Οι
εξελίξεις στα κατεχόμενα μετά τις λεγόμενες βουλευτικές εκλογές της 28ης
Ιουλίου
Οι
πρόωρες παράνομες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθηκαν στα κατεχόμενα στις 28
Ιουλίου 2013, ολοκληρώθηκαν χωρίς κανένα κόμμα να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες
26 «έδρες» για την δημιουργία αυτοδύναμης λεγόμενης κυβέρνησης[1].
Το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα - Ενωμένες
Δυνάμεις (CTP-BG/ΡΤΚ) εξασφάλισε ποσοστό 38.37% και
21 «έδρες», το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (UBP/ΚΕΕ) 27.30% και
14 «έδρες», το Δημοκρατικό Κόμμα – Εθνικές Δυνάμεις (DP-UG/ΔΚ) 23.11% και 12 «έδρες» και το
Κόμμα Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας (TDP/ΚΣΔ) 7.43% και
3 έδρες. Ουσιαστικός όμως, νικητής των εκλογών ήταν το DP (ΔΚ)
του Σερντάρ Ντενκτάς το οποίο όχι μόνο αύξησε τα ποσοστά του κατά 12%, αλλά με
τις 12 «έδρες» που είχε εξασφαλίσει βρέθηκε σε θέση κλειδί για την δημιουργία
«κυβέρνησης συνασπισμού». Από την άλλη το CTP (ΡΤΚ)
εξήλθε μεν πρώτο κόμμα, αλλά αναγκαστικά θα έπρεπε να αναζητήσει συμμάχους στα
άλλα κόμματα για δημιουργία «κυβέρνησης». Το UBP (ΚΕΕ), που ήταν
ο μεγάλος χαμένος των εκλογών αφού είδε τα ποσοστά του να συρρικνώνονται κατά 16.7%, δήλωσε από την αρχή την
ετοιμότητά του να συμμετάσχει σε οποιονδήποτε «κυβερνητικό» σχηματισμό (Kibris 31.07.13). Οι τρεις έδρες του TDP
(ΚΣΔ) δεν του επέτρεψαν να έχει ρόλο και λόγο στις εξελίξεις.
1. Το παρασκήνιο των επαφών για
δημιουργία «κυβέρνησης»
Αμέσως
μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, τα κόμματα άρχισαν τις διαβουλεύσεις για
δημιουργία «κυβέρνησης συνασπισμού». Σε δηλώσεις στελεχών του CTP (ΡΤΚ), που ήρθε πρώτο στις
εκλογές, έγινε σαφές πως τα βασικά κριτήρια συνεργασίας του με ένα από τα
υπόλοιπα κόμματα, θα ήταν αφ΄ενός το Κυπριακό και αφ΄ετέρου το θέμα του
Οικονομικού Πρωτοκόλλου 2013-2015 που προϋποθέτει την υιοθέτηση σκληρών μέτρων
για εξυγίανση της οικονομίας του ψευδοκράτους και το οποίο η προηγούμενη
«κυβέρνηση» του UBP
(ΚΕΕ)
αποδέχτηκε μετά από πιέσεις της Τουρκίας. Ο ηγέτης του CTP (Οζγκάν
Γιορκαντζίογλου, εξέφρασε την ετοιμότητά του CTP (ΡΤΚ)
να συνεχιστούν οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού, καλώντας τον
Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου να εργαστεί σκληρότερα και να είναι
περισσότερο ειλικρινής στις συνομιλίες, προειδοποιώντας τον ότι δεν θα
συμφωνήσουν σε κανενός είδους συμφωνία εάν αυτή δεν συμφωνεί με το πρόγραμμα
του κόμματος (Today’s Zaman 30.07.13). Είπε επίσης πως το
Κυπριακό θα είναι η Λυδία λίθος για την
δημιουργία «κυβέρνησης συνασπισμού» (Bayrak 31.07.13) και πως το κόμμα του επιμένει στην αλλαγή
του οικονομικού προγράμματος (Havadis
04.08.13). Ο Γ.Γ. του CTP
(ΡΤΚ)
Ασίμ Ακάνσοϊ δήλωσε πως το εκλογικό αποτέλεσμα έδειξε πως οι «ψηφοφόροι» δεν
ήσαν ευχαριστημένοι με το οικονομικό πρόγραμμα και πως στόχος της νέας
«κυβέρνησης» του CTP
(ΡΤΚ)
θα είναι η επανεξέτασή του (Yeni
Duzen
01.08.13).
Από
την αρχή διαφάνηκε πως το επικρατέστερο σενάριο για δημιουργία «κυβέρνησης
συνασπισμού» ήταν αυτό που ήθελε το CTP (ΡΤΚ) και το DP (ΔΚ) να συνεργάζονται για
δημιουργία «κυβέρνησης», κυρίως επειδή η βάση του CTP (ΡΤΚ) ήταν αντίθετη με
την προοπτική συνεργασίας του κόμματός της με το UBP
(ΚΕΕ)
(Kibris
30.07.13). Ωστόσο, βασικά στελέχη του CTP (ΡΤΚ), με επικεφαλής τον πρώην Τουρκοκύπριο ηγέτη
Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, εξέφρασαν την άποψη πως θα έπρεπε να δημιουργηθεί κυβέρνηση
με το UBP,
το οποίο σύμφωνα με τον Ταλάτ «έχει αλλάξει», ενώ το DP (ΔΚ)
τελεί υπό την κηδεμονία του Ντερβίς Έρογλου (Kibris
05.08.13). O Ταλάτ δήλωσε ότι το κόμμα του δεν
θα έπρεπε να βλέπει ως μόνη εναλλακτική επιλογή την δημιουργία «κυβέρνησης» με
το DP
(ΔΚ)
και ότι θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του την πιθανότητα συνεργασίας με το UBP
(ΚΕΕ). Αρνήθηκε επίσης κατηγορηματικά ότι υιοθέτησε την θέση αυτή μετά από
υπόδειξη που του έγινε από την Άγκυρα (Yeni Duzen 08.08.13). Αξίζει να σημειωθεί ότι
η επιμονή Ταλάτ στο θέμα αυτό συνδέθηκε με τις λεγόμενες «προεδρικές εκλογές»
που θα γίνουν στα κατεχόμενα το 2015 και το γεγονός ότι ο ίδιος θα είναι
πιθανότατα υποψήφιος. Tο
γεγονός ότι τα κόμματα της δεξιάς UBP
(ΚΕΕ)
και DP
(ΔΚ), κατάφεραν να συγκεντρώσουν ποσοστό πάνω
από 50% στις «εκλογές» αποτελεί ένδειξη πως οι πιθανότητες του Ταλάτ να εκλεγεί
ξανά «πρόεδρος» μειώνονται και αυτό εξηγεί εν μέρει την εμμονή του για
συνεργασία του CTP
(ΡΤΚ)
με το UBP
(ΚΕΕ)
(Hurriyet
30.07.13). Το ίδιο υποστήριζε και ο αρθογράφος Καρτάλ Χαρμάν ο οποίος τόνιζε
ότι η «κυβέρνηση» θα σχηματιστεί όχι στη βάση των επιθυμιών των πολιτικών
κομμάτων, αλλά με κατεύθυνση τα συμφέροντα και τους πιθανούς υποψηφίους στις
«προεδρικές εκλογές» του 2015. Ο αρθρογράφος σημείωνε επίσης πως ο Έρογλου ο
οποίος υποστήριζε την συνεργασία CTP-DP (ΡΤΚ-ΔΚ)
θα νικήσει τον Ταλάτ (που είναι ο
υποψήφιος της Άγκυρας κατά τον Χαρμάν, και ο οποίος επιθυμεί συνεργασία με το UBP
[ΚΕΕ]), επειδή οι Τουρκοκύπριοι είναι ενοχλημένοι με την φανερή εμπλοκή της
Άγκυρας στα εσωτερικά του ψευδοκράτους και δεν υποστηρίζουν αυτά που το ΑΚΡ
(ΚΔΑ) επιβάλλει (Kibrisli 13.08.13).
