Επικήδειος λόγος του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης κ. Ιωνά Νικολάου, στην κηδεία του Κώστα Κώστα, τα λείψανα του οποίου ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA,
στον Ιερό Ναό Αποστόλου Πέτρου και Παύλου, στο Αυγόρου
Σεβαστό Ιερατείο
Σεβαστά αδέρφια και λοιποί συγγενείς του ήρωα,
Ελληνίδες και Έλληνες,
Σαρανταένα χρόνια μετά την απρόκλητη τουρκική εισβολή, ανοίγουν σήμερα ξανά οι πληγές στο κορμί της πατρίδας και της κοινωνίας μας.
Με συγκίνηση και δέος, στεκόμαστε σήμερα μπροστά στα λείψανα ενός ακόμα τραγικού θύματος της τουρκικής θηριωδίας. Οδηγημένοι από το εθνικό και θρησκευτικό μας χρέος, απευθύνουμε το ύστατο χαίρε και τον προσήκοντα φόρο τιμής στον Κώστα Κώστα (Χατζηγιάννη). Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας, σε έναν ακόμα ήρωα της κυπριακής ελευθερίας που θυσιάστηκε, σε εκείνες τις άνισες και προδομένες μάχες, απέναντι στη βαρβαρότητα του τούρκου επιβουλέα.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Σήμερα, γράφεται ο επίλογος της τραγικής αλλά και δοξασμένης ιστορίας ενός άξιου τέκνου της Κύπρου. Ο Κώστας, παιδί της πολυμελούς και αγροτικής οικογένειας του Ανδρέα και της Χριστίνας, αντικρίζει το πρώτο φως της ζωής στις 8 Φεβρουαρίου του ’55 στην κοινότητα Αυγόρου. Αδέρφια του, η Μηλίτσα, ο Ματθαίος, η Στυλιανή, η Μαρούλλα, η Γιωργούλλα και η Ανδρούλλα.
Μεγαλωμένος σε ατμόσφαιρα βαθιάς χριστιανικής ευσέβειας και ελληνικής αρετής, ο Κώστας μεγαλώνει σε μια από τις πιο έντονα φορτισμένες περιόδους. Από το θρήνο και τις δάφνες της εξέχουσας συνεισφοράς της ηρωοτόκου Αυγόρου στον επικό αγώνα της ΕΟΚΑ, την σύσταση του Κράτους και την εκδήλωση του τουρκικού σωβινισμού, έως την πολιτική πόλωση και διχόνοια που ακολουθεί τα επόμενα χρόνια.
Αυτό όμως που έμελλε να στιγματίσει τη ζωή του, καθώς και της οικογένειας του, ήταν ο τραγικός χαμός από ατύχημα, του αγαπημένου του πατέρα Ανδρέα το 1967. Μαζί με τα αδέρφια του και παράλληλα με τις γυμνασιακές του σπουδές στην Αμμόχωστο, συνδράμει με όποιο τρόπο μπορεί, με σκοπό να στηρίξουν την απαρηγόρητη μητέρα τους, αλλά και το εισόδημα της οικογένειας που χάνει πλέον τον στυλοβάτη της.
Νέος, σοβαρός και μετρημένος, με ένα ζηλευτό αρετολόγιο να χαρακτηρίζει την προσωπικότητα του, ο Κώστας με την αποφοίτηση του από το Γυμνάσιο, θέτει ως στόχο να ακολουθήσει τη τέχνη του κωμοδρόμου. Μεσολαβεί όμως το κάλεσμα της πατρίδας και το 1973, κατατάσσεται στην Εθνική Φρουρά για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Μετά τη βασική του εκπαίδευση, τοποθετείται στο 399 Τάγμα Πεζικού, η έδρα του οποίου βρισκόταν στην Μοναρκά, πάνω από την ναυτική βάση στο Μπογάζι Αμμοχώστου.
