Χαιρετισμός του Διευθυντή
του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας
κ. Π. Αντωνίου σε εκδήλωση για την επέτειο της
αντιφασιστικής νίκης
Με χαρά και
ιδιαίτερη συγκίνηση βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για να τιμήσουμε την 69η
επέτειο της αντιφασιστικής νίκης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τη μεγάλη και
ιστορικής σημασίας νίκη των ελεύθερων ανθρώπων κατά της ναζιστικής Γερμανίας.
Σας μεταφέρω
τους χαιρετισμούς και τις θερμές ευχές του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου
Αναστασιάδη που, λόγω άλλων υποχρεώσεων, δυστυχώς, δεν μπόρεσε να βρίσκεται εδώ
μαζί μας όπως ο ίδιος θα ήθελε.
Κατά μία
σημειολογική σύμπτωση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν είναι σήμερα μαζί μας γιατί
πραγματοποιεί μια σημαντική επίσκεψη στη σημερινή δημοκρατική, φίλη και σύμμαχο
χώρα, τη Γερμανία, από την οποία η Κύπρος προσδοκά στήριξη και αλληλεγγύη για
την αντιμετώπιση των μεγάλων πολιτικών και οικονομικών προβλημάτων που
αντιμετωπίζει.
Αποτελεί,
βεβαίως, ευτυχή συγκυρία αυτό το παιχνίδι της ιστορίας, το γεγονός, δηλαδή, ότι
ο Πρόεδρος της Κύπρου, η οποία κατέβαλε το δικό της βαρύ, αναλογικά, τίμημα στο
κολαστήριο που η ναζιστική Γερμανία δημιούργησε κατά της ανθρωπότητας στον Β’
Παγκόσμιο Πόλεμο, σήμερα φιλοξενείται σε αυτή τη χώρα ως φίλος και σύμμαχος σε
μια κοινή αναζήτηση στενότερης συνεργασίας και περαιτέρω ανάπτυξης των σχέσεων
και των δεσμών των δύο χωρών μας στα πλαίσια της Ενωμένης Ευρώπης. Πρόκειται
για το αποτέλεσμα της μεγαλόπνοης ιδέας και του πολιτικού θάρρους, αλλά και του
μεγαλείου των ηγετών της μεταπολεμικής Ευρώπης, να δημιουργήσουν ισχυρούς
μηχανισμούς αποτροπής ενός παρόμοιου καταστροφικού πολέμου.
Μέσα από την απερίγραπτη
φρίκη και τον ανείπωτο πόνο, μέσα από τη δυστυχία και την ανθρώπινη εξαθλίωση
εκείνου του πολέμου, οι ηγέτες της Ευρώπης είχαν το σθένος να συστήσουν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα, μόλις
εφτά χρόνια από τις εκατόμβες των νεκρών της Χιτλερικής Γερμανίας.
Σκοπός τους ήταν να θέσουν την παραγωγή και εμπορία του άνθρακα και του χάλυβα,
δηλαδή των δύο κύριων πρώτων υλών της πολεμικής βιομηχανίας μέχρι και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, υπό την κοινή διαχείριση
των πρώην εμπολέμων κρατών.
Αυτά είναι παραδείγματα
μεγάλης ιστορικής αξίας που πρέπει να οδηγούν τα βήματα όλων εμάς που υποφέραμε
από πολεμικές αναμετρήσεις και εξακολουθούμε να υποφέρουμε από τη συνεχιζόμενη
στρατιωτική κατοχή, την οποία δεν επωμίζονται μόνο οι Ελληνοκύπριοι αλλά και οι
Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Εξήντα εννιά
χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της πιο εκτεταμένης
γεωγραφικά ένοπλης σύγκρουσης στην ιστορία της ανθρωπότητας, που κόστισε
περισσότερες από 55 εκατομμύρια ζωές.
