Επιδίδοντας τα διαπιστευτήρια του, ο Πρέσβης του Κυρίαρχου Τάγματος Ιπποτών της Μάλτας διαβίβασε στον Πρόεδρο Χριστόφια τις ειλικρινείς και θερμές ευχές του Πρίγκιπα, Μεγάλου Άρχοντα Matthew Festing, για ευημερία της Κύπρου και του ιδίου προσωπικά.
Ανέφερε ότι με τη διαπίστευση αυτή καλύπτεται ένα ιστορικό κενό που ξεκίνησε επτά αιώνες πριν, περίπου, όταν προσφέρθηκε φιλοξενία στο Κυρίαρχο Τάγμα της Μάλτας στην Κύπρο και αυτό εγκαθιδρύθηκε στο νησί με σκοπό να παραμείνει δίπλα στους Αγίους Τόπους και να προστατεύσει προσκυνητές και εμπόρους.
Από τότε, πρόσθεσε, συνέβησαν διάφορα γεγονότα - οικονομικό εμπόριο, πόλεμοι, εντάσεις, παράνομη κατοχή τμήματος του νησιού κ.ά. -. Η Κύπρος, συνέχισε, παραμένει το τρίτο σε μέγεθος νησί στη Μεσόγειο σε μία στρατηγική θέση, στο σταυροδρόμι μεταξύ Χριστιανισμού και Ισλάμ. Στη συνέχεια, εξέφρασε τη θλίψη του για τη βίαιη διαίρεση της Κύπρου και την υποστήριξή του για μια ειρηνική επίλυση της διένεξης.
Ο κ. Gazzo σημείωσε ότι η Κύπρος μετά την ένταξη της στην ΕΕ το 2004, βρίσκεται στην ιδανική θέση για να διαδραματίσει ρόλο – κλειδί στον πολύπλοκο και πολύπλευρο διάλογο μεταξύ των δύο ακτών της λεκάνης της Μεσογείου.
Αναφερόμενος στα καθήκοντα του Τάγματος Ιπποτών, ο κ. Gazzo ανέφερε ότι μαζί με το ευρύ διπλωματικό δίκτυο και την ανάπτυξη της ανθρωπιστικής διπλωματίας, το Τάγμα ανέλαβε δράση και για τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι σύγχρονες κοινωνίες. Εξάλλου, πρόσθεσε, κατέχει μεγάλες ικανότητες στο να παρέχει αρωγή έκτακτης ανάγκης καθώς και προγράμματα αποκατάστασης.
Ο κ. Gazzo υπογράμμισε ότι χρειάζεται μια συνολική προσέγγιση όταν πρόκειται για διεθνείς σχέσεις μεταξύ κρατών. Το Τάγμα, πρόσθεσε, άρχισε να συμμερίζεται αυτούς τους προβληματισμούς με απαρχή ένα σεμινάριο το οποίο έγινε πριν από 18 μήνες, με θέμα «Ανθρωπιστική Διπλωματία και Διαχείριση Διεθνών Κρίσεων», ενώ πιο πρόσφατα στην καρδιά της ΕΕ, στις Βρυξέλλες, με σεμινάριο για «Την προστασία της πρόσβασης σε ιερές τοποθεσίες».
Καταλήγοντας ο κ. Gazzo είπε ότι με τη διαπίστευση του στην Κύπρο ανοίγει ένας δημιουργικός δρόμος συνεργασίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Τάγματος, με την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων τους στην τεχνογνωσία, αλλά και με βάση τις κοινές αξίες και αρχές τους.
Αποδεχόμενος τα διαπιστευτήρια, ο Πρόεδρος Χριστόφιας αναφέρθηκε στους ιστορικούς δεσμούς της Κύπρου με το Στρατιωτικό Τάγμα του Αγίου Ιωάννη που χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα όταν μετά από την απώλεια των Ιερών Τόπων ήλθε προσωρινά στην Κύπρο, το 1291, πριν μεταφερθεί στη Ρόδο. Πέραν των ιστορικών αυτών δεσμών, ανέφερε ο Πρόεδρος Χριστόφιας, οι διπλωματικές μας σχέσεις που εγκαθιδρύθηκαν πρόσφατα μπορούν να ενδυναμωθούν περαιτέρω, βασισμένες στις κοινές αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε βαθιά εκτίμηση για το ανθρωπιστικό έργο του Τάγματος που περιλαμβάνει την ίδρυση νοσοκομείων, κέντρων και προγραμμάτων υγείας, καθώς και για τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στις διεθνείς σχέσεις, περιλαμβανομένου εκείνου της επίλυσης συγκρούσεων. Εξέφρασε επίσης τη βεβαιότητα ότι η Κύπρος και το Τάγμα μπορούν να συνεργαστούν σε σημαντικά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, και ειδικότερα στην περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Μπορούμε να δράσουμε από κοινού, είπε, για την προώθηση των θρησκευτικών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και θρησκευτικών μνημείων.
