Επικήδειος λόγος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην κηδεία των λειψάνων του Ευέλθοντα Ιωαννίδη, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στα Κάτω Πολεμίδια
10/07/2011
Μετά από 37 ολόκληρα χρόνια, εδώ στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Κάτω Πολεμιδιών, γράφεται ο επίλογος της τραγωδίας του Ευέλθοντα Ιωαννίδη, από το Νέο Λειβάδι Μόρφου. Σήμερα τερματίζεται η αγωνία και το μαρτύριο που έζησαν όλα αυτά τα χρόνια ο πατέρας, τα αδέλφια, οι συγγενείς και οι φίλοι του. Δυστυχώς, η μητέρα του δεν άντεξε τον πόνο και έφυγε από τη ζωή, χωρίς να μάθει τελικά τι απέγινε ο πολυαγαπημένος της γιος.
Με δέος και συγκίνηση βρισκόμαστε σήμερα εδώ, λίγες μόνο μέρες πριν τη μαύρη επέτειο του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, για να αποτίσουμε φόρο τιμής και αναγνώρισης σε ένα γνήσιο παιδί της μάνας- Κύπρου, στον Ευέλθοντα Ιωαννίδη.
Ήταν στις 14 Αυγούστου 1974, ημέρα της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής, που ο Ευέλθων θεάθηκε για τελευταία φορά από τους συμπολεμιστές του, στην περιοχή της Μιας Μηλιάς, όπου διεξαγόταν μια από εκείνες τις προδομένες και άνισες μάχες της τουρκικής εισβολής. Εκεί χάθηκε ο Ευέλθων. Εκεί χάθηκαν και τα όνειρα του και οι στοχεύσεις του σε ηλικία μόλις 20 ετών.
Μετά την αποφοίτηση του από τη Μέση Εκπαίδευση το 1972, ο Ευέλθων κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά, για να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις.
Στις 20 Ιουλίου 1974, ο Ευέλθων βρισκόταν με τη Μονάδα του, τη Γ’ Πυροβολαρχία, στο στρατόπεδο του Καράολου Αμμοχώστου. Με την έναρξη της τουρκικής εισβολής η Β’ Πυροβολαρχία και η Γ’ Πυροβολαρχία μετακινήθηκαν, κατόπιν οδηγιών, σε περιοχή της Μιας Μηλιάς, όπου έταξαν τα πυροβόλα τους κατά μήκος της γραμμής Μιας Μηλιάς – Κουτσοβέντης. Οι άνδρες της Γ’ Πυροβολαρχίας επάνδρωναν θέσεις μεταξύ Μιας Μηλιάς και Κυθρέας. Μαζί τους και ο Ευέλθων.
Στις 11 Αυγούστου 1974, κατόπιν μονοήμερης άδειας που εξασφάλισε, ο Ευέλθων συνάντησε τους γονείς του στο Νέο Λειβάδι Μόρφου σε μια συνάντηση που έμελλε να είναι το ύστατο «χαίρε» προς τους πολυαγαπημένους του γονείς. Στη συνέχεια επέστρεψε στη μονάδα του.
Στις 14 Αυγούστου 1974, ολόκληρη η περιοχή της Μιας Μηλιάς δέχθηκε μεγάλη και συντονισμένη επίθεση από τα τουρκικά στρατεύματα, με την υποστήριξη μεγάλου αριθμού αρμάτων μάχης και της πολεμικής αεροπορίας. Οι μάχες που ακολούθησαν ήταν σκληρές και άνισες. Η μεγάλη προδοσία του φασιστικού πραξικοπήματος της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β΄, έδωσε την αφορμή στον Αττίλα να εισβάλει στην Κύπρο, έστειλε όμως παράλληλα τα παιδιά μας στην πρώτη γραμμή της μάχης με πενιχρά μέσα, σε έναν άνισο αγώνα με προαποφασισμένα αποτελέσματα. Αυτή δυστυχώς είναι άλλη μια πτυχή της μεγάλης προδοσίας, όπως καταγράφεται και στο πρόσφατο πόρισμα για τον φάκελο της Κύπρου, όπως αυτό εγκρίθηκε από την Κυπριακή Βουλή.
Παρά την υπεροχή των τουρκικών στρατευμάτων, ο Ευέλθων και οι υπόλοιποι συστρατιώτες του, συνέχισαν να αμύνονται σθεναρά ακόμη και όταν τα τουρκικά άρματα μάχης βρίσκονταν πολύ κοντά στις θέσεις τους. Ο Ευέλθων πολέμησε με ανδρεία και θάρρος, όπως μαρτυρούν οι εξιστορήσεις των συναδέλφων του.
Ακολούθησαν οδηγίες για οπισθοχώρηση. Ο Ευέλθων παρέμεινε στον χώρο καλύπτοντας τους συναδέλφους του. Παρέμεινε μέχρι τέλους στο πεδίο της μάχης. Μέχρι που βλήμα όλμου έπεσε κοντά στο αντιαρματικό που χειρίζετο ο Ευέλθων με αποτέλεσμα να τον τραυματίσει θανάσιμα.
