Η επίσκεψη αυτή αποτελεί συνέχεια της επίσκεψης της δρος Μαρκουλλή στο Ερεβάν, τον περασμένο Απρίλιο, και εμπίπτει στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου Διαβουλεύσεων μεταξύ των δύο Υπουργείων Εξωτερικών και της Πολιτικής Διακήρυξης για τις διμερείς σχέσεις, η οποία υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 2011 στη Λευκωσία, μεταξύ του Αρμένιου Προέδρου κ. Serzh Sargsyan και του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια.
Οι διμερείς σχέσεις Κύπρου-Αρμενίας, το Κυπριακό, οι σχέσεις ΕΕ-Αρμενίας, η ειρηνευτική διαδικασία στο ζήτημα του Ναγκόρνο Καραμπάχ και θέματα ευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος αποτέλεσαν τα κύρια θέματα της σημερινής συνάντησης.
Μετά το πέρας των διαβουλεύσεων, η δρ Μαρκουλλή και ο κ. Nalbandyan προέβησαν σε δηλώσεις στους εκπροσώπους των ΜΜΕ. Στις δηλώσεις της η Υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε τη χαρά της για την επίσκεψη του κ. Nalbandyan στην Κύπρο και του ανταπέδωσε τη θερμή φιλοξενία που της προσφέρθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της στο Ερεβάν τον περασμένο Απρίλη. Επιπλέον, η κα Υπουργός εξέφρασε την ικανοποίηση της για τη δυνατότητα να συζητήσουν για την περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής σχέσης με την Αρμενία, «ένα παραδοσιακό φίλο και σύμμαχο της Κύπρου», όπως είπε.
Αναφερόμενη δε στο γεγονός ότι η εν λόγω επίσκεψη συμπίπτει με την 21η επέτειο της Ανεξαρτησίας της Αρμενίας (21 Σεπτεμβρίου), εξέφρασε τα θερμά συγχαρητήρια της. «Ο κόσμος της Αρμενίας μπορεί να είναι υπερήφανος για το γεγονός ότι η χώρα του, μέσα σε σύντομη χρονική περίοδο, πέτυχε αξιοσημείωτη πρόοδο και παρουσιάζει μια προοδευτική εικόνα, όχι μόνο εσωτερικά, αλλά και ως ένα σεβαστό και δημιουργικό μέλος της διεθνούς κοινότητας».
Αναφερόμενη στις σχέσεις Κύπρου-Αρμενίας, η κα Υπουργός σημείωσε ότι αυτή η χρονιά σηματοδοτεί την 20η επέτειο της εγκαθίδρυσης διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών (18 Μαρτίου), τονίζοντας ότι κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, οι δύο χώρες και λαοί, βάσει των ιστορικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών, ανέπτυξαν μια εξαίρετη, αμοιβαίως επωφελή συνεργασία και δημιούργησαν μια εποικοδομητική και γνήσια σχέση και φιλία.
«Μια πτυχή που αποτελεί ένα μοναδικό δεσμό μεταξύ Κύπρου και Αρμενίας, από αυτή την άποψη, είναι ότι η Κύπρος παρείχε ένα ασφαλές καταφύγιο στις χιλιάδες των Αρμενίων που διέφυγαν για να διασωθούν από τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1915-1923 από την Οθωμανική Κυβέρνηση. Από αυτή την άποψη, οι αδελφικές μας σχέσεις συμπληρώνονται από το γεγονός ότι η Κύπρος έχει μια ζωντανή και εξαιρετικά ενεργή αρμενική κοινότητα, η οποία είναι αρμονικά ενσωματωμένη στην κυπριακή κοινωνία, εμπλουτίζοντας και ενισχύοντας τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του λαού μας, ενώ παράλληλα τιμά τις μοναδικές της παραδόσεις με υπερηφάνεια. Οι Αρμένιοι της Κύπρου, μέσα από τις δραστηριότητές τους, αποτελούν ένα σημαντικό συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο χωρών και καταφέρνουν πάντα να φέρνουν την Αρμενία πολύ κοντά στην καρδιά όλων των Κυπριών», σημείωσε η δρ Μαρκουλλή.
