Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στο 52ο Ετήσιο Συνέδριο ΠΑΣΥΔΥ

Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη

στο 52^ο Ετήσιο Συνέδριο ΠΑΣΥΔΥ

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχτηκα την πρόσκληση για να απευθύνω χαιρετισμό στο 52 ^ο Συνέδριο της Συντεχνίας των Δημοσίων Υπαλλήλων, γιατί μου δίνεται η ευκαιρία να απευθυνθώ στους εκπροσώπους των εργαζομένων της Δημόσιας Υπηρεσίας, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή για τη χώρα, σε μια σημαντική περίοδο για τον τόπο.

Μια περίοδο που συμπίπτει με τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την ανάληψη της διακυβέρνησης του τόπου. Όλοι θυμόμαστε ποια ήταν η κατάσταση δύο χρόνια πριν. Το τραπεζικό σύστημα ήταν υπό κατάρρευση, τα δημόσια οικονομικά εξαντλημένα, με την οικονομία να διολισθαίνει σε μια βαθιά, άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση και την ανεργία να ακολουθεί μια ανεξέλεγκτη πορεία κατακόρυφης ανόδου. Και όλα αυτά με τη χώρα να βρίσκεται εκτός αγορών και χωρίς πρόγραμμα στήριξης.

Τα γεγονότα, καθώς και οι συνέπειές τους είναι σε όλους γνωστά. Δεν θεωρώ ωφέλιμο να τα επαναλάβω. Σημασία έχει ότι σήμερα, δύο χρόνια μετά, έχουμε αποκαταστήσει την διεθνή αξιοπιστία της χώρας μας και έχουμε μια οικονομία που αρχίζει να ανακάμπτει.

Ξέρουμε ότι η οικονομία συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες και προκλήσεις. Η ανεργία, παρά το ότι για πρώτη φορά από το 2008 ακολουθεί πτωτική πορεία, είναι ακόμη απαράδεκτα ψηλή, ενώ την ίδια ώρα βρισκόμαστε ακόμη σε πρόγραμμα στήριξης.

Όμως κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι η οικονομία μας καταγράφει μια συνεχή και αξιοσημείωτη πρόοδο. Μια ταχεία διόρθωση αν αναλογιστούμε το βάθος της κρίσης, αλλά και αν συγκρίνουμε την πορεία άλλων χωρών που αντιμετώπισαν παρόμοια ή και μικρότερης εμβέλειας προβλήματα.

Η πρόσφατη άρση και των τελευταίων περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, η ψήφιση του νόμου για την αφερεγγυότητα, οι αναβαθμίσεις της οικονομίας που ακολούθησαν, αλλά και τα οικονομικά δεδομένα που έχουμε πλέον ενώπιον μας, μάς επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον.

Μπορούμε πλέον να επικεντρωθούμε στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η ολοκλήρωση των οποίων θα επιτρέψει στη χώρα να επιστρέψει σε μια πραγματική τροχιά ανάπτυξης που θα διαρκέσει. Χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος να τεθούμε ξανά υπό την κηδεμονία τρίτων.

Για να φτάσουμε δύο χρόνια μετά στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα και να μπορούμε να ατενίζουμε με αισιοδοξία, χρειάστηκε πολλή δουλειά και έπρεπε να λάβουμε ιδιαίτερα δύσκολες αποφάσεις. Έπρεπε να εφαρμόσουμε ένα πολιτικά δύσκολο, αλλά αναγκαίο πρόγραμμα για την μεταρρύθμιση και την εξυγίανση της οικονομίας. Ένα πρόγραμμα που έφερε όμως αποτελέσματα.