2. Οι παρεμβάσεις της Άγκυρας
Οι
παρεμβάσεις της Άγκυρας στις προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης, αλλά και
ενάντια στις αλλαγές που τόνιζε ότι θέλει να κάνει το CTP (ΡΤΚ) αναφορικά με το Οικονομικό
Πρόγραμμα 2013-2015 έγιναν φανερές λίγες μόνο μέρες μετά την ανακοίνωση των
τελικών αποτελεσμάτων των «εκλογών» όταν δόθηκε στην δημοσιότητα σχετικό
έγγραφο που ετοίμασε ο λεγόμενος πρέσβης της Τουρκίας στα κατεχόμενα Χαλίλ
Ιμπραχίμ Ακτσά με τίτλο «Η έκθεση για
την οικονομική κατάσταση της ΤΔΒΚ για το 2012». Στην έκθεση αναφερόταν ανάμεσα
σε άλλα πως το βασικό πρόβλημα στο προηγούμενο
οικονομικό πρόγραμμα για την περίοδο 2010-2012 στα κατεχόμενα, ήταν πως οι
Τουρκοκύπριοι «δεν το έκαναν δικό τους»
και δεν το υποστήριξαν (Afrika
06.08.13). Ανέφερε επίσης πως υπήρξαν εσκεμμένες παραποιήσεις αναφορικά με τους
στόχους του οικονομικού προγράμματος για να αποτραπούν οι αλλαγές που έπρεπε να
γίνουν ενώ τα σοβαρά οικονομικά
προβλήματα αγνοήθηκαν. Υποστήριξε ακόμα πως ασκήθηκε προπαγάνδα ενάντια στο
Οικονομικό Πρόγραμμα 2013-2015 με αποτέλεσμα ούτε αυτό να τυγχάνει σωστής
εφαρμογής ενώ τόνισε πως τα μέτρα που υπάρχουν στο πρόγραμμα θα βοηθήσουν στην
εξυγίανση της οικονομίας του ψευδοκράτους (Afrika 06.08.13).
Οι
δηλώσεις του λεγόμενου πρέσβη προκάλεσαν τεράστιες αντιδράσεις στα κατεχόμενα.
Ο ηγέτης του Κόμματος Ενωμένη Κύπρος (BKP/ΚΕΚ) Ιζζέτ Ιζτζάν κατηγόρησε τον Ακτσά ότι κάνει
κατάχρηση της εξουσίας και των καθηκόντων του και προσπαθεί να δώσει οδηγίες
στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και στην «κυβέρνησή» της. Ο πρόεδρος της
Συντεχνίας Δημοσίων υπαλλήλων (KTAMS)
Αχμέτ Καπτάν επέκρινε επίσης τον Ακτσά δηλώνοντας ότι αγνοεί την βούληση των
Τουρκοκυπρίων και πως το οικονομικό πρόγραμμα προκάλεσε φτώχεια και ανεργία. Ο
πρόεδρος της Συντεχνίας των Δασκάλων
Μέσης Εκπαίδευσης (KTOEΟS) Γκιουβέν Βάρογλου, είπε πως το γεγονός
ότι η παρέμβαση Ακτσά γίνεται στο μέσο των προσπαθειών δημιουργίας «κυβέρνησης
συνασπισμού» δείχνει προς τα πού κατευθύνεται το καθεστώς (Kibris 07.08.13).
Αξίζει
να σημειωθεί πως ο Γ.Γ της Συντεχνίας των Δασκάλων Δημοτικής Εκπαίδευσης (KTOS) Σενέρ Ελτσίλ, είχε επίσης επικρίνει
τις παρεμβάσεις της Άγκυρας, δηλώνοντας
ότι το πολιτικό σύστημα στα κατεχόμενα είναι υποθηκευμένο και ότι κανένα
πολιτικό κόμμα δεν νίκησε ουσιαστικά στις εκλογές, αφού το πολιτικό σύστημα στα
κατεχόμενα δημιουργήθηκε από την Άγκυρα και εξαρτάται πλήρως από την Τουρκία (Afrika 01.08.13).
Η
Άγκυρα συνέχισε να επεμβαίνει και να ασκεί πιέσεις στο CTP (ΡΤΚ)
για την δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού με το UBP (ΚΕΕ), με
αποτέλεσμα το CTP (ΡΤΚ) να βρίσκεται «μεταξύ πυρών» αναφορικά
με τις ενέργειές του (Afrika
09.08.13). Ο αρθογράφος Ντερβίς Ντογάν έγραψε ότι η εισήγηση για δημιουργία
συνασπισμού ανάμεσα στα δύο κόμματα είχε γίνει εδώ και καιρό από το κυβερνών
στην Τουρκία Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ/ΚΔΑ) που διεμήνυσε, αυτή του
την επιθυμία, στο CTP
(ΡΤΚ)
(Havadis
09.08.13).
