Να μη μεταδοθεί πριν τις 8 μ.μ.
Θα ήθελα κατ΄ αρχάς να ευχαριστήσω την
Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας, την Ένωση Κυπρίων Βορείου
Ελλάδας και το Δήμο Καλαμαριάς για τη πρόσκληση που μου απηύθυναν να
προσφωνήσω την αποψινή εκδήλωση. Θέλω επίσης να σας συγχαρώ και να
εκθειάσω τη συμβολή του Μουσείου της Ιεράς Μονής Κύκκου στη διοργάνωση
της έκθεσης την οποία μόλις έχουμε εγκαινιάσει, με θέμα την καταστροφή
της πολιτιστικής μας κληρονομιάς στο κατεχόμενο μέρος της πατρίδας μας.
Η πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου αποτελεί
αδιάψευστο μάρτυρα των ιστορικών καταβολών και της διαχρονικής πορείας
του λαού μας, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Αρμένιων, Μαρωνιτών και
Λατίνων. Αποτυπώνει την ιστορία του τόπου μας και συνιστά καθημερινή
υπόμνηση της ανάγκης να συνεχίσουμε τον αγώνα ώστε αυτός ο υλικός και
πνευματικός μας πλούτος, που είναι μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής
κληρονομιάς, να απελευθερωθεί και να καταστεί σύμβολο ειρηνικής
συμβίωσης σε μια ενωμένη Κύπρο.
Στη διάρκεια της προεδρίας μας έχουμε δώσει
μεγάλη σημασία στο θέμα της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς
τόσο μέσα από πρωτοβουλίες διεθνούς διαφώτισης όσο και μέσα από
προσπάθειες αναστύλωσης μνημείων στα πλαίσια της δικοινοτικής Τεχνικής
Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.
Φίλες και φίλοι,
Γνωρίζετε ότι αποδίδω πάντοτε πολύ μεγάλη
σημασία στην σφυρηλάτηση ισχυρών δεσμών με τις κοινότητες των Κυπρίων
που ζουν στο εξωτερικό οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του λαού
μας και διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο διεθνή χώρο για την
προβολή της Κύπρου και την προώθηση των εθνικών μας συμφερόντων.
Στη δική σας περίπτωση ο ρόλος αυτός
καθίσταται προνομιακός δεδομένων των άρρηκτων ιστορικών δεσμών και του
πνεύματος αλληλεγγύης και αδελφικής συνεργασίας που διέπει τις σχέσεις
της Κύπρου με την Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς. Η
Ελλάδα ήταν και παραμένει το βασικότερο στήριγμα της Κυπριακής
Δημοκρατίας και για τούτο είμαστε διαχρονικά ευγνώμονες στην ελληνική
πολιτική ηγεσία και τον ελληνικό λαό.
Η Κυπριακή Δημοκρατία συμπλήρωσε φέτος 52
χρόνια ζωής με το 37% των εδαφών της να στενάζουν κάτω από τη μπότα της
συνεχιζόμενης κατοχής των τουρκικών στρατευμάτων. Δυστυχώς, οι
συνομιλίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων υπό την αιγίδα του Γενικού
Γραμματέα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο
ως αποτέλεσμα της άρνησης της τουρκοκυπριακής πλευράς να συνεχίσει τη
διαπραγμάτευση με πρόσχημα την ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής
Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Στην ουσία η τουρκοκυπριακή πλευρά υπό τον
κ. Έρογλου έχει αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις, κορυφώνοντας με
αυτόν τον τρόπο μια τακτική συνεχούς υπόσκαψης και ναρκοθέτησης των
συνομιλιών μέσα από την ακύρωση όλων όσων είχαμε επιτύχει με τον κ.
Ταλάτ όταν βρισκόταν στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της
Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτέλεσε το πρόσχημα πίσω από το οποίο κρύβεται η
φιλοσοφία της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας για μονιμοποίηση
και νομιμοποίηση της διχοτόμησης με τη δημιουργία δύο χωριστών κρατών
στην Κύπρο. Η φιλοσοφία αυτή αποκαλύφθηκε πλήρως μέσα από τις θέσεις τις
οποίες ο κ. Έρογλου έθετε σε μια σειρά από ζητήματα στα πλαίσια των
συνομιλιών, θέσεις που αναιρούσαν συγκλίσεις οι οποίες διασφάλιζαν την
ενότητα του κράτους, του λαού και των θεσμών.
