Ομιλία τέως ΠτΔ,Δ.Χριστόφια, στην εκδήλωση του Σωματείου Δίκωμο 74, 22ΙΟΥΛΗ2015

Ομιλία τέως Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια στην εκδήλωση του Σωματείου «Δίκωμο 1974»

για τις μαύρες επετείους του πραξικοπήματος και της εισβολής

Τετάρτη, 22 Ιουλίου 2015

Πέρασαν σαρανταένα χρόνια. Και όμως, λες και ήταν χτες. Λες και ο χρόνος σταμάτησε στο χωριό μας. Το αγαπημένο μας Δίκωμο. Στα όμορφα χρόνια που ζήσαμε εκεί. Στα σπίτια που χτίζαμε κομμάτι - κομμάτι με τον ιδρώτα μας. Στα χωράφια όπου δρέπαμε τους καρπούς του μόχθου μας. Στην καλημέρα που ανταλλάζαμε κάθε πρωί, προτού μεταβούμε στη Λευκωσία για το μεροκάματο. Στις χαρές μας που τις ζούσαμε όλοι μαζί. Στις λύπες μας που τις αντιμετωπίζαμε όλοι μαζί. Στις παρέες στα καφενεία, στις πρώτες μας εξόδους στα σινεμά.

Πέρασαν σαρανταένα χρόνια και είναι λες και ο χρόνος σταμάτησε εκείνον τον Ιούλιο. Τον σταμάτησαν τα καλάσνικωφ που έβαλαν στόχο τις καρδιές μας. Μαζί σημάδεψαν και προσπάθησαν να εκτελέσουν και τη Δημοκρατία. Τον χρόνο σταμάτησαν οι ερπύστριες του φασισμού, που βγήκαν για να ποδοπατήσουν ακόμα και αυτά τα λίγα που είχαμε πετύχει: να ζούμε μαζί με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας στο κοινό μας σπίτι, την Κυπριακή Δημοκρατία. Στόχευσαν να αλυσοδεθεί η Κύπρος στα ξένα συμφέροντα.

Ο χρόνος σταμάτησε στη στιγμή που πιάσαμε από το χέρι ο ένας τον άλλο και αφήσαμε πίσω μας τον τόπο μας. Σταμάτησε στα καραβάνια που φορτώναμε τις ζωές μας, με τα μωρά μας στην αγκαλιά μας. Σταμάτησε μέσα στην ελπίδα πως σύντομα θα ξαναγυρίσουμε. Ο χρόνος σταμάτησε μέσα στους καταυλισμούς, στα συσσίτια και στις κουβέρτες. Σταμάτησε στο ανάθεμα γι΄αυτούς που κάναν το κακό. Σταμάτησε στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες αυτών που χάθηκαν. Στα λιβάνια της τιμής για την θυσία των αμέτρητων ηρώων μας. Σταμάτησε στη μάνα που ακόμα κλαίει τη ζωή της πάνω σε ένα μνήμα.

Πέρασαν σαρανταένα χρόνια. Για πολλούς οι μνήμες ξεθώριασαν. Για άλλους οι μνήμες έπρεπε να ξεθωριάσουν. Για να μπορέσουν να καλλιεργήσουν τη διαστρέβλωση και να απαλλάξουν εαυτούς και αλλήλους από τις ευθύνες, άρα και από τις ενοχές. Για να ξεχάσει ο λαός μας τους πρωταίτιους του εγκλήματος: τον ιμπεριαλισμό και τον εθνικισμό-σωβινισμό.

Είμαστε σήμερα εδώ γιατί δεν ξεχνούμε. Είμαστε σήμερα εδώ γιατί αρνούμαστε να ξεχάσουμε. Γιατί αν ξεχάσουμε, δεν θα έχει καμία αξία η τιμή στη μνήμη των ηρώων του χωριού μας, των ηρώων του λαού μας. Γιατί αν ξεχάσουμε δεν θα έχουν καμία αξία οι εκκλήσεις μας να μάθουμε για την τύχη των αγνοουμένων μας, θα σημαίνει πως πρώτοι εμείς θα τους έχουμε ξεγράψει. Γιατί το να ξεχάσουμε, θα ‘ναι το πρώτο βήμα. Το επόμενο θα είναι ο συμβιβασμός με την κατοχή, με το συρματόπλεγμα, με το ξεπούλημα της μισής μας πατρίδας στον κατοχικό στρατό.

