Ομιλία τέως Προέδρου Κυπριακής Δημοκρατίας Δ. Χριστόφια στο ετήσιο Μνημόσυνο του ήρωα της αντίστασης Αθανάση Χριστόφορου Γεωργίου 7 Ιουλίου 2013

Ομιλία τέως Προέδρου Κυπριακής Δημοκρατίας Δ. Χριστόφια στο ετήσιο Μνημόσυνο του ήρωα της αντίστασης Αθανάση Χριστόφορου Γεωργίου

7 Ιουλίου 2013

Εδώ και 39 ολόκληρα χρόνια κάθε καλοκαίρι πίνουμε ξανά και ξανά από το πικρό ποτήρι της προδοσίας εκείνου του Ιούλη. Ματώνουμε ξανά και ξανά από το αγκάθινο στεφάνι της εισβολής. Ανεβαίνουμε κάθε μέρα τον ίδιο Γολγοθά, την ώρα που αντικρίζουμε το συρματόπλεγμα.

Εδώ και 39 ολόκληρα χρόνια κάθε καλοκαίρι, μνημονεύουμε τους νεκρούς μας. Ξαναζούμε την τελευταία αποχαιρετιστήρια αγκαλιά με αυτούς που χάθηκαν τα ίχνη τους μέσα στο μεγάλο κακό. Δύο τέτοια παλικάρια τιμούμε με την παρουσία μας εδώ σήμερα. Τον Αθανάση Γεωργίου, που δολοφονήθηκε στις 15 Ιουλίου από τους πραξικοπηματίες, κατά τη διάρκεια των μαχών στην Αρχιεπισκοπή και τον αδελφό του, Ιωάννη Γεωργίου, που αγνοείται από το καλοκαίρι του 1974.

Είναι στιγμές που μπορεί κάποιος να διερωτηθεί: πότε ένας απλός άνθρωπος γίνεται ήρωας; Πώς γίνεται ένας θνητός να περάσει στην αθανασία;  Η ιστορία του κάθε παλικαριού της Κύπρου που θυσιάστηκε το 1974 για την αξιοπρέπεια, τη Δημοκρατία και την ελευθερία του λαού μας, αποδεικνύει πως ήρωας γίνεται όποιος την κρίσιμη στιγμή δε λυγίζει.

Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο Αθανάσης Γεωργίου. Ένα παιδί πολυμελούς οικογένειας από την Αμαργέτη της Πάφου. Ένα από τα δέκα παιδιά που με κόπο και ιδρώτα ανέστησαν οι γονείς, ο Χριστόφος και η Δήμητρα Γεωργίου. Ο Αθανάσης γεννήθηκε το Γενάρη του 1948, φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο Αμαργέτης και έπειτα στο Α΄Γυμνάσιο Πάφου. Κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά τον Ιούλιο του 1967 και υπηρέτησε στο 241 τάγμα Πεζικού. Όταν απολύθηκε, το 1969, επέστρεψε στο χωριό του και ρίχτηκε στη βιοπάλη μαζί με τα υπόλοιπα αδέρφια του.

Το Γενάρη του 1973 εντάχθηκε στην Αστυνομική Δύναμη Κύπρου και το Φλεβάρη του 1973 μετατέθηκε στο Αρχηγείο Ασφαλείας στο Εφεδρικό. Αργότερα παρακολούθησε μαθήματα στην Αστυνομική Ακαδημία, από την οποία αποφοίτησε το Νιόβρη του 1973. Τον ίδιο μήνα, ο Αθανάσης μετατέθηκε στην Προεδρική Φρουρά στην Αρχιεπισκοπή. Ανήμερα του προδοτικού πραξικοπήματος, ο Αθανάσης έπεφτε νεκρός από τα βόλια των πραξικοπηματιών.