Η ίδια αυτή φιλοσοφία επιβεβαιώνεται και από
τις απειλές της Τουρκίας κατά της άσκησης των κυριαρχικών μας
δικαιωμάτων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας
και από τη γενικότερη νεο-οθωμανική συμπεριφορά της τουρκικής πολιτικής
ηγεσίας και τις ηγεμονικές τάσεις που επιδεικνύει στην ευρύτερη περιοχή
της Μέσης Ανατολής.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών
καθώς και ο κάθε καλόπιστος κριτής στον διεθνή χώρο έχει επαρκέστατες
αποδείξεις για τις ευθύνες τις οποίες φέρει η Τουρκία και η
τουρκοκυπριακή ηγεσία υπό τον κ. Έρογλου για το αδιέξοδο στο οποίο έχουν
οδηγηθεί οι συνομιλίες. Η δική μας δέσμευση παραμένει σταθερή:
Επιδιώκουμε λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με μια και μόνη
κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα και με πολιτική ισότητα
όπως αυτή ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
Η λύση ομοσπονδίας αποτελεί τον ιστορικό
συμβιβασμό που ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος συνομολόγησε μαζί με τον τότε
ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ραούφ Ντενκτάς το 1977, ο οποίος
επαναβεβαιώθηκε στη δεύτερη συμφωνία υψηλού επιπέδου του 1979 μεταξύ
Κυπριανού – Ντενκτάς και έκτοτε από όλους τους Προέδρους της Κυπριακής
Δημοκρατίας.
Αποτελεί γενική παραδοχή ότι η διζωνική,
δικοινοτική ομοσπονδία είναι ο συμβιβασμός της ελληνοκυπριακής πλευράς
ως αποτέλεσμα του προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής
εισβολής, της κατοχής και του εποικισμού που δυστυχώς συνεχίζεται και
δημιουργεί σωρεία τετελεσμένων επί του εδάφους. Μπορεί να είναι
χιλιοειπωμένο και αυτονόητο, έχει όμως πολύ μεγάλη σημασία να μην
διαφεύγει ποτέ της προσοχής μας αυτή η αδιαμφισβήτητη ιστορική αλήθεια.
Η λύση ομοσπονδίας είναι το εργαλείο
απαλλαγής της Κύπρου από την κατοχή και τον εποικισμό. Η συμφωνημένη
βάση λύσης του Κυπριακού έχει υιοθετηθεί από τη διεθνή κοινότητα μέσα
από σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ καθώς και από την
Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στα δύο Κοινά Ανακοινωθέντα της 23ης Μαΐου
και της 1ης Ιουλίου 2008, με τον κ. Ταλάτ, πετύχαμε για πρώτη φορά τη
δέσμευση της άλλης πλευράς στη μία και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια και
διεθνή προσωπικότητα. Στη διάρκεια των συνομιλιών αγωνιστήκαμε με όλες
μας τις δυνάμεις για μια λύση βασισμένη στο διεθνές και το ευρωπαϊκό
δίκαιο. Λύση η οποία να αποκαθιστά και να σέβεται τα ανθρώπινα
δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων και να
διασφαλίζει το αυτονόητο δικαίωμα του λαού μας να καθορίζει το δικό του
μέλλον χωρίς να κηδεμονεύεται από οποιουσδήποτε ξένους.
Είναι σήμερα εφικτή η αποδέσμευση από τις
συμφωνίες υψηλού επιπέδου και η επιδίωξη κατ’ ουσίαν ενιαίου κράτους την
ώρα που αγωνιζόμαστε με νύχια και με δόντια να αποτρέψουμε την
αναβάθμιση του ψευδοκράτους;
Φίλες και φίλοι,
Το δίλημμα που έθεσαν μπροστά μας το
πραξικόπημα και η εισβολή είναι μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτόμησης. Η
επιστροφή στις εποχές της αμφισβήτησης του ομοσπονδιακού συμβιβασμού,
όσο καλοπροαίρετη και αν είναι, σε τελευταία ανάλυση οδηγεί στην
οριστική διχοτόμηση.