Παρά
τις πιέσεις που δεχόταν το CTP
(ΡΤΚ)
συνέχισε να επικεντρώνεται στις διαβουλεύσεις με το DP (ΔΚ)
για την δημιουργία «κυβέρνησης συνασπισμού». Ωστόσο οι συζητήσεις ανάμεσα στα
δύο κόμματα δεν ξεκίνησαν ομαλά αφού διεφάνηκε από την αρχή ότι είχαν βασικές
διαφωνίες στο Κυπριακό. Τα δύο Κόμματα φάνηκε ότι συμφωνούσαν σε θέματα
εσωτερικής διακυβέρνησης, αλλά διαφωνούσαν στο Κυπριακό (Kibris 19.08.13), με τον Σερντάρ Ντενκτάς
να δηλώνει πως το DP
(ΔΚ)
δεν μπορεί να προβλέψει τα αποτελέσματα των συνομιλιών για το Κυπριακό, αλλά να
τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει
χρονοδιάγραμμα στις συνομιλίες (Kibris
19.08.13). Το DP (ΔΚ)
είχε δηλώσει πως ήθελε στο προγραμματικό πρόγραμμα ενός πιθανού κυβερνητικού
συνασπισμού να καταγραφεί ότι «εάν οι συνομιλίες για το Κυπριακό φτάσουν σε
αδιέξοδο, δεν πρέπει να συνεχιστούν», απαίτηση την οποία απέρριψε
κατηγορηματικά το CTP
(ΡΤΚ). «Το DP
(ΔΚ)
σκέφτεται σε αυτό το θέμα σαν τον Έρογλου», έγραψε ο Τουρκοκυπριακός Τύπος (Havadis 14.08.13) ενισχύοντας
τις φήμες για τον έντονο έλεγχο που ο Έρογλου ασκεί στο DP (ΔΚ). Η σκληρή στάση του DP (ΔΚ)
για το Κυπριακό είχε φανεί και από δηλώσεις του ηγέτη του, Σερντάρ Ντενκτάς ο
οποίος είπε πως το κόμμα του δεν έχει την παραμικρή ελπίδα πως θα υπάρξει μια
διζωνική, δικοινοτική λύση εξαιτίας της στάσης της ελληνοκυπριακής πλευράς (Bayrak 15.08.13).
Ενώ
τα κόμματα συζητούσαν προσπαθώντας να υπερπηδήσουν τα προβλήματά τους, ο Μεχμέτ
Αλί Ταλάτ επανήλθε με νέες δηλώσεις υποστηρίζοντας ξανά ότι το κόμμα του θα
πρέπει να δημιουργήσει κυβέρνηση συνεργασίας με το UBP
(ΚΕΕ)
το οποίο έχει απελευθερωθεί, κατά την έκφραση του, από τον Έρογλου. Υποστήριξε
επίσης ότι το DP
(ΔΚ)
είναι υπό από τον έλεγχο του Έρογλου ο οποίος δεν πιστεύει στην λύση του
Κυπριακού και πιστεύει ότι «η μη λύση είναι λύση» (Kibris 19.08.13). Αντιδρώντας σε όσους τον κατηγορούσαν ως
εκπρόσωπο της Άγκυρας για την εμμονή του σε συνεργασία CTP-UBP (ΡΤΚ-ΚΕΕ), ο
Ταλάτ είπε πως οι εκτιμήσεις αυτές είναι προσωπικές και ότι δεν συζήτησε αυτό
το θέμα ούτε με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν, ούτε με τον λεγόμενο
πρέσβη στα κατεχόμενα (Kibris
19.08.13).
Στο
μεταξύ το CTP
(ΡΤΚ)
συνέχιζε να δίνει προτεραιότητα στο DP (ΔΚ) για δημιουργία
«κυβέρνησης συνασπισμού». Σε δηλώσεις του ο ηγέτης του κόμματος Οζγκάν
Γιοργκαντζίογλου δήλωσε πως και τα δύο κόμματα έχουν τις κόκκινες γραμμές τους,
αλλά για το CTP
(ΡΤΚ)
το πιο σημαντικό θέμα είναι το Κυπριακό για το οποίο δεν θέλει «πισωγυρίσματα»
(Kibris
20.08.13). Ωστόσο γρήγορα έγινε φανερό
πως οι διαφορές των κομμάτων δεν ήταν τόσο εύκολο να υπερπηδηθούν αφού το CTP (ΡΤΚ)
υποστήριζε «τον αγώνα για δημιουργία ομόσπονδης
Κύπρου και την συνέχιση των συνομιλιών», ενώ το DP (ΔΚ) υποστήριζε ότι «δεν θα πρέπει να επιμένει η
τουρκοκυπριακή πλευρά σε νέα διαδικασία εάν η παρούσα καταρρεύσει» (Havadis 21.08.13). Το DP (ΔΚ) μάλιστα έθεσε θέμα
διεξαγωγής δημοψηφίσματος για να επανακαθοριστεί η πολιτική των κομμάτων στο
κυπριακό πρόβλημα (Havadis
21.08.13).
Την
ίδια στιγμή η Άγκυρα συνέχισε να ασκεί πιέσεις για δημιουργία συνασπισμού CTP-UBP
(ΡΤΚ-ΚΕΕ)
μέσω του λεγόμενου Τούρκου πρέσβη Ακτσά (Afrika 21.08.13). Για το θέμα αυτό έκανε δηλώσεις ο ηγέτης του
Κόμματος Ενωμένη Κύπρος (BKP/ΚΕΚ)
Ιζζέτ Ιζτζάν ο οποίος είπε πως οι
προσπάθειες για δημιουργία «κυβέρνησης» είναι ένα κόλπο και κατευθύνονται
παρασκηνιακά από το κυβερνών στην Τουρκία AKΡ (ΚΔΑ), τονίζοντας πως στόχος του
συνασπισμού θα είναι να επιβάλει στα κατεχόμενα τις οικονομικές και πολιτικές
απόψεις της Άγκυρας (Kibris
21.08.13). Τόνισε επίσης πως δεν έχει καμία σημασία ποια κόμματα θα
συμμετάσχουν τελικά στον συνασπισμό αφού όλοι στο τέλος θα αναγκαστούν να
εφαρμόσουν το οικονομικό και πολιτικό πρόγραμμα του ΑΚΡ (ΚΔΑ) που θα έχει ως
αποτέλεσμα τον αφανισμό των Τουρκοκυπρίων (Kibris 21.08.13).
3. Το αδιέξοδο στις συνομιλίες
Οι
διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο CTP
(ΡΤΚ)
και το DP
(ΔΚ)
οδηγήθηκαν σε κάποια φάση σε αδιέξοδο
επειδή τα δύο κόμματα δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν κυρίως στο Κυπριακό αφού
όπως δήλωσε ο Σερντάρ Ντενκτάς έχουν «διαφορετικές ευαισθησίες» (Havadis 22.08.13). Ωστόσο ο
ηγέτης του CTP
(ΡΤΚ)
Γιορκαντζίογλου συνέχισε να επιμένει σε συνεργασία με το DP (ΔΚ)
(Kibris
23.08.13). Σε δηλώσεις του ο Σερντάρ Ντενκτάς δήλωσε πως τα δύο κόμματα είχαν
διαφωνίες για τον καταμερισμό των υπουργείων, αφού ο Γιορκαντζίογλου αρνήθηκε
να δώσει στο DP
(ΔΚ)
το λεγόμενο υπουργείο οικονομικών. Ο Σερντάρ Ντενκτάς υπογράμμισε επίσης τις
διαφωνίες των κομμάτων στο Κυπριακό αφού δήλωσε πως αυτές ήταν παρούσες από την
αρχή και πως το κόμμα του δεν επιθυμεί να υπονομεύσει μεν τις συνομιλίες, δεν
μπορεί δε να αποδεχτεί την έκφραση «Ενωμένη Ομόσπονδη Κύπρος» που είναι αντίθετη
με την πολιτική του (Kibris
23.08.13). Υπήρχαν ωστόσο και υπόνοιες που διατυπώθηκαν καθαρά στον
Τουρκοκυπριακό Τύπο πως υπεύθυνη για το αδιέξοδο ήταν η Άγκυρα (Ortam 23.08.13).
