Σήμερα που η μνήμη μας στρέφεται προστακτικά
σε μέρες πικρές και δύσκολες, που σημάδεψαν τη νεότερη ιστορία του τόπου μας,
συγκεντρωθήκαμε στον Ιερό ετούτο Ναό για να αποδώσουμε οφειλετικά τον
προσήκοντα φόρο τιμής στον έφηβο Πανίκο Δημητρίου από τον κατεχόμενο Άγιο Μέμνονα
της Αμμοχώστου.
Τριάντα εννέα χρόνια έχουν περάσει από την άνανδρη δολοφονία
του 18χρονου τότε μαθητή από τις αγγλικές δυνάμεις στη Βάση Ακρωτηρίου. Κι
εμείς υποκλινόμαστε με ανυπόκριτο δέος και συγκίνηση μπροστά στη μεγαλοσύνη της
αυτοθυσίας του.
Ο Πανίκος Δημητρίου, γεννηθείς στις 10
Φεβρουαρίου 1957 ήταν το δεύτερο από τα πέντε παιδιά της οικογένειάς του.
Απαρασάλευτα προσηλωμένος στις αρχές της ελευθερίας και της πατρίδας, εντάχθηκε
από νωρίς στον Σύλλογο Εθνικοφρόνων Αγίου Μέμνονος πρωτοστατώντας στις εθνικές
εκδηλώσεις. Η αστείρευτη αγάπη του για την πατρίδα ήταν διάχυτη σε κάθε του
σκέψη, δράση και έκφραση. Διακρινόταν για τη φιλομάθεια, τα ευγενικά οράματα
και τους φιλόδοξους επαγγελματικούς του στόχους. Τα όνειρα του Πανίκου
Δημητρίου όμως, όπως και χιλιάδων άλλων συμπατριωτών μας, διακόπηκαν βίαια με
την τουρκική εισβολή.
Μέσα στη δίνη της ανείπωτης τουρκικής
θηριωδίας και βαρβαρότητας, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το 1975 την Αμμόχωστο
μαζί με την οικογένειά του, αφήνοντας πίσω την πολυαγαπημένη γη, την ποτισμένη
με τον ιδρώτα και το αίμα των προγόνων μας. Πρόσφυγας πλέον, εγκαθίσταται στη
Λεμεσό, χωρίς να λησμονεί όμως στιγμή τον σκλαβωμένο τόπο του.
Στα μέσα του Γενάρη του 1975, η μεθοδευμένη
μεταφορά των Τουρκοκυπρίων από τις ελεύθερες περιοχές στα κατεχόμενα εδάφη από
τους Άγγλους με στόχο τη δημογραφική αλλοίωση του νησιού και την παγίωση των
διχοτομικών τετελεσμένων, προκάλεσε την οργή του κυπριακού ελληνισμού. Στις 17
Ιανουαρίου 1975 η οργή αυτή μετουσιώθηκε σε παγκύπρια μαζική εκδήλωση
διαμαρτυρίας εναντίων των Άγγλων, απαιτώντας την απομάκρυνση των Βρετανικών
Βάσεων. Ο Πανίκος, σε ηλικία μόλις 18 χρόνων, μαθητής της Στ’ τάξης Πρακτικού
του Λανιτείου Γυμνασίου, δείχνοντας απαράμιλλο θάρρος και αψηφώντας τον κίνδυνο
του θανάτου, όρμησε ανάμεσα στους πρώτους ενάντια στους Άγγλους στη βάση
Ακρωτηρίου.
Οι Βρετανοί με άρματα και δακρυγόνα
κατευθύνθηκαν προς τους άοπλους διαδηλωτές. Ο Πανίκος ατάραχος και αγέρωχος,
σαν που ταιριάζει στα παλικάρια, καταπλακώθηκε από αγγλικό τεθωρακισμένο. Ο
Πανίκος Δημητρίου δεν δίστασε να προσφέρει
τη ζωή και τα νεανικά του όνειρα, θυσία στον βωμό της ελευθερίας και της
εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας, με μοναδικό και ανεκπλήρωτό του πόθο τη
δίψα για επιστροφή στο αγαπημένο του χωριό.
Στις 17 Ιανουαρίου 1975 άλλο ένα αμούστακο
παλικάρι, όπως οι πρωτομάρτυρες της θρυλικής ΕΟΚΑ, με το αλάθητο γνώρισμα της
αρετής και του ήθους, με ποιότητα ψυχής και με απαράμιλλο πατριωτισμό,
κατατάχτηκε επάξια στο Πάνθεο των Ηρώων της πολύπαθης πατρίδας μας κι έγινε
σύμβολο εθνικής αξιοπρέπειας, υπερηφάνειας και λεβεντιάς.
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Η απόδοση τιμής σε όσους αυτοβούλως προέταξαν
το ανάστημά τους υπερασπιζόμενοι την τιμή και την ακεραιότητα της πατρίδας μας,
αποτελεί διαχρονικό χρέος προς την ιστορία μας, σταθερή υπόμνηση της
ανεξόφλητης ευθύνης μας και παντοτινή οφειλή προς τους ήρωες και μάρτυρες της
κυπριακής ελευθερίας.
