Συνέντευξη
Τύπου για τη δημοσίευση της αίτησης για εγγραφή του χαλλουμιού/ hellim
ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης
Ομιλία
του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
κ. Νίκου Κουγιάλη
Η
επιτυχία της δημοσίευσης του φακέλου για το χαλλούμι από την ΕΕ είναι το
αποτέλεσμα της δέσμευσης και της αφοσίωσης της Κυβέρνησης στην κατοχύρωσή του ως
Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης.
Με
την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Υπουργός Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης είχα
αναλάβει να υλοποιήσω τη βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης Αναστασιάδη για
υποβολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή του αιτήματός μας για κατοχύρωση του χαλλουμιού
ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Ένα προϊόν που ακόμη
και 10 χρόνια μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ δεν είχε ξεπεράσει τις
συμπληγάδες πέτρες που το εμπόδιζαν να αναδείξει την πραγματική πολιτιστική,
αλλά και οικονομική του αξία.
Έχοντας
υπόψη ότι το χαλλούμι είναι το κύριο εξαγωγικό μας προϊόν, με την κατοχύρωσή του
ως ΠΟΠ, ενισχύεται η αγροτική μας οικονομία, αλλά και η οικονομία του τόπου
γενικότερα.
Με
τον τρόπο που κατοχυρώνεται το χαλλούμι θα καταστεί ένα προϊόν μεγάλης εμπορικής
αξίας, το οποίο θα μπορεί με ευκολία να διεισδύσει στις διεθνής αγορές. Παράλληλα, προστατεύεται από τον μιμητισμό
και τον διεθνή ανταγωνισμό προς όφελος των Κυπρίων παραγωγών και κατ’ επέκταση
της κυπριακής οικονομίας. Είμαι
σίγουρος ότι με την κατοχύρωση του χαλλουμιού ανοίγονται νέοι ορίζοντες στους
τομείς της γεωργίας, κτηνοτροφίας και τυροκομίας. Η κατοχύρωση αυτή θα ενισχύσει
την περιφερειακή ανάπτυξη με τη δημιουργία νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και
κατ’ επέκταση νέων θέσεων εργασίας.
Μετά
από συντονισμένες ενέργειες και σκληρή δουλειά και παρακάμπτοντας σκοπιμότητες,
υποκειμενικά συμφέροντα και παρεμβάσεις τρίτων, τόσο στο εσωτερικό αλλά και στο
εξωτερικό μέτωπο καταφέραμε πριν από ένα χρόνο, τον Ιούλιο του 2014, να
υποβάλουμε επίσημα την αίτησή μας στις Βρυξέλλες για κατοχύρωση του χαλλουμιού
ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Από
την πρώτη στιγμή, η απόφασή μας αφορούσε την εγγραφή του προϊόντος με την
ελληνική ονομασία «Χαλλούμι» και την τουρκική μετάφρασή της “ Hellim ”
και περιλήφθηκε ως γεωγραφική περιοχή παρασκευής του χαλλουμιού ολόκληρη η
Κύπρος, για να μπορούν όλοι οι παραγωγοί του τόπου μας, Ελληνοκύπριοι,
Τουρκοκύπριοι και άλλοι, να επωφεληθούν από την εγγραφή του προϊόντος ως
ΠΟΠ.
Με
την ευκαιρία που μου δίνεται σήμερα, θέλω να διευκρινίσω ότι η δημοσίευση της
αίτησής μας βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με το Κοινοτικό Κεκτημένο και τις
βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου και σέβεται πλήρως τα δικαιώματα όλων των
παραγωγών του νησιού μας. Ορισμένες προσωρινές διευθετήσεις γίνονται για να
παρακαμφθούν οι δυσκολίες που υφίστανται από τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή στο
νησί και οι οποίες ενδεχομένως θα δυσκόλευαν τους Τουρκοκύπριους παραγωγούς να
επωφεληθούν των όσων εξυπακούει η εγγραφή του χαλλουμιού ως ΠΟΠ.
Χθες,
28 Ιουλίου 2015, η αίτησή μας ένα χρόνο μετά την υποβολή της στα αρμόδια όργανα
της ΕΕ, δημοσιεύτηκε στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανοίγοντας
ουσιαστικά τον δρόμο για κατοχύρωση του χαλλουμιού ως ΠΟΠ. Θεωρώ ότι η
δημοσίευση ήταν το μεγαλύτερο βήμα στο δρόμο της κατοχύρωσης και είμαι βέβαιος
ότι σύντομα το εγχείρημά μας θα ολοκληρωθεί με επιτυχία.
Το
περιεχόμενο της αίτησής μας έχει δημοσιευτεί ακριβώς όπως είχε υποβληθεί στις
Βρυξέλλες ένα χρόνο προηγουμένως, αποδεικνύοντας και τη σοβαρή και ολοκληρωμένη
δουλειά που είχε προηγηθεί της υποβολής του.
Τα
τεχνικά χαρακτηριστικά του προϊόντος αναλύονται με λεπτομέρεια στον φάκελο και
περιγράφουν ουσιαστικά τις πρώτες ύλες που μπορούν να χρησιμοποιούνται για
ζωοτροφές και την παραγωγή γάλακτος, τη σύσταση του τυριού, τον τρόπο παραγωγής
και τους ειδικούς κανόνες που ισχύουν.
Όπως
είναι γνωστό, για να μπορεί το προϊόν να ονομάζεται χαλούμι θα πρέπει το αιγινό
και το πρόβειο γάλα, ή μίγμα αυτών να υπερέχει ποσοτικά του αγελαδινού γάλακτος.