Οι γονείς του και η σύζυγος του Αντρούλα Σταύρου τον αναζητούσαν με αγωνία ώσπου έμαθαν το κακό μαντάτο. Ο Αθανάσης σκοτώθηκε και τάφηκε σε ομαδικό τάφο στο κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης. Ένας από τους πολλούς που σκότωσαν άνανδρα οι φασίστες της ΕΟΚΑ Β΄και ζήτησαν από τον ιερέα του κοιμητηρίου να τους θάψει όλους μαζί. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γονείς και η σύζυγος του Αθανάση χρειάστηκε να περιγράψουν στον ιερέα τα χαρακτηριστικά του Αθανάση για να πιστοποιήσουν ότι όντως είχε πεθάνει και είχε ταφεί εκεί μαζί με τους υπόλοιπους λεβέντες της αντίστασης.

Μακρύς και ατέλειωτος ο κατάλογος των νεκρών μας. Μακρύς και ο κατάλογος όσων ακόμα αγνοούνται. Εκείνο το καλοκαίρι του 1974 το μαχαίρι μπήκε για τα καλά στα σωθικά της πατρίδας μας, ανοίγοντας τη βαθιά πληγή της κατοχής που μέχρι σήμερα αιμορραγεί. Για να ανοίξει αυτή η πληγή, δεν έφταιξε «το κακό το ριζικό μας», ούτε «ο Θεός που μας μισεί».

Με το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή τον Ιούλιο του 1974 η Κύπρος μας οδηγήθηκε σαν αμνός επι σφαγή στο βωμό των μεγάλων  αμερικανονατοϊκών συμφερόντων. Όχι όμως από άγνοια. Ούτε από αφροσύνη όπως επιμένουν πολλοί και διάφοροι να ισχυρίζονται μέχρι σήμερα. Αλλά από συνειδητές προδοτικές ενέργειες της ελλαδικής Χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ που εκτελούσαν ως πειθήνια όργανα τα σχέδια του ιμπεριαλισμού. Υπάρχουν δεκάδες μαρτυρίες περί τούτου. Όπως η κατάθεση του Μπονάνου στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων, σύμφωνα με την οποία ο Μπονάνος, βρισκόμενος στην Αθήνα, γνώριζε για την τουρκική απόβαση από τις 6 και 10 το πρωί της 20ης Ιουλίου, αλλά δεν ενημέρωσε κανένα γιατί «είχε ιεραρχήσει άλλα πράγματα να κάνει». Όπως η κατάθεση Γεωργίτση, ο οποίος ανάφερε ότι στους επιτελείς της Χούντας είχε λεχθεί να αφήσουν τους Τούρκους για λόγους «τιμής και γοήτρου» να ακουμπήσουν κάπου στην περιοχή της Κερύνειας. Λίγες μέρες νωρίτερα οι ΗΠΑ εξέφραζαν στην Τουρκία «τη συμπάθεια, την κατανόηση και την ετοιμότητα τους να βοηθήσουν καταλλήλως και με όποιο τρόπο».

Όμως ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Τουρκία, ούτε και η Χούντα θα πετύχαιναν να υλοποιήσουν τα άνομα σχέδια τους αν δεν έβρισκαν πρόθυμους εφιάλτες εντός της Κύπρου. Η δεξιά και η ακροδεξιά δρώντας με την υποστήριξη του παρακράτους τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, κατέτρωγαν σαν σαράκι την προοπτική του λαού μας να ζήσει μονιασμένος, ανεξάρτητος και κυρίαρχος.

Το πραξικόπημα της ΕΟΚΑ Β΄δεν σχεδιάστηκε μέσα σε ένα βράδυ. Ήταν το αποτέλεσμα μιας μακράς ιδεολιγικής, υλικής και ψυχολογικής προετοιμασίας. Η διάβρωση του κράτους, η εθνικιστική προπαγάνδα σε στρατόπεδα και σε σχολεία, οι δολοφονίες, οι ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών, οι ενέδρες, οι απαγωγές, οι κλοπές οπλισμού, τα εγκλήματα και οι παρανομίες της ακροδεξιάς προετοίμαζαν το έδαφος για την κορύφωση της προδοσίας.

Οι απόπειρες εναντίον της ζωής του Μακαρίου διαδέχονταν η μια την άλλη. Τα πραξικοπηματικά σχέδια είχαν καταστρωθεί από καιρό. Σχέδιο Ερμής, Σφενδόνη, Απόλλων, Γρόνθος, Τυφών, Ανταπόδοσις. Τελευταίο, το σχέδιο Νίκη που, όπως αναφέρεται στο Πόρισμα για το Φάκελο της Κύπρου, εκπόνησε ο ίδιος ο Γρίβας.

