Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην εκδήλωση του ΑΚΕΛ για την επέτειο της ανεξαρτησίας της Κύπρου «Στάδιο Ελευθερία – Τάσσος Παπαδόπουλος»
29/09/2011
Να μη μεταδοθεί πριν τις 8 μ.μ.
Στις 16 Αυγούστου 1960, με την έπαρση της σημαίας του νεοσύστατου Κυπριακού Κράτους στη Βουλή των Αντιπροσώπων, σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιας νέας εποχής για την Κύπρο. Η εποχή της ανεξαρτησίας η οποία κατακτήθηκε έπειτα από πολλούς, μακρούς και σκληρούς αγώνες του λαού μας ενάντια στην αποικιοκρατία.
Σε αυτούς τους αγώνες πολλές ήταν οι θυσίες. Στους ήρωες και τους αγωνιστές της ελευθερίας αποδίδουμε τιμή και εκφράζουμε την αναγνώριση και την ευγνωμοσύνη μας. Τιμή και ευγνωμοσύνη εκφράζουμε στους αγωνιστές για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας, για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της νομιμότητας. Αναγνώριση και τιμή εκφράζουμε στον λαό μας ο οποίος με τη σκληρή εργασία του πέτυχε πολλά για την Κύπρο μας.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Η ανεξαρτησία δεν ήταν ο στόχος του αγώνα. Εντούτοις αποτέλεσε μεγάλη κατάκτηση για τον λαό μας έστω κι αν προκαλούσε μεγάλο προβληματισμό το γεγονός ότι συνοδευόταν από δεσμεύσεις και όρους που την κουτσούρευαν.
Η ανεξαρτησία δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για να ξεπεραστούν η φτώχεια, η ανέχεια και η καθυστέρηση στην οποία καθήλωσε την Κύπρο και το λαό μας η αποικιοκρατία. Άνοιγε προοπτικές για να βαδίσει ο λαός μας στον δρόμο της ελευθερίας, της ειρήνης, της προόδου και της προκοπής.
Τα οράματα όλων ήταν μεγάλα. Μεγάλες και οι προσδοκίες για γρήγορο ξεπέρασμα των δυσκολιών και των προβλημάτων. Η πορεία είναι γεγονός πως προδιαγραφόταν δύσκολη. Στην πραγματικότητα αποδείχθηκε πολλαπλά πιο δύσκολη, αντιφατική και δύσβατη απ’ ό,τι θα μπορούσε να προβλέψει κανείς.
Πενήντα ένα ολόκληρα χρόνια έχουν περάσει από τότε. Μισός αιώνας ζωής της Κυπριακής Δημοκρατίας, μεστός από τραγικά γεγονότα και εξελίξεις. Σ’ αυτή την πορεία, η χαρά και η ικανοποίηση της δημιουργίας έσμιξαν με τον πόνο και την οδύνη της καταστροφής. Η προσδοκία έσμιξε με την απογοήτευση. Η επιμονή για το καλό με την ασυνέπεια και με το κακό. Η επιτυχία με την καταστροφή. Τα επιτεύγματα με τις τραγωδίες. Η περηφάνια με τη ντροπή.
Τα βασικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία της Κύπρου σ’ αυτόν τον μισό αιώνα, είναι γνωστά. Πριν καλά – καλά γίνει συνείδηση η νέα πραγματικότητα της ελεύθερης ανεξάρτητης πατρίδας, η Κύπρος συγκλονίστηκε από τις διακοινοτικές συγκρούσεις, οι οποίες έσπειραν τον σπόρο της διαίρεσης.
Αυτός ο σπόρος, δυστυχώς, βρήκε πρόσφορο έδαφος που καλλιεργήθηκε από τις επεμβάσεις ξένων δυνάμεων στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας μας. Το έδαφος προετοιμάστηκε από τη δράση των σοβινιστών – εθνικιστών και από τις δύο κοινότητες, οι οποίοι παρέμειναν προσκολλημένοι στους δικούς τους στόχους και δεν αποδέχθηκαν την ανεξαρτησία. Ο σπόρος της διαίρεσης ποτίστηκε με τη δράση ακροδεξιών φασιστικών κύκλων που υπέσκαπταν το Κυπριακό Κράτος και τους θεσμούς του. Υποσκάπτοντας τους θεσμούς, έπλητταν την Κυπριακή Δημοκρατία η οποία προσπαθούσε να ορθοποδήσει σε συνθήκες εξαιρετικά κρίσιμες και τραγικές.
