01/03/2012Τους στενούς δεσμούς της Κύπρου με την Ευρώπη καταδεικνύουν τα έργα αρχαίων αντικειμένων που δώρισε η Κύπρος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας, ο οποίος παρουσίασε και παρέδωσε τα έργα εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, σήμερα στο Λουξεμβούργο.
Στην ομιλία του σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σε χώρο του Δικαστηρίου της ΕΕ, ο Πρόεδρος Χριστόφιας είπε τα ακόλουθα: «Είναι πραγματικά μεγάλη χαρά για μένα που βρίσκομαι εδώ και χαιρετίζω αυτή την τελετή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε ένα θεσμό που έχει καταφανή επίδραση στις διαδικασίες πολιτικής εντός της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι οι θεμελιώδεις αρχές της Ένωσης τηρούνται.
Είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι η ιστορία και η πολιτιστική κληρονομιά μιας χώρας είναι ανάμεσα στους πλέον σημαντικούς παράγοντες που διαμορφώνουν τόσο τις σχέσεις της με τον έξω κόσμο όσο και την εσωτερική της ανάπτυξη.
Η δέκα χιλιάδων ετών πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου αντανακλά μια ποικιλομορφία επιρροών, όπως και η ΕΕ σήμερα. Η γεωγραφική της θέση, μεταξύ Ανατολής και Δύσης, έχει καθορίσει την ιστορική της πορεία και τον πολιτισμό της. Η τοποθεσία του νησιού στο σταυροδρόμι ζωτικής σημασίας θαλάσσιων διαδρομών, το κατέστησε ένα κράμα πολιτισμών, ένα εξαιρετικής σημασίας εμπορικό κέντρο και μια χώρα που την επιθυμούσαν και πολέμησαν γι’ αυτήν πολλοί κατακτητές. Μέχρι σήμερα η Κύπρος υποφέρει από κατοχή λόγω αυτής της στρατηγικής της θέσης. Ταυτόχρονα, έχει ωφεληθεί από την αλληλεπίδραση της με διάφορους πολιτισμούς και αυτό σίγουρα αντανακλά στην πολιτιστική της κληρονομιά.
Σε αυτό το πνεύμα θα ήθελα να σας προσφέρω εκ μέρους της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας τα αντίγραφα τεσσάρων από τους πλέον αξιόλογους εθνικούς θησαυρούς της Κύπρου. Αυτοί αποτελούν και μερικούς από τους πιο αξιόλογους εθνικούς θησαυρούς της Ευρώπης.
Το πρώτο είναι χάλκινο τάλαντο σε σχήμα βοδιού και ανάγεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού από την πόλη της Έγκωμης, η οποία βρίσκεται από το 1974 υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή. Από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού μέχρι τη σύγχρονη εποχή, ο κυπριακός χαλκός εξάγεται ευρέως και σε μακρινές αποστάσεις. Κυπριακά χάλκινα τάλαντα σε σχήμα βοδιού έχουν ανευρεθεί στην Ούρφα της Ανατολίας, δυτικά στη Μασσαλία, βόρεια στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία και νότια στο Δέλτα του Νείλου. Είναι ξεκάθαρο ότι από την αρχαιότητα οι Κύπριοι ανέπτυξαν στενούς δεσμούς με τον έξω κόσμο, κυρίως μέσω ισχυρών εμπορικών δικτύων. Μέχρι σήμερα διατηρούμε τους στενούς μας δεσμούς όχι μόνο με την Ευρώπη αλλά και με τη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής.
Το δεύτερο αντίγραφο είναι χάλκινο αγαλματίδιο, γνωστό ως «Θεός Ιστάμενος σε Τάλαντο» της Ύστερης Εποχής του Χαλκού. Το αγαλματίδιο αυτό βρέθηκε τον 12ο αιώνα π.Χ. σε ιερό της Έγκωμης. Αναμφίβολα αποτελεί είδωλο θεότητας που προστάτευε τα μετάλλια χαλκού της Κύπρου, εξ ου και η βάση ταλάντου. Το αντικείμενο αυτό καταδεικνύει τη μεγάλη σημασία της εκμετάλλευσης χαλκού για το νησί της Κύπρου από την αρχαιότητα.