4. Επίτευξη συμφωνίας και αντιδράσεις
εντός του CTP
(ΡΤΚ)
Τα
κόμματα κατάφεραν τελικά να καταλήξουν σε συμφωνία για δημιουργία «κυβέρνησης
συνασπισμού» μετά από σκληρό παζάρι ανάμεσά τους και στο εσωτερικό τους (Kibris 29.08.13).
Αυτή
είναι η «κυβέρνηση συνασπισμού» ανάμεσα στο CTP-DP (ΡΤΚ-ΔΚ) στα τελευταία 20
χρόνια. Συνεργάστηκαν ξανά το 1994 στην «κυβέρνηση» του Χακκί Ατούν και το 2004
στην «κυβέρνηση» του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ
Ο
Τουρκοκυπριακός Τύπος έγραψε πως ορισμένα παλαιά στελέχη του CTP (ΡΤΚ)
ήσαν αντίθετα σε συνεργασία με το DP (ΔΚ) και πως κατά την
διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του κόμματος στην οποία λήφθηκε η τελική
απόφαση για την συνεργασία, ο Γιορκαντζίογλου είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Φερντί Σαμπίτ Σογιέρ και τον
Αχμέτ Καλύοντζου, που είχαν διατελέσει στο παρελθόν Γ.Γ. του CTP (ΡΤΚ) και οι οποίοι αντιδρούσαν στην
συνεργασία του κόμματός τους με το κόμμα του Σερντάρ Ντενκτάς (Kibris 29.08.13). Οι βετεράνοι πολιτικοί
ήσαν υπέρμαχοι της άποψης πως το UBP
(ΚΕΕ)
έχει αλλάξει και πως θα ήταν προς το συμφέρον του CTP (ΡΤΚ)
να συνεργαστεί μαζί του και όχι με το DP (ΔΚ), αλλά δεν κατάφεραν να πείσουν την βάση του
κόμματος (Afrika
29.08.13). Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, δημιουργήθηκαν πολλά προβλήματα εντός
του CTP
(ΡΤΚ)
αναφορικά με την διανομή των «υπουργείων» και για το λόγο αυτό υπήρξε
καθυστέρηση στην ανακοίνωση των «υπουργών» του CTP (ΡΤΚ)
(Afrika
30.01.13)[2].
Σε
δηλώσεις του για την απόφαση του κόμματός του να συνεργαστεί με το DP (ΔΚ), ο Γιορκαντζίογλου δήλωσε ότι η νέα «κυβέρνηση» θα συνεισφέρει
με «θετική προσέγγιση» στις προσπάθειες εξεύρεσης «δικοινοτικής, διζωνικής
λύσης βασισμένης στην πολιτική ισότητα στην Κύπρο» (Kibris 29.08.13).
Οι
πιέσεις και η εμπλοκή της Άγκυρας και οι προσπάθειες να μην γίνει η συνεργασία CTP-DP (ΡΤΚ-ΔΚ)
δεν σταμάτησαν στιγμή, ακόμα και όταν έγινε σαφές πως τα δύο όμματα κατέληξαν
σε συμφωνία. Όπως έγραψε ο Τουρκοκυπριακός Τύπος την νύχτα που το CTP (ΡΤΚ)
συνεδρίαζε για να πάρει την τελική απόφαση για συνεργασία με το DP (ΔΚ), ο Γιοργκαντζίογλου δέχτηκε
τηλεφώνημα από τον Τούρκο Υπουργό Αρμόδιο για Κυπριακές Υποθέσεις Μπεσίρ Αταλάι
που του μετέφερε προσωπικό μήνυμα του Ταγίπ Ερντογάν σύμφωνα με το οποίο «σε
περίπτωση που δημιουργείτο συνασπισμός ανάμεσα στο CTP (ΡΤΚ)
και το DP (ΔΚ) η νέα κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να
συνεργαστεί με την κυβέρνηση του ΑΚΡ (ΚΔΑ)» (Havadis 30.08.13). Στο ίδιο
θέμα αναφέρθηκε και ο αρθογράφος της εφημερίδας, Χουσεΐν Εκμεκτζί, ο οποίος
έγραψε πως το μήνυμα προς τον Γιοργκαντζίογλου ήταν: «Είτε θα δημιουργήσεις
κυβέρνηση με το UBP (ΚΕΕ), είτε θα
έχεις μια καθόλου ήρεμη πρωθυπουργία» (Havadis 30.08.13). Το μήνυμα
είχε την επίδραση «κρύου ντους» για το CTP (ΡΤΚ)
(Havadis
30.08.13) ωστόσο ο Γιοργκαντζίογλου αποφάσισε να εμμένει στην απόφαση για
συνεργασία με το DP
(ΔΚ). Σε δηλώσεις του μετά την
ανακοίνωση της απόφασης είπε πως
πιστεύει πως η συνεργασία της νέας «κυβέρνησης» με την Άγκυρα θα είναι παραγωγική. «Θέλουμε παραγωγική και
ενεργή συνεργασία, όχι κρίση στις σχέσεις μας με την Άγκυρα», δήλωσε (Havadis 30.08.13).
Την
εμπλοκή της Άγκυρας στις διαβουλεύσεις επιβεβαίωσε και ο Γ.Γ. του CTP (ΡΤΚ)
Ασίμ Ακάνσοϊ ο οποίος δήλωσε πως το ΑΚΡ (ΚΔΑ) έστειλε με κάθε τρόπο το μήνυμα
ότι επιθυμούσε συνεργασία CTP-UBP
(ΡΤΚ-ΚΕΕ). «Αν λέγαμε πως η Άγκυρα δεν έστειλε το μήνυμά της θα ήταν ψέμα»,
είπε (Kibris
04.09.13). Ανέφερε επίσης πως ο λόγος που η Άγκυρα ήθελε την συνεργασία των δύο
κομμάτων ήταν για να διασφαλίσει την εφαρμογή του Οικονομικού Πρωτοκόλλου. Ο
Ακάνσοϊ ωστόσο, υποστήριξε πως δεν θα υπάρξει πρόβλημα στις σχέσεις της νέας
κυβέρνησης με την Άγκυρα. «Η υποστήριξη και συνεισφορά της Τουρκίας στην ΤΔΒΚ
είναι ανεξάρτητη από τις θέσεις των πολιτικών κομμάτων […] Αυτή δεν είναι μια
κυβέρνηση ενάντια στην Τουρκία και η Τουρκία δεν θα αντιδράσει απέναντι στους
Τουρκοκυπρίους επειδή δημιουργήθηκε μια κυβέρνηση», είπε και επανέλαβε πως το
οικονομικό πρωτόκολλο χρήζει επανεξέτασης (Kibris 04.09.13).