Αποκορύφωμα της υπόσκαψης του νόμιμου κράτους αποτέλεσε το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’, το οποίο η Τουρκία χρησιμοποίησε ως πρόσχημα για να υλοποιήσει τους σχεδιασμούς που είχε έτοιμους από χρόνια. Να εισβάλει στην Κύπρο και να κατακτήσει σχεδόν το 37% του εδάφους της.
Ο λαός μας έκτοτε ζει τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και κατοχής και αγωνίζεται για να φτάσει στη δικαίωση. Στη δικαίωση των προσφύγων που ζουν με την προσδοκία της επιστροφής στα πατρογονικά τους μέρη. Στη δικαίωση των συγγενών των αγνοουμένων που αναμένουν τη διακρίβωση της τύχης των προσφιλών τους προσώπων. Στη δικαίωση των εγκλωβισμένων, οι οποίοι υπομένουν την κατοχή καρτερώντας τον τερματισμό της.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατόν να φτάσουμε στο ποθούμενο που είναι η λύση. Οι δυσκολίες και τα εμπόδια δεν πρέπει να μας αποθαρρύνουν ούτε και να μας απογοητεύουν. Ποτέ δεν πρέπει να συμβιβαστούμε με τη διχοτόμηση. Εμείς δεν πρόκειται ποτέ να συμβιβαστούμε με αυτή. Η διχοτόμηση είναι ο διαχρονικός στόχος των επεκτατιστών της Τουρκίας και των σοβινιστικών κύκλων της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ο μόνος σίγουρος δρόμος για τη διασφάλιση ειρηνικού μέλλοντος στην Κύπρο, είναι η επίτευξη λύσης που να επανενώνει τον τόπο και τον λαό χωρίς διαχωριστικά συρματοπλέγματα, χωρίς στρατεύματα κατοχής σε μια κοινή και ελεύθερη πατρίδα.
Αυτή η λύση δεν είναι αόριστη. Έχει ένα πλαίσιο πολύ συγκεκριμένο το οποίο περιγράφεται στα περί Κύπρου ψηφίσματα του ΟΗΕ και στηρίζεται στο Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Αυτή η λύση είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στην οποία οι δύο κοινότητες έχουν καταλήξει στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων το 1977 και το 1979.
Τα ψηφίσματα του ΟΗΕ προνοούν για ένα κράτος, με μία και μόνη κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή προσωπικότητα, καθώς και για πολιτική ισότητα την οποία περιγράφει ο Διεθνής Οργανισμός.
Σ’ αυτή τη συμβιβαστική λύση παραμένουμε συνεπείς. Η αδυναμία εξεύρεσης λύσης δεν έγκειται στον στόχο της λύσης. Οφείλεται στην παρελκυστική στάση της τουρκικής πλευράς η οποία αρνείται να εναρμονίσει τις θέσεις της με τη συμφωνημένη βάση λύσης. Εδώ εντοπίζεται το πρόβλημα και θα το ξεπεράσουμε όχι εγκαταλείποντας τις συμφωνίες τις οποίες έχουμε συνομολογήσει, αλλά παραμένοντας συνεπείς στις δεσμεύσεις μας. Μια ενδεχόμενη αποδέσμευσή μας από τις Συμφωνίες θα αποτελέσει μεγάλο δώρο στην τουρκική πλευρά, η οποία προσπαθεί να απαλλαγεί από αυτές.
