Γραπτή
δήλωση του Υπουργού Εσωτερικών
κ.
Σωκράτη Χάσικου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση
«Μετά
από δηλώσεις και αντιδράσεις σχετικά με το κατά πόσο το Προσχέδιο Νομοσχεδίου
για τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξυπηρετεί τους στόχους της
αναβάθμισης των υπηρεσιών προς τον πολίτη και της μείωσης του κόστους, νιώθω την
ανάγκη να απαντήσω στα δύο αυτά καυτά ερωτήματα:
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
1.
Με
το προτεινόμενο προσχέδιο Νομοσχεδίου «Ο περί Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Νόμος του 2014» θεσμοθετείται ενιαία Νομοθεσία για όλους τους βαθμούς Τοπικής
Αυτοδιοίκησης. Συγκροτούνται Επαρχιακά Συμβούλια ως δευτεροβάθμιοι οργανισμοί
και διατηρούνται οι Δήμοι και οι Κοινότητες ως πρωτοβάθμιοι οργανισμοί, χωρίς να
χάνουν την αυτοτέλειά τους, (άρθρο 22(1)). Παράλληλα, εκπροσωπούνται στη σύνθεση
των Επαρχιακών Συμβουλίων με καθορισμένο αριθμό Δημάρχων και Κοινοταρχών, ώστε
να συμμετέχουν ενεργά και ουσιαστικά στη λειτουργία και λήψη αποφάσεων των
Επαρχιακών Συμβουλίων (άρθρα 12 και 22(2)). Διατηρείται το δικαίωμά τους να
υποβάλλουν προτάσεις και εισηγήσεις για όλα τα θέματα που τους αφορούν και η
όποια απόρριψή τους απαιτείται να είναι δεόντως αιτιολογημένη.
2.
Ενοποιούνται
σε επαρχιακή βάση όλες οι υπηρεσίες των Δήμων, των Κοινοτήτων και των Συμβουλίων
Υδατοπρομήθειας, Συμβουλίων Αποχετεύσεων, Συμβουλίων Εκμετάλλευσης Χώρων
Διάθεσης ή Αξιοποίησης Αποβλήτων. Επίσης, μεταφέρονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
αρμοδιότητες και εξουσίες από το Υπουργείο Εσωτερικών και κυρίως τις Επαρχιακές
Διοικήσεις και το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως καθώς και από άλλα Υπουργεία
για ενίσχυση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με την πιο πάνω ενοποίηση και μεταφορά των
Υπηρεσιών αυτών στο Επαρχιακό Συμβούλιο επιτυγχάνεται:
·
παροχή
ομοιόμορφων και ποιοτικών υπηρεσιών σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα και αν
ακόμα διαμένουν στις πιο μικρές και απομακρυσμένες κοινότητες,
·
καλύτερη
και ορθολογικότερη αξιοποίηση όλου του προσωπικού που θα υπάγεται στο Επαρχιακό
Συμβούλιο και θα είναι δυνατή η μετακίνηση του ανάλογα με τις ανάγκες της
Υπηρεσίας. Σταδιακά το προσωπικό αυτό θα μειώνεται ώστε να παραμένει μόνο ο
αναγκαίος αριθμός και θα υπάρξει μακροπρόθεσμα μείωση του μισθολογίου και
εξοικονόμηση πόρων,
·
διευκόλυνση
του πολίτη στην κατανόηση της Νομοθεσίας (ενιαία Νομοθεσία),
·
Ενιαία
Πολεοδομική Αρχή και Ενιαία Οικοδομική Αρχή για ομοιόμορφη αντιμετώπιση των
πολιτών και ταχύτερη διεκπεραίωση των αιτήσεων για αναπτύξεις,
·
Ενιαία
Οικονομική διαχείριση που θα έχει ως αποτέλεσμα τη δίκαιη και αντικειμενική
επιβάρυνση των πολιτών για τις προσφερόμενες υπηρεσίες καθώς και ισόρροπη και
δικαιότερη κατανομή των πόρων για ανάπτυξη,
·
διαφανείς
διαδικασίες των συνεδριάσεων όλων των Συμβουλίων των Οργανισμών Τοπικής
Αυτοδιοίκησης οι οποίες είναι δημόσιες και θα γίνεται ανάρτηση των πρακτικών των
συνεδριάσεών τους στο διαδίκτυο,
·
καθιερώνεται
το δικαίωμα των πολιτών για πληροφόρηση για θέματα που τους αφορούν καθώς και το
δικαίωμα τους να καταθέτουν προτάσεις για προβλήματα ευρύτερου τοπικού
ενδιαφέροντος,
·
εισάγεται
ο θεσμός της απολογίας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
·
ευελιξία
στην αντιμετώπιση και επίλυση προβλημάτων με την ομαδοποίηση εργασιών (π.χ.