Η
απόφαση δεν άμβλυνε τις αντιπαραθέσεις εντός του CTP (ΡΤΚ). Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ επέκρινε
σε ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, την σύνθεση της νέας «κυβέρνησης»
επειδή, όπως έγραψε ο Τουρκοκυπριακός Τύπος, έχει δική του ημερήσια διάταξη και
θεωρούσε πως το θέμα αυτό επηρεάζει τα δικά του σχέδια αναφορικά με την
διεκδίκηση της «προεδρίας» το 2015 (Afrika 31.08.13). Την ίδια στιγμή ο Ομέρ Καλύοντζου δήλωσε
πως «εντός του CTP
δεν υπάρχει πλέον ενότητα και η αλληλεγγύη»
ενώ τόνισε πως το κόμμα του έχει ιστορικό κακής συνεργασίας με το DP (ΔΚ)
και εξέφρασε την ανησυχία του για την περίοδο που έρχεται και την πορεία της
«κυβέρνησης». Εξέφρασε επίσης την άποψη πως ο Έρογλου «συμμετέχει τρόπον τινά
στην κυβέρνηση συνασπισμού» λόγω της εμπλοκής του στο DP (ΔΚ), τονίζοντας ωστόσο, πως σε περίπτωση
που ο «συνασπισμός» δεν ευδοκιμήσει το CTP (ΡΤΚ) έχει κι άλλες επιλογές, το UBP
(ΚΕΕ)
(Star
Kibris
03.09.13).
5. Η πρώτη κρίση της νέας
«κυβέρνησης»
Αξίζει
να σημειωθεί πως η πρώτη κρίση της νέας «κυβέρνησης» σημειώθηκε μόλις στην
πρώτη συνεδρίαση του νέου «υπουργικού συμβουλίου», όταν ο λεγόμενος
πρωθυπουργός Γιοργκαντζίογλου ενημερώθηκε για τους διορισμούς στην «αστυνομία»
για τους οποίους δεν ήταν ενήμερος παρά το γεγονός ότι η «γενική αστυνομική
διεύθυνση» υπάγεται στην «πρωθυπουργία» (Afrika 04.09.13). O Γιοργκαντζίογλου δήλωσε πως
εξέφρασε την δυσαρέσκειά του στην γενική διεύθυνση της «αστυνομίας», αλλά και
στον διοικητή των κατοχικών δυνάμεων. «Η κυβέρνηση άρχισε την θητεία της
δυσαρεστημένη έχοντας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της μεταφοράς εξουσιών στους
πολιτικούς και την εκ-δημοκρατικοποίηση», έγραψε ο Τουρκοκυπριακός Τύπος (Havadis 04.09.13). O αρχισυντάκτης της εφημερίδας
Μπασαράν Ντουζγκούν έγραψε για το θέμα τα ακόλουθα: «Οι Τουρκοκύπριοι έδωσαν
την άσκηση εξουσίας στο CTP
(ΡΤΚ)
και το DP
(ΔΚ) χρησιμοποιώντας την βούληση της ψήφου τους και τα δύο κόμματα δημιούργησαν
κυβέρνηση συνασπισμού με το καθήκον να διοικούν αυτή την χώρα. Ο γενικός
διευθυντής της αστυνομίας μάς έδειξε ότι αυτό ήταν ένα θέατρο και ότι η βούληση
των ανθρώπων δεν υπάρχει επίσημα» (Havadis 04.09.13). Σχολιάζοντας το θέμα ο ηγέτης του
Κόμματος Ενωμένη Κύπρος (BKP/ΚΕΚ)
Ιζζέτ Ιζτζάν δήλωσε πως οι προαγωγές στην «αστυνομία» έδειξαν πως στα
κατεχόμενα υπάρχει στρατιωτικό καθεστώς (Kibris 05.09.13).
6. Το πρόγραμμα της νέας «κυβέρνησης»
Η
παράνομη «κυβέρνηση» ανακοίνωσε το έκτασης 50 σελίδων πρόγραμμά της σε
συνέλευση της λεγόμενης εθνοσυνέλευσης στις 7 Σεπτεμβρίου. Η «κυβέρνηση» πήρε
ψήφο εμπιστοσύνης στις 11 Σεπτεμβρίου. Υπέρ ψήφησαν 32 «βουλευτές», 16
«βουλευτές» ψήφησαν εναντίον ενώ υπήρξαν και δύο αποχές από τον «βουλευτή» του UBP
(ΚΕΕ)
Ταχσίν Ερτουγρούλογλου και τον «βουλευτή» του CTP (ΡΤΚ)
Ομέρ Καλύοντζου (Bayrak
11.09.13).
Σύμφωνα
με το πρόγραμμα, βασικό όραμα της «κυβέρνησης» είναι η δημιουργία αειφόρου
οικονομικής και κοινωνικής δομής στα κατεχόμενα. Στο πρόγραμμα αναφέρεται πως η
«κυβέρνηση» δίνει μεγάλη σημασία στις σχέσεις της με την Τουρκία και ότι θα
πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εφαρμογή και ανάπτυξη του Κανονισμού
Οικονομικής Βοήθειας, της ανάπτυξης του Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή και
την εφαρμογή του Κανονισμού για Απευθείας Εμπόριο, που θα διασφαλίσουν το
ελεύθερο εμπόριο ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τους Τουρκοκυπρίους. Θα πάρει
επίσης μέτρα για ανάπτυξη των σχέσεων των κατεχομένων με τις χώρες μέλη της
Ισλαμικής Διάσκεψης και άλλες χώρες εκτός των μελών της Ε.Ε., εγκαθιδρύοντας
απευθείας σχέσεις με αυτές στα πεδία της οικονομίας, του πολιτισμού και του
αθλητισμού (Kibris
07.09.13).
Όσον
αφορά στο Κυπριακό και την εξωτερική πολιτική, στο πρόγραμμα αναφέρεται πως θα
ακολουθηθεί ενεργή πολιτική με στόχο «την ένωση με τον κόσμο ώστε οι
Τουρκοκύπριοι να επιτύχουν η φωνή τους
να ακουστεί στον κόσμο, τα δίκαια αιτήματά τους και επιδιώξεις να γίνουν
κατανοητά με τον ορθό τρόπο από την διεθνή κοινότητα και να πάρουν την θέση που
τους αξίζει στην διεθνή αρένα».
