Έντιμε κ. Υπουργέ Ενέργειας και Υδάτων του Λιβάνου,
Εκλεκτοί σύνεδροι,
Κυρίες και κύριοι,
Απευθυνόμενος στους διοργανωτές του
Συνεδρίου θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας, αλλά και να
σας συγχαρώ γι’ αυτή σας την πρωτοβουλία που είμαι βέβαιος ότι θα
μετατραπεί σε ένα χρήσιμο βήμα όπου θα ακουστούν σημαντικές εισηγήσεις,
προτάσεις, ιδέες και απόψεις για το μέλλον της Κύπρου ως παραγωγού
ενέργειας. Σε μια περίοδο μάλιστα που οι εξελίξεις στον τομέα των
υδρογονανθράκων είναι ραγδαίες και οι νέες προοπτικές που δημιουργούνται
στην ευρύτερη περιοχή της νότιοανατολικής Μεσογείου είναι εξαιρετικά
ευοίωνες.
Τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά
χαρακτηριστικά της Κύπρου είναι πολύ καλά γνωστά. Τοποθετημένη στο
νοτιοανατολικότερο άκρο της Μεσογείου, στο κρίσιμο σταυροδρόμι τριών
ηπείρων – της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής – η Κύπρος γειτνιάζει
με τις κυριότερες διεθνείς διαδρομές ενέργειας και βρίσκεται κοντά στις
πολυσύχναστες ναυτιλιακές και αεροπορικές γραμμές που συνδέουν την
Ευρώπη με τον αραβικό κόσμο και την Άπω Ανατολή.
Επιπρόσθετα, από το 2004 αποτελούμε πλήρες
μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αφενός επιδιώκει να διασφαλίσει
τόσο τον βραχυπρόθεσμο όσο και τον μακροπρόθεσμο ενεργειακό της
εφοδιασμό μέσα από τη δημιουργία ασφαλών εναλλακτικών διαδρόμων
τροφοδοσίας και αφετέρου επιθυμεί να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της
εσωτερικής αγοράς ενέργειας και στην άρση της απομόνωσης όλων των κρατών
μελών από τα ευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας μέχρι το 2015.
Η αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου στον
παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη μετά την ανακάλυψη φυσικού αερίου στην
Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός.
Απόρροια αυτής της κατάστασης είναι και το αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον
που εκδηλώθηκε στον 2ο Γύρο Αδειοδότησης, με την υποβολή 33 αιτήσεων από
15 εταιρείες και κοινοπραξίες που προέρχονται από 14 χώρες, μεταξύ
αυτών η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Νότια Κορέα, η Μαλαισία, η Ιταλία και
η Αυστραλία. Μπροστά μας ανοίγονται νέες προοπτικές και δημιουργείται
μια νέα δυναμική τόσο για μεγάλη και μακρόχρονη οικονομική ανάπτυξη στη
χώρα μας όσο και για τον ρόλο που μπορούμε να διαδραματίσουμε στο
παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα καθώς και στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Τα γηγενή κοιτάσματα φυσικού αερίου:
- Συμβάλλουν
ουσιαστικά στην ενεργειακή αυτονομία της Κύπρου, η οποία είναι βασική
προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή της.
- Εντάσσουν τη χώρα μας στα μεγάλα διεθνή δίκτυα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αποτελώντας μια νέα ενεργειακή πηγή για την ΕΕ.
- Δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να καταστεί η Κύπρος περιφερειακό ενεργειακό κέντρο.
Η σωστή αξιοποίηση αυτών των προοπτικών που
ανοίγονται μπροστά μας απαιτούν στρατηγικό σχεδιασμό και καλά μελετημένα
βήματα. Η Κυβέρνηση έχει χαράξει την ενεργειακή της πολιτική
επενδύοντας στο τρίπτυχο:
· Θωράκιση του γεωστρατηγικού, γεωπολιτικού και γεωοικονομικού ρόλου της χώρας μας.
