Δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών για την Ελλάδα στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ

Δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών για την Ελλάδα

στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ

Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χάρης Γεωργιάδης αναφέρθηκε σήμερα, μιλώντας στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ, στις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με το θέμα της Ελλάδας ενόψει και της επικείμενης τηλεδιάσκεψης του Eurogroup για συζήτηση παροχής προσωρινής χρηματοδότησης στη χώρα.

Το πλήρες κείμενο των ερωταπαντήσεων ακολουθεί:

Ερώτηση: Έχετε τηλεδιάσκεψη και η μπάλα είναι σε σας τώρα να βρείτε τρόπο για την προσωρινή χρηματοδότηση της Ελλάδας, τα 7 δις που χρειάζεται αμέσως, και υπάρχει πρόβλημα από ποιο μηχανισμό; Ποιος συμφωνεί; Ποιος διαφωνεί;

Απάντηση: Αυτό είναι το ένα σοβαρό, δύσκολο ζήτημα το οποίο πρέπει να τύχει διαχείρισης σε επίπεδο Eurogroup . Το πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός ότι η διαδικασία διαπραγμάτευσης, κατάληξης και έγκρισης του προγράμματος για να ξεκινήσουν κανονικά οι εκταμιεύσεις, περίπου όπως συμβαίνει και στην Κύπρο, ανά τρίμηνο και αφού υλοποιηθούν προηγουμένως κάποιες προαπαιτούμενες δράσεις, θα πάρει καιρό εκ των πραγμάτων. Υπάρχουν ανάγκες πάρα πολύ πιεστικές που αν δεν καλυφθούν θα υπάρξει πιστωτικό γεγονός, δηλαδή θα είναι πράξη χρεοκοπίας. Συνεπώς, αυτό το γεγονός, ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να δοθεί χρηματοδότηση πριν καν εγκριθεί το πρόγραμμα, είναι το ζητούμενο. Δεν είναι εύκολη η διαδικασία. Το έχει πει και ο πρόεδρος του Eurogroup ότι δεν είναι ούτε νομικά, ούτε διαδικαστικά, ούτε πολιτικά εύκολο, αλλά θέλω να ελπίζω ότι θα βρεθεί τρόπος. Αυτό που μπορώ να πω είναι πως η Κύπρος, στο μέγεθος που της αναλογεί, είναι πανέτοιμη να συμβάλει, έστω και αν είναι και η δική μας χώρα κάτω από πρόγραμμα, στην ανάγκη που έχει προκύψει για γεφυρωτική χρηματοδότηση.

Ερώτηση:  Οι τελευταίες πληροφορίες έλεγαν ότι βρίσκεται φόρμουλα από το EFSF και ότι αμέσως με τη δανειακή σύμβαση θα μπουν τα λεφτά, έτσι δεν θα ανησυχούν χώρες όπως η Βρετανία, γιατί χρειάζεται η συμφωνία και των 28.

Απάντηση: Είναι διάφορα ενδεχόμενα, 4 ή 5, που εξετάζονται, πιθανώς μάλιστα και σε συνδυασμό.

Ερώτηση:  Θα πρέπει να δοθεί λύσει στην τηλεδιάσκεψη;

Απάντηση: Εκ των πραγμάτων.

Ερώτηση: Για τα γεγονότα των τελευταίων ημερών μέχρι την επίτευξη της συμφωνίας ή τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας. Αυτή η λύση είναι βιώσιμη; Ο νέος ΥΠΟΙΚ της Ελλάδας είπε δεν ξέρουμε ακόμα, θα φανεί. Ο κ. Βαρουφάκης λέει πως δεν είναι βιώσιμο.

Απάντηση: Και ποια είναι η εναλλακτική λύση; Αυτό είναι το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν κάποιοι.