Με το ξέσπασμα της τουρκικής εισβολής τα χαράματα της 20ης Ιουλίου, το 399 λαμβάνει διαταγή να ετοιμαστεί άμεσα για ανάληψη αποστολής. Λίγο πριν από το μεσημέρι όλοι οι άνδρες του Τάγματος, συμπεριλαμβανομένου και του Κώστα, αναχωρούν με στρατιωτικά οχήματα για την περιοχή Δικώμου, προς υποστήριξη του παραταγμένου 361 Τάγματος Πεζικού.
Καθοδόν προς το Δίκωμο, μεταξύ των χωριών Αγκαστίνα – Τζιάος, συναντούν τουρκικό οδόφραγμα το οποίο επανδρώνεται από τουρκοκύπριους πολιτοφύλακες. Οι άνδρες του 399, αφού συνήψαν μάχη μαζί τους, καταφέρνουν να εξουδετερώσουν την εχθρική αντίσταση και συνεχίζουν την αποστολή τους.
Καταφθάνοντας τελικά στο Δίκωμο, οι άνδρες του Τάγματος, τυγχάνουν επιτόπιας ενημέρωσης και επανδρώνουν τις θέσεις της Εθνικής Φρουράς. Η αποστολή τους κρίνεται καίριας σημασίας, αφού η εισβολή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και η κύρια προσπάθεια των Τούρκων ήταν η δημιουργία του προγεφυρώματος Αγύρτας – Κερύνειας, μέσω της ρίψης αλεξιπτωτιστών.
Το βράδυ της ίδιας μέρας άνδρες από δύο Λόχους του Τάγματος, μεταξύ των οποίων και ο Κώστας, λαμβάνουν διαταγή να καταλάβουν παρακείμενα τουρκικά φυλάκια στην περιοχή Αγύρτας. Με την ολοκλήρωση της πρώτης επίθεσης κατά των τουρκικών φυλακίων, οι άνδρες του 399 Τ.Π. αναγκάζονται να καλυφθούν σε χαρακώματα, αφού δέχονται καταιγιστικά πυρά όλμων και άλλων βαρέων όπλων. Οι ανταλλαγές πυρών συνεχίστηκαν καθ’ όλη την διάρκεια της νύκτας, χωρίς ωστόσο οι τουρκικές δυνάμεις να μπορέσουν να προωθηθούν.
Χαράματα της επομένης, 21ης Ιουλίου, οι ενισχυμένες πλέον τουρκικές δυνάμεις, εξαπολύουν μεγάλη και συντονισμένη επίθεση κατά των θέσεων της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Δικώμου – Αγύρτας, με την κάλυψη της πολεμικής τους αεροπορίας, αλλά και τη χρήση βαρέων όπλων.
Στη συντριπτικά άνιση μάχη που εκτυλίσσεται, οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς, προβάλλουν σθεναρή αντίσταση. Στην εξέλιξη της μάχης, ένα βλήμα όλμου έπεσε εντός του φυλακίου στο οποίο βρισκόταν και ο Κώστας, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν όλοι οι ευρισκόμενοι εντός αυτού, άνδρες της Εθνικής Φρουράς. Σε λίγο χρονικό διάστημα η περιοχή καταλείφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα και έκτοτε ο Κώστα, όπως και αριθμός άλλων συναδέλφων του στο φυλάκιο, δεν είχε δώσει σημεία ζωής.
Κάπου εκεί ξεκινά ο Γολγοθάς της οικογένειας του Κώστα. Ξεκινούν οι προσπάθειες να εντοπιστούν τα ίχνη του που αγνοούνται. Μέσα από κάποια μαρτυρία, μέσα από τις επιτόπιες επισκέψεις και τις αγωνιώδεις προσπάθειες του αδελφού του Ματθαίου. Οι συνθήκες της εξαφάνισης, οι αμφισβητούμενες διαταγές που έλαβαν οι άνδρες και οι φήμες για μη υποστήριξη τους από τις φίλιες δυνάμεις, μετατρέπουν την αγωνία σε θλίψη. Μετατρέπουν το πόνο σε οργή.