Και θέλω να τονίσω ότι το πρόγραμμα δεν μπορούσε να πετύχει χωρίς την ουσιαστική συνδρομή της Δημόσιας Υπηρεσίας . Καμία χώρα δεν μπορεί να εξέλθει της οποιασδήποτε κρίσης εάν δεν δουλέψει αποτελεσματικά ο κρατικός μηχανισμός. Αν ο εκτελεστικός βραχίονας της Κυβέρνησης, δηλαδή η Δημόσια Υπηρεσία, δεν μετουσιώσει την ορθή πολιτική σε αποτελεσματική πράξη . Αν δεν υπάρχουν καλοί και συνειδητοί τεχνοκράτες που δουλεύουν προς το συμφέρον του τόπου και της κοινωνίας.

Η Δημόσια Υπηρεσία απέδειξε ότι έχει άριστους τεχνοκράτες, πολλοί εκ των οποίων ανέλαβαν πολλές ευθύνες στους ώμους τους και πρωτοστάτησαν ως «αφανείς ήρωες» σε αυτή την μεγάλη εθνική προσπάθεια. Την προσπάθεια ομαλοποίησης της κατάστασης, την προσπάθεια ανάκαμψης, την προσπάθεια αλλαγής.

Απέδειξαν ότι η Κύπρος διαθέτει ένα εξαίρετο ανθρώπινο δυναμικό. Διαθέτει δημόσιους λειτουργούς που συγκρίνονται ευνοϊκά σε μόρφωση, προσόντα, αλλά και διάθεση προσφοράς ακόμη και με τις καλύτερες Δημόσιες Υπηρεσίες της Ευρώπης. Το έχουν αποδείξει όχι μόνο τώρα, αλλά και κατά το παρελθόν. Στην περίοδο ευθύς μετά την εισβολή, στην περίοδο εναρμόνισης της Κύπρου με το κοινοτικό κεκτημένο και της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ, αλλά και κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας στην ΕΕ.

Όπως και δεν αγνοώ ούτε και ότι είναι αυτοί οι Δημόσιοι Υπάλληλοι που αποτελούν τα θύματα ενός εν πολλοίς αναχρονιστικού συστήματος δημόσιας διοίκησης, το οποίο δεν τους επιτρέπει να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τη δυναμική τους.

Εμείς είναι αυτό το μοντέλο διοίκησης που θέλουμε να εκσυγχρονίσουμε μέσω της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας. Και όταν αναφέρομαι στη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας κάνω λόγο για το δικό μας Πρόγραμμα Διακυβέρνησης και όχι σε οποιεσδήποτε αξιώσεις τρίτων.

Γιατί είναι το δικό μας Πρόγραμμα που κάνει λόγο για εισαγωγή του θεσμού της κινητικότητας, αντί απλά της εναλλαξιμότητας στη Δημόσια Υπηρεσία. Με έναν τρόπο μάλιστα που θα δίνει την ευχέρεια στους εργαζομένους να επιλέγουν το Τμήμα, στο οποίο επιθυμούν να υπηρετήσουν ή να μεταταχθούν.

Είναι το δικό μας Πρόγραμμα που μιλά για ένα σύστημα προαγωγών, στο οποίο θα εισάγονται αντικειμενικά κριτήρια, με βάση τα οποία θα προάγονται οι άριστοι από όλο το εύρος της Δημόσιας Υπηρεσίας, χωρίς διακρίσεις, χωρίς κομματικές ταυτότητες. Ένα σύστημα που θα επιτυγχάνει στον μέγιστο βαθμό την αξιοκρατία.

Και μια Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία θα λειτουργεί με πιο επιστημονικό και δομημένο τρόπο και θα είναι λιγότερο ευάλωτη σε πολιτικές παρεμβάσεις. Ή για ένα σύστημα αξιολόγησης, το οποίο θα χρησιμοποιείται και ως μέσο βελτίωσης της απόδοσης, αλλά και ανέλιξης του κάθε υπαλλήλου.

Αυτά είναι θέματα που συζητούνται για πολλά χρόνια, αλλά ουδέποτε λήφθηκαν αποφάσεις. Θα πρέπει να ληφθούν τώρα και θα ληφθούν. Δεν θα εισέλθω στην ουσία των μεταρρυθμίσεων. Γνωρίζω ότι ο θεσμοθετημένος κοινωνικός διάλογος βρίσκεται σε εξέλιξη και ότι οι λεπτομερείς προτάσεις της Κυβέρνησης για αρκετά από τα θέματα έχουν κατατεθεί ενώπιον σας και βρίσκονται υπό μελέτη. Θα καλωσορίσουμε και θα μελετήσουμε και τις δικές σας προτάσεις.