Αναφέρεται επίσης πως η «κυβέρνηση» θα ακολουθήσει παραγωγική πολιτική
που θα υποστηρίζει τις συνομιλίες για το Κυπριακό και θα κάνει ότι μπορεί για
να επιτευχθεί ο στόχος δικοινοτικής, διζωνικής ομόσπονδης λύσης βασισμένης στην
πολιτική ισότητα. Υπογραμμίζεται επίσης
πως η κυβέρνηση θα είναι σε στενή συνεργασία και επικοινωνία με την Τουρκία
αναφορικά με τις πολιτικές που θα ακολουθηθούν στις συνομιλίες: «Θα ακολουθηθεί
ένα ενεργό πρόγραμμα στην κατεύθυνση επίτευξης ομοσπονδιακής λύσης η οποία θα
συμπεριλαμβάνει την ισότιμη κυριαρχία του τουρκοκυπριακού λαού, την πολιτική
του ισότητα και την συνέχιση των εγγυήσεων» (Kibris 07.09.13).
Αναφορικά
με το θέμα της συνέχισης των συνομιλιών σε περίπτωση που καταλήξουν σε
αδιέξοδο, ένα από τα σημαντικότερα θέματα διαφωνίας ανάμεσα στα δύο κόμματα στο
πρόγραμμα αναφέρεται το εξής: «Όσον αφορά την διαδικασία των συνομιλιών, οι
οποίες δεν μπορεί να συνεχίσουν να είναι ανοικτού τέλους, σε περίπτωση που δεν
επιτευχθεί θετικό αποτέλεσμα παρά τις προσπάθειες και την επίδειξη καλής
θέλησης, η κυβέρνησή μας, η οποία πιστεύει πως η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να
προβεί σε νέα αξιολόγηση της κατάστασης μαζί με τις δύο πλευρές στο νησί, θα
επιστρατεύσει τις δυνατότητές της για να ενωθούν οι Τουρκοκύπριοι με τον
κόσμο». Σημειώνεται πως θα αρχίσουν εντατικές επαφές με αντιπροσώπους ξένων
χωρών και ινστιτούτων εντός και εκτός Κύπρου για άρση των λεγόμενων εμπάργκο
και της απομόνωσης. Θα ενδυναμώσουν επίσης τις προσπάθειές και τις επαφές τους
στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης, στις Ισλαμικές χώρες
και στις Τουρκογενείς Δημοκρατίες (Kibris 07.09.13).
7. Αντιδράσεις στο πρόγραμμα
Οι
πρώτες αντιδράσεις ενάντια στο «κυβερνητικό πρόγραμμα» ήλθαν από τον «βουλευτή»
του DP
(ΔΚ), Ζορλού Τορέ ο οποίος αντέδρασε στο γεγονός ότι στο πρόγραμμα της
«κυβέρνησης» συμπεριλαμβάνονται τα ψηφίσματα του Συμβούλιου Ασφαλείας του ΟΗΕ
στα οποία δεν γίνεται αναφορά σε «ΤΔΒΚ» και όπου ζητείται η αποχώρηση των
τουρκικών στρατευμάτων από το νησί και αναφέρεται η Κυπριακή Δημοκρατία ως η
νόμιμη κυβέρνηση στο νησί, τονίζοντας πως αυτό δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό
(Star
Kibris
10.09.13).
Αντίδραση
υπήρξε επίσης από τον νέο ηγέτη του UBP
(ΚΕΕ)
Χουσεΐν Οζγκιουρκουν ο οποίος υποστήριξε πως οι σχέσεις της Τουρκίας με το
ψευδοκράτος υποβαθμίζονται με το νέο πρόγραμμα και ότι δεν γίνεται πουθενά
αναφορά στην «μητέρα πατρίδα Τουρκία». Όσον αφορά στις θέσεις του προγράμματος
για το Κυπριακό, είπε ότι θα υποστηρίξουν τις προσπάθειες για συμφωνία όπου η
δι-ζωνικότητα, οι δύο «λαοί» και τα δύο «κράτη» θα υπάρχουν στις παραμέτρους
των Ηνωμένων Εθνών και θα περιλαμβάνουν τις ενεργές και αποτελεσματικές
εγγυήσεις της Τουρκίας. Είπε επίσης πως το κόμμα του δεν θα δεχτεί λύση εκτός
αυτών των προϋποθέσεων (Gunes
10.09.13).
Ο ηγέτης του Κόμματος Σοσιαλιστικής
Δημοκρατίας (TDP/ΚΣΔ) Μεχμέτ
Τζακιτζί δήλωσε ότι οι θέσεις του προγράμματος αναφορικά με το κυπριακό
πρόβλημα και την εξωτερική πολιτική δεν είναι ξεκάθαρες. Είπε επίσης πως οι
εκφράσεις σχετικά με το οικονομικό
πρωτόκολλο που υπογράφηκε με την Τουρκία δεν είναι καθαρές και σαφείς και ότι,
παρά το γεγονός ότι και τα δύο κόμματα είχαν δηλώσει πως θα προχωρούσαν σε
αναδιάρθρωση του πρωτοκόλλου, δεν υπάρχουν τέτοιες αναφορές στο πρόγραμμα. (Ortam 10.09.13).
8. Η κατάσταση στο UBP
(ΚΕΕ)
Η
μεγάλη ήττα στο UBP (ΚΕΕ), η οποία
οφειλόταν βασικά στην κρίση που είχε ξεσπάσει στο κόμμα λόγω των τεταμένων
σχέσεων του ηγέτη του Ιρσέν Κουτσούκ και του Ντερβίς Έρογλου, προκάλεσε έντονο
προβληματισμό και τα στελέχη του κόμματος[3].
Παρά τις προσπάθειες του Κουτσούκ να αγκιστρωθεί στην εξουσία, αναγκάστηκε
τελικά να παραιτηθεί αφού χρεώθηκε την ήττα στις «εκλογές». Τελικά αποφασίστηκε να γίνει
έκτακτη γενική συνέλευση του κόμματος στις 31 Αυγούστου όπου μόνος υποψήφιος
για την θέση του προέδρου ήταν ο Χουσεΐν Όζγκιουργκουν, ο οποίος είχε
διατελέσει και λεγόμενος υπουργός εξωτερικών του ψευδοκράτους, αλλά υπήρξε ξανά
ηγέτης του κόμματος.
