Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην επετειακή εκδήλωση για την 22η επέτειο από την υιοθέτηση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού
20/11/2011
Είναι ιδιαίτερη χαρά για μένα που βρίσκομαι απόψε μαζί σας για να χαιρετίσω την όμορφη αυτή εκδήλωση που διοργανώνεται κάθε χρόνο με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για τα Δικαιώματα του Παιδιού και σκοπό έχει την ευαισθητοποίηση όλων μας για τα δικαιώματα των παιδιών ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος ή θρησκείας. Τέτοιες εκδηλώσεις που έχουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το παιδί και τα δικαιώματα του να είστε σίγουροι ότι θα έχουν πάντα τη στήριξη και τη συμπαράσταση μας.
Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να συγχαρώ θερμά την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού κα Λήδα Κουρσουμπά που ανέλαβε και φέτος την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της σημαντικής αυτής εκδήλωσης, στην οποία πρωταγωνιστές είναι ασφαλώς τα παιδιά. Η παρουσία τόσων παιδιών στη σημερινή εκδήλωση είναι μία έμπρακτη απόδειξη του σεβασμού προς τις διακηρύξεις για την ενεργό συμμετοχή των παιδιών στα θέματα που τα αφορούν.
Η 20ή Νοεμβρίου δεν αποτελεί μια ημέρα που απλώς τιμά τη σπουδαία απόφαση που υλοποιήθηκε το 1989 από τον ΟΗΕ, δηλαδή την υιοθέτηση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Ταυτόχρονα είναι μια ημέρα που υπενθυμίζει πως κάθε κράτος, κάθε κοινωνία οφείλει να μεριμνά για την διασφάλιση των δικαιωμάτων όλων των παιδιών της επικρατείας του, χωρίς καμία απολύτως διάκριση.
Το γεγονός ότι η φετινή εκδήλωση πραγματοποιείται κάτω από το σύνθημα «Διεκδικώ και απολαμβάνω τα δικαιώματα μου στην πολυχρωμία» δεν είναι τυχαίο. Η πολυπολιτισμική σύνθεση της σύγχρονης κοινωνίας είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αμφισβητεί κανένας. Πρόκειται για μια κοινωνία της οποίας τα χρώματα παραπέμπουν σε κάθε είδους διαφορετικότητα. Επομένως, το να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να εναρμονιστούν καλύτερα στις νέες κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες που διαμορφώνονται αποτελεί σημαντική δική μας ευθύνη. Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορεί να απολαμβάνει κάθε παιδί τα δικαιώματά του σε μια τέτοια κοινωνία είναι η καταπολέμηση των διακρίσεων και η απάλειψη κάθε είδους προκατάληψης και ρατσιστικής συμπεριφοράς. Καθώς τα παιδιά μαθαίνουν να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα μιας κοινωνίας, είναι βέβαιο ότι μεγαλώνοντας θα μπορέσουν να απολαύσουν τα οφέλη που τους προσφέρει η επαφή με στοιχεία από άλλους πολιτισμούς και, το πιο σημαντικό, να ζήσουν αρμονικά στο νέο αυτό περιβάλλον.
Προς αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια έχουμε ως Κύπρος πραγματοποιήσει βήματα προόδου. Σ’ αυτό συνέβαλαν καθοριστικά οι κυβερνητικές κατευθύνσεις σε ζητήματα πολιτικής όπως ο καθορισμός του στόχου για την καλλιέργεια της ειρηνικής συνύπαρξης στο νησί μας και η προώθηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που έχει ως έναν από τους βασικούς της στόχους την προώθηση της διαπολιτισμικότητας. Δεν μπορούμε όμως να είμαστε ικανοποιημένοι. Συνεχίζουν να υπάρχουν φαινόμενα ρατσισμού και ακραίου εθνικισμού που αποτελούν σοβαρό μειονέκτημα για την κοινωνία μας και δηλητηριάζουν τις ψυχές των παιδιών μας. Οφείλει ολόκληρη η κοινωνία, οι διάφοροι φορείς και διαμορφωτές συνειδήσεων όπως τα πολιτικά κόμματα, τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, οι εκπαιδευτικοί, η Εκκλησία και οι κρατικοί φορείς να συνειδητοποιήσουν ότι έχουμε, ιδιαίτερα σήμερα, απόλυτη ανάγκη τη συμμόρφωση προς σύγχρονες κατευθύνσεις αρχών όπως η ανοχή, ο πλουραλισμός, ο σεβασμός των δικαιωμάτων όλων και η διαπολιτισμικότητα.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικός, δεσμευτικός κώδικας για τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Με βάση τη Σύμβαση, τα παιδιά πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς καμιά διάκριση και να αναπτύσσονται σε ένα στοργικό περιβάλλον όπου κυριαρχεί η κατανόηση και ο σεβασμός.
Κάθε χώρα οφείλει να ακολουθεί τα πρότυπα που προνοεί η Σύμβαση, βάσει των οποίων το παιδί δεν αντιμετωπίζεται ως κτήμα των γονιών του αλλά ως αυτόνομη ύπαρξη με δικά του δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η Σύμβαση προσεγγίζει το παιδί ως ενεργό μέλος της οικογένειας και της κοινωνίας στην οποία ζει, με δικαίωμα για επιβίωση και προστασία από κάθε είδους κακοποίηση, παραμέληση και εκμετάλλευση, για ανάπτυξη των δυνατοτήτων του και ελεύθερη έκφραση της γνώμης του σε ζητήματα που αφορούν τη ζωή του.