Η έγνοια καθώς και ο πόνος βαραίνουν ιδιαίτερα την κυρά Χριστίνα, η οποία ζει έκτοτε με την προσμονή, ότι σύντομα, θα μάθει νέα για το γιο της. Οι πρώτες όμως ημέρες, γίνονται μήνες, οι μήνες σύντομα χρόνια και αργότερα δεκαετίες. Το δράμα των έξι αδελφιών και της μάνας, δείχνει δίχως τέλος.
Το όνομα του Κώστα, αναγράφεται για τέσσερις δεκαετίες στον κατάλογο της οργής και της τουρκικής αναλγησίας, περιλαμβάνεται στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων. Ώσπου, το 2011, η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, πραγματοποιεί εκταφές στην περιοχή Δικώμου – Αγύρτας και μετά από σχετικές εξετάσεις, ταυτοποιεί πρόσφατα τα ανευρεθέντα οστά με το γενετικό υλικό της οικογένειας του ήρωα.
Σεβαστά αδέρφια του ήρωα,
Μου είναι απίστευτα δύσκολο, να αποτυπώσω σε έναν επικήδειο, όσα εσείς και οι υπόλοιπες οικογένειες των αγνοούμενων συμπατριωτών μας, βίωσαν ή εξακολουθούν να βιώνουν. Η επίσημη πολιτεία, οι παρευρισκόμενοι και σύσσωμη η κυπριακή κοινωνία, σας υποβάλλουμε σήμερα τα συλλυπητήρια και την συμπόνια μας, για τον τραγικό χαμό του δικού σας ανθρώπου. Η δική σας απώλεια, είναι σήμερα απώλεια όλης της Κύπρου, η οποία πενθεί με την οικογένεια σας.
Η κυπριακή γη, η γη για την οποία θυσιάστηκε, ανοίγει σήμερα τα σπλάχνα της για να υποδεχτεί τον Κώστα Χατζηγιάννη. Μετά από τόσες ταλαιπωρίες, η ψυχή του σήμερα θα πετάξει επιτέλους ελεύθερη.
Είμαστε βέβαιοι Κώστα, ότι στην εξώπορτα του παραδείσου, θα σε υποδεχτεί στην αγκαλιά της, η μητέρα σου Χριστίνα, που εγκατέλειψε πριν από λίγα χρόνια τα εγκόσμια με τον καημό της απουσίας σου. Ότι, θα ανταμώσεις ξανά, τον πολυαγαπημένο σου πατέρα Ανδρέα, που τόσο αδόκητα και πρόωρα στερήθηκες. Είμαστε βέβαιοι, Κώστα, ότι θα αισθάνεται όπως και εμείς, ξεχωριστά υπερήφανος για σένα.
Ο σεβασμός, η βαθιά εκτίμηση, η ευγνωμοσύνη της Κυβέρνησης που εκπροσωπώ, καθώς και ολόκληρου του λαού μας, θα σε συνοδεύουν Κώστα Χατζηγιάννη, για πάντα.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Ο Κώστας, όπως και οι άλλοι ηρωομάρτυρες του 1974, τίμησαν στο ακέραιο τον όρκο προς την πατρίδα αφήνοντας το αίμα τους σπονδή για την ελευθερία του πολύπαθου τόπου μας. Κλείνουμε σήμερα επίσης ευλαβικά το γόνυ στους Αυγορίτες πεσόντες του ’74 που έδωσαν τη ζωή τους. Το ενδιαφέρον και οι προσευχές μας, συνοδεύουν τις προσφιλείς οικογένειες των αγνοουμένων παλικαριών της Κοινότητας.