Η ασυνέπεια της τουρκικής πλευράς θα πρέπει να ενισχύει τη δική μας συνέπεια. Παρά τη συναισθηματική πίεση που προκαλεί η αρνητική στάση της τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό, οφείλουμε να είμαστε συνεπείς για να μην της επιτρέπεται να υπαναχωρεί. Κι όταν το κάνει, να είναι υπόλογη στη διεθνή κοινότητα και να φέρει την ευθύνη για τη μη επίτευξη λύσης.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Το συναίσθημα δεν μπορεί να μας καθοδηγεί στην πολιτική μας δράση, γιατί πολλές φορές παραπλανεί και οδηγεί σε λάθος εκτιμήσεις και αποφάσεις. Η διαμόρφωση πολιτικής πρέπει να γίνεται με τη λογική επιμετρώντας όλα τα δεδομένα στο εσωτερικό και διεθνώς.
Η σύγχρονη κυπριακή ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα και πικρές εμπειρίες. Όταν οι ηγεσίες καθοδηγήθηκαν από το συναίσθημα, πήραμε λανθασμένα μονοπάτια και πληρώσαμε τιμήματα.
Βεβαίως, η σύγχρονη κυπριακή ιστορία προσφέρει κι άλλα χρήσιμα συμπεράσματα. Όπως για παράδειγμα ότι η πολιτική πρέπει να στηρίζεται και να εμφορείται από αρχές, αλλά παράλληλα να είναι ρεαλιστική, θέτοντας στόχους εφικτούς.
Η πολιτική που ακολουθεί η Κυβέρνησή μας είναι πολιτική ρεαλιστική που στηρίζεται σε αρχές. Αυτή την πολιτική ακολουθούμε στο Κυπριακό και σε όλα τα μεγάλα θέματα που άπτονται των ζωτικών συμφερόντων της χώρας και του λαού μας. Με αποφασιστικότητα και υπευθυνότητα. Χωρίς συνθήματα και ψηλούς τόνους, διεκδικούμε και ασκούμε τα κυριαρχικά δικαιώματα του κράτους μας. Όπως κάνουμε στο πολύ σημαντικό και ευαίσθητο θέμα της έρευνας και εκμετάλλευσης πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της χώρας μας.
Οι έρευνες άρχισαν πριν από μερικά χρόνια. Η Κυβέρνησή μας πρόσφατα ανακοίνωσε τη μετάβαση στη δεύτερη φάση των ερευνών με τη διεξαγωγή ερευνητικής γεώτρησης. Στο άκουσμα αυτής της ανακοίνωσης η Τουρκία έχει εντείνει τις προκλήσεις της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας προσπαθώντας να εμποδίσει ή και να ακυρώσει το κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας μας.
Η Τουρκία με προκλήσεις και απειλές παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα την οποία καλείται να σεβαστεί. Την ίδια ώρα, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η διεθνής κοινότητα, θα πρέπει να συνεχίσει να στρέφεται προς την Τουρκία και να απαιτήσει τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Να απαιτήσει τερματισμό των προκλήσεων σε βάρος της Κύπρου που αποτελούν πηγή έντασης και κινδύνων στην περιοχή.
Η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία θέτουν θέμα αρνητικής χρονικής συγκυρίας σχετικά με τις έρευνες, που επηρεάζει τάχα δυσμενώς τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό. Αυτά είναι προφάσεις εν αμαρτίαις. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις. Είναι οι δύο κοινότητες που συμμετέχουν άρα δεν μπορεί να τίθεται τέτοιο θέμα είτε από την τουρκική πλευρά είτε από οποιουσδήποτε άλλους. Δεν υπάρχει διασύνδεση των ερευνών για υδρογονάνθρακες με την εν εξελίξει διαδικασία για επίλυση του Κυπριακού.
Από την άλλη, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να παραμένει όμηρος της απροθυμίας της Τουρκίας να συνεργαστεί για λύση και να μην ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας δεν είναι υπό διαπραγμάτευση.
Τις έρευνες θα τις συνεχίσουμε, πάντοτε ενεργώντας αυστηρά στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Όποτε ο λαός μας ήταν ενωμένος, αντιμετώπιζε με επιτυχία τις προκλήσεις, τις απειλές και τις συνωμοσίες. Όποτε ήταν διχασμένος και διασπασμένος τότε προέκυπταν συμφορές και τραγωδίες. Αυτή η ιστορική πραγματικότητα αποτυπώθηκε στο σύνθημα: «Λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος».
