Εκδήλωση για τη Διεθνή Ημέρα Θορύβου

Το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος πραγματοποίησε, σήμερα, εκδήλωση για τη Διεθνή Ημέρα Θορύβου, στο Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, στη Λεωφόρος Λουκή Ακρίτα, στη Λευκωσία.

Η Διεθνής Ημέρα Θορύβου γιορτάζεται εδώ και 20 χρόνια και στοχεύει στην ευαισθητοποίηση του κοινού για τη μείωση των επιπτώσεων του θορύβου στην ακοή και την υγεία. Θόρυβος ορίζεται ως ο ήχος που ακούγεται, ο οποίος προκαλεί διαταραχές, ανεπάρκεια ή βλάβη στην υγεία. Ο στόχος αυτής της παγκόσμιας εκστρατείας, η οποία λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο, τον Απρίλιο, είναι να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό για το θέμα του θορύβου και τους κινδύνους που ενέχει.

Η έκθεση σε ανεπιθύμητο θόρυβο μπορεί να προκαλέσει διαταραχές του ύπνου, να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία σε μαθητές, να προκαλέσει φυσιολογικές αντιδράσεις στρες. Το στρες μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή ορισμένων ορμονών οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε ποικιλία ενδιάμεσων επιδράσεων, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της αρτηριακής πίεσης. Κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης περιόδου έκθεσης, οι επιδράσεις αυτές ενδέχεται, με τη σειρά τους, να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και ψυχιατρικών διαταραχών. Αυτό τεκμηριώνεται στην Έκθεση «Burden of disease from environmental noise» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο οποίος εκτιμά ότι ο θόρυβος που σχετίζεται με την κυκλοφορία ενδέχεται να αντιστοιχεί με περισσότερα από 1 εκατ. υγιή έτη ζωής που χάνονται ετησίως στα κράτη μέλη της Ε.Ε.

			Καρδιαγγειακές παθήσεις

 

Περιβαλλοντικός θόρυβος είναι οι ανεπιθύμητοι ή επιβλαβείς θόρυβοι στην ύπαιθρο που δημιουργούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των θορύβων που εκπέμπονται από μεταφορικά μέσα, από οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές μεταφορές και από χώρους βιομηχανικής δραστηριότητας.

Ένας από τους βασικούς στόχους της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος είναι η προστασία των πολιτών από το θόρυβο. Η οδηγία 2002/49/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου αποτελεί ένα βήμα στην ανάπτυξη της πολιτικής της ΕΕ όσον αφορά την αποφυγή, πρόληψη ή περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της ενόχλησης από έκθεση στον περιβάλλοντα θόρυβο.

Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, οι περί Αξιολόγησης και Διαχείρισης του Περιβαλλοντικού Θορύβου Νόμοι 2004 έως 2007, οι οποίοι εναρμόνισαν την οδηγία επιβάλλουν τις ακόλουθες δράσεις:

(1) προσδιορισμό της έκθεσης στον περιβάλλοντα θόρυβο με χαρτογράφηση θορύβου,

(2) θέσπιση σχεδίων δράσης βασισμένων στα αποτελέσματα της χαρτογράφησης του θορύβου,

(3) μέριμνα ώστε να είναι διαθέσιμες στο κοινό πληροφορίες σχετικά με τον περιβάλλοντα θόρυβο.

Το Τμήμα Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, ως αρμόδια αρχή για την εφαρμογή των πιο πάνω Νόμων, κατάρτισε το 2007 στρατηγικούς χάρτες θορύβου για οδικούς άξονες με άνω των 6 εκατ. οχήματα ανά έτος στα πολεοδομικά συγκροτήματα Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου. Στα πλαίσια διαχείρισης των προβλημάτων και των επιδράσεων του θορύβου εκπονήθηκαν Σχέδια Δράσης.