Το τρίτο αντίγραφο, που και πάλι ανάγεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, είναι ένα εξαιρετικό αγαλματίδιο του λεγόμενου «Κερασφόρου Θεού» σε συμπαγή χαλκό. Το άγαλμα απεικονίζει ένα νεαρό θεό (τον Βάαλ ή τον Απόλλωνα) και είναι το μεγαλύτερο χάλκινο άγαλμα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Κύπρο που έχει ανευρεθεί μέχρι στιγμής. Ανακαλύφθηκε τον 13ο αιώνα π.Χ. σε ιερό της Έγκωμης και ίσως να αποτελούσε είδωλο θεότητας που σχετίζεται με την προστασία των κοπαδιών και της γονιμότητας. Έχει ταυτιστεί με θεούς τόσο από την Ανατολή όσο και από τη Δύση κάτι που αντανακλά τον σημαντικό ρόλο της Κύπρου ως κράμα πολιτισμών.
Τέλος, το τέταρτο αντίγραφο, έξω από τα γραφεία του Δικαστή Αρέστη, είναι μαρμάρινη κεφαλή της Αφροδίτης που ανάγεται στον 4ο αιώνα π.Χ. Βρέθηκε στο Ρωμαϊκό Γυμνάσιο της Σαλαμίνας, ένας χώρος που επίσης κατέχεται από τον τουρκικό στρατό. Η ύπαρξη μαρμάρινων αντικειμένων στην Κύπρο αντανακλά στην επαφή του νησιού με τον έξω κόσμο, αφού δεν υπήρχαν πηγές μαρμάρου στο νησί.
Τα κυπριακά δώρα έχουν, επίσης, ταξιδέψει μακριά, ακόμη και στον αρχαίο κόσμο. Το βιβλίο 11 της Ιλιάδας του Ομήρου αναφέρει ότι ο θώρακας που φορούσε ο Αγαμέμνονας ήταν δώρο από τον Βασιλιά Κινύρα όταν τα νέα έφθασαν στην Κύπρο για την επικείμενη ναυτική αποστολή ενάντια της Τροίας.
Πιστεύω ότι τα αρχαία αντικείμενα που σας παρουσιάζω σήμερα καταδεικνύουν τον ρόλο της Κύπρου ως νησιού που βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και μεγάλων πολιτισμών. Ένας ρόλος που αφορά, μεταξύ άλλων, στην προώθηση πολιτιστικών ανταλλαγών και συνεργασίας μεταξύ των λαών της Ευρώπης και τους γείτονές της.
Το Δικαστήριο της ΕΕ αποτελεί έναν θεσμό, θεματοφύλακα των Νόμων και των αρχών πάνω στις οποίες εδράζεται η ΕΕ, όπως το κράτος δικαίου, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ασφάλεια και η δικαιοσύνη. Η Κύπρος εύχεται ο ρόλος του Δικαστηρίου να ενδυναμωθεί περαιτέρω και προσβλέπει το Δικαστήριο να έχει ακόμη περισσότερη συνεργασία με τους θεσμούς της ΕΕ.
Επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Σκουρή και όλα τα διακεκριμένα μέλη του Δικαστηρίου που είναι παρόντες σήμερα, όπως, επίσης, και όλους όσοι βοήθησαν στη διοργάνωση αυτής της επίσκεψης για τη θερμή φιλοξενία. Προσβλέπουμε σε μια πιο στενή επαφή και συνεργασία, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της επικείμενης Κυπριακής Προεδρίας σε λίγους μήνες».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου κ. Βασίλειος Σκουρής είπε, μεταξύ άλλων, ότι «τα δώρα που παρουσιάστηκαν από την Κυπριακή Δημοκρατία είναι ιδιαίτερης σημασίας όχι μόνο πολιτιστικά, αλλά και ιστορικά». Πρόσθεσε ότι η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου αποτελεί μαρτυρία για τους στενούς δεσμούς της με τους ευρωπαϊκούς λαούς εδώ και δύο χιλιετίες.
Είπε επίσης ότι το Δικαστήριο θα διασφαλίσει ώστε γενεές θα απολαμβάνουν τα εκθέματα που δώρισε η Κύπρος, ενώ σημείωσε τη σημασία της επικείμενης Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ «σε μια περίοδο προκλήσεων σε πολιτικό, οικονομικό και νομικό πλαίσιο».
