(Σχετική συνεισφορά των φυσικών έναντι των ανθρωπογενών πηγών)
Τα Αιωρούμενα Σωματίδια (ΑΣ10), είναι στερεά ή υγρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των δέκα μικρομέτρων, τα οποία βρίσκονται στην ατμόσφαιρα και προέρχονται από φυσικές πηγές (σκόνη από έρημους, σταγονίδια θάλασσας, ηφαίστεια) ή ανθρωπογενείς πηγές (καύσεις, οδική κυκλοφορία).
Τα σωματίδια αυτά μπορούν να συμβάλουν αρνητικά στην
ανθρώπινη υγεία σε ασθένειες όπως είναι το άσθμα, άλλες χρόνιες
πνευμονολογικές ασθένειες και οι καρδιο-αγγειακές παθήσεις, ιδιαίτερα σε
ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού. Επίσης, έχουν σημαντική περιβαλλοντική
επίδραση στην υπερθέρμανση του πλανήτη και στο σχηματισμό των νεφών,
επηρεάζοντας έτσι τον κύκλο του νερού. Ως εκ τούτου, το ενδιαφέρον για
τα ΑΣ έχει ευρέως αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Τα Αιωρούμενα Σωματίδια (ΑΣ10), είναι στερεά ή υγρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των δέκα μικρομέτρων, τα οποία βρίσκονται στην ατμόσφαιρα και προέρχονται από φυσικές πηγές (σκόνη από έρημους, σταγονίδια θάλασσας, ηφαίστεια) ή ανθρωπογενείς πηγές (καύσεις, οδική κυκλοφορία).
Για τον λόγο αυτό, το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας (Τ.Ε.Ε.) άρχισε τον Ιανουάριο 2011, την υλοποίηση ενός έργου διάρκειας τριών ετών, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο αποσκοπεί στην εκτίμηση της συνεισφοράς των ΑΣ10 μεταξύ των φυσικών και των ανθρωπογενών πηγών. Για τον σκοπό αυτό, συλλέχτηκαν χίλια (1000) φίλτρα ΑΣ10 από κυκλοφοριακές, οικιστικές και μη αστικές, περιοχές, καλύπτοντας όλη την Κύπρο.
Τα μέχρι τώρα συμπεράσματα του έργου LIFE, μπορούν να συνοψιστούν ως ακολούθως:
• Κατά την διάρκεια φυσικών επεισοδίων, όπως είναι αυτά που περιλαμβάνουν θαλάσσια σταγονίδια και σκόνη από τις ερήμους της Σαχάρας και της Μέσης Ανατολής, συνεισφέρουν σημαντικά (μέχρι το 50%) στις μετρούμενες συγκεντρώσεις των ΑΣ10 στην Κύπρο.
• Σημαντικές ποσότητες ΑΣ10 μπορούν να φτάσουν στην Κύπρο από δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα σε γειτονικές χώρες.
• Οι παρατηρούμενες υπερβάσεις της ημερήσιας οριακής τιμής των ΑΣ10 (50μg/m3), οφείλονται όχι μόνο σε φυσικές αλλά και σε ανθρωπογενείς πηγές εκπομπών (π.χ. οχήματα, κεντρικές θερμάνσεις, εργοστασιακές μονάδες, αγροτικές δραστηριότητες, επαναιώρηση σκόνης από τους δρόμους και τις ακάλυπτες περιοχές των πόλεων). Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα μείωσης ώστε να ελαττωθούν οι συγκεντρώσεις των ΑΣ από τις ανθρωπογενείς πηγές εκπομπών.
Με το έργο αυτό, το Τ.Ε.Ε. θα επιχειρήσει να αναπτύξει, εφαρμόσει, και επιβεβαιώσει μια μεθοδολογία για την εξακρίβωση και τον καταμερισμό των πηγών εκπομπής των ΑΣ10, καθώς επίσης και την ποσοτικοποίηση των σχετικών συνεισφορών των διασυνοριακών και των τοπικών πηγών εκπομπής. Με βάση αυτά, το Τ.Ε.Ε. θα αναπτύξει ένα Σχέδιο Διαχείρισης των ΑΣ10 ώστε να μειωθούν οι συγκεντρώσεις τους στον αέρα που δημιουργούνται από τοπικές πηγές και θα χρησιμοποιηθούν λογισμικά βελτιστοποίησης της ποιότητας του αέρα, για να εκπονηθεί ένα εφικτό Σχέδιο Διαχείρισης των ΑΣ10.
