Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Δημήτρη Ηλιάδη για την Ημερίδα με θέμα «Παρουσίαση του Διαδικτυακού Συστήματος για το Μητρώο ΄Εκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων της Κύπρου», στη Λευκωσία
04/07/2011Είναι με ιδιαίτερη χαρά που χαιρετίζω τη σημερινή Ημερίδα που διοργανώνουν σε συνεργασία το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και το Τμήμα Περιβάλλοντος των δύο Υπουργείων.
Σήμερα έχει πλέον αναγνωριστεί διεθνώς ότι οι περιβαλλοντικές πολιτικές και νομοθεσίες είναι αποτελεσματικές μόνο στον βαθμό που οι πολίτες έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα στην πληροφόρηση, συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και προσφυγή στη δικαιοσύνη όταν αυτό είναι απαραίτητο.
Τα περιβαλλοντικά δικαιώματα των πολιτών πηγάζουν από ένα ευρύ φάσμα αρχών και κανόνων δικαίου που έχουν υιοθετηθεί τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο τις τελευταίες δεκαετίες. Από τη δεκαετία του 1970 το δικαίωμα στο περιβάλλον αρχίζει σταδιακά να αναδεικνύεται και να καθιερώνεται ως ένα ακόμη βασικό ανθρώπινο δικαίωμα.
Στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής του Ρίο, το 1992, υιοθετείται η ομώνυμη Διακήρυξη που εισάγει την αρχή ότι «τα περιβαλλοντικά ζητήματα τυγχάνουν καλύτερου χειρισμού με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων πολιτών». Το 1998 η αρχή από διακήρυξη γίνεται πράξη και δέσμευση με την υπογραφή της Σύμβασης του Άρχους που διασφαλίζει ως θεμελιώδες το δικαίωμα των πολιτών στην πληροφόρηση, τη συμμετοχή και την προσφυγή στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα. Παράλληλα εισάγεται η δέσμευση των δημόσιων Αρχών να σέβονται τα περιβαλλοντικά δικαιώματα των πολιτών.
Στο πεδίο του περιβάλλοντος η ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών συμβάλλει στην κοινωνική ευαισθητοποίηση, τη διαφάνεια, τον διάλογο και τελικά στη λήψη πιο υπεύθυνων και ορθολογικών αποφάσεων.
Στο πλαίσιο της Σύμβασης του ΄Αρχους εκδόθηκε το Πρωτόκολλο για τα Μητρώα ΄Εκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων, γνωστό ως Πρωτόκολλο PRTR (Protocol on Pollutant Release and Transfer Registers). H Κύπρος συμπεριλαμβάνεται στα κράτη μέλη που μαζί με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα υπέγραψαν το Πρωτόκολλο τον Μάιο του 2003 στο Κίεβο, ενώ σύντομα αναμένεται να το επικυρώσει με τη θέσπιση Κυρωτικού Νόμου, ο οποίος έχει ήδη ετοιμαστεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος και βρίσκεται στο στάδιο του νομοτεχνικού ελέγχου.
Επιπρόσθετα, η Κύπρος εφαρμόζει τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (166/2006) για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μητρώου ΄Εκλυσης και Μεταφοράς Ρύπων, ο οποίος έχει σκοπό την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου σε κοινοτικό επίπεδο.
Το Μητρώο αυτό παρέχει στους πολίτες αλλά και σε διάφορους εμπλεκόμενους φορείς (όπως Δημόσιες Υπηρεσίες, βιομηχανίες, επιστήμονες, οργανισμούς, Τοπικές Αρχές, κ.ά.) ηλεκτρονική πρόσβαση σε μια μεγάλη βάση δεδομένων, όπου περιλαμβάνονται στοιχεία αναφορικά με εκλύσεις ρυπογόνων ουσιών στον αέρα, τα νερά και το έδαφος, από συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, καθώς και μεταφορές αποβλήτων (επικίνδυνων και μη) εκτός του χώρου των εγκαταστάσεων.
Επιπλέον, το Μητρώο βοηθά στην προσπάθεια που καταβάλλει το Τμήμα Περιβάλλοντος για προστασία των νερών και του εδάφους από τη ρύπανση καθώς και για ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων, αφού αποτελεί χρήσιμο εργαλείο παρακολούθησης και ελέγχου των εκλύσεων και των μεταφορών ρυπογόνων ουσιών και αποβλήτων.
Στην Κύπρο προσπαθούμε να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική και κάθε μέρα κάνουμε βήματα μπροστά, με έργα και όχι με λόγια. Και έχουμε πολλά να κάνουμε. Προχωρούμε σε μεταρρυθμίσεις, παίρνουμε αποφάσεις, εφαρμόζουμε μέτρα για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων, μελετούμε και προωθούμε νέες πολιτικές. ΄Εχουμε αδυναμίες, όμως εργαζόμαστε μεθοδικά και συλλογικά και προχωρούμε μπροστά.
Σήμερα, με την Ημερίδα για την παρουσίαση του Διαδικτυακού Συστήματος για το Μητρώο ΄Εκλυσης και Μεταφοράς ρύπων κάνουμε ένα ακόμη βήμα μπροστά.
Επιδιώκουμε οι οικονομικές δραστηριότητες, η ανάπτυξη να σέβεται το περιβάλλον, να είναι πράσινη, να αντέχει στον χρόνο, να είναι μόνιμα παραγωγική και αειφόρος.
Τελικά ο σεβασμός του περιβάλλοντος και της οικολογικής ισορροπίας δεν είναι μια ξεχωριστή πολιτική. Είναι μια ισχυρή αντίληψη που πρέπει να διαπερνά όλες τις πολιτικές μας ως κράτη και τις συμπεριφορές μας ως κοινωνίες και ως πολίτες.
Κλείνοντας τον χαιρετισμό επιτρέψετέ μου, παρακαλώ, να ανακοινώσω μια σημαντική περιβαλλοντική είδηση. ΄Υστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 3 Μαΐου 2011, η Κυπριακή Δημοκρατία, μετά από διαβουλεύσεις που διάρκεσαν δύο περίπου χρόνια, υπέβαλε στις 18 Μαΐου από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αίτημα για ένταξη στο Παράρτημα Ι (Annex I) της Σύμβασης Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή.
΄Ηταν μια μεγάλη πρόκληση και μια δύσκολη απόφαση, ωστόσο προχωρήσαμε, κάναμε το αποφασιστικό βήμα και θα ενταχθούμε επίσημα ως μέλος στην ομάδα των χωρών οι οποίες στη μετά Κυότο εποχή αναλαμβάνουν και δεσμεύονται σε διεθνές επίπεδο ότι θα συμβάλουν στη μεγάλη προσπάθεια για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής και των συνεπειών της – στη μεγάλη προσπάθεια, δηλαδή, για τη σωτηρία του πλανήτη.