Ερώτηση:  Το ερώτημα είναι κατά πόσο οι εταίροι, οι δανειστές, πρότειναν και ώθησαν τα πράγματα σε μια λύση που δεν θα είναι οικονομικά βιώσιμη. Αυτό είναι που θέλανε;

Απάντηση: Εγώ έχω αντικρίσει αυτή τη συμφωνία με ανακούφιση μεν, αλλά και με περίσκεψη. Έχω και εγώ τις αμφιβολίες μου για την ορθότητα κάποιων τουλάχιστον σημαντικών προνοιών αυτού του προγράμματος. Θεωρώ ότι είναι υπερβολικό το φορολογικό βάρος, και δεν λέω κάτι που δεν έχω εκφράσει κατ’ επανάληψη είτε μιλώντας για τα της Κύπρου είτε για τα της Ελλάδας είτε γενικότερα ως προσέγγιση οικονομικής πολιτικής. Δεν θεωρώ πως η επιβολή νέων φορολογιών είναι προσέγγιση που μπορεί να δώσει διέξοδο σε μια οικονομία η οποία ήδη βρίσκεται σε βαθιά ύφεση, και δυστυχώς έχει ξαναμπεί σε ύφεση η ελληνική οικονομία εκεί που είχε καταφέρει περίπου πριν ένα χρόνο να καταγράψει θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Έχω και εγώ τις αμφιβολίες μου εάν εκείνες οι πρόνοιες στο προσχέδιο του προγράμματος που συνεπάγονται νέα φορολογικά βάρη για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εάν είναι η ορθή πολιτική. Εγώ δεν θα το προωθούσα και δεν το έχουμε προωθήσει στην Κύπρο γιατί βρήκαμε τους τρόπους εδώ και δυόμισι χρόνια κάτω από πρόγραμμα να αποφύγουμε την επιβολή νέων φορολογικών βαρών, επειδή ακριβώς ρίχνουν την οικονομία σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση. Είναι η χειρότερη μορφή λιτότητας στη χειρότερη στιγμή. Συνεπώς, αν ρωτάτε αν υπάρχουν αμφιβολίες για το περιεχόμενο του προγράμματος και εγώ τις έχω. Αλλά ήταν γνωστή η θέση ότι θα στηρίζαμε ως κυπριακή κυβέρνηση την όποια συμφωνία η ελληνική κυβέρνηση κατέληγε με τους εταίρους.

Ερώτηση:  Η ελληνική κυβέρνηση φταίει γιατί έχει αυτά τα φορολογικά μέτρα το πακέτο; Θα μπορούσε να οδηγήσει τα πράγματα προς μια άλλη κατεύθυνση;

Απάντηση: Εκ των πραγμάτων πρέπει να κρίνονται τα ζητήματα. Διαφορετικά είναι τα δεδομένα και όταν αφήνονται τα προβλήματα να διογκωθούν και να φτάσουν σε καταστάσεις οριακές, τα περιθώρια είναι επίσης περιορισμένα. Άρα δεν θα πρέπει να κρίνουμε τις επιλογές ανεξαρτήτως της πραγματικότητας που έχει δημιουργηθεί. Και αυτό πρέπει να το έχουμε υπόψη μας, πως διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις μπορεί να έχουμε, αλλά η πραγματικότητα είναι πάντοτε δεδομένη και αμείλικτη. Γενικότερα όμως, ως προσέγγιση πολιτικής υποδεικνύω για παράδειγμα αφού ρωτάτε την άποψή μου αυτό. Στην Κύπρο προσπαθήσαμε μέσα από άλλες ενέργειες και έγκαιρη παρέμβαση να αποτρέψουμε το ενδεχόμενο επιβολής νέων φορολογικών βαρών. Αν φτάναμε και εμείς σε μια κατάσταση οριακή, αν στη λήξη του κυπριακού μνημονίου βρισκόμασταν   και εμείς σε αδήριτη ανάγκη να ζητήσουμε νέο πρόγραμμα στήριξης και είχαν εξαντληθεί και τα περιθώρια, η δυνατότητά μας να εφαρμόσουμε μια τέτοια πολιτική η οποία εγώ θεωρώ πως είναι πιο αναπτυξιακή, θα ήταν πολύ περιορισμένη ως ανύπαρκτη.