Υπήρξε, πρόσθεσε, ένας παραγωγικός διάλογος για μια σειρά διμερών θεμάτων και αντηλλάγησαν ιδέες για περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεων και της συνεργασίας στους τομείς του τουρισμού, του εμπορίου, της οικονομίας και της επένδυσης, καθώς και για τη συνέχιση και εντατικοποίηση της συνεργασίας σε πολυμερή φόρα.
Επιπλέον, συζητήθηκαν οι σχέσεις ΕΕ-Αρμενίας, σύμφωνα με το Μνημόνιο Συναντίληψης για συνεργασία σε θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης που υπογράφηκε κατά την επίσκεψη της κας Υπουργού τον περασμένο Απρίλη. Όπως είπε, επαίνεσε την προσήλωση της Αρμενίας στους στόχους πολιτικής σύνδεσης και οικονομικής ενσωμάτωσης με την ΕΕ και την πρόοδο που επιτεύχθηκε, μέχρι στιγμής, αναφορικά με τη Συμφωνία Σύνδεσης, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας για μια ευρεία Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου, και των Συμφωνιών για Διευκολύνσεις Θεώρησης και Επανεισδοχής, ως πρώτο βήμα προς την απελευθέρωση των θεωρήσεων εισόδου.
«Επαναβεβαίωσα εκ νέου ότι η Κύπρος αποτελεί ένα σταθερό υποστηρικτή της Αρμενίας εντός της ΕΕ και θα συνεχίσει να εργάζεται για την ουσιαστική ενδυνάμωση των σχέσεων ΕΕ-Αρμενίας, σε όλους τους τομείς συνεργασίας. Από αυτή την άποψη, είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη που θα προεδρεύσω φέτος, εκ μέρους της Υπάτης Εκπροσώπου κας Catherine Ashton, κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, του Μονίμου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Αρμενίας», δήλωσε η Υπουργός Εξωτερικών.
Η δρ Μαρκουλλή ανέφερε ότι ενημέρωσε εκτενώς τον κ. Υπουργό για το Κυπριακό και τις απαράδεκτες απειλές και παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε ό,τι αφορά την έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης. Ευχαριστώντας την Αρμενία για τη στάση της στο θέμα είπε: «Θα ήθελα να εκφράσω την εκτίμηση και την πλήρη ικανοποίηση μου για τις διαχρονικές θέσεις αρχών της Αρμενίας και τη σταθερή της στήριξη στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και στις προσπάθειες μας για επίτευξη λύσης εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και βάσει των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Επιπλέον, η κα Υπουργός δήλωσε ότι έτυχε ενημέρωσης από τον κ. Nalbandyan για τις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, επαναλαμβάνοντας την πλήρη στήριξη της Κύπρου στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για ειρήνη, μέσα από διάλογο, με τη μορφή της διαδικασίας της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ.
Η Υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε: «Παράλληλα με τα πιο πάνω, εξέφρασα τη βαθιά θλίψη και ανησυχία μου για την αζέρικη προεδρική χάρη και απελευθέρωση του Αζέρου αξιωματικού Ramil Sahib Safarov, ο οποίος καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση για τη στυγερή δολοφονία του Αρμένιου αξιωματικού Gurgen Marrgaryan, το 2004. Είναι επιτακτική ανάγκη το Αζερμπαϊτζάν να επιδείξει πλήρη σεβασμό στο γράμμα και το πνεύμα των σχετικών διεθνών Συμβάσεων, καθώς και να εκπληρώσει τις διπλωματικές εγγυήσεις και δεσμεύσεις που τέθηκαν ως όροι για τη συγκεκριμένη απελευθέρωση. Λυπούμαστε βαθιά και αποδοκιμάζουμε την προεδρική χάρη που δόθηκε, η οποία επιβραβεύει στην ουσία το στυγερό έγκλημα που διαπράχθηκε και επηρεάζει αρνητικά τις προσπάθειες για συμφιλίωση της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν και ανησυχούμε, επίσης, για τις επιπτώσεις της ενέργειας αυτής στη σταθερότητα της περιοχής».
