Ομιλία του Κυβερνητικού Εκπροσώπου κ. Στέφανου Στεφάνου στην κηδεία των οστών του αγνοούμενου της εισβολής Θέμη Βλάμη, στη Λεμεσό
14/01/2012
Ο Θέμης Βλάμης, στις 20 Ιουλίου 1974, έκανε αυτό που χιλιάδες άλλοι νέοι της γενεάς του έπραξαν. Έτρεξε να υπερασπιστεί την πατρίδα από την εισβολή της Τουρκίας. Μαζί με χιλιάδες άλλους νέους, με λιγοστά μέσα, τα παλικάρια μας προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τον πάνοπλο εχθρό. Ήταν, όμως, ένας άνισος αγώνας. Η προδοσία του πραξικοπήματος που διενήργησαν η Χούντα των Αθηνών και η ΕΟΚΑ Β’ ξήλωσαν κάθε σχεδιασμό για ανακοπή πιθανής τουρκικής εισβολής. Η ανοργανωσιά κυριαρχούσε παντού. Ο οπλισμός που υπήρχε ήταν παμπάλαιος, αλλά κι αυτός εξαφανίστηκε από τις αποθήκες, αφού κλάπηκε από τους πραξικοπηματίες για να χρησιμοποιηθεί στην επιβολή του πραξικοπήματος.
Έστω, όμως, και μέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι νέοι, όπως τον Θέμη Βλάμη, επιτέλεσαν το καθήκον τους. Επάνδρωσαν τις θέσεις μάχης, όρθωσαν το ανάστημα στον εισβολέα, έδωσαν σκληρές μάχες, έκαναν καθετί ανθρωπίνως δυνατόν για να ανακόψουν τα τουρκικά στρατεύματα. Χιλιάδες οι νεκροί και τραυματίες, πάρα πολλοί και οι αγνοούμενοι. Ανάμεσα στους αγνοούμενους ήταν και ο Θέμης Βλάμης, τα ίχνη του οποίου χάθηκαν στον δεύτερο γύρο της τουρκικής εισβολής.
Ήταν γνωστό ότι το Τάγμα του Θέμη Βλάμη, το 305 Τάγμα Πεζικού, στις 14 Αυγούστου 1974 είχε μετακινηθεί στην περιοχή Μιας Μηλιάς για να επανδρωθούν θέσεις προς τον Κουτσοβέντη. Όταν έσπασε η αμυντική γραμμή της Μιας Μηλιάς, έπειτα από τη σφοδρή επίθεση που δέχθηκε η Εθνική Φρουρά από τους εισβολείς, πάρα πολλοί ήταν οι στρατιώτες μας που εγκλωβίστηκαν στην υπό κατοχή περιοχή. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Θέμης. Μαζί με άλλους συνάδελφούς του, αναζητώντας διέξοδο για να περάσουν στις ελεύθερες περιοχές, κατέληξαν στο χωριό του Θέμη, τη Βώνη. Εκεί, με τη βοήθεια εγκλωβισμένων κατοίκων, ντύθηκαν με πολιτικά ρούχα για να κρύψουν την ιδιότητά τους.
Στις 15 Αυγούστου, οι 35 εθνοφρουροί, μαζί με δέκα πολίτες, συνελήφθησαν από ένοπλους Τουρκοκύπριους και οδηγήθηκαν προς το χωριό Επηχώ. Έκτοτε τα ίχνη τους αγνοούνταν και πάρα τις αγωνιώδεις και συνεχείς προσπάθειες των οικογενειών τους, πολύ λίγα στοιχεία μαθεύτηκαν για την τύχη τους. Μέχρι που τα λείψανα πολλών από αυτών εντοπίστηκαν το 2005 σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του τουρκοκυπριακού χωριού Μπέκογιου. Τότε έγινε πια φανερό ότι τα παλικάρια, αλλά και οι κάτοικοι της Βώνης που είχαν συλληφθεί μαζί τους, εκτελέστηκαν εν ψυχρώ. Αυτό το γεγονός, μαζί με πολλά άλλα, αποκαλύπτει το μέγεθος της βαρβαρότητας της τουρκικής εισβολής που ήταν πραγματικά πολύ μεγάλο.
Με την έναρξη του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, τα λείψανα παραδόθηκαν από τους Τουρκοκύπριους στην Επιτροπή. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν ανθρωπολογικές εξετάσεις και εξετάσεις γενετικού υλικού και διαπιστώθηκε ότι η ταυτότητα των λειψάνων ανήκουν στον Θέμη Βλάμη.