Συνεπώς δέσμευσή μας πρέπει να παραμείνει η
επίτευξη λύσης δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας η οποία να
διασφαλίζει την ενότητα του κράτους, να απαλλάσσει την Κύπρο από τα
δεσμά της κατοχής και των ξένων επεμβάσεων και από τον κίνδυνο της
οριστικής διχοτόμησης με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μέλλον της
Κύπρου και του κυπριακού λαού. Δεν έχουμε την πολυτέλεια για
παλινδρομήσεις και πειραματισμούς.
Εάν ο στόχος της πολυπόθητης λύσης, της
απελευθέρωσης και της επανένωσης δεν έχει επιτευχθεί, αυτό δεν οφείλεται
στη συμφωνημένη βάση. Οφείλεται ακριβώς στην αρνητική και αδιάλλακτη
στάση της άλλης πλευράς. Εμείς οφείλουμε να μην αφήνουμε την απογοήτευση
να μας αποπροσανατολίζει και να μας οδηγεί σε επιλογές που σε τελική
ανάλυση διευκολύνουν την Τουρκία και τις δυνάμεις στην τουρκοκυπριακή
κοινότητα που υποστηρίζουν τη διχοτόμηση.
Ενδεχόμενη αλλαγή του στρατηγικού στόχου,
της λύσης ομοσπονδίας, από δικής μας πλευράς θα δώσει την ευκαιρία στην
Τουρκία να απαλλαγεί από το συμφωνημένο πλαίσιο και να προωθήσει
αποτελεσματικά τον στόχο για δύο κράτη στην Κύπρο. Στο ίδιο αποτέλεσμα
θα οδηγηθούμε εάν εγκαταλείψουμε βασικές αρχές λύσης του Κυπριακού και
διολισθήσουμε σε θέσεις περί «χαλαρής ομοσπονδίας» ή σε διαδικασίες που
θα παραπέμπουν σε έμμεση ή άμεση επιδιαιτησία και ασφυκτικά
χρονοδιαγράμματα.
Την ίδια στιγμή δεν πρέπει να μας διαφεύγει
ότι η δική μας συνέπεια και σταθερότητα μας επέτρεψε να διασφαλίσουμε
αρχές, να αποφύγουμε κακοτοπιές και να προχωρήσουμε σε πολύ σημαντικά
βήματα. Πετύχαμε, με αποφασιστικότητα και διεκδικητικότητα, να μη
βρεθούμε αντιμέτωποι με οποιασδήποτε μορφής επιδιαιτησία και ασφυκτικά
χρονοδιαγράμματα. Διασφαλίσαμε ότι μια διεθνής διάσκεψη θα συγκληθεί
μόνο μετά από συμφωνία στις εσωτερικές πτυχές και μόνο για τις διεθνείς
πτυχές του Κυπριακού, μάλιστα με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών.
Τα γεγονότα διαψεύδουν όσους προέβλεπαν ότι θα αποδεχόμασταν μια
λανθασμένη διαδικασία ή την επαναφορά σχεδίων λύσης που απορρίφθηκαν από
τον κυπριακό λαό.
Με μια συντονισμένη και πολυεπίπεδη
εξωτερική πολιτική καταφέραμε να συγκεντρώσουμε σημαντική διεθνή στήριξη
στην επίτευξη κορυφαίων εθνικών στόχων όπως η ολοκλήρωση των ερευνών
και η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και η άσκηση της Προεδρίας της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι απειλές της Τουρκίας δεν μας αποπροσανατολίζουν.
Θα συνεχίσουμε, με τη στήριξη και της διεθνούς κοινότητας, τις ενέργειες
μας με πλήρη άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων εντός της κυπριακής
ΑΟΖ.
Φίλες και φίλοι,
Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο για την Ευρώπη
και γενικότερα για ολόκληρο τον κόσμο. Η διεθνής οικονομική κρίση δεν
έχει αφήσει ανεπηρέαστες την Ελλάδα και την Κύπρο. Πρόκειται για μια
κρίση που σοβεί εδώ και καιρό και η οποία εκπηγάζει από την ίδια τη φύση
του συστήματος. Έχει ως υπόβαθρο την οικονομία, αλλά εκτείνεται και
καλύπτει όλο το φάσμα της ανθρώπινης κοινωνίας δημιουργώντας μια
γενικευμένη κρίση αρχών, θεσμών και αξιών.