Αναφερόμενος στο κυπριακό πρόβλημα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε τα ακόλουθα: «Η λύση του κυπριακού προβλήματος, ο τερματισμός της κατοχής και ο παράνομος εποικισμός και η επανένωση της πατρίδας μας είναι ο πρωταρχικός μας στόχος. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που από την εκλογή μου στην Προεδρία το 2008 ανέλαβα αμέσως πρωτοβουλίες για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο και να βρεθεί λύση το συντομότερο δυνατό.
Οι απευθείας συνομιλίες μεταξύ των ηγετών της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2008 υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών με στόχο την επίτευξη μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη συμφωνημένη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Για ένα κυπριακό κράτος, με μία αδιαίρετη κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία υπηκοότητα σε μια διαδικασία κυπριακής ιδιοκτησίας και κυπριακής καθοδήγησης.
Μέχρι τη στιγμή που ο κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ ήταν ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας και ο συνομιλητής μας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επιτεύχθηκαν σημαντικές συγκλίσεις, παρά τις πολυάριθμες δυσκολίες και τον αργό ρυθμό. Αναμενόταν περισσότερη πρόοδος αλλά αυτό δεν πρέπει να μειώνει τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν εκείνη την περίοδο.
Από τον Μάιο του 2010, όμως, όταν ο δρ Ντερβίς Έρογλου έγινε ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, η πρόοδος έχει σταματήσει. Υπήρξε μία σοβαρή οπισθοδρόμηση στις διαπραγματεύσεις με τις συνομιλίες σε επίπεδο ηγετών να έχουν σταματήσει.
Για δυο χρόνια τώρα η τουρκοκυπριακή πλευρά, υπό τη νέα της ηγεσία, απέτυχε να τιμήσει τη συμφωνημένη βάση των συνομιλιών όπως και τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν με τον κ. Ταλάτ, παρά τη δέσμευση του κ. Έρογλου ότι θα δεσμευόταν από αυτές και ότι θα συνέχιζε τις συνομιλίες από το σημείο που τις αφήσαμε με τον κ. Ταλάτ.
Σταδιακά, έγινε επίσης ξεκάθαρο ότι η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία έχουν απομακρυνθεί από μια λύση στη συμφωνημένη βάση και ήδη άρχισαν να προωθούν το λεγόμενο «Σχέδιο Β», το οποίο περιλαμβάνει εκστρατεία για την αναγνώριση και αναβάθμιση ενός «Τουρκοκυπριακού κράτους».
Την ίδια ώρα, η Τουρκία συνεχίζει την προκλητική και απειλητική της στάση, περιλαμβανομένης και της αμφισβήτησης του κυριαρχικού δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να διερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης. Τέτοιες πράξεις συνιστούν απειλή προς την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Επαναλαμβάνω την ισχυρή πεποίθηση μας ότι η πιθανή εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων μπορεί να συμβάλει στην ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία της Κύπρου και ολόκληρης της περιοχής, κάτι που θα ήταν ωφέλιμο και για τις δύο κοινότητες της Κύπρου.