Η πρώτη επικαιροποίηση των Στρατηγικών Χαρτών Θορύβου και των Σχεδίων Δράσης για οδικούς άξονες άνω των 3 εκατ. οχημάτων το έτος στα πολεοδομικά συγκροτήματα Λευκωσίας και Λεμεσού θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο 2015.

Τα Σχέδια Δράσης προβλέπουν μέτρα όπως τοποθέτηση ηχοπετασμάτων, μονοδρομήσεις, απαγόρευση  κυκλοφορίας κατά  τη  νυχτερινή  περίοδο  με  μεταφορά  του αντίστοιχου φόρτου στην ημερήσια περίοδο,  μείωση  της  ταχύτητας  κυκλοφορίας  των  οχημάτων.

Στο οικονομικό κόστος του θορύβου περιλαμβάνονται η πτώση των τιμών των κατοικιών και η μείωση της παραγωγικότητας, λόγω των επιπτώσεων στην υγεία.

Το κοινωνικό κόστος συνδέεται μεπρώιμους θανάτους ή νοσηρότητα (διαταραχές συγκέντρωσης, κόπωση, προβλήματα ακοής). Το κοινωνικό κόστος του θορύβου από την οδική κυκλοφορία ανά την Ε.Ε. εκτιμήθηκε το 2011 σε €40 δις ετησίως, το 90% των οποίων σχετίζεται με τα επιβατικά αυτοκίνητα και τα φορτηγά οχήματα.

Σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής του 2011 για τις μεταφορές, το σχετικό με το θόρυβο εξωτερικό κόστος των μεταφορών αναμένεται να αυξηθεί κατά €20 δις περίπου μέχρι το 2050, εκτός εάν ληφθούν περαιτέρω μέτρα.

Μέτρα μείωσης του θορύβου

Η αστικοποίηση, η αυξημένη ζήτηση οδικών μεταφορών και ο αναποτελεσματικός αστικός χωροταξικός σχεδιασμός αποτελούν τους κύριους παράγοντες έκθεσης στον περιβαλλοντικό θόρυβο.

Για τη μείωση του περιβαλλοντικού θορύβου στην πηγή προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα:

§  Θέσπιση νομικά δεσμευτικά οριακών τιμών για το θόρυβο, βασιζόμενες,αν είναι δυνατό, σε αξιολογήσεις με βάση την υγεία ή σε αξιολογήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

§  Καθορισμός ζωνών ηρεμίας που θα συμβάλλουν σημαντικά στη δημόσια υγεία, ιδίως για τα άτομα που ζουν σε θορυβώδεις αστικές περιοχές.

§  Ανάπτυξη «προτύπων εκπομπής θορύβου για τα οχήματα», για τον περιορισμό του θορύβου από τις μεταφορές, όπως προβλέπεται στη Λευκή Βίβλο για τις μεταφορές του 2011.

§  Θέσπιση αυστηρότερων ορίων που θα διασφαλίζουν τη διάθεση στην αγορά λιγότερο θορυβωδών οχημάτων (επιτρεπόμενα ηχητικά επίπεδα και σύστημα εξάτμισης).

§  Ορθότερος πολεοδομικός σχεδιασμός των οικιστικών ζωνών σε σχέση με τους μεγάλους οδικούς άξονες.

§  Βελτίωση τεχνικών κυκλοφοριακής διαχείρισης, όπως αυστηρότερος έλεγχος της ταχύτητας των οχημάτων, περιορισμός κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων κατά τη νυκτερινή περίοδο.

§  Τοποθέτηση ηχοπετασμάτων σε ευαίσθητούς δέκτες όπως σχολεία, νοσοκομεία, σύμφωνα με τα Σχέδια Δράσης του 2007.

§  Παροχή κινήτρων για ηχομόνωση των κατοικιών.

§  Ενθάρρυνση χρηματοοικοκομικών μέτρων όπως πρόστιμα ή επιδοτήσεις για τη μείωση του θορύβου, φορολογικές εκπτώσεις για τη σήμανση του θορύβου στα ελαστικά οχημάτων, μη καταβολή φόρου για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.