· Ενδυνάμωση
της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, με τη δημιουργία
ενός τρίτου διαδρόμου κάλυψης των ενεργειακών της αναγκών σε φυσικό
αέριο.
· Διαφοροποίηση
του ενεργειακού μίγματος της Κύπρου με ένταξη στο ενεργειακό μας
σύστημα του φυσικού αερίου αλλά και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
έτσι που σταδιακά να καταστούμε ενεργειακά αυτάρκεις.
Η υλοποίηση αυτής της ενεργειακής μας
πολιτικής, που έχει πάντα ως απώτερο στόχο την εδραίωση της Κύπρου ως
ενεργειακού περιφερειακού κέντρου για συγκέντρωση, επεξεργασία,
διέλευση ή και διαμετακόμιση ενεργειακών πόρων από τη γύρω περιοχή στις
διεθνείς αγορές, προϋποθέτει δύο στοιχεία: Την ανάπτυξη των αναγκαίων
ενεργειακών υποδομών και τη δημιουργία νέων θεσμών.
Οι ενεργειακές υποδομές είναι απαραίτητες
για την αξιοποίηση τόσο των γηγενών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων όσο και
αυτών που έχουν εντοπιστεί ή αναμένεται να εντοπιστούν στην ευρύτερη
περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ας μην ξεχνάμε πως σύμφωνα με
εκτιμήσεις του Κέντρου Γεωλογικής Επισκόπησης των Ηνωμένων Πολιτειών
Αμερικής, η Λεκάνη της Λεβαντίνης, που βρίσκεται στην νότιοανατολική
Μεσόγειο, έχει αποθέματα υδρογονανθράκων ίσα με περίπου 1,68
δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια
φυσικού αερίου. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι τα σημερινά επιβεβαιωμένα
κοιτάσματα υδρογονανθράκων καθώς και οι μελλοντικές ανακαλύψεις
κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου
είναι δυνατόν να καταστήσουν την περιοχή έναν ουσιαστικό ενεργειακό
τροφοδότη.
Μια τέτοια υποδομή που να καθιστά τεχνικά
εφικτό έναν τέτοιο στόχο αποτελεί η κατασκευή μονάδας υγροποίησης
φυσικού αερίου που θα είναι εγκατεστημένη στην Κύπρο. Αυτό το έργο
αποτελεί, κατά την άποψή μας, την αναγκαία περιφερειακή ενεργειακή
υποδομή που θα συμβάλει στην ουσιαστική διαφοροποίηση των πηγών
εφοδιασμού, εφόσον θα συνθέτει ένα ευέλικτο κομβικό σημείο για τη
διασύνδεση με τις μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που υπάρχουν στην
ευρύτερη Μεσόγειο Θάλασσα και την προώθησή τους στην ευρωπαϊκή αλλά και
στην παγκόσμια αγορά. Στη βάση αυτών των δεδομένων αλλά και του έντονου
επενδυτικού ενδιαφέροντος που έχει ήδη εκδηλωθεί από μεγάλους
επενδυτικούς οργανισμούς και όχι μόνο, σε συνεδρία του Υπουργικού
Συμβουλίου πρόσφατα αποφασίσαμε όπως η αρμόδια Υπουργική Επιτροπή
ξεκινήσει τις αναγκαίες διεργασίες για τη δημιουργία του Τερματικού
Σταθμού Υγροποίησης Φυσικού Αερίου στην Κύπρο.
Σημαντικό έργο προς την κατεύθυνση
υλοποίησης της πολιτικής μας αποτελεί, επίσης, η κατασκευή υποθαλάσσιου
αγωγού για τη μεταφορά του φυσικού αερίου στην Κύπρο όπως και η σύνδεση
του τριγώνου Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ, μέσω της πόντισης καλωδίου για
σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αναγνωρίζοντας, παράλληλα, τον
σημαντικό ρόλο που συνεχίζει να διαδραματίζει το πετρέλαιο στα παγκόσμια
ενεργειακά δρώμενα, ως βασικό καύσιμο σε ορισμένους τομείς αλλά και ως
εφεδρικό καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή και την ανάγκη για διατήρηση
αποθεμάτων ασφαλείας, η Κυβέρνησή μας προωθεί τις διαδικασίες για τη
δημιουργία τερματικού σταθμού υποδοχής και αποθήκευσης πετρελαιοειδών.