Εξάλλου αναφερόμενος στην επικείμενη Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Πρόεδρος Χριστόφιας είπε: «Οι εκφοβισμοί της Τουρκίας εν όψει της επικείμενης ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κύπρο, είναι επίσης προκλητικοί και δημιουργούν προβλήματα. Η Κύπρος θα ασκήσει την Προεδρία ως ένας έντιμος διαμεσολαβητής και θα συνεχίσει να αξιολογεί αντικειμενικά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, εξετάζοντας ενδεχόμενο άνοιγμα διαθέσιμων κεφαλαίων και θα συνεργαστεί εποικοδομητικά σύμφωνα με τα σχετικά Συμπεράσματα του Συμβουλίου της ΕΕ για ενίσχυση της διαδικασίας ένταξης. Εν όψει των ανωτέρω, η Τουρκία ως υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ οφείλει να αντιληφθεί ότι για να γίνει μέλος της Ένωσης πρέπει να αποδεχθεί τους κανόνες και τη θεσμική της λειτουργία.
Σημαίνει επίσης εκπλήρωση όλων των υποχρεώσεων της έναντι της Κύπρου και της ΕΕ. Είναι, συνεπώς, λυπηρό το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να αρνείται την εφαρμογή του Συμπληρωματικού Πρωτοκόλλου, την αναγνώριση και εξομάλυνση των σχέσεων της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να συμβάλει με συγκεκριμένους τρόπους στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Η Κύπρος υποστηρίζει την προσπάθεια της Άγκυρας για ένταξη στην ΕΕ. Όμως η θετική αυτή προσέγγιση δεν είναι άνευ όρων και η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της και να ενεργήσει ανάλογα.
Επαναλαμβάνω για ακόμη μία φορά τη δέσμευση μου για επίλυση του κυπριακού προβλήματος που θα διασφαλίζει ένα ειρηνικό και ευτυχισμένο μέλλον για όλους τους Κυπρίους, καθώς και την ετοιμότητά μου να συνεχίσω τις προσπάθειες και κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Η Κύπρος θα αναλάβει για πρώτη φορά από την ένταξή της στην ΕΕ την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, την 1η Ιουλίου 2012. Η Προεδρία είναι τόσο μία ευκαιρία όσο και μία πρόκληση και η Κύπρος καλείται να λειτουργήσει ως ένας έντιμος διαμεσολαβητής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται να βγει πιο δυνατή από την παρούσα οικονομική κρίση. Η Ένωση πρέπει να είναι πιο κοντά στους πολίτες της και να τους μεταφέρει ένα μήνυμα ελπίδας και αλληλεγγύης. Με τον ενθουσιασμό κάποιου που αναλαμβάνει για πρώτη φορά, η Προεδρία θα εργαστεί «Για μια Καλύτερη Ευρώπη» επιδιώκοντας την προώθηση της κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης, στη βάση των θεμελιωδών αρχών της ΕΕ για αλληλεγγύη, μέσα από πιο αποτελεσματικές πολιτικές.
Η Κυπριακή Προεδρία προσβλέπει σε μία πιο αποδοτική και αειφόρο Ευρώπη. Από την άποψη αυτή, το Πολυετές Οικονομικό Πλαίσιο 2014-2020 θα είναι η ύψιστη προτεραιότητά μας, καθώς επιδιώκουμε να φθάσουμε σε πολιτική συμφωνία μέχρι το τέλος του 2012. Υπό το φώς της σημερινής οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης επιβάλλεται να εργαστούμε για μία Ευρώπη πιο αποδοτική που να στηρίζεται στην ανάπτυξη, επισημαίνοντας την ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση σε συνδυασμό με μέτρα σταθερής οικονομικής ανάπτυξης. Η Κυπριακή Προεδρία στοχεύει επίσης σε μία Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της με έμφαση στις νεότερες γενιές. Θα εργαστούμε για να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στους γείτονές της, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος της στη διεθνή σκηνή.
Τέλος, ο Πρόεδρος Χριστόφιας αφού διαβεβαίωσε τον κ. Gazzo για την στήριξη του ιδίου και της Κυβέρνησης στην διεκπεραίωση των καθηκόντων του, τον παρακάλεσε να διαβιβάσει θερμούς χαιρετισμούς και μήνυμα φιλίας και αλληλεγγύης στους ηγέτες, την Κυβέρνηση και τα μέλη του Τάγματος Ιπποτών της Μάλτας.
Στην τελετή των διαπιστευτηρίων παρέστησαν ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Γιώργος Δημοσθένους, ο Διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας Πρέσβης κ. Μάριος Ιερωνυμίδης και ο Διευθυντής Εθιμοτυπίας του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Νέαρχος Παλάς.