Θέλω μόνο να τονίσω την ευαρέσκειά μου για την καλή διάθεση για ριζικές αλλαγές που επιδεικνύεται. Είμαι σίγουρος αυτή η καλή διάθεση σύντομα θα αποδώσει με την υλοποίηση πολιτικών προς όφελος τόσο του κοινωνικού συνόλου και των πολιτών όσο και των ίδιων των δημόσιων υπαλλήλων.

Και με την ευκαιρία της διεξαγωγής του κοινωνικού διαλόγου θέλω να στείλω ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε όλους τους κοινωνικούς εταίρους ότι, καμία μεταρρύθμιση από τις πολλές που θέλουμε να εφαρμόσουμε το επόμενο διάστημα, δεν θα γίνει χωρίς να προηγηθεί ο θεσμοθετημένος διάλογος με τους εργαζόμενους. Είτε αυτή αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης, της υγείας, ή της στενής Δημόσιας Υπηρεσίας.

Μιλώντας ενώπιον σας τον Ιανουάριο του 2013 έλεγα τα ακόλουθα: « Δέσμευση μας είναι ότι με τις κατάλληλες πολιτικές θα αποτρέψουμε την ανάγκη επιπρόσθετων μέτρων λιτότητας» . Σημείωνα ότι: «Δεν θέλουμε ούτε μια χαμηλά αμειβόμενη, ούτε μια μίζερη Δημόσια Υπηρεσία. Καμία Κυβέρνηση δεν μπορεί να επιζητεί κάτι τέτοιο. Θέλουμε μια περήφανη και σύγχρονη Δημόσια Υπηρεσία. Θα φροντίσουμε οι θυσίες που έγιναν ήδη να πιάσουν τόπο» .

Σήμερα λέω ότι τηρήσαμε την δέσμευσή μας. Παρά τις πρωτόγνωρες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε και τις οποίες δεν μπορούσαμε να είχαμε προβλέψει, ακολουθήσαμε μια συνετή και καλά σχεδιασμένη πολιτική που μας επέτρεψε να μην επιβάλουμε κανένα απολύτως νέο φόρο τα τελευταία δύο χρόνια. Αν εξαιρέσουμε τη φορολογία επί των κερδών των εταιρειών κατά 2,5% ουδείς άλλος φόρος επιβάρυνε τη Δημόσια Υπηρεσία ή το μισθολόγιό της. Εκείνο που θέλω να εξάρω είναι την αλληλεγγύη που επέλεξαν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι εκπαιδευτικοί αποδεχόμενοι μια αποκοπή 0,2% ως εισφορά αλληλεγγύης για να κρατηθούν στη δουλειά 1800 ωρομίσθιοι εργάτες και 650 εκπαιδευτικοί. Αυτό αποδεικνύει την αλληλεγγύη με δική σας συναινετική πρωτοβουλία μάλιστα, έτσι ώστε να μπορέσουμε αντί της απόλυσης να κρατήσουμε στις δουλειές τους περίπου 2500 εργαζόμενους.

Καταφέραμε επίσης να αποφύγουμε την εφαρμογή επώδυνων μέτρων λιτότητας που αφορούσαν συνεχείς μειώσεις μισθών, συντάξεων και απολύσεων. Θέλω να υπενθυμίσω ότι τους τελευταίους 24 μήνες, πλην της συνεισφοράς αλληλεγγύης, ουδεμία μείωση μισθών ή συντάξεων έγινε. Οσαδήποτε επεβλήθησαν και βεβαίως αποτελούν θυσία από πλευράς των δημοσίων υπαλλήλων επεβλήθησαν με τις νομοθεσίες του Δεκέμβρη του 2012.