Δυστυχώς, παρά τα διεθνή κείμενα προστασίας των παιδιών, η κατάσταση εκατομμυρίων παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο μας φέρνει ενώπιον μιας τραγικής και σκληρής πραγματικότητας. Κάθε χρόνο εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο σκοτώνονται, βασανίζονται, ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, πεθαίνουν από την πείνα ή ασθένειες, εξαναγκάζονται να εργάζονται κάτω από απάνθρωπες συνθήκες ή εκπορνεύονται. Στερούνται ακόμα της στοιχειώδους σχολικής εκπαίδευσης, υφίστανται τις τραγικές συνέπειες συρράξεων, ορφανεύουν ή τραυματίζονται, αντιμετωπίζουν διακρίσεις με βάση το φύλο ή την εθνικότητα.
Όλα τα πιο πάνω είναι πράγματι συγκλονιστικά και συνιστούν το λιγότερο ντροπή για την παγκόσμια κοινωνία που αδυνατεί να εξεύρει τρόπους αποτελεσματικής προστασίας της ευάλωτης ομάδας των παιδιών.
Στην Κύπρο, η οποία κύρωσε τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού στις 7 του Φεβράρη του 1991, τα παιδιά απολαμβάνουν ένα ψηλό επίπεδο προστασίας και ευημερίας. Το οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο ανάπτυξης της χώρας μας έχει επιλύσει τα βασικά ζητήματα για τη διαβίωση, την ψυχαγωγία και τη μόρφωση τους.
Ο θεσμός της οικογένειας στην Κύπρο έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Είναι μια πραγματικότητα πλέον ότι όλο και περισσότερα παιδιά αναμένεται να διανύσουν τουλάχιστον μέρος της παιδικής τους ηλικίας ζώντας μόνο με έναν από τους δυο γονείς ή με ένα πατριό/μητριά. Παρόλο που οι οικογένειες είναι ικανές να διαδραματίσουν σημαίνοντα ρόλο ως φορείς προαγωγής και προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού, συχνά οι ίδιες καταπατούν βασικά δικαιώματα του με ενέργειες όπως η κακοποίηση και η παραμέληση των παιδιών.
Μια άλλη βασική αλλαγή που επήλθε στον τόπο μας τα τελευταία χρόνια είναι η απασχόληση και των δύο γονιών έξω από το σπίτι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανατροφή των παιδιών να αναλαμβάνουν πολλές φορές άλλοι από τους γονείς, στερώντας έτσι στο παιδί τη γονική φροντίδα και προστασία.
Με την ευκαιρία της επετείου της διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Παιδιού θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η ευημερία και η πλήρης κατοχύρωση των δικαιωμάτων των παιδιών αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της σημερινής Κυβέρνησης.
Γι’ αυτό και η πρόληψη του κοινωνικού αποκλεισμού των παιδιών αποτελεί μια από τις τρεις προτεραιότητες πολιτικής στην Εθνική μας Στρατηγική για την Κοινωνική Ενσωμάτωση και επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς θεματικούς άξονες:
· Τη στήριξη και ενδυνάμωση της οικογένειας και την προστασία του παιδιού.
· Την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος.
· Την επιδοματική πολιτική για τις οικογένειες με παιδιά.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στην πολιτική προληπτικής στήριξης της οικογένειας. Παρέχεται επίσης οικονομική και τεχνική βοήθεια προς τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις εθελοντικές οργανώσεις για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών φροντίδας παιδιών σε τοπικό επίπεδο.
Στόχος μας είναι στα πλαίσια των οικονομικών μας δυνατοτήτων να στηρίξουμε την οικογένεια μέσα από τη βελτίωση και επέκταση παροχών ή δομών για την εναρμόνιση των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, με το κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να κατέχουν αναβαθμισμένο ρόλο.
Η πλήρης, όμως, αποκατάσταση των δικαιωμάτων του παιδιού στον τόπο μας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος που θα απαλλάξει τα παιδιά της Κύπρου απο το αίσθημα της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας και που θα διασφαλίσει βασικά δικαιώματα όπως είναι αυτό της ελεύθερης διακίνησης στην ίδια τους την πατρίδα, ως ισότιμοι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κάθε κράτος, κάθε δημόσια αρχή και όλοι οι πολίτες έχουμε μεγάλο χρέος και καθήκον να υπερασπιστούμε και να προάγουμε ουσιαστικά τα δικαιώματα του παιδιού σε όλη τους την έκταση και ένταση. Σε ευνομούμενες πολιτείες τα δικαιώματα του παιδιού πρέπει να είναι απολύτως κατοχυρωμένα όχι μόνο νομικά αλλά και στην καθημερινή πράξη. Είναι πολλές οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων του παιδιού και οφείλουμε να επαγρυπνούμε συνεχώς και να δραστηριοποιούμαστε για να τις αποτρέπουμε.
Η οικοδόμηση μιας κοινωνίας θεμελιωμένης στα ανθρώπινα δικαιώματα, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων του παιδιού, πρέπει να αποτελεί στόχο κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Η ευημερία των παιδιών μας, μας αφορά όλους. Λένε ότι τα παιδιά είναι το μέλλον της κοινωνίας μας. Εμείς οφείλουμε να προετοιμάσουμε γι’ αυτά το μέλλον, έτσι ώστε ως αυριανοί ώριμοι πολίτες και γονείς να μεγαλώσουν τα δικά τους παιδιά σε ένα περιβάλλον αισιοδοξίας και ασφάλειας. Συντονισμένα, όλοι μαζί μπορούμε να εμπλουτίσουμε το όραμα για ένα καλύτερο κόσμο για τα παιδιά μας.
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι κάθε επιτυχία στη σημερινή εκδήλωση και συγχαίρω και πάλι όλους τους συντελεστές της διοργάνωσής της.