Ερώτηση:  Το ταμείο με τα 50 δις πώς το είδατε εσείς; Πού θα βρεθούν τα 50 δις;

Απάντηση: Ούτε και για αυτό είμαι βέβαιος εάν μπορούν να εντοπιστούν περιουσιακά στοιχεία είτε αυτά που προορίζονται για αποκρατικοποίηση είτε άλλα, που να φτάνουν στα 50 δις και κυρίως να αποδώσουν. Δεν είναι μόνο να έχουν μια ονομαστική αξία 50 δις αλλά να αποδώσουν έσοδο 50 δις, το οποίο θα βοηθήσει στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Όμως θεωρώ ότι αυτή η προσπάθεια πρέπει να γίνει. Αν υπάρχουν τέτοια περιουσιακά στοιχεία στο ελληνικό δημόσιο που μπορούν να αποφέρουν έσοδα για να ξαλαφρώσει το βάρος από τον Έλληνα φορολογούμενο πολίτη […].

Ερώτηση:  Το νούμερο πώς μπήκε; Τόσα θέλω και δεν με νοιάζει από πού θα τα βρω;

Απάντηση: Αντιλαμβάνομαι μέσα από την διαπραγμάτευση μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών.

Ερώτηση:  Εμείς μαθαίνουμε ότι ο κ. Τσίπρας αντιδρούσε και πολύ έντονα μάλιστα, λέγοντας ότι δεν μπορούν να βρεθούν αυτά τα χρήματα.

Απάντηση: Κυρίως αντιδρούσε και σωστά στη διαχείριση αυτών των περιουσιακών στοιχείων από ένα ξένο ταμείο. Αυτό που έχει τελικά προσδιοριστεί είναι μια ορθότερη λύση.

Ερώτηση:  Ήταν εξωφρενικό αυτό που ζητούσαν. Εσάς δεν σας εξόργισε;

Απάντηση: Όχι μόνο η Κύπρος αλλά και αρκετά κράτη είχαν εντοπίσει την υπερβολή σε αυτήν την εισήγηση κάποιων , για αυτό και δεν πέρασε. Αυτό που έχει τελικά προσδιοριστεί είναι μια πολύ πιο αποδεκτή ρύθμιση. Το ζητούμενο είναι αν στην εφαρμογή ο στόχος αυτός επιτευχθεί. Και αυτό είναι το σημαντικό. Ένα είναι να συζητάμε τις λεπτομέρειες του νέου προγράμματος, πώς προέκυψε, γιατί καταλήξαμε εδώ, αλλά το σημαντικότερο το οποίο κάποιος πρέπει να υπογραμμίσει για τα της Ελλάδας είναι η ανάγκη να προχωρήσουν αυτή τη φορά οι δύσκολες, απαιτητικές, αλλά απολύτως απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Εδώ είναι που θα απέδιδα εγώ έμφαση παρά στις φορολογίες. Στις μεταρρυθμίσεις που θα απελευθερώσουν τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας.

Ερώτηση: Το έχει καταλάβει και η ελληνική κυβέρνηση αυτό; Ο νέος ΥΠΟΙΚ κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση, σε διαφορετικό πνεύμα και φιλοσοφία από τον προκάτοχό του;

Απάντηση: Η σύγκριση του κ. Τσακαλώτου με τον κ. Βαρουφάκη δεν είναι αυτό που θεωρώ εγώ σημαντικό. Σημαντικό είναι να τα καταφέρει η Ελλάδα.

Ερώτηση:  Δεν θα μας πείτε ότι ο κ. Βαρουφάκης έκανε πολύ κακό στη διαπραγμάτευση […].

Απάντηση: Δεν θα μπω σε αυτήν τη λογική, αυτή είναι δική σας δουλειά, των σχολιαστών, να κρίνετε εμάς τους πολιτικούς.