Τελικά, το φασιστικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’ άνοιξε το δρόμο για την εισβολή του 1974. Από τότε μέχρι σήμερα ο λαός μας πληρώνει βαρύτατο τίμημα.

Ξεριζωμός και προσφυγιά. Θρήνος για τους νεκρούς ήρωες μας, όπως τον Αθανάση. Αγωνία και πίκρα για τους αγνοούμενους, όπως τον αδελφό του Ιωάννη. Η δική μας προσπάθεια στην Προεδρία της Δημοκρατίας αποσκοπούσε να πιεστεί και να πειστεί η Τουρκία να συνδράμει στη διαδικασία εξακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων. Αυτή η προσπάθεια ήταν εντατική και ακατάπαυστη. Kατά την τελετή παράδοσης της Προεδρίας στον κ. Αναστασιάδη, είχα υποδείξει πως θα πρέπει η νέα Κυβέρνηση να χτίσει πάνω στις προσπάθειες που καταβάλαμε για την προώθηση της διερεύνησης της τύχης των αγνοουμένων.Να συνεχίσει την άσκηση πίεσης προς τη διεθνή κοινότητα ώστε να πειστεί επιτέλους η Τουρκία να ανοίξει τα στρατιωτικά της αρχεία για να διερευνηθεί μέχρι τέλους η τύχη των αγνοουμένων. Καταβλήθηκε τιτάνια προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση καθόλη την πενταετία και ιδιαίτερα κατά το εξάμηνο της Ευρωπαϊκής Προεδρίας. Τόνισα επίσης  στον κ. Αναστασιάδη την ανάγκη η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων να έχει τη διαρκή στήριξη της Προεδρίας και τις διαδικασίες που ακολουθούνται υπό συνεχή παρακολούθηση, αφού τα εμπόδια που συναντήσαμε ειδικά στα θέματα της ταυτοποίησης ήταν πολλά και η προσπάθεια για να υπερπηδηθούν ήταν κοπιαστική και επίπονη.

Τόσα χρόνια μετά από το δίδυμο έγκλημα σε βάρος του τόπου μας και ακόμα αναζητούμε τους ανθρώπους μας, είτε ζώντες, είτε νεκρούς. Τόσα χρόνια μετά και οι πληγές είναι ακόμα ανοικτές.

Όσο το κυπριακό παραμένει άλυτο, το ψευδοκράτος εδραιώνεται μέρα με τη μέρα. Η τουρκοκυπριακή κοινότητα αλλοιώνεται δημογραφικά όλο και περισσότερο. Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα σε εκδήλωση που διοργάνωσε το ΑΚΕΛ στις Βρυξέλλες, στέλεχος του Κόμματος Ενωμένη Κύπρος. Το 2005 η πληθυσμιακή αύξηση στα κατεχόμενα ήταν 1%. Το 2006 ήταν 16,9%. Κάτι τέτοιο αντιλαμβάνονται όλοι πως δεν είναι ούτε λογικό, ούτε φυσικό. Η τουρκική πολιτική του εποικισμού, που συνιστά έγκλημα πολέμου το οποίο εμείς ουδέποτε πάψαμε να καταγγέλλουμε, απειλεί κατευθείαν και τους ελληνοκύπριους και τους τουρκοκύπριους. Αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο καταγγέλλουμε διαχρονικά όχι μόνο εμείς ως ελληνοκυπριακή κοινότητα.Είναι ένα γεγονός το οποίο στηλιτεύει έντονα και το προοδευτικό κομμάτι της τουρκοκυπριακής κοινότητας, που είναι μάρτυρας της καθοδηγούμενης προσπάθειας αφομοίωσης των τουρκοκυπρίων από τους έποικους και αγωνίζεται να την αποτρέψει.

