Δηλώσεις του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την ΚύπροΟ Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας και ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Ντερβίς ΄Ερογλου είχαν σήμερα συνάντηση στο πλαίσιο των συνομιλιών που διεξάγονται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Μετά το πέρας της συνάντησης ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο κ. Αλεξάντερ Ντάουνερ δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν για αρκετή ώρα για να συζητήσουν θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα λιγότερο αμφιλεγόμενα κεφάλαια στις διαπραγματεύσεις. Ως αποτέλεσμα των συζητήσεων, είπε ο κ. Ντάουνερ, όπως έγινε και με το κεφάλαιο για την οικονομία, οι ειδικοί θα συναντηθούν αργότερα αυτήν την εβδομάδα, την Πέμπτη, 29 Σεπτεμβρίου στις 10 π.μ. για περαιτέρω συζήτηση του θέματος.
Οι δύο ηγέτες, συνέχισε, θα ξανασυναντηθούν την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου και θα συζητήσουν για θέματα ασφάλειας ενώ από την ερχόμενη βδομάδα θα μπούμε σε μια νέα φάση γιατί όλα τα κεφάλαια θα έχουν συζητηθεί μέχρι το τέλος αυτής της βδομάδας, ενώ ανέφερε ότι αύριο θα συζητήσει με τους δύο ηγέτες για τον τρόπο που θα χειριστούν αυτήν την νέα φάση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα. Δεν έχει ορισθεί ακόμη ημερομηνία για αυτήν τη συνάντηση, είπε ο κ. Ντάουνερ, αλλά το πιο πιθανόν είναι ότι θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του Οκτώβρη ενώ το πώς θα προχωρήσει η συνάντηση θα εξαρτηθεί από το τι θα έχει επιτευχθεί μέχρι τότε. Προσβλέπουμε, κατέληξε στη δήλωσή του ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα, στην επόμενη εβδομάδα και στην είσοδό μας σε μια διαφορετική φάση των διαπραγματεύσεων που θα μας οδηγήσει στην τελευταία συνάντηση που θα γίνει στις 21 Οκτωβρίου.
Στη συνέχεια ο κ. Ντάουνερ απάντησε σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Ερωτηθείς για το πόσο ανησυχεί με το ενδεχόμενο η διαμάχη που γίνεται για τους υδρογονάνθρακες να εκτροχιάσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες, ο κ. Ντάουνερ απάντησε ότι μέχρι τώρα δεν τον έχει ανησυχήσει και ότι κατά τη σημερινή συνάντηση αυτό το θέμα δεν συζητήθηκε καθόλου. Η διαδικασία, είπε, συνεχίζει με ακριβώς τον ίδιο τρόπο όπως και πριν να ξεκινήσει η διαμάχη, παρόλο που όταν πήγαν στην Νέα Υόρκη οι δύο ηγέτες συζήτησαν το θέμα των υδρογονανθράκων με τον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος έκανε ξεκάθαρο ότι πρέπει να υπάρξει συγκράτηση και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι θα πετύχουν αυτές οι συνομιλίες. Δεν θέλουμε να γίνει κάτι που να εκτροχιάσει τις διαπραγματεύσεις, είπε ο κ. Ντάουνερ, αφού μέχρι τώρα κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί και ελπίζουμε να μείνουν έτσι τα πράγματα.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν υπήρξε συμφωνία μεταξύ των ηγετών ότι το θέμα των υδρογονανθράκων δεν πρέπει να συζητηθεί σε αυτές τις συναντήσεις λόγω του ότι είναι αμφιλεγόμενο θέμα, και σχετικά με το που θα το συζητήσουν ο κ. Ντάουνερ απάντησε ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν το θέμα σε αυτές τις συναντήσεις, πριν μερικές εβδομάδες αλλά αν άφηναν τις συναντήσεις τους να καταπιάνονται κυρίως με αυτό το θέμα τότε καταλήγουμε στο ότι θα εκτροχιάζονταν οι συνομιλίες γιατί θα συζητούσαν για υδρογονάνθρακες αντί για τα κεφάλαια που προσπαθούν να επιλύσουν.