Αυτό ήταν αντίθετο από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν σε όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ, δηλαδή τις συνεχείς αποκοπές μισθών, συντάξεων και ωφελημάτων.

Αυτή τη συνετή πολιτική θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε και στο μέλλον. Και είναι σε αυτό το πλαίσιο που θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι όποιες αυξήσεις των λειτουργικών δαπανών του κράτους, συμπεριλαμβανομένου και του κρατικού μισθολογίου θα πρέπει στο μέλλον να γίνονται λελογισμένα και στο πλαίσιο των ικανοτήτων της οικονομίας . Γιατί εμείς είμαστε αποφασισμένοι να μην προβούμε ούτε και στο μέλλον σε αύξηση των όποιων φορολογικών βαρών, αλλά ούτε και να καταφύγουμε στην εύκολη λύση της μείωσης των μισθών και των συντάξεων. Αυτή η πολιτική, το κάνω ξεκάθαρο, θα ακολουθηθεί και στο μέλλον.

Το πρόγραμμα της Κυβέρνησης για την μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας δεν αφορά μόνο τα θέματα διαχείρισης του ανθρωπίνου δυναμικού. Τα λεγόμενα «οριζόντια» θέματα αν και απαραίτητα, αποτελούν ένα μόνο μικρό μέρος της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία προωθείται από την Κυβέρνηση.

Το δικό μας μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για μια νέα δημόσια διοίκηση με πιο αναπτυξιακή χροιά περιλαμβάνει ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος θεμάτων που δεν περιλαμβάνονται σε κανένα μνημόνιο.

Περιλαμβάνει την απλοποίηση των διαδικασιών για αδειοδότηση και λειτουργία των επιχειρήσεων, νέο αναπτυξιακό Νόμο που θα εμπεριέχει μια διαδικασία ταχείας αδειοδότησης των στρατηγικών επενδύσεων, νέο κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο για τον τουρισμό και άλλους ζωτικούς τομείς της οικονομίας. Εμπεριέχει επίσης την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, αλλά και τηλεφωνικού κέντρου για την ταχεία εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων για 500 διαδικασίες και υπηρεσίες του κράτους.

Και είναι σε αυτό το πλαίσιο που θα προκύψει και η ανάγκη για την αναδιάρθρωση Τμημάτων του δημοσίου, αλλά και ημικρατικών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της αλλαγής ή μεταφοράς ρόλων και αρμοδιοτήτων.

Αυτή η μεγάλη μεταρρύθμιση, η οποία σχεδιάζεται και συντονίζεται από την ίδια την Προεδρία αποτελεί σημαντικό μέρος της προσπάθειάς μας για να δημιουργήσουμε την νέα αναπτυξιακή Κύπρο. Γνωρίζω ότι πολλά Τμήματα και Υπηρεσίες του δημοσίου εργάζονται εντατικά και συνεργάζονται συστηματικά με την Προεδρία για να πραγματοποιηθούν αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές. Θέλω θερμότατα να ευχαριστήσω όσους πραγματικά μέσα από τις γνώσεις, τις εμπειρίες και τις διοικητικές τους ικανότητες μάς βοηθούν .

Γνωρίζω ότι είναι μια επίπονη και δύσκολη προσπάθεια, η οποία προϋποθέτει χρόνο, μελέτη, επιστημοσύνη, αλλά και τη συνεργασία όλων.

Είναι όμως αυτές οι αλλαγές, οι οποίες θα δώσουν στη Δημόσια Υπηρεσία τα εργαλεία για να είναι πιο αποτελεσματική, αλλά και πιο φιλική προς τον πολίτη και τις επιχειρήσεις.

Είναι αυτές οι αλλαγές που θα καταστήσουν την Κύπρο πιο φιλική για επενδύσεις, που θα άρουν αναχρονιστικές στρεβλώσεις του παρελθόντος, που θα κάνουν την Κύπρο πιο ανταγωνιστική, πιο αναπτυξιακή.