Η
εμπλοκή της Άγκυρας στα εσωτερικά του κόμματος ακόμα και μετά την παραίτηση
Κουτσούκ ήταν φανερή αφού το ΑΚΡ (ΚΔΑ) προσκάλεσε τον Όζγκιουργκουν, σε
συνομιλίες για να συζητήσουν τον νέο «οδικό χάρτη του UBP
(ΚΕΕ)» (Afrika
10.08.13). Όταν οι συνομιλίες ανάμεσα
στο CTP-DP (ΡΤΚ-ΔΚ)
έφτασαν σε αδιέξοδο, γεγονός που παρατηρήθηκε μετά από τις επαφές του στην
Άγκυρα, ο Οζγκιουρκουν εξέφρασε ξανά την ετοιμότητα του κόμματός του να
δημιουργήσει «κυβέρνηση συνασπισμού» με το CTP (ΡΤΚ)
(Gunes
16.08.13).
Ο
Όζγκιουργκουν, συναντήθηκε με τον Τούρκο
Υπουργό Αρμόδιο για Κυπριακές Υποθέσεις Μπεσίρ Αταλάι με τον οποίο φαίνεται ότι συζήτησαν το θέμα
πιθανής συνεργασίας CTP-
UBP
(ΡΤΚ-ΚΕΕ)
(Afrika
21.08.13).
Δίνοντας
το στίγμα της αντιπολιτικής γραμμής που θα ακολουθήσει το κόμμα του, ο
Όζγκιουργκουν δήλωσε ότι η ζωή της νέας «κυβέρνησης» θα είναι βραχεία, λέγοντας
χαρακτηριστικά ότι η κυβέρνηση «γεννήθηκε νεκρή» και επέκρινε την πολιτική που
θα ακολουθήσει στην οικονομία και στο Κυπριακό. Κάλεσε επίσης όλα τα πρώην μέλη
του UPB (ΚΕΕ) τα οποία και είχαν εγκαταλείψει το κόμμα μετά την κρίση που είχε ξεσπάσει
στο εσωτερικό του, να επιστρέψουν στους κόλπους του UPB (ΚΕΕ) για να αρχίσει
μια νέα εποχή (Kibris
05.09. 13).
9. Ο όρκος της Ντοούς Ντεριά
Αξίζει
να σημειωθεί πως κατά την διάρκεια της ορκωμοσίας των νέων «βουλευτών»
δημιουργήθηκε σάλος όταν η «βουλευτής» του CTP (ΡΤΚ)
Ντοούς Ντεριά η οποία και ανήκει στην νέα γενιά του CTP (ΡΤΚ), κατάφερε να
δημιουργήσει σάλο αρνούμενη να δώσει τον συνηθισμένο «όρκο» και φέρνοντας στην
«βουλή» ένα δικό της κείμενο που είναι όπως δήλωσε, «σύμφωνο με την συνείδηση της»[4].
10. Συμπέρασμα
Η
«κυβέρνηση συνασπισμού» στα κατεχόμενα δημιουργήθηκε παρά τις έντονες αντιδράσεις της Άγκυρας, αλλά και τις
αντιδράσεις εντός του CTP
(ΡΤΚ) και είναι αρκετά πιθανόν η διάρκειά της να είναι βραχεία.
Βασικό
στοιχείο για την διάρκειά της αναμένεται να είναι ο τρόπος που θα διαχειριστεί
το θέμα του Οικονομικού Πρωτοκόλλου 2013-2015, η εφαρμογή του οποίου ήταν εκ
των βασικών λόγων που η Άγκυρα επιθυμούσε την συνεργασία CTP-UBP (ΡΤΚ-ΚΕΕ). Παρά
τις διακηρύξεις του CTP
(ΡΤΚ) ότι το οικονομικό πρόγραμμα χρήζει επανεξέτασης είναι αμφίβολο αν θα
μπορέσει να προβεί σε σημαντικές αλλαγές ή σε οποιασδήποτε αλλαγές που θα
επηρεάσουν την βάση του προγράμματος, χωρίς να προκαλέσει την οργή της Άγκυρας
και την διακοπή, της απαραίτητης για την επιβίωση του καθεστώτος, οικονομική
βοήθεια της Τουρκίας. Η αποκοπή της οικονομικής ροής στα κατεχόμενα αποτελεί
εξάλλου έναν από τους σημαντικότερους εκβιαστικούς μοχλούς της Άγκυρας στις
προσπάθειες επιβολής της θέλησής της στο κατοχικό καθεστώς. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε
επίσης πως η «υπηρεσιακή κυβέρνηση συνασπισμού» της Σιμπέλ Σιμπέρ, ανάμεσα στο CTP (ΡΤΚ) το DP και το TDP
(ΚΣΔ) που δημιουργήθηκε στα κατεχόμενα πριν τις «βουλευτικές εκλογές», παρείχε
γραπτώς διαβεβαιώσεις στην Άγκυρα ότι κατά τους δύο μήνες της διακυβέρνησής της
θα εφαρμοστεί χωρίς προβλήματα το οικονομικό πρωτόκολλο. Η ίδια η Σιμπέρ είχε
άλλωστε δηλώσει πως δεν θα μπορούσε να ακυρωθεί το εν λόγω οικονομικό πρόγραμμα
αφού αποτελεί «διακρατική συμφωνία», γεγονός που καταδεικνύει την «υποχρεωτική
φύση» της εφαρμογής του «πρωτοκόλλου», όποιο κόμμα και αν ανέλθει στην
«εξουσία» (Afrika
22.07.13). Η κυβέρνηση του ΑΚΡ (ΚΔΑ) έδειξε πως είναι πολύ σημαντική η
προσπάθεια εξυγίανσης της οικονομίας του ψευδοκράτους η οποία επιβαρύνει τον
τουρκικό προϋπολογισμό και είναι αποφασισμένη να ασκήσει πιέσεις για την
εφαρμογή του Οικονομικού Πρωτοκόλλου 2013-2015. Οι κινήσεις της νέας
«κυβέρνησης» στο θέμα αναμένεται να καθορίσουν και τον τρόπο αντίδρασης της
Άγκυρας απέναντί της.
Οι
εσωτερικές αντιδράσεις εντός του CTP
(ΡΤΚ) είναι ένα ακόμα αγκάθι για την «κυβέρνηση» καθώς παλαιά και νέα στελέχη
του κόμματος δείχνουν να αμφισβητούν τον
«πρωθυπουργό» Οζγκάν Γιοργκαντζίογλου. Ο ηγέτης του CTP (ΡΤΚ) έχει να αντιμετωπίσει
αφ΄ενός το άστρο της τέως «υπηρεσιακής πρωθυπουργού» Σιμπέλ Σιμπέρ, η οποία και
άφησε άριστες εντυπώσεις κατά την διάρκεια της θητείας της και η οποία ήταν
πρώτη σε σταυρούς προτίμησης στην Λευκωσία αφήνοντας τον Γιοργκαντζίογλου στην
τέταρτη θέση και είναι πιθανόν να διεκδικήσει την ηγεσία του Κόμματος στο
εκλογικό συνέδριο του CTP
(ΡΤΚ)
στα τέλη Δεκεμβρίου και αφ΄ετέρου εδραιωμένα στελέχη του κόμματός του όπως ο
Φερντί Σαμπίτ Σογιέρ, ο Ομέρ Καλύοντζου και ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ που έδειξαν με
κάθε τρόπο ότι επιθυμούσαν δημιουργία «κυβέρνησης» με το UBP[5]
(ΚΕΕ). Ειδικότερα οι «προεδρικές» φιλοδοξίες του τελευταίου και το κατά πόσον
θα αποτελέσει την επιλογή της Άγκυρας και του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν για το
2015, αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο στις εσωτερικές ισορροπίες του 2015.