«Έχουμε ένα πρόγραμμα εδώ για να περάσουμε από όλα τα κεφάλαια αυτών των διαπραγματεύσεων μέχρι να ξανασυναντηθούν οι ηγέτες με το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Τώρα έχουν συζητήσει σχεδόν όλα τα κεφάλαια. Προχώρησαν αργά αλλά ήλθαν πιο κοντά. Εάν αρχίζαμε να αφιερώνουμε συναντήσεις για να συζητήσουμε τους υδρογονάνθρακες, τότε προφανώς αυτό δεν θα βοηθούσε στην προσπάθεια να πετύχουμε τον σκοπό μας και να τηρήσουμε το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων. Αλλά, παρόλα αυτά, αφιέρωσαν ένα μέρος της συνάντησης το οποίο κατ’ ακρίβεια, αν θυμάμαι καλά, ήταν η πρώτη συνάντηση μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Αφιέρωσαν κάποιο χρόνο συζητώντας το θέμα αυτό. Προφανώς μίλησα και με τις δύο πλευρές για αυτό το θέμα σε αρκετές περιπτώσεις όπως το έχω συζητήσει και με την Τουρκική Κυβέρνηση και κάποιες άλλες Κυβερνήσεις», είπε ο κ. Ντάουνερ, προσθέτοντας ότι κατά τις συναντήσεις τους την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη με τον Γενικό Γραμματέα αυτό ήταν ένα σημαντικό θέμα για τον κ. Χριστόφια, για τον κ. Έρογλου και για τον Πρωθυπουργό Ερντογάν το οποίο και συζήτησαν.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου πως γίνεται να προσποιούνται ότι δεν συμβαίνει τίποτα ενώ συζητούν τα κεφάλαια, τώρα που υπάρχουν νέες εξελίξεις στην περιοχή αναφορικά με τη γεώτρηση για υδρογονάνθρακες, ο κ. Ντάουνερ επανέλαβε ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν θέλουν να εκτροχιαστεί η διαδικασία λόγω της διαμάχης για τους υδρογονάνθρακες ενώ τόνισε ότι εάν πετύχουν αυτές οι συνομιλίες, τότε η νέα ενωμένη ομόσπονδη Κυβέρνηση της Κύπρου θα έχει την ευθύνη για τα θέματα των φυσικών πόρων και του νερού. Αυτό, είπε, είναι κάτι που ήδη συμφωνήθηκε και θα δουλέψουμε πολύ σκληρά για να διασφαλίσουμε ότι θα εφαρμοσθεί αυτή η συμφωνία παρόλο που είναι δύσκολο. Όταν όμως αρχίσει να υπάρχει εισόδημα, συνέχισε ο κ. Ντάουνερ, το εισόδημα θα πηγαίνει στην ομόσπονδη Κυβέρνηση εάν υπάρξει συμφωνία και λύση στο κυπριακό πρόβλημα. Και οι δύο πλευρές, είπε, έχουν ένα πραγματικό κίνητρο για να διασφαλίσουν ότι θα φτάσουν σε συμφωνία στο Κυπριακό και τόνισε η σταθερότητα στην περιοχή θα ενισχυθεί με την επίτευξη συμφωνίας σε αυτές τις διαπραγματεύσεις.
Ερωτηθείς κατά πόσον τα Ηνωμένα Έθνη έχουν προσφερθεί να βοηθήσουν με κάποιο τρόπο και εάν υπήρξε κάποια συνεννόηση για τους φυσικούς πόρους, για τον διαμοιρασμό των εσόδων από την ομόσπονδη Κυβέρνηση, ο κ. Ντάουνερ είπε ότι θα είναι θέμα της ομόσπονδης Κυβέρνησης να αποφασίσει πως θα διαχειριστεί τα έσοδα. Σε ερώτηση του ίδιου δημοσιογράφου για την ατμόσφαιρα που επικράτησε στη σημερινή συνάντηση, ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα είπε ότι ήταν φιλική και ότι οι δύο ηγέτες έχουν καλές σχέσεις σε προσωπικό επίπεδο.