Ο ιμπεριαλισμός, η χούντα, ο φασισμός, η ΕΟΚΑ Β΄ και ο Αττίλας ματοκύλισαν το νησί μας. Έσπειραν τον όλεθρο και τον χαλασμό. Τραυμάτισαν την ανεξαρτησία της πατρίδας μας. Δεν κατάφεραν όμως να σβήσουν τον πόθο μας για επιστροφή. Πιστεύουμε στο μέλλον που μπορεί να έχει ο τόπος μας. Και παλεύουμε γι΄αυτό κάθε μέρα.

Για Κύπρο επανενωμένη, ειρηνική, κυρίαρχη, αποστρατιωτικοποιημένη, ελεύθερη απ΄άκρη σ΄άκρη.

Το δυστύχημα είναι ότι μέχρι σήμερα δεν καταφέραμε να λυτρώσουμε την υπόθεση του λαού μας από τη βάσανο της αντιπαράθεσης του ευκταίου με το εφικτό. Από τη δεκαετία του 1960 και μετά, αντί να αγκαλιάσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία ως την κοινή κατάκτηση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, έστω και ακρωτηριασμένη και να παλέψουμε για να απαλλαγούμε από τις δεσμεύσεις που της φόρτωσαν, εμείς αλληθωρίζαμε. Ο εθνικισμός στην ελληνοκυπριακή πλευρά την προσέγγισε ως ένα βήμα για την ένωση, στην τουρκοκυπριακή πλευρά ως ευκαιρία για την προώθηση της διχοτόμησης. Ήταν πλέον θέμα χρόνου να επαναληφθούν οι διακοινοτικές συγκρούσεις το 1963-64 και το 1967. Ήταν θέμα χρόνου να φτάσουμε στις εγκληματικές πράξεις των εθνικιστών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Μέχρι σήμερα, ακόμα ξεθάβουμε οστά θυμάτων των πολιτικών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν τότε. Και όμως, μέχρι σήμερα η κυρίαρχη αφήγηση της κυπριακής ιστορίας και οι λογής διαμορφωτές της κοινής γνώμης αρνούνται να αναγνωρίσουν αυτή την αλήθεια. Όταν τολμήσαμε να μιλήσουμε γι΄αυτή την αλήθεια θεωρήθηκε περίπου έγκλημα καθοσιώσεως. Όμως η Ιστορία έχει πείσμα και πάντα θα επανέρχεται. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνά κανένας. Μπορεί σήμερα να είναι θαμμένη αυτή η πτυχή της ιστορίας σε ομαδικούς τάφους, όμως θα έρθει στο φως. Γι΄αυτό θα πρέπει να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους.

Όπως θα πρέπει να γίνουν και ειλικρινείς παραδοχές από την πλευρά της δεξιάς και της ακροδεξιάς. Αναφέρθηκε πρόσφατα ο κ. Αναστασιάδης στο ρόλο που διαδραμάτισαν οι μητέρες- πατρίδες. Αμέσως έσπευσαν να τον θυμίσουν ότι πριν από λίγα χρόνια το κόμμα του και ο ίδιος, έψεγαν τον Δημήτρη Χριστόφια επειδή μίλησε για το ρόλο των μητέρων πατρίδων. Είναι σχεδόν ιστορική η παράδοση της Αριστεράς σε αυτό τον τόπο να σηκώνει το σταυρό της αλήθειας.

Είναι θετικό το γεγονός ότι ο κ. Αναστασιάδης προέβη σε αυτή την παραδοχή, έστω και τώρα, αφού τότε οι έγνοιες ήταν άλλες, ήταν προεκλογικές. Εκείνο που δεν έκανε ο κ. Αναστασιάδης, παρόλο που η δήλωση Ακκιντζί αποτελεί μια πρόσκληση να το κάνει, είναι να βρει κι αυτός το θάρρος και την ανδρεία να αποκηρύξει τον Γρίβα, την ΕΟΚΑ Β’, που είναι συνένοχοι με την Χούντα για το κακό που μας προκάλεσαν. Πιστεύω είναι σαφές ότι αν ο κ. Αναστασιάδης προχωρήσει με θάρρος στις διακοινοτικές συνομιλίες με βάση τις συγκλίσεις που πετύχαμε τότε, θα βρεθεί αντιμέτωπος με αυτές τις δυνάμεις, που βρήκαν ομπρέλα στη δική του παράταξη και στο δικό του Κόμμα. Είναι κάτι που αναμένουν οι Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας.