Η απουσία, για την ώρα τουλάχιστον, άλλου προσώπου ικανού να είναι ο «υποψήφιος
της Άγκυρας» για το 2015, με δεδομένες τις κακές σχέσεις του ΑΚΡ (ΚΔΑ) με τον
Ντερβίς Έρογλου, είναι ένας παράγοντας που κάνει τα πράγματα ακόμα πιο
περίπλοκα.
Το
Κυπριακό, αν και φαίνεται πως για την ώρα είναι κάπως υποβαθμισμένο σε σχέση με
το θέμα του οικονομικού πρωτοκόλλου, αναμένεται να παίξει σημαντικότατο ρόλο
στην πορεία της νέας «κυβέρνησης». Το γεγονός ότι η ίδια η συνεργασία έφτασε
στο σημείο να μην πραγματοποιηθεί λόγω της σοβαρής διαφωνίας των δύο κομμάτων
για το Κυπριακό, είναι ενδεικτική της σημασίας του θέματος. Οι αναφορές στο
λεγόμενο πρόγραμμα της κυβέρνησης σε σχέση με την στάση που θα τηρήσει σε
περίπτωση αδιεξόδου στις συνομιλίες ή ύπαρξης λύσης στις διαπραγματεύσεις,
είναι ασαφείς αφού είναι φανερό πως τα δύο κόμματα έχουν διαφορετικό όραμα για
την λύση του Κυπριακού.
Η
εμπλοκή της Άγκυρας στις συνομιλίες και η πίεση που αναμένεται να ασκήσει τόσο
στον Έρογλου όσο και στην «κυβέρνηση συνασπισμού» για το Κυπριακό, οι διαφορετικές
ιδεολογικές και πολιτικές συνιστώσες που χαρακτηρίζουν τον κάθε εμπλεκόμενο, το
CTP
(ΡΤΚ), το DP
(ΔΚ), τον ίδιο τον Έρογλου και την θέση που θέλει να επιτύχει η Άγκυρα σε
συνδυασμό με όλα τα υπόλοιπα προβλήματα που έχουν προαναφερθεί, δημιουργούν μια μπερδεμένη εικόνα που κάνει
το μέλλον της «κυβέρνησης συνασπισμού» αν όχι δυσοίωνο τουλάχιστον δύσκολο, για
την ώρα, να προβλεφτεί.
[1] Βάσει του «συντάγματος» στα
κατεχόμενα εκλέγονται 50 «βουλευτές». Η εκάστοτε κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει τουλάχιστον τις ψήφους
26 «βουλευτών» όταν ζητήσει «ψήφο εμπιστοσύνης» στην έναρξη άσκησης των
καθηκόντων της. «Κυβέρνηση» θα πρέπει να σχηματιστεί 15 μέρες μετά την επίσημη
ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και ο εκάστοτε Τουρκοκύπριος ηγέτης δώσει «εντολή
σχηματισμού κυβέρνησης» στο Κόμμα που εξασφάλισε τα υψηλότερα ποσοστά (Kibris 30.07.13).
[2] Η σύνθεση της «κυβέρνησης» όπως
ανακοινώθηκε είναι η ακόλουθη:
Οζγκάν
Γιοργκαντζίογλου (CTP): «Πρωθυπουργός»
Σερντάρ
Ντενκτάς (DP): «Αναπληρωτής πρωθυπουργός
και υπουργός οικονομίας και τουρισμού»
Οζντίλ
Nαμί
(CTP): «Υπουργός Εξωτερικών»
Τεμπερουκέν
Ουλουτζάι (CTP): «Υπουργός Εσωτερικών»
Ζερέν
Μουνγκάν (CTP): «Υπουργός δικονομικών»
Αχμέτ
Κασίφ (DP): «Υπουργός Δημοσίων έργων»
Μουσταφά
Αραμπατζίογλου (DP): «Υπουργός παιδείας»
Οντέρ
Σεννάρογλου (CTP): «Υπουργός ενέργειας»
Αζίζ
Γκουρπινάρ (CTP): «Υπουργός εργασίας»
Αχμέτ
Γκιουλέ: «Υπουργός υγείας»
Χαμίτ
Μπακιρτζί (DP): «Υπουργός περιβάλλοντος» ( Ο Μπακιρτζί είναι έποικος γεννημένος
το 1972 στην Τραπεζούντα)
[3] Για την κρίση στο Κόμμα βλέπε
μελέτη Κλάδου Τουρκικών θεμάτων με τίτλο: ΟΙ ΠΡΟΩΡΕΣ ΛΕΓΟΜΕΝΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ
ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΗΣ 28ΗΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2013 ΣΤΙΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, Ιούλιος
2013.
[4] Ο όρκος της Ντεριά ήταν ο
ακόλουθος:
«Ορκίζομαι
να στην τιμή και την αξιοπρέπεια μου ως ανθρώπινο όν ότι θα εργαστώ έτσι ώστε
κάθε άτομο που ζει στην χώρα που ονομάζεται Κύπρος δεν θα αντιμετωπίζει
διακρίσεις για την γλώσσα που μιλά, για την θρησκεία του, για την φυλή του, για
την τάξη του, για την φυσική του κατάσταση ή για την σεξουαλική του προτίμηση,
ορκίζομαι ότι θα προσπαθήσω να δημιουργήσω ένα δίκαιο και ίσο σύστημα αξιών
όπου η εργασία δεν θα τυγχάνει εκμετάλλευσης, ότι θα καταβάλω προσπάθειες για
την εγκαθίδρυση των αξιών της ειρήνης και της επανένωσης, αντί της κουλτούρας
της σύγκρουσης και της βίας, ορκίζομαι ότι θα παραμείνω δεσμευμένη στις αρχές
της δημοκρατίας, της κοινωνίας και στα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.
Ορκίζομαι πως δεν θα εγκαταλείψω το ιδανικό της δημιουργίας μίας ομόσπονδης Κύπρου».
[5]
Ανανέωση στο Κόμμα φαίνεται πως ζητούν και τα νεαρότερα στελέχη του κινήματος
που εξελέγησαν με θεαματικά ποσοστά όπως είναι ο γιός του Οζγκέρ Οζγκιούρ,
Μπιρικίμ, αλλά και η νεαρή φεμινίστρια Ντοούς Ντεριά.