Τριάντα εννέα χρόνια μετά και σε καιρούς
χαλεπούς για την πατρίδα, σε καιρούς που η κοινωνία μας έχει ανάγκη από θετικά
πρότυπα χρέους κι ευθύνης, η θυσία του Πανίκου Δημητρίου και η αγωνιστικότητά
του αποτελούν πηγή έμπνευσης και φάρο αντίστασης στις σημερινές συμπληγάδες από
τις οποίες διέρχεται ο τόπος μας. Η θυσία του αποτελεί για εμάς ακατάλυτη πηγή
έμπνευσης και ανεξάντλητης δύναμης για τη συνέχιση του αγώνα μας μέχρι την τελική δικαίωση της Κύπρου. Και
στο σημείο αυτό θέλω από καρδιάς να συγχαρώ τη ΝΕΔΗΣΥ όχι μόνο για τη
διαχρονική προσήλωσή της στα ίδια οράματα και ιδανικά που ενέπνεαν τον έφηβο
Πανίκο Δημητρίου, αλλά και για την ετήσια οργάνωση της σεμνής αυτής
επιμνημόσυνης τελετής.
Σήμερα, με αφορμή το μνημόσυνο του Πανίκου
Δημητρίου, αναλογιζόμαστε τις δικές μας ευθύνες και δίνουμε την υπόσχεση ότι
συνεχίζουμε να βαδίζουμε στον δρόμο που εκείνος χάραξε με τελικό και
αδιαπραγμάτευτο προορισμό μας την ελευθερία, την ενότητα και την εδαφική
ακεραιότητα της πατρίδας μας. Δίνουμε την υπόσχεση ότι με εφόδιο μας την αρραγή
ομοψυχία του λαού μας, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για τη διεκδίκηση της
εθνικής μας αξιοπρέπειας και των απαράγραπτων δικαιωμάτων του λαού μας που
βάναυσα παραβιάζονται από τη βία και την υπεροπτική αλαζονεία της τουρκικής
κατοχής.
Πρώτιστα όμως, με εφαλτήριο το μνημόσυνο του
ήρωα Πανίκου Δημητρίου, έχουμε χρέος να αναβαπτιστούμε δημιουργικά στις
προαιώνιες και ακατάλυτες αξίες και στα ιδανικά του Γένους μας, που μας
κράτησαν πνευματικά ακμαίους και ηθικά απρόσβλητους κάτω από αφόρητες συνθήκες.
Γιατί αγαπητοί φίλοι, αν κατρακυλήσαμε βαθιά στην οικονομική κρίση και στην
πολιτική ανυποληψία, αυτό οφείλεται σε μέγιστο βαθμό στο ότι χρεοκοπήσαμε πρώτα
ηθικά και πνευματικά.
Παρά τις δύσκολές συγκυρίες, δεν χάνουμε την
πίστη και το θάρρος μας. Ως Κυβέρνηση, καταβάλλουμε τιτάνιες προσπάθειες για να
μπορέσει ο τόπος να εξέλθει της δεινής οικονομικής θέσης στην οποία έχει
περιέλθει και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την επίτευξη λύσης του εθνικού μας
προβλήματος, τον τερματισμό της κατοχής και τη δημιουργία συνθηκών που θα
επιτρέπουν σε όλους ανεξαίρετα τους Κυπρίους να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα τους
δικαιώματα και να συμβιώνουν ειρηνικά και δημιουργικά.
Και θέλω στο σημείο αυτό να σας διαβεβαιώσω
πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με τη συμπαράταξη όλων των πολιτικών δυνάμεων,
αποφασιστικά χειρίζεται το εθνικό μας θέμα. Και ξεκάθαρα δηλώνει από τη μια, τη
βούληση όλου του λαού για μια έντιμη λύση που θα απαλλάσσει την Κύπρο από τη
διαίρεση και την τουρκική κατοχή και θα επανενώνει τον λαό, τους θεσμούς και το
νησί μας. Και από την άλλη καθιστά σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις, πως όσο
έτοιμοι είμαστε για έναν έντιμο και δημιουργικό διάλογο ουσίας, τόσο
απορρίπτουμε αποφασιστικά την εμπλοκή σε μια διαδικασία χωρίς διέξοδο, χωρίς
προοπτική. Σε έναν διάλογο κωφών, χωρίς ελάχιστη συμφωνημένη βάση που θα είναι
γι’ αυτό εκ προοιμίου καταδικασμένος σε ναυάγιο και αποτυχία.
Είμαι απόλυτα βέβαιος πως με πίστη στον Θεό
και την παράδοση του Γένους μας, με προσήλωση στις ακατάλυτες αξίες της
εθνικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής μας ταυτότητας, μπορούμε για μια ακόμη
φορά να ξεπεράσουμε τους κάβους και τις δυσκολίες.
Να διαβούμε τις συμπληγάδες
πέτρες. Να ατενίσουμε το αύριο με αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Να πλεύσουμε κι
εμείς θαρρετά στη δική μας Ιθάκη. Και να παραδώσουμε στους απογόνους μας μια
Κύπρο δυνατή, ελεύθερη και αξιοπρεπή, αλλά και ένα αγωνιστικό υπόδειγμα ήθους,
ζωής και δράσης.
Ας
είναι αιωνία η μνήμη του Πανίκου Δημητρίου και ας αποτελεί η θυσία του πυξίδα
για τη συνέχιση μιας αξιοπρεπούς εθνικής πορείας αναγέννησης και δημιουργίας.
---------------------