Λόγω όμως των ιδιάζουσων συνθηκών που ισχύουν στο νησί μας, και πάλι με
συντονισμένες ενέργειες έχει εξασφαλιστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή 10ετής
περίοδος προσαρμογής, μέσα στην οποία θα υλοποιηθούν μια σειρά μέτρων για
επίτευξη των στόχων που αναφέρονται στο πρότυπο.
Η
Κυβέρνηση είναι έτοιμη να προβεί σε όλες εκείνες τις δράσεις και μέτρα, ώστε οι
κτηνοτρόφοι και οι τυροκόμοι να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες,
με στόχο να διασφαλίσουμε όλα εκείνα τα οφέλη που θα επιφέρει η συγκεκριμένη
κατοχύρωση.
Προς
αυτήν την κατεύθυνση έχουμε καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό για στήριξη
του κλάδου της αιγοπροβατοτροφίας και προχωρούμε άμεσα στην προώθηση επτά μέτρων
για να στηρίξουμε την κοινή προσπάθεια προς όφελος της οικονομίας του
τόπου.
ΜΕΤΡΑ
ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΤΡΟΦΙΑΣ
Τα
μέτρα αυτά κοστολογούνται σε 35 εκ. ευρώ για τα απόμενα τρία χρόνια και
εστιάζονται σε τέσσερις άξονες:
- Τη βελτίωση της παραγωγικότητας,
- Την αύξηση του ζωικού κεφαλαίου,
- Την αύξηση της ποσότητας γάλακτος που διοχετεύεται στις βιομηχανίες, και
- Μια σειρά οριζόντιων μέτρων.
Στην
προσπάθεια για βελτίωση της παραγωγικότητας, αλλά και αύξηση του ζωικού
κεφαλαίου, αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης,
με μέτρα συνολικού προϋπολογισμού 25 εκ. ευρώ, για τα οποία αν συνυπολογιστεί
και η ιδιωτική συμμετοχή τα ποσά που θα δαπανηθούν για την αιγοπροβατοτροφία θα
ξεπεράσουν τα 40 εκ. ευρώ.
Αναλυτικά,
οι ενισχύσεις μέσω των ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ
ΜΕΤΡΩΝ αφορούν:
- Τρία εκ. ευρώ για την ολοκλήρωση της 3 ης Προκήρυξης των επενδυτικών μέτρων του ΠΑΑ 2007 – 2013 για τη κτηνοτροφία.
- Δέκα εκ. ευρώ για τη δημιουργία νέων και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων με την άμεση προκήρυξη του επενδυτικού μέτρου του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020,
- Πέντε εκ. ευρώ για τη χρηματοδότηση, για πρώτη φορά στη γεωργία, της εγκατάστασης εξοπλισμού για χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως είναι τα φωτοβολταϊκά συστήματα, η οποία αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας, μειώνοντας ουσιαστικά το κόστος παραγωγής
- Επτά εκ. ευρώ για την ποιοτική βελτίωση του τελικού προϊόντος μέσω ειδικού μέτρου για την ενίσχυση της καλής διαβίωσης των αιγοπροβάτων.
Η
προσπάθεια για Αύξηση της ποσότητας γάλακτος που διοχετεύεται στις βιομηχανίες
αναμένεται να επιτευχθεί με
- Με την παραχώρηση τριών εκ. ευρώ ετησίως υπό τη μορφή κεφαλικών επιδοτήσεων και την παραχώρηση τους αποκλειστικά στους κτηνοτρόφους, υπό τον όρο ότι εκμεταλλεύονται παραγωγικά τα ζώα τους και παραδίδουν το γάλα στις γαλακτοβιομηχανίες ή το μεταποιούν οι ίδιοι.
- Με την ενίσχυση με €3.000 ανά εκμετάλλευση ετησίως για διάρκεια πέντε ετών για τους κτηνοτρόφους που θα μετέχουν στο ΠΟΠ χαλλουμιού για κάλυψη των πάγιων δαπανών που απαιτούνται για πιστοποίηση του ΠΟΠ.
- Με την πριμοδότηση της πρώτης εγκατάστασης νέων κτηνοτρόφων στη γεωργία με το εφ’ άπαξ ποσό των €20.000.
ενώ
παράλληλα προβλέπονται και δραστηριότητες πληροφόρησης και προώθησης του
χαλλουμιού.
Πέραν
των όσων αναφέρονται πιο πάνω, για την αύξηση της παραγωγής και της βελτίωση της
παραγωγικότητας είναι απαραίτητη και η λήψη ορισμένων οριζόντιων μέτρων που
μπορούν να συμβάλουν θετικά προς την κατεύθυνση αυτή όπως:
- η άμεση έγκριση και εφαρμογή του Μητρώου Αγροτών, το οποίο καταθέσαμε στη Βουλή,
- ο εκσυγχρονισμός του Σχεδίου Καταγραφής και Αναγνώρισης των αιγών/προβάτων, και
- η βελτίωση του υδατικού μας ισοζυγίου με τη χρήση του ανακυκλωμένου νερού στη γεωργία.
Κλείνοντας,
θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Ευρωπαίο Επίτροπο Γεωργίας για την βοήθεια και το
θετικό ρόλο που διαδραμάτισε στην θετική έκβαση του ζητήματος.
Επίσης,
να ευχαριστήσω θερμά όλους τους Λειτουργούς του Υπουργείου Γεωργίας και του
Υπουργείου Εξωτερικών, τη Συμβουλευτική Επιτροπή για το χαλλούμι, τη Γενική
Εισαγγελία, το Μόνιμο Αντιπρόσωπο και τους Λειτουργούς της Μόνιμης
Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες για τις άοκνες προσπάθειές τους.
Ιδιαιτέρα
να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την εμπιστοσύνη που μου επέδειξε,
αλλά και την καθοριστική εμπλοκή του για δημοσίευση του φακέλου.