Το ΑΚΕΛ, το Κίνημα της Αριστεράς διαχρονικά αγωνίστηκαν και καθοριστικά συνέβαλαν για την οικοδόμηση ενότητας και σύμπνοιας ανάμεσα στον λαό. Μεγάλη, τεράστια ήταν η προσφορά του ΑΚΕΛ και του Λαϊκού Κινήματος για την αντιμετώπιση των συνωμοσιών σε βάρος της Κύπρου, αλλά και για την αντιμετώπιση της υπόσκαψης των θεσμών, της δημοκρατίας και της νομιμότητας.
Τεράστια ήταν η προσφορά του Κινήματος της Αριστεράς για τη μεγάλη πρόοδο που επιτεύχθηκε με τη σκληρή εργασία του λαού μας. Η διαχρονική συμβολή του ΑΚΕΛ και της Αριστεράς καθολικά αναγνωρίζεται, γι’ αυτό είναι καταξιωμένη δύναμη στη συνείδηση του λαού.
Στην περίοδο που διερχόμαστε, με την Τουρκία να απειλεί και να προκαλεί, το χειρότερο που μπορεί να επικρατεί στο εσωτερικό μέτωπο είναι η πολυδιάσπαση. Και δυστυχώς, αυτό συμβαίνει στις μέρες μας. Το εσωτερικό μέτωπο έχει σμπαραλιάσει. Ασφαλώς, η κάθε πολιτική δύναμη δικαιούται να κάνει τους σχεδιασμούς της και ανάλογα να πολιτεύεται. Δεν μπορεί όμως τα πάντα να θυσιάζονται στο βωμό των επερχόμενων προεδρικών εκλογών.
Δεν μπορεί να προωθούνται και να ενθαρρύνονται συμπεριφορές που υποσκάπτουν θεσμούς, και ειδικά τον θεσμό της προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος είναι εξαιρετικά σημαντικός για την επιβίωση και τη λειτουργία του κράτους. Κι αυτό δυστυχώς συμβαίνει ειδικά μετά από την καταστροφική έκρηξη στο Μαρί.
Η ενότητα πρέπει να κυριαρχήσει ανεξαρτήτως των διαφορών και των διαφωνιών. Η ενότητα δεν είναι μόνο θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι θέμα και του Προέδρου, αλλά και όλων των πολιτικών δυνάμεων. Για την οικοδόμηση ενότητας είναι προϋπόθεση ο σεβασμός στους θεσμούς, η στήριξη των θεσμών, η ύπαρξη αλληλοσεβασμού. Αν δεν επικρατήσει αυτό το πνεύμα, τότε δυσχεραίνεται η προσπάθεια αντιμετώπισης των κινδύνων.
Καλώ τις πολιτικές δυνάμεις να στείλουμε όλοι μαζί το μήνυμα: «Λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος».
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Τιμούμε την επέτειο της Κυπριακής Ανεξαρτησίας συνεχίζοντας τον αγώνα για λύση που θα δώσει τη δυνατότητα στους Ελληνοκύπριους, στους Τουρκοκύπριους, στους Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους μαζί να οικοδομούν την κοινή τους πατρίδα σε συνθήκες μόνιμης ειρήνης και ασφάλειας.
Τιμούμε την επέτειο της Κυπριακής Ανεξαρτησίας ασκώντας με σύνεση και αποφασιστικότητα τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.
Τιμούμε την ανεξαρτησία στηρίζοντας τις κατακτήσεις του λαού μας έστω κι αν οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Τιμούμε την ανεξαρτησία οικοδομώντας ένα καλύτερο μέλλον για τις επερχόμενες γενιές.
Μαζί ενωμένοι μπορούμε να προχωρήσουμε!
Ζήτω η Κύπρος μας!
Τιμή και δόξα στο λαό μας!