Το ουσιαστικό αυτή τη στιγμή, ειδικά εν μέσω συνομιλιών για το Κυπριακό, είναι να τολμήσουμε να βάλουμε το δάχτυλο στην πληγή. Να παραδεχθεί η δεξιά και η ακροδεξιά ότι αυτός ο τόπος δεν είναι θύμα των λεγόμενων «αφρόνων» αλλά αυτών που υπηρέτησαν συνειδητά τη χούντα και τον ΕΟΚΑβήτικο φασισμό.

Να παραδεχθεί ότι σε αυτό τον τόπο έγιναν εγκλήματα που έμειναν ατιμώρητα. Ότι τον όρο «πολιτική δολοφονία» στην Κύπρο τον γέννησε η μανία της δεξιάς και του εθνικισμού να έχουν το πάνω χέρι και την ηγεμονία, τον γέννησε η δογματική προσήλωση στον αλυτρωτισμό. Και τελικά τον όρο «πολιτική δολοφονία» τον πλήρωσε με το αίμα της η Αριστερά και έπειτα η Κύπρος ολόκληρη.

Και ποιο ήταν το αμάρτημα της Αριστεράς; Ότι υπερασπιζόταν μια διαχρονική αλήθεια σε αυτό τον τόπο, την οποία η Αριστερά προέταξε από τη γέννηση της. Ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι πρέπει να είναι αφέντες στον τόπο τους και ενωμένοι σε ένα μέτωπο ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον εθνικισμό. Πρέπει να ζουν σε αυτό τον τόπο πολιτικά ισότιμοι. Να ζουν σε μια Κύπρο ολόκληρη που να ανήκει στο λαό της. Αυτό το διαχρονικό όραμα όχι μόνο το πιστεύαμε και το πιστεύουμε, αλλά το διεκδικήσαμε και το διεκδικούμε.

Το κάναμε πράξη με τις προτάσεις που καταθέσαμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Προτάσεις που καταργούν την εθνοτική αντιπαράθεση, καταλύουν τους φραγμούς και ενώνουν τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Αυτή ήταν η ουσία των συγκλίσεων που κατορθώσαμε να έχουμε με τον κ. Ταλάτ στα θέματα Διακυβέρνησης, με την εκ περιτροπής Προεδρία με διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο. Στα θέματα των τεσσάρων ελευθεριών, που αποτελούν τομή και τεράστιο βήμα προς τα μπρος, σε σύγκριση με τα όσα συζητούνταν μέχρι τότε στις διακοινοτικές συνομιλίες. Και επειδή τις τελευταίες μέρες διατυπώθηκε σφοδρή κριτική για τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ και ειδικότερα για την πρόταση για εκ περιτροπής προεδρία με διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο, αρκεί μόνο να θυμίσω τι ειπώθηκε όταν την καταθέσαμε από τον αείμνηστο Τ. Παπαδόπουλο, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά στο Εθνικό Συμβούλιο πως η θέση για εκ περιτροπής Προεδρία ήταν στο τραπέζι προηγουμένως και ότι εμείς είχαμε καταφέρει να τη βελτιώσουμε και να την καταθέσουμε στην καλύτερη εκδοχή της.

Συνεπώς, αυτό που λέγεται από ορισμένους ότι δήθεν η υιοθέτηση της σήμερα από τον κ. Αναστασιάδη είναι περίπου ακαταμάχητο τεκμήριο περί συμπόρευσης ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ στο Κυπριακό, είναι κάτι περισσότερο από ανεδαφικό. Είναι σκέτος λαϊκισμός. Τα περί συμπόρευσης στο Κυπριακό ρίχνονται στη συζήτηση για εσωτερική κατανάλωση και να μου επιτρέψετε να πω, πως ούτε και αυτοί που τα λένε δεν τα πιστεύουν, γιατί γνωρίζουν την αλήθεια. Γνωρίζουν ότι το ΑΚΕΛ λειτουργούσε στο Κυπριακό πάντοτε με συνέπεια και ακολουθώντας πολιτική αρχών. Ότι ουδέποτε θυσίασε τη δικαίωση της Κύπρου στο βωμό εκλογικών ή κομματικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Γι΄ αυτό εξάλλου και εμμένει η ηγεσία του ΑΚΕΛ, και ορθώς εμμένει, στη θέση πως δεν πρόκειται να λειτουργήσει με ρεβανσισμό σήμερα έναντι του κ. Αναστασιάδη στο Κυπριακό.

