθεια για μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον
αφορά τη μετανάστευση, το άσυλο και την επιτήρηση των εξωτερικών της συνόρων. Τα
Ταμεία Αλληλεγγύης και Διαχείρισης Μεταναστευτικών Ροών έχουν αποτελέσει, κατά
την προγραμματική περίοδο 2007-2013, χρήσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία της
ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.
Μέχρι
σήμερα, και με τη διαχειριστική εποπτεία της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του
Υπουργείου Εσωτερικών, η Κύπρος έχει αξιοποιήσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια, για την
υλοποίηση 190 δράσεων οι οποίες στόχευαν: Πρώτο, στην υποστήριξη και ενθάρρυνση
των προσπαθειών που καταβάλλουν τα κράτη μέλη για την υποδοχή προσφύγων και
αιτητών ασύλου. Δεύτερο, στην οικονομική ενίσχυση της Δημοκρατίας για
αποτελεσματικότερο έλεγχο και επιτήρηση των θαλάσσιων συνόρων. Επίσης, στον
εκσυγχρονισμό και στην υποστήριξη των σημείων ελέγχου κατά την είσοδο στη
Δημοκρατία, καθώς και στην καλύτερη λειτουργία των προξενείων που βρίσκονται σε
τρίτες χώρες, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων. Τρίτο, στο
πλαίσιο του Ταμείου Επιστροφής υπήρχε η δυνατότητα για υλοποίηση δράσεων που
στόχευαν στην υποστήριξη των προσπαθειών των κρατών μελών να βελτιώσουν τη
διαχείριση των εθελοντικών και υποχρεωτικών επιστροφών υπηκόων τρίτων χωρών στις
χώρες καταγωγής τους. Τέλος, μέσω του Ταμείου Ένταξης υποβοηθήθηκε η ένταξη των
Υπηκόων Τρίτων Χωρών στην κυπριακή κοινωνία.
Στενοί
συνεργάτες στην προσπάθεια αυτή ήταν η Αστυνομία, το Υπουργείο Εξωτερικών, η
Υπηρεσία Ασύλου και το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης. Δράσεις
υλοποίησαν και άλλοι κυβερνητικοί φορείς όπως το Υπουργείο Παιδείας και
Πολιτισμού, το Υπουργείο Υγείας, το Τμήμα Δημοσίων Έργων, το Κέντρο Συντονισμού
Έρευνας και Διάσωσης του Υπουργείου Άμυνας καθώς και άλλοι ιδιωτικοί φορείς και
Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί, οι οποίοι με τις προτάσεις και εισηγήσεις τους
συνέβαλαν στην επίτευξη των στόχων των Ταμείων.
Εντός
του 2014, η Κυπριακή Δημοκρατία κατάφερε να λάβει επιπλέον χρηματοδότηση ύψους
€3.110.000. Χρηματοδότηση για έργα που αφορούσαν κυρίως στην «Αύξηση της
χωρητικότητας στο ανοιχτό κέντρο υποδοχής και φιλοξενίας στην Κοφίνου» και στην
αξιοποίηση του χώρου του παλαιού στρατοπέδου στην Κοκκινοτριμιθιά με την
ετοιμασία δεύτερου ανοικτού χώρου φιλοξενίας. Σε επίσκεψη που πραγματοποίησε
στις αρχές Σεπτεμβρίου 2014, το κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασε την
πλήρη ικανοποίησή του για την αποτελεσματική αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων σε
τόσο σύντομο χρονικό διάστημα (από 1/3/2014 έως 30/8/2014), καθώς και για την
επιτυχή ολοκλήρωση των εν λόγω επειγόντων μέτρων, κατατάσσοντας τα σε μια από
τις καλύτερες πρακτικές πανευρωπαϊκά.
Πρόσφατα,
σε διαγωνισμό που διοργανώθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Μετανάστευσης και
Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις Βρυξέλλες, η Κυπριακή
Δημοκρατία κατάφερε να διακριθεί για το καλύτερο συγχρηματοδοτούμενο έργο της
προγραμματικής περιόδου 2007-2013, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης
Υπηκόων Τρίτων Χωρών.
Η
Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2007-2013 έχει
διαθέσει γύρω στα 65 εκατομμύρια ευρώ για δράσεις, η υλοποίηση των οποίων άρχισε
το 2007 και τερματίστηκε τον Ιούνιο του 2015. Η νέα δημοσιονομική περίοδος, κάτω
από τα νέα Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων, έχει διαθέσιμους κοινοτικούς πόρους
πέραν των 75 εκατομμύρια ευρώ. Μια σημαντική δηλαδή αύξηση της τάξεως του 15%
στη χρηματοδότηση της Κύπρου, σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2007-2013.