Ερώτηση:  Νιώθετε δικαιωμένος για όλα αυτά για τα οποία σας είχαν κατηγορήσει ότι δεν στηρίξατε την Ελλάδα [...];

Απάντηση: Δεν νιώθω καμιά ανάγκη προσωπικής δικαίωσης. Εάν άλλοι νιώθουν σήμερα άβολα είναι δικό τους θέμα. Εγώ αυτό που θεωρώ σημαντικό είναι να δικαιωθεί η Ελλάδα, ο ελληνικός λαός, να πετύχει αυτή τη φορά μια προσπάθεια.

Ερώτηση:  Πρέπει να θέλουν και οι εταίροι της Ελλάδας να πετύχει.

Απάντηση: Δεν θα ήθελα να υπονοήσω ότι υπάρχει κάποιος που δεν επιθυμεί, ειδικά εάν αυτός έχει ήδη διαθέσει πολλά δις για να στηρίξει μια οικονομία και είναι έτοιμος να διαθέσει και άλλα. Γιατί να θέλει να αποτύχει;

Ερώτηση:  Στη Γερμανία αναφέρεστε τώρα και στον κ. Σόιμπλε;

Απάντηση: Αναφέρομαι σε όλα τα κράτη μέλη. Από τη Γερμανία μέχρι τη Λιθουανία. Από τη Γαλλία μέχρι τη Μάλτα που στηρίζουν κράτη όπως τα δικά μας – και η Κύπρος δυστυχώς στην ίδια κατηγορία είναι – που αντιμετώπισαν οικονομικές δυσκολίες και ζήτησαν τη δική τους στήριξη. Δεν υιοθετώ τέτοιες προσεγγίσεις ότι ήθελαν να αποτύχουμε. Εάν ήθελαν κάτι τέτοιο, π.χ. για την Κύπρο, γιατί να μας έδιναν τη στήριξη και να διακινδυνεύσουν μετά να μην πάρουν πίσω αυτά που μας δάνεισαν.

Ερώτηση: Ο κ. Σόιμπλε είχε σχέδιο, και είναι φανερό πλέον, για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Απάντηση: Ακούω ότι και εκτός Ελλάδας και εντός Ελλάδας εκφράζονται τέτοιες προσεγγίσεις και χαίρομαι που και στην Ελλάδα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει επικρατήσει διαφορετική προσέγγιση. Η δική μου θέση και της κυπριακής κυβέρνησης ήταν ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στο ευρώ, στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ. Θεωρούμε τη συμμετοχή της Κύπρου και της Ελλάδας σε αυτόν τον σκληρό πυρήνα της ΕΕ ως στρατηγικής σημασίας στόχο. Δεν πρέπει αυτό να διακυβευθεί με κανέναν τρόπο. Δεν πρέπει να δώσουμε περιθώρια και αφορμές σε κανένα τρίτο να διακυβεύσει αυτήν τη συμμετοχή των χωρών μας στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ. Είναι για αυτό τον λόγο που ως χώρα, όχι μόνο ως κυβέρνηση, έχουμε τραβήξει τα μανίκια πάνω και εφαρμόζουμε αποτελεσματικά ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και εξυγίανσης που φέρνει αποτελέσματα και μας επιτρέπει να σταθούμε στα πόδια μας και αποκλείει τον όποιο κίνδυνο είτε για τη συμμετοχή μας στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ είτε για την οικονομική μας αυτονομία και προοπτική. Με αυτόν τον τρόπο να μη δίνουμε περιθώρια σε κανένα τρίτο να αποφασίσει για τα του οίκου μας και είναι για αυτό που μιλώντας ειδικά για την Κύπρο, πρέπει να ολοκληρώσουμε τη δύσκολη προσπάθεια που έχουμε αναλάβει εδώ και δυόμισι χρόνια, να προωθήσουμε ακόμα 2-3 σημαντικά πράγματα για να ξεμπερδέψουμε με αυτήν την κατάσταση του ελέγχου και της επιτήρησης από τους εταίρους μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μπορούμε ή θα ήταν σοφό μερικούς μήνες μετά να επιστρέψουμε ξανά σε εκείνες τις νοοτροπίες και τις προσεγγίσεις που μας οδήγησαν ευθύς εξ’ αρχής στην οικονομική διολίσθηση και στην εξάρτηση. Πρέπει να φροντίζουμε, αφού ρωτάτε για τις σκέψεις και επιδιώξεις τρίτων, τι είναι δική μας ευθύνη, να διασφαλίζουμε τα εθνικά μας συμφέροντα, την οικονομική μας ευρωστία και σταθερότητα των χωρών μας, για να μην δίνουμε αφορμές και περιθώρια.

