Χαιρετισμός του Κυβερνητικού Εκπροσώπου κ. Στέφανου Στεφάνου στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο κ. Βασίλη Παπαϊωάννου στη Λευκωσία, χθες
01/02/2012
Κάθε πολιτιστικό γεγονός είναι άξιο αναφοράς. Κι αυτό γιατί ο πολιτισμός, με το αξιακό φορτίο που φέρει και μεταλαμπαδεύει, στον ένα ή στον άλλο βαθμό προσθέτει στο κοινωνικό γίγνεσθαι μιας χώρας.
Ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο, καλός φίλος Βασίλης Παπαϊωάννου, με την έκθεση φωτογραφίας που πραγματοποιεί έχει ήδη καταγράψει ένα αδιαμφισβήτητο και αξιοσημείωτο γεγονός: Κατάφερε να παντρέψει δύο αντιφατικές και αντιπαραθετικές μεταξύ τους τέχνες. Της διπλωματίας και της φωτογραφίας. Και θα εξηγήσω γιατί είναι αντιφατικές και αντιπαραθετικές μεταξύ τους.
Η φωτογραφία μιλά με γλώσσα ευθεία. Αποκαλύπτει ενώπιον του παρατηρητή τα πάντα. Μιλά απευθείας στο μάτι. Αυτή την πραγματικότητα οι Κινέζοι διατύπωσαν πολύ εύγλωττα στη φράση: «Μια φωτογραφία, χίλιες λέξεις». Τα μηνύματα που αποστέλλει η διπλωματία συνήθως χρειάζονται ερμηνεία και επεξήγηση και τα βρίσκουμε ανάμεσα στις γραμμές. Η γλώσσα της διπλωματίας είναι πλάγια κι αν ήταν να την κατατάξουμε σε κάποια εικαστική τέχνη, χαριτολογώντας θα έλεγα ότι μάλλον θα την κατατάσσαμε στην αφηρημένη.
Ο Βασίλης Παπαϊωάννου, ένας διπλωμάτης καριέρας, έθεσε τη διπλωματία στο πλάι, πήρε τη φωτογραφική μηχανή και άρχισε να πυροβολεί, αφήνοντας πίσω του όχι αίματα και θύματα, αλλά εικόνες και μνήμες.
Εικόνες και μνήμες από την πολύχρονη, μακρά και πετυχημένη διαδρομή του στο διπλωματικό χώρο. Αυτή η διαδρομή περιλαμβάνει περιπλανήσεις στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αίγυπτο, την Ιταλία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, την Ινδία, τη Σρι Λάνκα, το Νεπάλ, την Ιρλανδία και τη Νορβηγία.
Κόσμοι μακρινοί και κοντινοί σε απόσταση. Κόσμοι με εντελώς διαφορετική νοοτροπία και πολιτισμό. Αυτή η ποικιλομορφία του κόσμου αποτυπώνεται στις φωτογραφίες του Βασίλη Παπαϊωάννου και αποκαλύπτεται μπροστά μας στην έκθεση που τώρα εγκαινιάζουμε. Μέσα από τις φωτογραφίες του αναδεικνύεται η ενότητα του κόσμου μέσα από τη διαφορετικότητα των πολιτισμών.
Αυτή η ενότητα βεβαίως δεν είναι a priori δεδομένη. Η ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα οικοδομείται και επιτυγχάνεται όταν κυριαρχεί ο σεβασμός στη διαφορετική κουλτούρα και η αποδοχή της διαφορετικότητας, όταν κατισχύει η αλληλεγγύη σε βάρος της ξενοφοβίας και η φιλία σε βάρος της εχθρότητας.
Ενδοσκοπώντας τον σύγχρονο κόσμο, διαπιστώνεται ότι ακόμη η ανθρωπότητα έχει μακρύ δρόμο να διανύσει για να μπορεί να υποστηρίξει ότι κυριαρχεί η ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα. Φαινόμενα όπως είναι ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, η παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, οι εισβολές και παράνομες επεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών, η παραβίαση του διεθνούς δικαίου, η επιβολή της θέλησης του ισχυρού σε βάρος των μικρών και ανίσχυρων κρατών και λαών είναι, δυστυχώς, καθημερινότητα. Τα στερεότυπα περί πολιτισμένων και περί απολίτιστων - βάρβαρων λαών, καλών και κακών λαών, ακόμη παράγονται και αναπαράγονται μέσα από τα υποπροϊόντα ενός ψευδεπίγραφου πολιτισμού.
Είναι φανερό ότι χρειάζεται πολύ περισσότερη προσπάθεια και αγώνας για να μπορέσει η ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει αυτά τα φαινόμενα που ευτελίζουν και υποβιβάζουν τον ανθρώπινο πολιτισμό. Η ανθρωπότητα καλείται και πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της για να αντιμετωπιστούν και να παταχθούν αυτά τα σαθρά και απάνθρωπα φαινόμενα, αποτέλεσμα άδικων και εκμεταλλευτικών πολιτικών. Δύσκολη η αποστολή και το καθήκον, αλλά πρέπει να αναληφθεί και να υλοποιηθεί.
Πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η γνωριμία, η εκτίμηση και η αναγνώριση της ισότητας των πολιτισμών. Η έκθεση φωτογραφίας του Βασίλη Παπαϊωάννου συνδράμει στην πραγματοποίηση αυτού του απαραίτητου πρώτου βήματος για γνωριμία με διαφορετικούς πολιτισμούς. Για εκτίμηση διαφορετικών πολιτισμών. Έτσι καλλιεργείται το έδαφος και δημιουργούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να προωθηθεί στην πράξη η ενότητα στη διαφορετικότητα.
Τελικά, αγαπητέ μου Βασίλη, με τη φωτογραφική σου τέχνη κατάφερες να δικαιώσεις όχι μόνο το έργο του φωτογράφου, αλλά και του διπλωμάτη, που πρέπει να είναι η προώθηση της αλληλοκατανόησης και της αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς. Για να υπάρχει ειρήνη, δημοκρατία και δικαιοσύνη στον κόσμο. Για να υπάρχει ευημερία και πρόοδος στην οποία να έχουν πρόσβαση όλοι.
Στη σημερινή εποχή αυτό φαντάζει απομακρυσμένο και ίσως ουτοπικό. Δεν πρέπει, όμως, να μας διαφεύγει το γεγονός ότι είναι οι ουτοπίες που γέννησαν οράματα, αγώνες και επαναστάσεις, που βοήθησαν να πάει ο κόσμος μπροστά.
Φίλε Βασίλη, σου εκφράζω τα συγχαρητήριά μου για τη συνολική σου προσφορά και δράση και, ασφαλώς, για τη φωτογραφική σου τέχνη. Σου εύχομαι κατά τη διάρκεια της θητείας σου στην Κύπρο, την οποία γνωρίζω ότι έχεις στο καλύτερο μέρος της καρδιάς σου, να ευτυχήσεις να απαθανατίσεις φωτογραφικά τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της χώρας και του λαού μας. Και τότε εδώ θα είμαστε ξανά να εγκαινιάσουμε μια νέα δική σου έκθεση φωτογραφίας, αυτή τη φορά για την ειρηνική συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στην κοινή τους πατρίδα, την Κύπρο.
Αγαπητέ μου Βασίλη, να ʽσαι πάντα καλά, να έχεις υγεία και δύναμη για να συνεχίσεις την πολυσχιδή σου προσφορά.