Εξάλλου, η δρ Μαρκουλλή επαίνεσε την αποφασιστικότητα της Αρμενικής Κυβέρνησης να εργαστεί για τη γεωστρατηγική σταθερότητα, περιλαμβανομένων και των προσπαθειών της για εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, «οι οποίες δυστυχώς δεν απέδωσαν καρπούς εξαιτίας του γεγονότος ότι η Τουρκία υπαναχώρησε, αναστέλλοντας την επικύρωση των δύο σχετικών Πρωτοκόλλων».
Ανέφερε, τέλος, ότι αντηλλάγησαν απόψεις στο θέμα της Συρίας οι οποίες, όπως ανέφερε, όχι μόνο συγκλίνουν κατά πολύ σε αυτό το ίδιο το θέμα της Συρίας αλλά και σε όσα αφορούν ευρύτερα τις εξελίξεις στις χώρες της Αραβικής Άνοιξης.
Από πλευράς του, ο Υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας, ευχαριστώντας για τη θερμή φιλοξενία, εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται σε μια χώρα με την οποία η Αρμενία έχει δεσμούς αιώνων, μια παλιά φιλία και αδελφικές σχέσεις που δοκιμάστηκαν στο πέρασμα του χρόνου, «σε μια χώρα, η Βουλή της οποίας ήταν μια από τις πρώτες που αναγνώρισε και καταδίκασε την Αρμενική Γενοκτονία, σε μια χώρα με σημαντική αρμενική κληρονομιά και την παρουσία μιας ζωντανής αρμενικής κοινότητας», πρόσθεσε. Όπως είπε, «από την εγκαθίδρυση των διπλωματικών σχέσεων πριν από 20 χρόνια, η συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Αρμενίας έχει κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο, ενώ σημαδεύτηκε από αμοιβαίες επισκέψεις των ηγετών και των δύο χωρών και από καλή συνεργασία σε ποικίλους τομείς».
Όπως πρόσθεσε, συζήτησαν επίσης για τις σχέσεις ΕΕ-Αρμενίας, στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και ευχαρίστησε την κα Υπουργό για τη στήριξή της.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, ο Αρμένιος Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε εκ νέου τη στήριξη της χώρας του «στην εποικοδομητική προσέγγιση και πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Κύπρος για τη λύση του προβλήματος», ενώ εξέφρασε λύπη που η τουρκική πλευρά δεν ανταποκρίθηκε πλήρως προς αυτή την κατεύθυνση.
Επιπλέον, ανέφερε ότι με την Κύπρια ομόλογο του συζήτησαν το θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, στο οποίο η Αρμενία τυγχάνει της κυπριακής στήριξης. Ο κ. Nalbandyan ευχαρίστησε εξάλλου την δρα Μαρκουλλή για τη θέση της Κύπρου στο θέμα του Αζέρου δολοφόνου Ramil Sahib Safarov, ο οποίος αποκεφάλισε με τσεκούρι τον Αρμένιο Gurgen Marrgaryan το 2004 και αφέθηκε ελεύθερος ύστερα από προεδρική χάρη στο Αζερμπαϊτζάν.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας σημείωσε επίσης ότι αντάλλαξαν απόψεις σε διάφορα περιφερειακά και διεθνή θέματα, ενώ, τέλος, ευχαρίστησε για ακόμη μια φορά την Κύπρια ομόλογό του, καλώντας την να επισκεφθεί την Αρμενία στις αρχές του επόμενου χρόνου.