Η δική μας πεποίθηση είναι ότι καθίσταται
ολοένα και πιο επιτακτική η ανάγκη αναζήτησης ουσιαστικής διεξόδου με
την εφαρμογή πολιτικών οι οποίες να διέπονται από κοινωνική ευαισθησία
και να έχουν στο επίκεντρο τους τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Το
τίμημα της υπέρβασης της κρίσης δεν μπορεί και δεν πρέπει να βαρύνει
τους ώμους των απλών ανθρώπων.
Ασκώντας την Προεδρία του Συμβουλίου της
Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το δεύτερο εξάμηνο αυτού του έτους, καταβάλλουμε
μεγάλες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι γεγονός ότι διάγουμε
περίοδο ζύμωσης στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στο
επίπεδο των εθνικών κυβερνήσεων και των κοινωνιών.
Από δικής μας πλευράς δίνουμε μάχη έτσι ώστε
το κόστος να είναι όσον το δυνατό μικρότερο, να μην καταστρέφει την
κοινωνική συνοχή και να δίνει διέξοδο προς την ανάπτυξη, που είναι το
ουσιαστικό ζητούμενο για το ξεπέρασμα της κρίσης. Κάνουμε ό,τι περνά από
το χέρι μας έτσι ώστε να γίνει κατανοητό ότι ο άκρατος
νεοφιλελευθερισμός που επιβάλλει τη στυγνή λιτότητα και την υπαγωγή της
οικονομίας στους κανόνες της απόλυτης λεγόμενης «ελευθερίας της αγοράς»
οδηγεί αποδεδειγμένα ολοένα και μεγαλύτερες μάζες ανθρώπων στην ανεργία,
τη φτώχεια, την ανέχεια και την περιθωριοποίηση. Αυτό δεν μπορεί να
είναι το όραμα της ενωμένης Ευρώπης στον 21ο αιώνα. Αυτό δεν μπορεί να
αποτελεί το μέλλον της ανθρωπότητας και των επερχόμενων γενεών.
Έχουμε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών. Έχουμε
ταυτόχρονα πίστη στη δύναμη του απλού ανθρώπου ο οποίος, όπως διδάσκει η
ιστορία, αποτελεί εκείνο τον παράγοντα που στην κρίσιμη καμπή μπορεί να
πάρει την τύχη του στα χέρια του και να ωθήσει ξανά τον τροχό της
ιστορίας προς την πρόοδο και την ευημερία.
Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε,
υπάρχουν ελπιδοφόρες προοπτικές. Η ανεύρεση φυσικού αερίου στην κυπριακή
ΑΟΖ και ο δεύτερος γύρος αδειοδοτήσεων, ο οποίος αναμένεται να
ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, δημιουργούν σημαντικές
προοπτικές και αποδεικνύουν ότι με συνέπεια, σοβαρότητα, προγραμματισμό
και αποφασιστικότητα μπορούμε να θέτουμε και να επιτυγχάνουμε ψηλούς
στόχους.
Αγαπητοί φίλοι,
Θέλω για μια ακόμα φορά να σας ευχαριστήσω
για την πρόσκληση και να σας συγχαρώ τόσο για αυτή σας την πρωτοβουλία
όσο και για τη γενικότερη διαχρονική σας δράση και προσφορά. Θέλω επίσης
να σας διαβεβαιώσω ότι θα παραμείνω σταθερός φίλος και συμπαραστάτης
σας και μετά την αποχώρηση μου από την προεδρία της Κυπριακής
Δημοκρατίας και για τούτο προσβλέπω και είμαι βέβαιος ότι θα
διατηρήσουμε τους στενούς μας δεσμούς και τη φιλία που έχουμε αναπτύξει
όλα αυτά τα χρόνια.
Χαιρετίζω ακόμα μια φορά και ευχαριστώ από
καρδιάς το Δήμαρχο, το Δημοτικό Συμβούλιο και τους δημότες Καλαμαριάς
που όντες ομοιοπαθείς με εμάς τους Κυπρίους μας συμπαραστέκονται θερμά
και διαχρονικά ως πραγματικοί αδελφοί.
