Ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων κ. Τάσος Μητσόπουλος απηύθυνε σήμερα τον ακόλουθο χαιρετισμό στην
ημερίδα που διοργάνωσε ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης και η
Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων με θέμα «Προσβασιμότητα και
ποιότητα ζωής ατόμων με αναπηρίες, ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα», στη
Λευκωσία.
«Οι εποχές που οι κοινωνίες απέρριπταν τα άτομα με αναπηρίες έχουν παρέλθει. Έχει γίνει πλέον ευρύτατα αποδεκτό από όλους ότι τα άτομα αυτά έχουν ίσα δικαιώματα και ίδιες υποχρεώσεις - όταν μπορούν ασφαλώς να τις εκπληρώσουν - με όλους τους άλλους πολίτες. Και ο βαθμός διασφάλισης αυτής της θεμελιώδους αρχής δείχνει και το επίπεδο πολιτισμού και ανάπτυξης που βρίσκεται κάθε χώρα. Η αναγνώριση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες αποτελεί αδιαπραγμάτευτο συνταγματικό δικαίωμα κάθε πολιτισμένης κοινωνίας.
Είναι γι’ αυτό που με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS) και της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ) να τεθεί υπό την αιγίδα μου η ημερίδα με θέμα: «Προσβασιμότητα και Ποιότητα Ζωής Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ) - Ευρωπαϊκά και Διεθνή Πρότυπα» και να απευθύνω σύντομο χαιρετισμό.
Τόσο στην Ευρώπη, όσο και διεθνώς, έχουν εκπονηθεί πληθώρα προτύπων που αφορούν τα άτομα με αναπηρίες και τα οποία εφαρμόζονται με επιτυχία σε πολλές χώρες.
Στόχος της Κυβέρνησης είναι όπως η Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες αυτές, που σέβονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και φροντίζουν για τη συνεχή αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους, με την εφαρμογή των αντίστοιχων διεθνών και ευρωπαϊκών συμβάσεων και προτύπων. Ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που περνά σήμερα ο τόπος μας, το κράτος και η κοινωνία ευρύτερα οφείλουν να προστατεύουν και να ενισχύουν τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού μας, στις οποίες ανήκουν και τα άτομα με αναπηρίες.
Στην Κύπρο υπάρχει ήδη ένα σύγχρονο και ισχυρό νομικό πλαίσιο για την προάσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες, τόσο με γενικούς νόμους όσο και με ειδικούς ανά τομέα, που άρχισαν να θεσπίζονται από τη δεκαετία του 1990. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ήδη τρείς κυρωτικοί νόμοι Διεθνών Συμβάσεων, πέντε γενικοί νόμοι και 30 ειδικοί νόμοι και κανονισμοί. Η προσπάθεια όμως για περαιτέρω βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου ώστε να διασφαλίζει ακόμη περισσότερο τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες είναι συνεχής.
Σημαντική στην πιο πάνω προσπάθεια ήταν η κύρωση σε Νόμο της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, με τον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και περί Συναφών Θεμάτων (Κυρωτικό) Νόμο του 2011, Ν8 (ΙΙΙ), 2011. Η σύμβαση αυτή θεωρείται σταθμός και ορόσημο για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες αλλά και χάρτης πορείας των κρατών για τη διαχείριση της αναπηρίας.
Στα πλαίσια της εφαρμογής της πιο πάνω Σύμβασης ορίστηκαν από το κράτος οι απαραίτητοι μηχανισμοί εφαρμογής και παρακολούθησης της Σύμβασης και συστάθηκαν οκτώ θεματικές Τεχνικές Επιτροπές που εργάζονται σε αντίστοιχες θεματικές ενότητες, οι οποίες κρίθηκαν ως προτεραιότητες για την Κύπρο και αφορούν βασικά:
· Την ισότητα, την καταπολέμηση των διακρίσεων, την ευαισθητοποίηση και τις στατιστικές,
· την προσβασιμότητα στο φυσικό και στο δομημένο περιβάλλον,
· τις μεταφορές,
· την πληροφόρηση,
· την ανεξάρτητη διαβίωση, κοινωνική ενσωμάτωση, κινητικότητα και κοινωνική προστασία,
· την εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση,
· την υγεία και την αποκατάσταση και
· την απασχόληση
Στα πλαίσια της πιο πάνω Σύμβασης έχουν επίσης ολοκληρωθεί από τις πιο πάνω Επιτροπές και εγκριθεί πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο η πρώτη Εθνική Έκθεση της Κύπρου προς τον ΟΗΕ για την εφαρμογή της Σύμβασης και το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αναπηρία 2013-2015. Τα δύο αυτά έγγραφα έχουν ήδη κατατεθεί στην Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
Η υιοθέτηση και εφαρμογή των ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων στην Κύπρο γίνεται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), το έργο του οποίου το κράτος εκτιμά και στηρίζει.