Αποτελεί χρέος των Κυβερνήσεων
αλλά και της κοινωνίας μας γενικότερα να μην ξεχνούμε και να τιμούμε τους
ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους ή αγωνίστηκαν και πρόσφεραν με κάθε τρόπο στον
αγώνα υπέρ της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που, ως
Κυβέρνηση, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προσωπικά, συγχαίρουμε τους
διοργανωτές της σημερινής εκδήλωσης με την ευκαιρία της 69ης επετείου της
αντιφασιστικής νίκης. Υποκλινόμαστε ευλαβικά μπροστά σε αυτούς που με τον αγώνα και τη θυσία τους διασφάλισαν την
ελευθερία και την αξιοπρέπεια στον σύγχρονο κόσμο.
Όσα χρόνια και αν
περάσουν, η νίκη κατά του φασισμού και του ναζισμού της Χιτλερικής Γερμανίας θα
αποτελεί πάντα ένα από τα μεγαλύτερα συλλογικά επιτεύγματα της ανθρωπότητας.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
έγινε συγκλονιστικά αισθητός και στην Κύπρο μετά την 28η Οκτωβρίου του 1940,
όταν το νησί συμπαρατάχθηκε σύσσωμο στο στρατόπεδο των συμμάχων της Ελλάδας
ενάντια στον φασισμό. Η απόφαση της Ελλάδας να αμυνθεί κατά των πολυπληθέστερων
φασιστικών και ναζιστικών στρατιωτικών δυνάμεων προκάλεσε μεγάλο ενθουσιασμό,
καθώς ήταν μια επιβράβευση για τον κυπριακό αλυτρωτισμό και οδήγησε στη θεαματική
δημόσια αναθέρμανση της ενωτικής ιδεολογίας.
Μετά από έκκληση του
Τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Μητροπολίτη Πάφου Λεόντιου, χιλιάδες
Κύπριοι γράφτηκαν σε ειδικούς καταλόγους που άνοιξε η Εκκλησία της Κύπρου ως
εθελοντές για τον ελληνικό στρατό ή στρατολογήθηκαν στο Κυπριακό Σύνταγμα που
είχε ήδη ιδρυθεί από τους Βρετανούς.
Μέχρι τη γερμανική
εισβολή τον Απρίλιο του 1941, μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα μερικές χιλιάδες άνδρες
του Κυπριακού Συντάγματος, Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι και Μαρωνίτες που ανήκαν
σε λόχους Σκαπανέων και Μηχανικού.
Οι κυπριακές μονάδες
είχαν αρκετές απώλειες, νεκρούς, τραυματίες και πολλούς αγνοούμενους. Μέχρι το
τέλος του πολέμου δεκάδες Κύπριοι αιχμάλωτοι απεβίωσαν από τις κακουχίες ή
εκτελέστηκαν.
Αρκετοί άνδρες του Κυπριακού
Συντάγματος που είχαν αποκοπεί στην ηπειρωτική Ελλάδα, μένοντας ασύλληπτοι κατά
την υποχώρηση, και όσοι κατάφεραν να δραπετεύσουν μετά τη σύλληψή τους,
κατέφυγαν στα ελληνικά βουνά. Ορισμένοι ήρθαν σε επαφή με τα πρώτα δίκτυα
απόκρυψης και διαφυγής ανδρών του βρετανικού στρατού και, αφού εξασφάλισαν
πλαστές ελληνικές ταυτότητες, παρέμειναν κρυμμένοι στην ύπαιθρο ή συνέχισαν
πολεμώντας στη Μέση Ανατολή.
Για ένα μικρό νησί και
έναν μικρό σε μέγεθος αλλά μεγάλο στην ψυχή λαό, το τίμημα αυτής της συμμετοχής
ήταν βαρύ. Από μία εθελοντική δύναμη Κυπρίων που ανερχόταν σχεδόν στις 20.000
άνδρες και γυναίκες και έναν αριθμό 10.000 Κυπρίων που ζούσαν στο εξωτερικό και
είχαν καταταγεί στις ένοπλες δυνάμεις των χωρών στις οποίες ζούσαν, πέραν των
2.500 αιχμαλωτίστηκαν, εκατοντάδες ήταν οι τραυματίες και περισσότεροι από 600
οι νεκροί που κείνται σε 56 κοιμητήρια 17 διαφορετικών χωρών.