Και είναι σε αυτή την πολύπλευρη μεταρρύθμιση που η Δημόσια Υπηρεσία καλείται να διαδραματίσει ένα καθοριστικό ρόλο, τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση. Είμαι βέβαιος ότι με τη συνεργασία όλων μας οι καρποί αυτής της μεγάλης προσπάθειας θα αρχίσουν να αποδίδουν εντός του έτους.

Δράττομαι της ευκαιρίας να στείλω σήμερα δύο μηνύματα στο δημοσιοϋπαλληλικό κόσμο: Το πρώτο μήνυμα είναι η αναγνώριση για την προσφορά της Δημόσιας Υπηρεσίας, των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και της ηγεσίας της ΠΑΣΥΔΥ, στην προσπάθεια για τις μεγάλες αλλαγές που γίνεται στον τόπο. Είναι η αναγνώριση για τη συνετή και ώριμη στάση που επέδειξαν μέχρι σήμερα κατά τη διάρκεια της μεγάλης δοκιμασίας της οικονομικής κρίσης παρά τη μείωση των ωφελημάτων.

Πρέπει να γίνει σε όλους αντιληπτό ότι παρά τις όποιες αδυναμίες του συστήματος –που είναι υπαρκτές, σημαντικές και οφείλουμε να τις διορθώσουμε-, η Δημόσια Υπηρεσία αποτελεί την προμετωπίδα της Κυβέρνησης για την εφαρμογή της κάθε πολιτικής, για κάθε προσπάθεια αλλαγής.

Το δεύτερο μήνυμα που θέλω να απευθύνω είναι η πρόσκληση για συνεργασία στην κοινή προσπάθεια για εκσυγχρονισμό του κράτους. Τον εκσυγχρονισμό του όλου συστήματος, της εκπαίδευσης, της υγείας, της δημόσιας διοίκησης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του κράτους προνοίας, της οικονομίας.

Σας θέλουμε ως Κυβέρνηση δίπλα μας και συνοδοιπόρους σε αυτή την προσπάθεια. Γιατί η συνδρομή σας είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να φτιάξουμε ένα πιο αναπτυξιακό, πιο σύγχρονο, πιο επιτελικό και πιο ευέλικτο κράτος προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, των πολιτών και των εργαζομένων. Και είναι με αυτό τον τρόπο που θα δώσουμε το πρέπον κύρος και αίγλη στη Δημόσια Υπηρεσία, αλλά και στον κάθε δημόσιο υπάλληλο.

Προτού κλείσω θέλω να κάνω αναφορά στα όσα ελπιδοφόρα δημιουργούνται μετά την εκλογή από πλευράς των Τουρκοκυπρίων στην ηγεσία τους, του κ. Μουσταφά Ακιντζί. Διανοίγονται ελπίδες επιτέλους, αυτή η πατρίδα να επανενωθεί και να δημιουργήσουμε πραγματικά ένα σύγχρονο κράτος που να διέπεται από τις βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ, που θα δημιουργεί τις προοπτικές της συνεργασίας, της συνδημιουργίας και ιδιαίτερα της ειρήνης και της γαλήνης σε ένα τόπο που για αιώνες ζούσαμε ή συμβιώναμε χωρίς προβλήματα.

Θέλω να ελπίζω και να πιστεύω ότι σε αυτή μας την προσπάθεια, η Άγκυρα θα συμβάλει σημαντικά, αφού είναι η χώρα που διαθέτει ή έχει ακόμα μέσα από τα στρατεύματά της την Κύπρο υπό κατοχή.

Ένα θέλω να πω ότι το χέρι μας είναι τεταμένο, όχι όπως στο παρελθόν για να μας το κακοποιήσουν, αλλά για να το δεχθούν ως μια ένδειξη και ως μια πρόσκληση για συνεργασία. Θέλω να πιστεύω ότι θα υπάρξει ανταπόκριση για να υπάρξει ελπίδα, για να υπάρξει προοπτική, για να υπάρξει ασφάλεια και ευημερία.

Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του 52 ^ου Συνεδρίου σας.