Ελληνίδες και Ελληνες,
Η Κύπρος όμως του σήμερα, δεν είναι αυτή που οραματιστήκαμε, δεν είναι αυτή για την οποία αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι εθνομάρτυρες του ‘74. Οι θυσίες και οι αγώνες τους, παραμένουν ακόμα εκκωφαντικά αδικαίωτοι. Στα κατεχόμενα έχουν συντελεστεί και συνεχίζονται, η εθνοκάθαρση και ο εποικισμός, ο σφετερισμός και η παράνομη εκμετάλλευση των περιουσιών μας, η υβριστική βεβήλωση της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Τραγικότερη ίσως πτυχή, αποτελεί όμως το γεγονός, ότι το δράμα πολλών άλλων συγγενών αγνοουμένων, εξακολουθεί να συνεχίζεται.
Υπό το βάρος που δημιουργεί η επαίσχυντη παρουσία χιλιάδων τουρκικών στρατευμάτων, λίγα μόλις χιλιόμετρα από εδώ που βρισκόμαστε σήμερα, ας σταθούμε λοιπόν με περίσκεψη και ας προσμετρήσουμε τις ιστορικές μας ευθύνες.
Ευθύνες για τα εγκληματικά λάθη του παρελθόντος, οι οποίες δεν αφήνουν το περιθώριο, και δεν επιτρέπουν τη διάψευση των προσδοκιών του πολύπαθου λαού μας. Ιδιαίτερα της νέας γενιάς, που μεγαλώνει σε μια πατρίδα ακρωτηριασμένη, σε μια πατρίδα που δεν τους επιτρέπει την πλήρη απόλαυση των δικαιωμάτων τους. Δικαιώματα, που για τον υπόλοιπο κόσμο, θεωρούνται αυτονόητα και αναφαίρετα.
Για την επανόρθωση αυτών των δικαιωμάτων, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε. Για την επίτευξη μιας δίκαιης και ολοκληρωτικής συμφωνίας, που θα αποκαθιστά τις βασικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όλων ανεξαίρετα των Κυπρίων. Που θα επανορθώνει στο μέγιστο δυνατό βαθμό, τη συνταγματική και εδαφική διάρρηξη, που παράνομα και με τη βία των όπλων προκάλεσε στο νησί η Τουρκία.
Μιας λύσης, που οι μόνες εγγυήσεις που θα πρέπει να περιλαμβάνει, θα είναι αυτές της συνδημιουργίας, της ανάπτυξης και της ευημερίας για όλους τους νόμιμους κατοίκους της χώρας. Επιδίωξη του Προέδρου Αναστασιάδη και ελπίδα όλων μας, είναι το θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί, ενόψει των απευθείας διαπραγματεύσεων, να μετουσιωθεί αυτή τη φορά, σε έμπρακτες κινήσεις, κάμψης της τουρκικής αδιαλλαξίας.
Προσευχόμαστε σήμερα στον Ύψιστο, στις δύσκολες ημέρες που έπονται, να φωτίζει το δρόμο μας η συναίσθηση του χρέους και της αποστολής. Αυτή είναι η ιστορική μας ευθύνη, έναντι στις απελθούσες και κυρίως στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Γενεές, την επιβίωση των οποίων στο τόπο των προγόνων τους, οφείλουμε και μπορούμε να διασφαλίσουμε.
Συμφιλιωμένοι με το παρελθόν μας και μονιασμένοι για το μέλλον μας, ανανεώνουμε ενώπιον των λειψάνων των ηρώων μας, τη δέσμευση ότι παραμένουμε αμετάθετα πιστοί, στην επίτευξη του υπέρτατου αυτού, εθνικού μας στόχου. Αυτή είναι η οφειλή μας και αυτό θα αποτελέσει την καλύτερη δικαίωση των αγώνων και της θυσίας τους.
Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα σου, Έλληνα Ήρωα, Κώστα Χατζηγιάννη Και καλή λευτεριά στη πατρίδα μας, που σήμερα σε υποδέχεται.