Σε ερώτηση για τη θέση των Ηνωμένων Εθνών αναφορικά με τη στάση που κράτησε ο Τούρκος Πρωθυπουργός, ο κ. Ντάουνερ απάντησε ότι «πάντα είμαστε προσεκτικοί όσον αφορά στον καθορισμό μας ως σχολιαστές. Δεν είναι αυτός ο ρόλος μας. Προφανώς έχουμε συζητήσεις με την Τουρκική Κυβέρνηση. Μίλησα με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών και άλλες τουρκικές Αρχές πρόσφατα, όπως και ο Γενικός Γραμματέας έχει μιλήσει με τον Τούρκο Πρωθυπουργό. Πιστεύω ότι το κύριο θέμα είναι να συγκεντρωθούμε στο τι συμβαίνει. Σε αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση, έχουν εκτροχιαστεί οι συνομιλίες; Ξοδεύουμε όλο μας τον χρόνο σε αυτές τις συνομιλίες, μιλώντας για τους υδρογονάνθρακες και τις διαφωνίες για τους υδρογονάνθρακες; Όχι. Και για μας στα Ηνωμένα Έθνη το κύριο θέμα είναι να προσπαθήσουμε να κάνουμε αυτές τις συνομιλίες να πετύχουν. Γνωρίζω ότι υπάρχει διαμάχη στις διεθνείς σχέσεις. Το γνωρίζω από τα όσα λένε διάφοροι άνθρωποι. Αλλά, είναι καλύτερα να μην ρίχνουμε λάδι στη φωτιά προσθέτοντας όλο και περισσότερα σχόλια που θα κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Ό,τι λέχθηκε είναι κατανοητό. Είχαμε ιδιαίτερες συζητήσεις με τους Ελληνοκύπριους και είχαμε ιδιαίτερες συζητήσεις με τους Τούρκους και τους Τουρκοκύπριους και με αρκετούς άλλους επίσης, με αρκετές άλλες χώρες, για το θέμα των υδρογονανθράκων. Πιστεύω, πιστώνοντας τα Ηνωμένα Έθνη, ότι ό,τι έχουμε πει έχει μείνει μεταξύ μας».
Ερωτηθείς κατά πόσον τα Ηνωμένα Έθνη θα ένιωθαν πιο άνετα εάν η διαδικασία για τους υδρογονάνθρακες αναβαλλόταν ή εάν εδιακόπτετο, ο Αλεξάντερ Ντάουνερ επανέλαβε ότι η προσοχή τους είναι στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές το έχουν κάνει ξεκάθαρο, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι εάν καταλήξουν με επιτυχία αυτές οι διαπραγματεύσεις, τότε πολλή από τη διαμάχη για τους υδρογονάνθρακες, τουλάχιστον σε σχέση με την Κύπρο, θα εξαφανιστεί. Θα εξαφανιστεί, συνέχισε, διότι ήδη επιτεύχθηκε μια καλή συμφωνία – ότι οι φυσικοί πόροι και το νερό θα είναι υπό την ευθύνη της ομοσπονδίας, ενώ αν δεν είχαν έτσι τα πράγματα τότε αυτό το θέμα θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να το διαχειριστεί κανείς στο πλαίσιο των συνομιλιών.
Τέλος, σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη ο κ. Έρογλου έκανε κάποιες προτάσεις για τους υδρογονάνθρακες και τις επέδωσε στον Γενικό Γραμματέα, τις οποίες η Τουρκία ερμήνευσε ως τρόπο αποφυγής κρίσης και ερωτηθείς εάν αυτές οι προτάσεις δόθηκαν και στον Πρόεδρο Χριστόφια, ο κ. Ντάουνερ ανέφερε ότι ο κ. Χριστόφιας είναι ενήμερος για αυτές τις προτάσεις αφού έχουν κοινοποιηθεί και δημοσιευθεί στις εφημερίδες. Πράγματι, είπε, ο κ. Έρογλου έχει δώσει στον Γενικό Γραμματέα προτάσεις και έχουμε λάβει ένα έγγραφο τώρα από την τουρκοκυπριακή πλευρά αλλά το πώς θα ανταποκριθούν οι Ελληνοκύπριοι αυτό το αφήνω σε αυτούς. Καταλήγοντας ο κ. Ντάουνερ επανέλαβε ότι από την άποψη ανάληψης κάποιου ρόλου από τα Ηνωμένα Έθνη, αυτό θα τύχει σκέψης εάν και εφόσον ερωτηθούν από τις δύο πλευρές και επισήμανε ότι εάν γινόταν αυτό, τότε θα παραπέμπαμε το θέμα στον Γενικό Γραμματέα και αυτός θα έπαιρνε την ανάλογη απόφαση, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη.
