Χαιρετισμός του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Γιώργου Δημοσθένους στην τελετή βράβευσης Διαγωνισμών ΜΕΡΑ και ΤΕΚΕ, στη Λευκωσία, χθες 13/06/2012

Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζω όλους εσάς που παρευρίσκεστε στην Τελετή Βράβευσης των Διαγωνισμών: Μαθητές στην Έρευνα - ΜΕΡA και Τεχνολογία και Καινοτομία στην Εκπαίδευση - ΤΕΚΕ.


Οι συγκεκριμένοι διαγωνισμοί αποτελούν μέρος του Προγράμματος «Καλλιέργεια Ερευνητικής και Καινοτομικής Κουλτούρας» του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας (ΙΠΕ) και προκηρύσσονται σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ) . Όπως ενδεχομένως γνωρίζετε, οι δύο διαγωνισμοί στοχεύουν στη διέγερση της δημιουργικότητας και εφευρετικότητας των μαθητών που φοιτούν σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, ο διαγωνισμός ΜΕΡΑ προνοεί τη διεκπεραίωση ερευνητικής εργασίας, ενώ ο διαγωνισμός ΤΕΚΕ την υλοποίηση ερευνητικής και καινοτομικής κατασκευής από μαθητές.
Σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται γρήγορα, αυτό που δίνει το προβάδισμα είναι η εκπαίδευση και η έρευνα, η καινοτομία και η δημιουργικότητα. Η δημιουργία αξίας με ανάπτυξη βασισμένη στη γνώση αποτελεί ένα από τους τρεις βασικούς άξονες της ΕΕ 2020. Για να αναπτυχθεί το δυναμικό δημιουργικότητας, γνώσης και έρευνας της Ευρώπης και να πετύχουμε την καθιέρωση ενός πραγματικού Ευρωπαϊκού Χώρου Γνώσης που να στηρίζεται σε παγκοσμίου κύρους γνωσιακή υποδομή, απαιτείται εμπλοκή όλων, όχι μόνο των φοιτητών, των εκπαιδευτικών, των ερευνητών, των ερευνητικών φορέων, αλλά και των μαθητών μας.
Εξάλλου, η ανάμειξη των μαθητών στην έρευνα και στην καινοτομία συνταυτίζεται με την απόκτηση «φωνής» από τους ίδιους, στο πλαίσιο της δημοκρατικής συμμετοχής τους στη σχολική και κοινωνική ζωή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο πλαίσιο αυτής της θεώρησης, οι μαθητές ενεργούν ως σύμβουλοι σε θέματα μάθησης και διδασκαλίας (1ο στάδιο), εμπλέκονται στη συμπλήρωση εργαλείων για την αξιολόγηση και βελτίωση του σχολείου (2ο στάδιο) ενώ στο 3ο στάδιο δεν αποτελούν πια μόνο πηγές συλλογής δεδομένων αλλά αναμειγνύονται ενεργά στη διεξαγωγή έρευνας και στη βάση των αποτελεσμάτων, προτείνουν εισηγήσεις για αλλαγές στο σχολείο τους (Noyes, 2005). Στην Αυστραλία προωθείται, επίσης, η ανάμειξη των μαθητών ως ενεργών πολιτών στη ‘διακυβέρνηση’ του σχολείου (Thomson & Gunter, 2006), ενώ σε άλλες χώρες όπως η Κροατία ενθαρρύνεται η εμπλοκή των μαθητών σε έρευνα δράσης. Μάλιστα, η επιλογή του θέματος από τους ίδιους, στη βάση των ενδιαφερόντων, των αξιών και των αναγκών τους θεωρείται ουσιαστική για την ελευθερία τους και την ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους (Bognar & Zovko, 2008).
Η ανάπτυξη ερευνητικής κουλτούρας αποτελεί σημαντικό στόχο και για το ΥΠΠ. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στην Κύπρο στηρίζει την πεποίθηση ότι οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί και οι σχολικές μονάδες μπορούν να σχεδιάσουν και εφεύρουν λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα μέσα από τη συστηματική συλλογή και ανάλυση δεδομένων. Προς αυτή την κατεύθυνση, η καθιέρωση στενότερων δεσμών μεταξύ των σχολικών μονάδων και των πανεπιστημιακών/ακαδημαϊκών/ερευνητικών οργανισμών μπορεί και πρέπει να γεφυρώσει το χάσμα που έχει καλλιεργηθεί ανάμεσα στην εκπαιδευτική έρευνα και την εφαρμοσμένη διδακτική πρακτική τα τελευταία 80 χρόνια. Η έρευνα στο δημόσιο σχολείο μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην ενίσχυση της βάσης γνώσεων της εκπαίδευσης και να καταστεί εργαλείο μετασχηματισμού της διδακτικής πρακτικής.
Κλείνοντας, συγχαίρω θερμά όχι μόνο τους βραβευθέντες αλλά και όλους τους συμμετέχοντες , τόσο τα παιδιά όσο και τους εκπαιδευτικούς που συντόνισαν τις δράσεις καθώς και τους έμπειρους ερευνητές που στήριξαν τις ερευνητικές προσπάθειες. Συγχαίρω επίσης θερμά το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας καθώς και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για την άριστη συνεργασία τους στις δύο δράσεις ΜΕΡΑ και ΤΕΚΕ και τη συνεισφορά τους στην ανάπτυξη ερευνητικής κουλτούρας στις σχολικές μας μονάδες.