Τα κατεχόμενα τουρκοποιούνται με το πέρασμα του χρόνου, ενώ η διχοτόμηση δεν είναι πλέον ένα εφιαλτικό σενάριο, αλλά ένας υπαρκτός κίνδυνος που κτυπά σήμερα την πόρτα μας. Γι΄αυτό και η επανέναρξη των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού είναι αναγκαία. Σε αυτή τη φάση η παράκληση της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τα Ηνωμένα Έθνη για να μην ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις πριν από το φθινόπωρο, είναι  κατανοητή. Η διαχείριση των καταστροφικών συνεπειών που επέφερε στην οικονομία της Κύπρου το Μνημόνιο που συμφωνήθηκε από τη νέα Κυβέρνηση στο Eurogroupτου Μαρτίου είναι λογικό να μην επιτρέπει την άμεση έναρξη των συνομιλιών. Η έναρξη τους το φθινόπωρο όμως, φέρει μαζί της και το κεντρικό ζήτημα: με ποιους όρους θα διεξαχθούν αυτές οι συνομιλίες. Αυτό πρέπει να προβληματίσει συλλογικά την πολιτική ηγεσία του τόπου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεσμεύτηκε έναντι των συνεταίρων του να αποσύρει τις προτάσεις που εμείς είχαμε καταθέσει και που διάφοροι αποκάλεσαν «δώρα» και «υποχωρήσεις» προς στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.  Εδώ προκύπτει εύλογα ένα ερώτημα: αν όντως αυτά ήταν «δώρα», αν όντως επρόκειτο για «υποχωρήσεις» που έδιναν τα πάντα στην τουρκική πλευρά, τότε γιατί αυτή τα απέρριψε; Η αλήθεια είναι πως οι προτάσεις αυτές έθεσαν στη γωνιά την τουρκική πλευρά. Γιατί πέραν από τεκμηριωμένες, ήταν ορθές επί της ουσίας, συνενωτικές και λειτουργικές. Για να ξεφύγει από την αμηχανία που της δημιούργησαν αυτές οι προτάσεις, η Τουρκία προσπάθησε να ξεφύγει από τις συνομιλίες. Τα κατάφερε μεθοδεύοντας τη διακοπή των διαπραγματεύσεων από το Γενάρη του 2012 με το πρόσχημα της ανάληψης της Ευρωπαϊκής  Προεδρίας από την Κυπριακή Δημοκρατία. 

Όλο αυτό το διάστημα, εμείς αναλύσαμε διεξοδικά τους κινδύνους που συνεπάγεται η απόσυρση αυτών των προτάσεων. Υποδείξαμε τον κίνδυνο αυτή η κίνηση να λύσει τα χέρια της Τουρκίας ώστε να βάλει στο τραπέζι τις πιο ακραίες θέσεις της και να απαιτήσει την υλοποίηση τους. Παρόλο που αυτά τα θέματα θα συζητηθούν ξανά ενόψει του επικείμενου Εθνικού Συμβουλίου δεν έχουμε αυταπάτες πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα επιμείνει στην απόσυρση των προτάσεων ώστε να υλοποιήσει τις υποσχέσεις που έδωσε στους εταίρους του.  Εν πάσει περιπτώσει, εμείς έχουμε υποχρέωση να τονίσουμεξανά ότι απόσυρση των προτάσεων της πλευράς μας θα αποτελέσει δώρο προς την τουρκική πλευρα.

Σοβαρό ολίσθημα θα είναι και η αλλαγή της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων καθώς και ο διορισμός συνομιλητή. Ο διορισμός συνομιλητή θα δώσει στην Τουρκία τη δυνατότητα να διορίσει εκπρόσωπο από το λεγόμενο Υπουργείο Εξωτερικών του ψευδοκράτους. Επιπλέον είναι ορατός ο κίνδυνος αν αυτή η διαδικασία θα υλοποιείται μέσω συνομιλητών, απλώς να επιτρέψει στην Τουρκία να  ροκανίσει το χρόνο. Δεν θέλω να είμαι μάντης κακών, όμως αν επιτρέψουμε να παρέρχεται άκαρπα ο χρόνος τότε θα οδηγηθούμε δεμένοι πισθάγκωνα στη διχοτόμηση του τόπου μας. Είναι με λύπη που το λέω, όμως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι με παλινδρομήσεις, αντιφάσεις, εθνικιστικές ρητορείες για εσωτερική κατανάλωσηκαθώς και με μονοδιάστατη εξωτερική πολιτική μόνο εκεί θα οδηγηθούμε στο τέλος.