οδικό δίκτυο, συλλογή σκυβάλων) με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση πόρων,
·
ο
αριθμός των μελών των Συμβουλίων μειώνεται ουσιαστικά. Συγκεκριμένα στο Δημοτικά Συμβούλια από 8-26
που είναι σήμερα μειώνονται σε 6-10 ανάλογα με τον πληθυσμό. Παράλληλα, καταργείται η αντιμισθία τους με
άμεσο αποτέλεσμα την εξοικονόμηση εκατομμυρίων,
·
περιορίζεται
η δυνατότητα εκλογής σε συγκεκριμένο αξίωμα σε δύο συνεχείς θητείες (10
χρόνια),
·
καθιερώνεται
ο θεσμός του εσωτερικού ελέγχου,
·
διευκολύνεται
η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΙΣ
Ας δούμε κάποια βασικά στοιχεία
που αφορούν στους Δήμους για το 2012:
Α. ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
·
30
Δήμοι
·
Σύνολο
εξόδων 2012
€264.000.000
·
Σύνολο
εξόδων μισθοδοσίας 3100 υπαλλήλων και
- αποδοχές/αποζημιώσεις 380 εκλεγμένων Συμβούλων €130.000.000
Δηλαδή, 50% περίπου του κόστους λειτουργίας των
δήμων αφορά σε μισθούς. Αν εξετάσει κάποιος τις δεκάδες δομές θέσεων που
υπάρχουν και λειτουργούν ξεχωριστά στους δήμους, είναι εύκολα αντιληπτό ότι με
την ενοποίησή τους σε Επαρχιακά Συμβούλια θα προκύψουν μεγάλες εξοικονομήσεις.
Για παράδειγμα, η ανάγκη για προϊσταμένους των διαφόρων τομέων/υπηρεσιών των 30
δήμων θα μειωθεί δραστικά, αφού πλέον θα απαιτούνται προϊστάμενοι τομέων μόνο
για 5 ΕΣ και όχι 30 δήμους. Επίσης η συγκέντρωση υπηρεσιών στα ΕΣ θα επιφέρει
πληρέστερη αξιοποίηση του προσωπικού αφού, κατά κανόνα, μονάδες εξειδικευμένων
υπαλλήλων δεν αξιοποιούνται πλήρως. Αρχεία, Λογιστήρια, Διοίκηση, που αποτελούν
περίπου το 20% του προσωπικού θα ενοποιηθούν και συνεπώς θα προκύψουν σοβαρές
εξοικονομήσεις. Το ίδιο θα ισχύσει και για τις τεχνικές Υπηρεσίες. Θα μπορούν
επίσης να αναπτυχθούν ενιαίες και ορθού μεγέθους υποστηρικτικές Υπηρεσίες όπως
αυτή του Ανθρώπινου Δυναμικού ώστε να μπορούν να προβλέπονται οι πραγματικ ές
ανάγκες, να εισαχθούν Δείκτες Απόδοσης, να γίνεται η αναγκαία επιμόρφωση και
γενικά να εισαχθούν οι απαιτούμενες τεχνικές για την καλύτερη αξιοποίηση και
ορθότερη αξιολόγηση προσωπικού. Επίσης, η ένταξη των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας
και Αποχετεύσεων στα Επαρχιακά Συμβούλια (ΕΣ) σίγουρα θα επιφέρει πρόσθετες
παρόμοιες εξοικονομήσεις. Εξοικονομήσεις θα προκύψουν επίσης από τη μεταφορά
υπηρεσιών του κράτους στα Επαρχιακά Συμβούλια (ΕΣ).