Ερώτηση: Πρέπει να ξέρουμε και τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Είναι εικόνα αυτή που εκπέμπεται; Είναι ή δεν είναι λογικό να δημιουργούν ευρωσκεπτιστικές διαθέσεις όλα αυτά που συμβαίνουν; Αν ο κ. Σόιμπλε έχει αυτά τα σχέδια για την Ελλάδα και μια Ευρώπη δυο ταχυτήτων και εργάζεται με σκοπό να εξυπηρετήσει εθνικά συμφέροντα όπως αυτός τα αντιλαμβάνεται, δεν πρέπει να το διαγνώσουμε; Κάνατε μια δήλωση στο Bloomberg ότι πρέπει να επανεξετάσουμε τον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις για το κοινό μας νόμισμα. Το είπατε ή δεν το είπατε και τι εννοούσατε;

Απάντηση: Βεβαίως το είπα και θα το επαναλάβω. Αλλά να σας πω πως η Ευρώπη είναι ήδη δυο ταχυτήτων ειδικά στον τομέα της οικονομίας. Δεν είναι όλα τα κράτη μέλη στο ευρώ. Μια πλειοψηφία 19 κρατών είναι στο ευρώ.

Ερώτηση:  Να κάνουμε και την ευρωζώνη δύο ταχυτήτων; Είναι οικογένεια αυτή με αλληλεγγύη; Έτσι θα προχωρήσουμε;

Απάντηση: Ακριβώς αυτό είναι που δεν επιθυμεί κανείς. Αν θα είσαι στην ευρωζώνη δεν μπορεί να είσαι σε άλλη ταχύτητα. Αν θα είσαι στην ευρωζώνη πρέπει ακριβώς να εκπληρώνεις τους βασικούς όρους και προϋποθέσεις. Αλλά επειδή είναι εκ των πραγμάτων η ΕΕ σε αυτόν τον τομέα της οικονομικής και νομισματικής διακυβέρνησης δύο ταχυτήτων, πρέπει να διασφαλίσουμε πως θα παραμείνουμε στον σκληρό πυρήνα και δεν θα διολισθήσουμε εκτός. Παρά να προσπαθούμε να βρούμε αν υπάρχουν τρίτοι που θα επιθυμούσαν είτε η Κύπρος είτε η Ελλάδα να βρεθεί εκτός σκληρού πυρήνα. Εγώ θεωρώ πως είναι ορθότερο να κάνουμε ότι εμείς πρέπει να κάνουμε, να υλοποιήσουμε τις δικές μας ενέργειες και σχεδιασμούς που δεν θα αφήσουν κανένα περιθώριο στον όποιο τρίτο να προωθήσει το όποιο ενδεχόμενο. Να πω και κάτι άλλο. Πριν αρχίσουμε να διαμαρτυρόμαστε για τις μεθοδεύσεις τρίτων οι οποίες ενδεχομένως να είναι υπαρκτές, θα πρέπει να ρίξουμε και μια ματιά στο εσωτερικό μας εάν υπάρχουν κάποιοι που την ίδια ακριβώς επιδίωξη, ξεκινώντας από διαφορετική αφετηρία, υπηρετούσαν.