Το τερματικό αυτό θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις αποθήκευσης λειτουργικών
αποθεμάτων πετρελαιοειδών καθώς και εγκαταστάσεις αποθεμάτων ασφαλείας
πετρελαιοειδών. Επιπρόσθετα, θα διαθέτει εγκαταστάσεις για τη χρήση του
ως διαμετακομιστικού σταθμού για την εμπορία πετρελαιοειδών.
Είναι σαφές πως για τη δημιουργία τέτοιων
υποδομών, πολύ περισσότερο όταν αναφερόμαστε στην κατασκευή τερματικού
υγροποίησης φυσικού αερίου, το κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό. Γι’ αυτό,
άλλωστε, και επιδιώκουμε πολυμερή συνεργασία με την εμπλοκή και άλλων
σημαντικών χωρών ή και μεγάλων εταιρειών, διατηρώντας, όμως, για το
κράτος μας κυρίαρχο ρόλο, αφού πρόκειται για μια υποδομή στρατηγικής
σημασίας. Προς αυτήν την κατεύθυνση προσβλέπουμε και στην αξιοποίηση
σχετικών κοινοτικών κονδυλίων που θα διατεθούν στο πλαίσιο της νέας
ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως, όμως, έχω ήδη αναφέρει, η υλοποίηση
της ενεργειακής πολιτικής της Κυβέρνησής μας προϋποθέτει τη δημιουργία
νέων θεσμών στον τόπο μας για τη σωστή διαχείριση των νέων δεδομένων που
διαμορφώνονται. Θεσμοί που θα στηθούν στη βάση επιτυχημένων μοντέλων
και προτύπων που έχουν αναπτύξει άλλες χώρες από τις οποίες μπορούμε να
παραδειγματιστούμε. Αναφέρομαι βέβαια στη σύσταση της Κρατικής Εταιρείας
Υδρογονανθράκων, κάτι που θα πρέπει να αναμένεται τις αμέσως επόμενες
λίγες ημέρες. Αναφέρομαι επίσης στις διεργασίες που προωθούμε για τη
σύσταση του Ταμείου Υδρογονανθράκων, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι
μέρος του πλούτου που θα αποκομίσουμε από την αξιοποίηση των φυσικών μας
πόρων θα κληροδοτηθεί στις επόμενες γενιές Κυπρίων. Αυτή, άλλωστε,
είναι η πεμπτουσία μιας αειφόρου ανάπτυξης: Να μην ξεχνάμε και να
σεβόμαστε τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των παιδιών μας και των
παιδιών των παιδιών μας.
Για όλα αυτά τα ζητήματα προχωρούμε
μελετημένα. Να σας πω, για παράδειγμα, πως ήδη έχουμε συμφωνήσει με το
γνωστό πανεπιστήμιο, το Μ.Ι.Τ. (Massachusetts Institute of Technology),
για τη διενέργεια μελέτης που θα αφορά, σε πρώτη φάση, τη διερεύνηση των
προοπτικών οικονομικής εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου και τρόπων
διοχέτευσής του στις διεθνείς αγορές, κάτι που συνεπάγεται μελέτη
βιωσιμότητας του τερματικού υγροποίησης φυσικού αερίου. Σε δεύτερη φάση,
η μελέτη θα αφορά τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού ένταξης
του φυσικού αερίου στο ενεργειακό σύστημα της Κύπρου. Ταυτόχρονα, ομαλά
εξελίσσεται και το έργο που αφορά την κατασκευή δικτύου διανομής φυσικού
αερίου στην εγχώρια αγορά. Όπως παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες σε
σχετική εκδήλωση, αρχικά το δίκτυο αυτό θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο
τους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς του Βασιλικού, της Μονής και της
Δεκέλειας, με προοπτική βέβαια, σε κατοπινό στάδιο, το δίκτυο διανομής
να καλύψει τα ξενοδοχεία, τις βιομηχανίες και τις πόλεις. Ένα έργο που
είναι αναγκαίο να προχωρήσει άμεσα, εν όψει και της απόφασης που λάβαμε
στο Υπουργικό Συμβούλιο την προηγούμενη εβδομάδα, είναι να ξεκινήσουμε
τις διεργασίες και διαπραγματεύσεις για την εισαγωγή στην Κύπρο φυσικού
αερίου το συντομότερο δυνατόν για σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
ως ενδιάμεσης λύσης μέχρι να έχουμε το δικό μας φυσικό αέριο.