Ο πλεονάζον αριθμός προσωπικού που
θα προκύψει θα αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο:
-
Μέσω
της κινητικότητας
-
Καλύτερης
αξιοποίησης
-
Μεταφορά
στον ευρύτερο δημόσιο τομέα για κάλυψη των αναγκών
Για όσους υπαλλήλους τυχόν το
επιθυμούν, για τον οποιονδήποτε λόγο, θα μπορούσε να συζητηθεί σχέδιο εθελούσιας
εξόδου, πάντοτε σε συνεννόηση με τις Συντεχνίες.
Επίσης, ενδεικτικά αναφέρω ότι το
Νομοσχέδιο προβλέπει για τη μείωση της μισθοδοσίας των Δημοτικών Συμβούλων, η
οποία ανέρχεται σε αρκετά εκατ. ευρώ.
Συνολικά, με μια γενικού χαρακτήρα
εκτίμηση υπολογίζεται ότι θα προκύψει εξοικονόμηση προσωπικού 15-20 %, κάτι που
σημαίνει €20.000.000-€26.000.000 ετησίως, μόνο για τους Δήμους.
Εξάλλου, οι εξοικονομήσεις που θα
προκύψουν από τη «Συμπλεγματοποίηση» επιβεβαιώνονται και στη μελέτη των Ιταλών
εμπειρογνωμόνων που έγινε για λογαριασμό της Ένωσης Δήμων Κύπρου.
Β. ΑΛΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ
ΔΑΠΑΝΕΣ
·
Κτηριακοί
χώροι :
Είναι γνωστό ότι σήμερα υπάρχουν κτήρια/μέγαρα με αχρείαστους χώρους, πολυτελή
γραφεία δημάρχων και διευθυντών, χώροι συνεδριάσεων και εκδηλώσεων. Η ανάγκη για
όλα αυτά θα μειωθεί δραστικά με την ενοποίηση και συνεπώς θα προκύψει
εξοικονόμηση δαπανών σε ότι αφορά στη λειτουργία τους (ηλεκτρισμός, καθαριότητα,
ασφάλεια κτλ) αλλά και στη συντήρηση τους. Πέραν της εξοικονόμησης που θα
προκύψει από τη μειωμένη δαπάνη λειτουργίας και συντήρησής τους, τα όποια κτήρια και χώροι εξοικονομηθούν μπορούν να αξιοποιηθούν και
να επιφέρουν έσοδα, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των χρεών και
συνεπώς των αναγκών εξυπηρέτησης τους.
·
Οχήματα
και Μηχανήματα :
Για τη λειτουργία και συντήρηση των οχημάτων και μηχανημάτων, μόνο των Δήμων, δαπανήθηκαν το 2012 περίπου
€8.000.000. Με την ενοποίηση των δήμων
σε ΕΣ είναι προφανές ότι θα προκύψει καλύτερη και πληρέστερη αξιοποίησή τους με
συνεπαγόμενη μείωση στις δαπάνες, τόσο λόγω μειωμένων αναγκών όσο και μείωσης
του αναγκαίου προσωπικού που τα χρησιμοποιούν.
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ
Δεν χρειάζεται πάρα μόνο βασική
γνώση Οικονομικών, για να αντιληφθεί κάποιος ότι με την προτεινόμενη ενοποίηση
των πλείστων των αρμοδιοτήτων των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και
αρμοδιοτήτων του κράτους κάτω από τα Επαρχιακά Συμβούλια, θα προκύψουν τεράστιες
ευκαιρίες αξιοποίησης οικονομιών κλίμακας. Είναι σίγουρο ότι θα μπορούν να
εξασφαλιστούν χαμηλότερες τιμές τόσο
για την αγορά αγαθών/προμηθειών αλλά και υπηρεσιών.
Δ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία και
με μια γενικού χαρακτήρα εκτίμηση, μπορεί να υπολογιστεί ότι είναι δυνατή μια
εξοικονόμηση της τάξης των €40.000.000 - €50.000.000 ή 20% περίπου το χρόνο.
Επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά,
ότι το εν λόγω Προσχέδιο Νομοσχεδίου
αποτελεί τη βάση του διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις
Κοινότητες και τα Κοινοτικά Συμβούλια, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους αλλά και της
αποστολής που έχουν να επιτελέσουν, ο Υπουργός Εσωτερικών επιφυλάσσεται, στα
πλαίσια του διαλόγου, να εξετάσει περαιτέρω τις όποιες ανησυχίες τους».