Σε σχέση με την ερώτησή σας και το σχόλιό μου για την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση, βεβαίως και θεωρώ πως έχει τροφή. Βεβαίως και θεωρώ πως μέσα από αυτή τη διεργασία των τελευταίων 5-6 μηνών έχουν αναδειχθεί θεσμικές αδυναμίες και υστερήσεις. Δεν είναι αποτελεσματική η διαδικασία λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό είναι κάτι που επιβαρύνει την αξιοπιστία της ευρωζώνης και αξιολογείται με αρνητικό τρόπο από τις διεθνείς αγορές. Όταν, ελπίζω σύντομα, η ελληνική κρίση θα αντιμετωπιστεί και θα μπει η χώρα σε τροχιά σταθερότητας, θα είναι συλλογική υποχρέωση της ευρωζώνης να επανεξετάσουμε δομές και διαδικασίες λήψης αποφάσεων οι οποίες δεν υποβοηθούν τον κοινό ευρωπαϊκό στόχο.

Ερώτηση: Θέλετε να μας δώσετε μια ένδειξη, πού είναι τα ελλείμματα, οι αδυναμίες;

Απάντηση: Νομίζω είναι μια κοινή διαπίστωση πως τους τελευταίους μήνες υπήρχαν πολλαπλά επίπεδα διεργασιών και διαβουλεύσεων χωρίς καν να υπάρχει ο συντονισμός και το κεντρικό σημείο αναφοράς. Αυτό σε συνάρτηση με προβλήματα σε εθνικό επίπεδο, αντί να βοηθήσει στην επίλυση ενός προβλήματος, το διόγκωσε.

Ερώτηση: Νιώθετε κάπου να υπάρχει πρωτοκαθεδρία και οι υπόλοιποι να καλούνται να εγκρίνουν σχέδια που επεξεργάζονται κάποιοι;

Απάντηση: Ασφαλώς δεν είναι το βάρος όλων των κρατών το ίδιο .Αλλά μέσα από την αξιόπιστη παρουσία και τη συμμετοχή μπορεί και ένα μικρό κράτος να έχει δυσανάλογα μεγάλη επιρροή. Βλέπουμε πως υπάρχουν και μικρότερα κράτη στην ΕΕ, όπως η Φινλανδία που δεν είναι μεγάλο κράτος αλλά έχει το  οικονομικό υπόβαθρο και την πολιτική συνοχή, που μπορούν να λειτουργούν με ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο.

Ερώτηση: Δημοσιεύτηκε χθες από την Goldman Sachs ότι η προθυμία της Γερμανίας να αναλάβει   μονομερή δράση αντικατοπτρίζει μια διάβρωση της αρχής της ομοφωνίας που διέπει τις πιο ευαίσθητες περιοχές της λήψης αποφάσεων εντός της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ.

Απάντηση: Δεν έχω δει το κείμενο αυτό αλλά ξέρουμε πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο συνυπάρχει η ομοφωνία με τις σημαντικότατες εκείνες πτυχές ή τομείς όπου δεν απαιτείται η ομοφωνία και αρκεί μια πλειοψηφία στην οποία μετρά ασφαλώς το εκτόπισμα του κράτους. Η ομοφωνία δεν είναι η κυρίαρχη διαδικασία λήψης αποφάσεων, παρόλο που σε κάποιους τομείς όπως το Eurogroup εξακολουθεί να ισχύει. Και αυτό μιλώντας για την Ελλάδα έχει τη σημασία του επειδή δεν θα πρέπει να συμφωνήσει μόνο η Γαλλία και η Γερμανία για να προχωρήσει το ελληνικό αίτημα, αλλά πρέπει να συμφωνήσει και η Σλοβενία (….)

Ερώτηση:  Αν συμφωνήσει η Γαλλία με τη Γερμανία το πρόβλημα λύθηκε;

Απάντηση: Δεν θα ήμουν απολύτως βέβαιος ότι πάντοτε έτσι είναι. Αν υπάρξει συμφωνία μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας σίγουρα αυτό προδιαγράφει την κατεύθυνση και για αυτό υποψιάζομαι ότι ο Έλληνα πρωθυπουργός επεδίωκε να έχει επαφές κυρίως με τις ηγεσίες των δύο χωρών, λόγω του βάρους που έχουν στην ευρωζώνη.

Ερώτηση: Τι επιλογές είχε;

Απάντηση: Δεν διαφωνώ, χωρίς να υποτιμώ τον ρόλο και τη σημασία και άλλων κρατών.