Με
βάση δε τις πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό το φως των ολοένα
αυξανόμενων εισροών προσφύγων λόγω του πολέμου στη Συρία, προβλέπεται να δοθούν
προς τη Δημοκρατία, για τους πρόσφυγες που θα δεχθούμε στη βάση του προγράμματος
μετεγκατάστασης ως ενέργεια αλληλεγγύης, επιπρόσθετα ακόμη δύο περίπου
εκατομμύρια ευρώ. Η πρόσθετη χρηματοδότηση θα αυξήσει τους διαθέσιμους πόρους
προς την Κύπρο στα 77 και πλέον εκατομμύρια ευρώ.
Συγκεκριμένα,
για την περίοδο 2014-2020, η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάβει από την Επιτροπή γύρω
στα 32 εκατομμύρια ευρώ για την υλοποίηση δράσεων που αφορούν στο άσυλο, τη
μετανάστευση και την ένταξη, ενώ περισσότερα από 42 εκατομμύρια ευρώ για θέματα
που αφορούν την προστασία των εξωτερικών συνόρων και την αστυνομική συνεργασία.
Η νέα δημοσιονομική περίοδος 2014-2020 αποτελεί μια πρόκληση για την
αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών με πιο ορθολογιστικό τρόπο. Τα νέα Ταμεία
Εσωτερικών Υποθέσεων καλούνται να στηρίξουν οικονομικά τη Δημοκρατία κάτω από
δύο χρηματοδοτικά εργαλεία:
-Το
πρώτο, είναι το Ταμείο Ασύλου, Ένταξης και Μετανάστευσης το οποίο καλείται να
στηρίξει το κράτος σε ό,τι αφορά στο Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου, να
ενισχύσει τη δυνατότητα φιλοξενίας αιτητών ασύλου και τις διαδικασίες ασύλου, να
συμβάλει στην καλύτερη ενσωμάτωση νόμιμων υπηκόων τρίτων χωρών στην τοπική
κοινωνία με τη βοήθεια τοπικών αρχών/μη κυβερνητικών οργανισμών/κυβερνητικών
φορέων/άλλων εταίρων. Αναμένεται, επίσης, να στηρίξει την αύξηση των
υποβοηθούμενων εθελούσιων επιστροφών, καθώς και την ενίσχυση της διοικητικής
ικανότητας της Κύπρου να διαχειρίζεται με επιτυχία όλους τους τομείς που
άπτονται του τομέα της μετανάστευσης.
-Το
δεύτερο, είναι το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας, για χρηματοδότηση δράσεων που
αφορούν στη στήριξη των προσπαθειών της Κύπρου να προετοιμαστεί επιτυχώς για
ένταξή της στον χώρο Σιένγκεν, να διαχειρίζεται με αποτελεσματικότητα τη
διαδικασία εκδόσεως θεωρήσεων και να εξασφαλίζει την ασφαλέστερη διαχείριση και
επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων. Δύναται, επίσης, να στηρίξει οικονομικά τις
ενέργειες που έχουν ως στόχο την αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταπολέμηση του
διασυνοριακού οργανωμένου εγκλήματος σε τομείς όπως η διακίνηση ναρκωτικών,
εμπορία ανθρώπων και διαφθορά, ενισχύοντας ταυτόχρονα την αστυνομική συνεργασία
μεταξύ των κρατών μελών. Επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση είναι και δράσεις που
αφορούν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας αλλά και στη διαχείριση κρίσεων, όπως
αγορά ειδικού εξοπλισμού και εκπαιδεύσεις.
Στόχος
μας είναι η πλήρης αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων, να μη χαθεί ούτε
ένα ευρώ. Η αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού, η σωστή και πλήρης
αξιοποίηση των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι επένδυση στην ανάπτυξη
της κυπριακής οικονομίας και στη συνοχή της κοινωνίας μας. Είμαι βέβαιος ότι η
σημερινή διοργάνωση θα δώσει ώθηση για περισσότερη συνεργασία και περισσότερη
αλληλεγγύη σε εθνικό επίπεδο. Στόχος είναι να συμβάλουμε όλοι, συλλογικά -
κυβερνητικοί και ιδιωτικοί φορείς - στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των
μεταναστευτικών προκλήσεων.
Καλή
συνέχεια.