Σήμερα, ο Θέμης Βλάμης θα αναπαυθεί σε ελεύθερη γη, μακριά όμως από την κοινότητα που γεννήθηκε και μεγάλωσε, τη Βώνη, η οποία βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή. Με τον εντοπισμό των λειψάνων του ήρωα τίθεται ένα τέλος στο μαρτύριο της αναζήτησης και στην αγωνία της προσμονής που για δεκαετίες πέρασαν οι γονείς, τα αδέλφια, οι συγγενείς και οι φίλοι. Τώρα, όλοι μας θα μπορούμε να καταθέσουμε τα λουλούδια της αγάπης και της εκτίμησής μας στον τάφο του ήρωα, για τον αγώνα του, για τη θυσία του. Αυτοί οι αγώνες και οι θυσίες των παλικαριών μας αποτελούν παρακαταθήκη για να λυτρώσουμε την πατρίδα μας από την κατοχή, για να την επανενώσουμε, για να αποκτήσουν οι πρόσφυγες το δικαίωμα να επιστρέψουν στα σπίτια τους, για να δημιουργήσουμε όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις και συνθήκες να ζήσουμε σε μια ελεύθερη πατρίδα, με μόνιμη ειρήνη και ασφάλεια. Αυτός είναι ο στόχος κι αυτό επιδιώκουμε να πετύχουμε με την επίλυση του Κυπριακού.
Για 37 χρόνια το κυπριακό πρόβλημα παραμένει άλυτο λόγω της άρνησης της Τουρκίας να εφαρμόσει τα περί Κύπρου Ψηφίσματα του ΟΗΕ. Η Τουρκία όχι μόνο δεν τερματίζει την παράνομη κατοχή, αλλά αντίθετα εκμεταλλεύεται την παρέλευση του χρόνου για να παγιώνει τα τετελεσμένα που προκάλεσε η εισβολή. Ο μαζικός εποικισμός, το ξεπούλημα ελληνοκυπριακών περιουσιών, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς στα κατεχόμενα χρησιμοποιούνται από την κατοχική δύναμη για να διαγράψει κάθε ιστορικό και πολιτισμικό στοιχείο που μαρτυρά την παρουσία των Ελληνοκυπρίων, οι οποίοι με τη δύναμη των όπλων εκδιώχθηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες. Η κατοχική δύναμη προσπαθεί με κάθε μέσο να διαγράψει τη μακραίωνη ειρηνική συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στην Κύπρο.
Η επίτευξη λύσης σύντομα είναι επιβεβλημένη. Λύση που να τερματίζει την κατοχή και τον εποικισμό και να επανενώνει τον τόπο και τον λαό στο πλαίσιο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Λύση που να αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού – Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμένιων και Λατίνων.
Αυτός είναι ο στόχος μας και για την υλοποίησή του εργαζόμαστε με συνέπεια στις αρχές λύσης και με την επίδειξη του απαραίτητου ρεαλισμού. Η λύση θα είναι αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών και όχι αποτέλεσμα επιβολής από τα έξω, και η οποία συμφωνία θα τεθεί για έγκριση σε χωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Είναι γι’ αυτό που από την έναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων ξεκαθαρίστηκε από την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί διαδικασίες επιδιαιτησίας, ότι δεν γίνονται αποδεκτά εκβιαστικά χρονοδιαγράμματα ούτε και διαμεσολάβηση για γεφύρωση θέσεων. Αυτές τις σημαντικές διαδικαστικές θέσεις επαναλαμβάνουμε και τώρα εν όψει της συνάντησης στο Greentree.
Σε αυτή τη νέα συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα προσέλθει, όπως πάντα, με καλή θέληση και ετοιμότητα για εποικοδομητικό διάλογο, υπερασπιζόμενος αρχές, η εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσουν σε μια λύση δίκαιη υπό τις περιστάσεις, βιώσιμη και λειτουργική.
Ανεξαρτήτως των προσπαθειών για λύση, εμείς συνεχίζουμε τις έντονες προσπάθειες για την επίλυση του προβλήματος των αγνοουμένων, για τη διερεύνηση και τη διευκρίνιση της τύχης τους. Αδιαμφισβήτητα, το θέμα των αγνοουμένων αποτελεί την πιο θλιβερή πτυχή της κυπριακής τραγωδίας του 1974. Στηρίζουμε ηθικά και έμπρακτα το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου και καταβάλλουμε προσπάθειες ώστε η Τουρκία, με βάση και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην 4η Διακρατική Προσφυγή της Κύπρου, να υποχρεωθεί να δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες και στοιχεία που θα βοηθήσουν στην πλήρη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων.
Σε ένδειξη ελάχιστης τιμής, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, τιμούμε με ειδικό παράσημο τους ταυτοποιηθέντες πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή, τους αγνοούμενους και τους τραυματίες και ανάπηρους κατά το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής.
Το οφείλουμε αυτό στους συγγενείς των αγνοουμένων, γιατί έτσι θα απαλύνουμε τον πόνο από τον χαμό προσφιλών προσώπων. Γιατί έτσι θα δικαιώσουμε τις θυσίες των παλικαριών μας, τη θυσία του Θέμη Βλάμη.
Τιμή και δόξα στους ήρωες μας.
Αιωνία η μνήμη του Θέμη Βλάμη.