Όσοι επιμένουν μέχρι σήμερα να μιλούν για συμπόρευση ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ γνωρίζουν πολύ καλά πως τότε εμείς είχαμε όλη την αποφασιστικότητα να υπερασπιστούμε τις διαχρονικές θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, αλλά δυστυχώς η κούρσα του κ. Αναστασιάδη προς την εξουσία επικράτησε ως υπέρτερη προτεραιότητα. Γνωρίζουν πολύ καλά οι κατήγοροί μας ότι είναι οι ίδιοι που ανέδειξαν μερικές φορές τον κ. Κληρίδη και τελικά τον κύριο Αναστασιάδη στην εξουσία, όχι το ΑΚΕΛ. Το ΑΚΕΛ, για λόγους πολιτικούς, για λόγους συνέπειας και πατριωτισμού, πάντοτε βρισκόταν στην αντίπερα όχθη. Γνωρίζουν τέλος, πολύ καλά ότι εντός της Βουλής η Κυβέρνηση του κ. Αναστασιάδη βρίσκει τους ίδιους ως πολύτιμους συνεργάτες στην προώθηση των διάφορων αντιλαϊκών νομοσχεδίων και όχι το ΑΚΕΛ. Άρα τα περί συμπόρευσης είναι εντελώς ανυπόστατα.

Ας αφήσουμε επιτέλους τα σύνδρομα στο παρελθόν. Αν τελικά ο πολιτικός χώρος που δημιούργησε το κυπριακό πρόβλημα, καταφέρει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να λύσει το πρόβλημα υπέρ του κυπριακού λαού στο σύνολό του, εμείς γιατί να πρέπει να πούμε όχι; Ουδέποτε υπήρξαμε δογματικοί. Σε καμία περίπτωση αυτό δε σημαίνει πως δίνουμε λευκή επιταγή στον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Είμαι βέβαιος πως το γνωρίζει και το έχει καταλάβει και ο ίδιος αυτό πολύ καλά. Είμαι βέβαιος πως αντιλαμβάνεται και ίδιος πόσο δίκαιο έχουμε να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι και επιφυλακτικοί.

Όλο το προηγούμενο διάστημα του ασκήθηκε έντονη κριτική από το ΑΚΕΛ γιατί έχανε πολύτιμο χρόνο που στοίχισε στην πλευρά μας. Στην αρχή με την προσπάθεια του να συμφωνήσει με τον κ. Έρογλου κοινό ανακοινωθέν, τη στιγμή που υπήρχαν τα κοινά ανακοινωθέντα τα οποία είχαμε συμφωνήσει με τον κ. Ταλάτ. Σπαταλήθηκαν έξι μήνες για να καταλήξουμε σε ένα κείμενο υποδεέστερο, κυρίως στα θέματα του αδιαίρετου της κυριαρχίας. Στη συνέχεια σπαταλήθηκε κι άλλος χρόνος για τη λεγόμενη διερεύνηση των θέσεων της άλλης πλευράς, η οποία είχε το αποτέλεσμα που προβλέψαμε: τη διεύρυνση του χάσματος. Τέλος, ακολούθησε ανταλλαγή εγγράφων με τις θέσεις των δύο κοινοτήτων σε όλα τα κεφάλαια, που απλώς επιβεβαίωσε και γραπτώς το χάσμα, δίνοντας τη δυνατότητα στον κ. Έρογλου να επαναφέρει απαράδεκτες θέσεις και να προσποιείται ότι στήριζε τις συγκλίσεις που ο ίδιος προηγουμένως απέριττε με μανία. Κι ενώ βρισκόμασταν ενώπιον της επανέναρξης των συνομιλιών με μια ανερμάτιστη κατά τη δική μας αντίληψη διαδικασία, ξεκίνησε η κρίση με το Μπαρμπαρός. Μέσα σε εκείνες τις συνθήκες, ο Πρόεδρος δεν είχε άλλη επιλογή από την αναστολή της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Στον τερματισμό της NAVTEX συνέβαλε το γεγονός ότι ο κ. Αναστασιάδης αποφάσισε επιτέλους να προτάξει τις συγκλίσεις για τις θαλάσσιες ζώνες και τους φυσικούς πόρους και για τον καταμερισμό των ομοσπονδιακών εσόδων. Καταμερισμό, τον οποίο συμφωνήσαμε με τον κύριο Έρογλου.