Μεταφερόμενος σε ένα άλλο επίπεδο
διεργασιών, να σας ενημερώσω πως ολοκληρώθηκαν οι διερευνητικές
διαβουλεύσεις που πραγματοποίησε η Ομάδα Επαφής με τη Noble Energy
International. Στο πλαίσιο της επαφής αυτής η εταιρεία παρουσίασε το
πλάνο των μελλοντικών της εργασιών για την έλευση φυσικού αερίου στην
Κύπρο. Για όλα αυτά καθώς και για σκοπούς εμπορικής αξιοποίησης του
φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές, στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο
έχουμε ορίσει τα μέλη της Διαπραγματευτικής Ομάδας με όρους εντολής την
κατάληξη σε αριθμό συμφωνιών που πρέπει να υπογράψουμε με την εταιρεία.
Καθόσον αφορά την πορεία των διαδικασιών που αφορούν τον δεύτερο γύρο
αδειοδότησης, όπως γνωρίζετε, αυτές πλέον βρίσκονται στα χέρια της
Συμβουλευτικής Επιτροπής η οποία και προχωρεί με την αξιολόγηση των
αιτήσεων.
Βρισκόμαστε λοιπόν, όπως αντιλαμβάνεστε, σε
μια κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο, σε
συνδυασμό με τις εγχώριες αλλά και τις παγκόσμιες εξελίξεις. Έχουμε σαφή
εικόνα των δεδομένων που διαμορφώνονται, γνωρίζουμε πού θέλουμε να
φτάσουμε και προχωρούμε προσεκτικά, σταθερά και δομημένα στον στόχο μας.
Ο θαλάσσιος χώρος της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να μετατραπεί σε χώρο
κοινών συνόρων και συμφερόντων για όλους μας, προσφέροντας προοπτικές
ειρήνης, ευημερίας και προόδου στην ευρύτερη περιοχή. Μας προσφέρεται
επιτέλους η ιστορική ευκαιρία να συνεργαστούμε ειλικρινά, εποικοδομητικά
και με καλή θέληση προς όφελος των λαών μας. Αναμένουμε σύντομα την
έγκριση από τη Βουλή του Λιβάνου της συμφωνίας μας για την Κοινή
Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη των χωρών διότι προσβλέπουμε στη στενή
συνεργασία με τη φίλη χώρα του Λιβάνου. Έχει υπογραφτεί μια συμφωνία με
την Αίγυπτο. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχα με τον νέο Πρόεδρο της
Αιγύπτου έχουμε συμφωνήσει ότι όχι μόνο θα διατηρήσουμε τις αδελφικές
μας σχέσεις αλλά θα τις αναπτύξουμε και θα τις εμβαθύνουμε περαιτέρω.
Εύχομαι σύντομα να έχω και συνάντηση με τον νέο Πρόεδρο της Αιγύπτου. Σε
αυτήν την προοπτική η Κύπρος έχει και μπορεί να διαδραματίσει κομβικό
ρόλο ως η γέφυρα ειρηνικής συνεργασίας και συνύπαρξης των χωρών της
περιοχής αλλά και μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.
www.vouli.net * Κύπρος - Κυβέρνηση