Η νέα Κυβέρνηση προκειμένου να επιτύχει το καλύτερο για την Κύπρο και το λαό, οφείλει να παραμείνει προσηλωμένη στις διαχρονικές μας θέσεις για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται στα κείμενα των Ηνωμένων Εθνών. Μέσα από μια διαδικασία κυπριακής ιδιοκτησίας, δίχως διαιτησία και χρονοδιαγράμματα. Αλλιώς οι κίνδυνοι θα είναι μεγάλοι και τα αδιέξοδα αναπόφευκτα.

Θεωρούμε θετική την προσπάθεια που καταβάλλει η σημερινή Κυβέρνηση επαναλαμβάνοντας την πρόταση μας για απόδοση της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της σε συνδυασμόμε άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου με εποπτεία  των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ταυτόχρονο άνοιγμα κεφαλαίων που αφορούν την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η πρόταση, την οποία εμείς είχαμε περιλάβει στο γνωστό τρίπτυχο προτάσεων, είχε τότε αποσπάσει τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, θέτοντας μας ένα βήμα μπροστά σε σχέση με την τουρκική πλευρά.

Το άνοιγμα της Αμμοχωστου όντως μπορεί να αποτελέσει κίνητρο και να δώσει ώθηση στην προσπάθεια για συνολική επίλυση του κυπριακού. Οφείλουμε όμως να εφιστήσουμε την προσοχή στην Κυβέρνηση για την απαίτηση-όρο της Τουρκίας για άνοιγμα του αεροδρομίου της Τύμπουπου αιωρείται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια μας. Είμαι βέβαιος πως η Κυβέρνηση είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει τις αρνητικότατες επιπτώσεις που θα έχει ενδεχόμενο άνοιγμα του Αεροδρομίου της Τύμπου. Αυτή η πρόταση τέθηκε πολλές φορές και ενώπιον της προηγούμενης Κυβέρνησης. Όσες φορές τέθηκε, τόσες και απορρίφθηκε ως πρόταση που συνιστά προσπάθεια έμμεσης αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Δυστυχώς, μετά τα όσα συμφωνήθηκαν με την Τρόικα από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη και τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο τόπος μας, μεγάλωσε και ο κίνδυνος ναγίνει προσπάθεια επιβολής μιας κακής λύσης στο Κυπριακό.  Γι΄αυτό και επιβάλλεται στο χρόνο που απομένει μέχρι την έναρξη των συνομιλιών να υπάρξει συλλογικότητα, σωφροσύνη και προβληματισμός για να αντιμετωπίσουμε τη δύσκολη εποχή στην οποία εισήλθε ο τόπος μας, ιδιαίτερα μετά τις αποφάσεις του Eurogroup. Ο λαϊκισμός και η ισοπέδωση που είχαν γίνει μέρος της ζωής μας τα προηγούμενα πέντε χρόνια πρέπει να εξαφανιστούν από την πολιτική καθημερινότητα.

Θέση στον πολιτικό διάλογο πρέπει να έχει ο πραγματικός αλληλοσεβασμός και η ειλικρινής ανταλλαγή απόψεων χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες με στόχο να απαλλαγούμε από το καταστροφικό Μνημόνιο. Στόχος μας πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του λαού και κανενός άλλου. Τη διασφάλιση ότι οι νέες γενιές θα ζήσουν σε μια ελεύθερη, επανενωμένη και ευημερούσα Κύπρου.

Αυτό θα δικαιώσει τη θυσία του Αθανάση και των εκατοντάδων άλλων ηρώων που έδωσαν τη ζωή τους γι΄αυτό τον τόπο. Αυτό είναι σήμερα το χρέος μας. Όπως το τραγούδησε και ο μεγάλος μας Πιερίδης «στ΄όνομα των μυριάδων νεκρών μας, που δεν είναι δυνατόν να πέθαναν για το τίποτα» πρέπει να συνεχίσουμε να παλεύουμε για το αύριο της Κύπρου μας. Για το αύριο των παιδιών μας.