Η περαιτέρω πρόοδος που παρατηρείται σήμερα είναι αποτέλεσμα της απόφασης του κ. Αναστασιάδη να ξεκινήσει να αξιοποιεί τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ. Ως αποτέλεσμα παρατηρείται κινητικότητα. Αν και ακόμα έχουμε μακρύ και δύσκολο δρόμο να διανύσουμε, εντούτοις έχει παρατηρηθεί πρόοδος εξαιτίας της αξιοποίησης αυτών των συγκλίσεων. Εμείς ευχόμαστε και ελπίζουμε να σταθεί συνεπής ο Πρόεδρος, να προχωρήσει με θάρρος στη βάση των συγκλίσεων, δίχως να αυτοεγκλωβίζεται στις προεκλογικές του εξάρσεις. Το ευτύχημα είναι ότι έχει απέναντι του έναν πολιτικό ηγέτη που έχει τη δύναμη να λέει αλήθειες. Έχει το κουράγιο να τονίζει πως οι Τουρκοκύπριοι υπέφεραν τη δεκαετία του ‘50 και τη δεκαετία του ‘60, και ταυτόχρονα να αναγνωρίζει ότι το 1974 η τουρκική εισβολή, την οποία προκάλεσε το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β’, δεν ήταν ειρηνευτική επιχείρηση. Ήταν πόλεμος, ένεκα του οποίου οι Ελληνοκύπριοι βίωσαν τον όλεθρο και όλες τις γνωστές τραγικές συνέπειες που προέκυψαν από την εισβολή της Τουρκίας. Ο κύριος Ακκιντζί, γνωρίζει τι πάει να πει προσφυγιά, γιατί είναι Λεμεσιανός που εξαναγκάστηκε να μετακινηθεί και να ζήσει στα κατεχόμενα. Είναι γι’ αυτό που αγωνίζεται με πάθος για την επανένωση του τόπου και για ειρηνική συμβίωση των δύο κοινοτήτων, στα πλαίσια της ομοσπονδίας.

Εύχομαι ειλικρινά και ελπίζω να γίνει κατορθωτό ο κ. Αναστασιάδης να φέρει ενώπιον του λαού συμφωνημένη λύση, που να αποστρατιωτικοποιεί την Κύπρο, να ακυρώνει τις εγγυήσεις και να αποκλείει τα όποια δικαιώματα επέμβασης από ξένες δυνάμεις. Λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα κείμενα των Ηνωμένων Εθνών. Με μία, μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Λύση που θα δικαιώσει τους πολύχρονους αγώνες του λαού μας και θα ακυρώσει μια για πάντα τον εφιάλτη της διχοτόμησης.

Στο πρόσωπο μας όσο βρισκόμασταν στην Προεδρία, γινόταν επίθεση για βασικές διαχρονικές θέσεις της Αριστεράς, του ΑΚΕΛ και στο Κυπριακό και στα κοινωνικο-οικονομικά ζητήματα.

Το ΑΚΕΛ, η Αριστερά και οι προοδευτικές πολιτικές του ήταν ο στόχος. Πολιτικές που δικαιώνονται σήμερα, μέρα με τη μέρα από την ίδια τη ζωή. Το στοίχημα όμως για εμάς δεν είναι να κομπάζουμε αύριο και μεθαύριο ότι δικαιωθήκαμε. Εξάλλου στα 90 χρόνια ζωής του Λαϊκού Κινήματος υπήρξαν άπειρες τέτοιες περιπτώσεις. Το στοίχημα είναι να καταφέρουμε να βγάλουμε τον κυπριακό λαό από τη μέγγενη.

Σε ότι με αφορά άντεξα και θέλω να ελπίζω ότι θα αντέξω ώσπου να έρθει κείνη η μέρα που ο λαός μας θα μπορέσει να βαδίσει στο μέλλον μονοιασμένος. Σε ότι μας αφορά όλους, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το μέλλον δεν θα μας βρει απροετοίμαστους, αλλά στην πρώτη γραμμή του αγώνα και της πάλης για την Κύπρο και τον κόσμο.