Είναι χρέος ιστορικής
σημασίας να κρατηθούν ζωντανά στη μνήμη των λαών τα δεινά που επέφερε η άνοδος
του φασισμού στην Ιταλία και του ναζισμού στη Γερμανία κατά τη δεκαετία του
'30, ως μια ελάχιστη ένδειξη τιμής και εκτίμησης για την ανιδιοτελή προσφορά
των βετεράνων μας προς την πατρίδα αλλά και την ανθρωπότητα γενικότερα. Για να
κρατηθεί ζωντανή η ανάμνηση των εκατομμυρίων θυμάτων του πιο αιματηρού πολέμου
της παγκόσμιας ιστορίας. Για να θυμόμαστε τον όλεθρο που γνώρισε η ανθρωπότητα
και να αγωνιζόμαστε να αποτρέπουμε συμπεριφορές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν
σε παρόμοιες καταστάσεις.
Ο ναζισμός και ο
φασισμός είναι καταστάσεις εκ διαμέτρου αντίθετες προς την έννοια της
δημοκρατίας, την ιερότερη παρακαταθήκη που άφησε στην ανθρωπότητα ο ελληνικός
πολιτισμός. Αυτήν την παρακαταθήκη που η ανθρωπότητα υπερασπίστηκε με εκατόμβες
θυσίας. Η Ευρώπη χρειάζεται μια πορεία με έμφαση στην ανάπτυξη, στον άνθρωπο
και στις ανάγκες του, στην εμβάθυνση της δημοκρατίας, στην κοινωνική ισότητα
και συνοχή. Αυτή η πορεία και αυτός ο προσανατολισμός θα αποκλείσουν διά παντός
την εμφάνιση του απαράδεκτου ολοκληρωτισμού και της εξαθλίωσης της ανθρώπινης
ύπαρξης.
Είναι υποχρέωσή μας να
μεταφέρουμε στους νέους μας τα ιδανικά της δημοκρατίας για να κατανοήσουν και
να εκτιμήσουν τις αξίες αυτές οι οποίες αποκτήθηκαν με σκληρές μάχες και πολλές
θυσίες ανθρώπων που πίστευαν σε αγνά ιδανικά και αξίες. Είναι υποχρέωσή μας να διδάξουμε
στις νέες γενιές τα ιδανικά αυτά ώστε να μην ζήσουν ξανά τη φρίκη και να μην χρειαστεί
να δώσουν ξανά ούτε μια σταγόνα αίματος γι’ αυτά που σήμερα μπορεί να θεωρούμε
ως δεδομένα.
Σεβαστοί βετεράνοι
μαχητές,
Στο πρόσωπό σας τιμούμε
όλους όσοι αγωνίστηκαν κατά του φασιστικού και ναζιστικού Άξονα για την
ελευθερία των λαών. Αισθανόμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτή την προσφορά της
Κύπρου στην παγκόσμια ιστορία.
Στο πρόσωπό σας τιμούμε
τα ιδανικά της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας και αντλούμε δύναμη
για να τα υπερασπιστούμε. Εκφράζουμε την πεποίθηση ότι, με το αγωνιστικό πνεύμα
των λαών και την ανάλογη εγρήγορση, αυτά τα πανανθρώπινα ιδανικά θα
υπερισχύσουν και καλύτερες μέρες θα ανατείλουν για ολόκληρη την ανθρωπότητα
αλλά και για τη δική μας μικρή πατρίδα για να εξέλθει από τη δεινή κατάσταση
στην οποία βρίσκεται.
Μέσα σε αυτές τις
δύσκολες συνθήκες, σε σας τους βετεράνους δίνουμε την υπόσχεση για συνέχιση του
αγώνα για μια δίκαιη λύση του κυπριακού προβλήματος. Για την επανένωση του
νησιού μας.
Σας ευχαριστώ θερμά για
την πρόσκλησή σας στη σημερινή εκδήλωση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και όλη η
Κύπρος τιμά τους αγώνες σας. Αυτοί οι αγώνες είναι που για όλους μας αποτελούν
φάρο που καθοδηγεί τα βήματά μας προς το μέλλον.
______________