Στον τομέα αυτό, υιοθετήθηκε ήδη στην υφιστάμενη νομοθεσία η τεχνική προδιαγραφή για πλάκες πεζοδρομίου CYS/CENTS 15209 καθώς και αποσπάσματα διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων, όπως το ISO 21542 για την προσβασιμότητα, χρήση και εκκένωση κτηρίων καθώς και το Πρότυπο ISO 23599:2012 το οποίο παρέχει προδιαγραφές για ανάγλυφες επιφάνειες για το περπάτημα και συστάσεις για την κατασκευή τους.
Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων έχει συμβουλευτικό ρόλο σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις/παρεμβάσεις των Υπηρεσιών του κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε θέματα προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρίες στα δημόσια κτήρια και πεζοδρόμια.
Το Τμήμα Δημοσίων Έργων έχει δε ετοιμάσει πρότυπα σχέδια αναφορικά με τους αστικούς δρόμους για την εξασφάλιση της δυνατότητας απρόσκοπτης και ασφαλούς κυκλοφορίας των ατόμων με αναπηρίες, περιλαμβανομένων και προνοιών για χώρους στάθμευσης. Τα σχέδια αυτά εφαρμόζονται σε όλους τους δημόσιους αστικούς δρόμους και πεζοδρόμια.
Στο σχεδιασμό νέων κυβερνητικών κτηρίων, εφαρμόζονται όλες οι πρόνοιες της Νομοθεσίας για τη χρήση κτηρίων από άτομα με αναπηρίες.
Στον τομέα των αστικών μεταφορών, υπάρχουν ήδη σε όλες τις πόλεις χαμηλοδάπεδα και πλήρως προσβάσιμα λεωφορεία, αρκετά από τα οποία διαθέτουν οπτική πληροφόρηση αναφορικά με τη διαδρομή και τις στάσεις του λεωφορείου. Σημειώνεται επίσης, η συμβατική υποχρέωση των ανάδοχων εταιρειών για εγκατάσταση ακουστικής πληροφόρησης. Παράλληλα, καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να υπάρχουν διαθέσιμα ταξί προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρίες.
Στον τομέα των αερομεταφορών και θαλάσσιων μεταφορών, τα αντίστοιχα Τμήματα του Υπουργείου Συγκοινωνιών φροντίζουν για την εφαρμογή των σχετικών Ευρωπαϊκών Κανονισμών αναφορικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Τα όσα έχουν αναφερθεί πιο πάνω δε λέγονται με διάθεση αυταρέσκειας. Έχουν ήδη γίνει πολλά, αυτά όμως που υπολείπονται είναι πολύ περισσότερα. Και θα πρέπει με πάσα εντιμότητα να ομολογήσουμε ότι όσες υποδομές κι αν δημιουργηθούν, αν δε φροντίσουμε να αλλάξουμε μυαλά, αν δε γίνουμε φορείς μιας άλλης κουλτούρας και νοοτροπίας και εκφραστές μιας άλλης στάσης ζωής, όλες οι φιλόδοξες και φιλότιμες προσπάθειες μας θα πέφτουν στο κενό.
Η σημερινή ημερίδα, που έχει στόχο την ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων φορέων τόσο του δημοσίου όσο και ιδιωτικού τομέα αναφορικά με τη σημασία της εφαρμογής των ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων σε θέματα προσβασιμότητας και ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρίες θα συμβάλει στην κοινή προσπάθεια για τη συνεχή στήριξη των ατόμων αυτών στον τόπο μας.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχηθώ κάθε επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας σας, από την οποία αναμένεται ότι θα εξαχθούν πολύτιμα συμπεράσματα για περαιτέρω προβληματισμό και από κοινού επεξεργασία για την επίλυσή τους.
Τόσο εγώ προσωπικά, όσο και το Υπουργείο Συγκοινωνιών, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς, θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για τη συνεχή συμπλήρωση και βελτίωση της υφιστάμενης νομοθεσίας και προτύπων, σύμφωνα με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα, για τη βελτίωση της προσβασιμότητας και ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρίες».