Τα λείψανα του Ευέλθοντα βρέθηκαν σε χώρο ταφής που εντοπίστηκε σε περιοχή του χωριού Μια Μηλιά και η εκταφή έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου. Σήμερα η οικογένεια και οι φίλοι του ήρωα μας, η κυπριακή πολιτεία στο σύνολό της, έχουμε την ηθική ικανοποίηση να ενταφιάζουμε τα λείψανα του παλληκαριού της Κύπρου με τις δέουσες τιμές, τα ήθη και τα έθιμα του λαού μας.
Η εδώ παρουσία μας αποτελεί ακόμα μια ένδειξη τιμής προς όλους όσοι έχασαν τη ζωή τους κατά την τουρκική εισβολή και όλων όσων η τύχη τους αγνοείται έκτοτε. Με την παρουσία μας εκφράζουμε και τη συμπαράσταση μας προς όλες τις οικογένειες των πεσόντων και των αγνοουμένων μας.
Τριάντα επτά χρόνια τώρα η Κύπρος εξακολουθεί να ζει μοιρασμένη, υπό την στρατιωτική ημικατοχή της Τουρκίας. Δεν έχουμε παρασυρθεί από τα κελεύσματα όσων μας ήθελαν να ξεχάσουμε. Όσο η κατοχή συνεχίζεται και μαρτυρά το μέγεθος της προδοσίας, όσο οι πληγές παραμένουν ανοιχτές, έχουμε υποχρέωση να θυμόμαστε και να μεταλαμπαδεύουμε τη γνώση στις νεότερες γενιές. Λαοί που λησμονούν τις καταστροφές που βιώνουν - όπως είναι για εμάς το πραξικόπημα, η εισβολή, η κατοχή, η νε φάκτο διχοτόμηση - λαοί που ξεχνούν πως έφτασαν στο μεγάλο κακό, είναι καταδικασμένοι να ζήσουν παρόμοιες εμπειρίες. Δεν ξεχνούμε τη μεγάλη προδοσία. Δεν ξεχνούμε πως η προδοσία ήρθε επικαλυμμένη με μεγάλα αλλά ψεύτικα «υπερπατριωτικά» λόγια, ανέφικτους στόχους, ακραίο εθνικισμό και ιδεολογικό μίσος.
Από την ανάληψη της Προεδρίας της Δημοκρατίας αγωνιζόμαστε όπως και πριν βέβαια, να απαλλαγούμε από την κατοχή. Αυτό αποτελεί ελάχιστο χρέος προς τους ηρωικούς νεκρούς μας. Αγωνιζόμαστε να πετύχουμε μια δίκαιη υπό τις περιστάσεις, βιώσιμη και λειτουργική λύση που να τερματίζει την κατοχή και τον εποικισμό και να επανενώνει την πατρίδα και τον λαό, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας όπως αυτή ορίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ένα κράτος, με μια και αδιαίρετη κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια. Αυτό έχει τονίσει ο ΓΓ του ΟΗΕ και στις τρεις συναντήσεις που έγιναν μεταξύ του ίδιου, εμού και του κ. ΄Ερογλου. Αυτή είναι η πραγματικότητα, τα Ηνωμένα Έθνη μέσω του ΓΓ εμμένουν στην επαναβεβαίωση της δέσμευσης και των δύο κοινοτήτων στη λύση, η οποία καθορίζεται στο ψήφισμα 1251 του Συμβουλίου Ασφαλείας με ξεκάθαρο τρόπο. Εμείς βεβαίως δεν έχουμε κανένα λόγο να μην επαναβεβαιώσουμε τη δέσμευση μας και να μην τονίσουμε ότι αγωνιζόμαστε για μια τέτοια λύση. Δυστυχώς η τουρκοκυπριακή πλευρά δια στόματος του κ. ΄Ερογλου μπορεί ενώπιον του ΓΓ τυπικά να λέει ότι δεσμεύεται όμως σε ό,τι αφορά στη συμφωνία και το ανακοινωθέν της 1ης Ιουλίου 2008, το οποίο εκδόθηκε από τον κ. Ταλάτ και εμένα, ο κ. ΄Ερογλου δεν προσφέρει την αναγνώριση του και αυτό το ανακοινωθέν προβλέπει για μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Είναι το δεύτερο μέρος της διάταξης του κειμένου του ψηφίσματος 1251 του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Η πορεία των συνομιλιών υπήρξε μέχρι σήμερα μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία. Εντούτοις εμείς θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που προσφέρονται στο πλαίσιο της συμφωνημένης υφιστάμενης διαδικασίας για να πετύχουμε τον στόχο μας. Ο μόνος δρόμος για εξεύρεση βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο Κυπριακό είναι οι απευθείας διαπραγματεύσεις. Αυτό τον ορθό δρόμο ακολούθησε η δική μας πλευρά όλα αυτά τα χρόνια μετά την εισβολή. Αυτό το δρόμο ακολουθούμε και εμείς, ενισχύοντας την προσπάθειά μας με τη διασφάλιση μιας σωστής και συμφωνημένης διαδικασίας.
Αυτή η διαδικασία έχει επαναβεβαιωθεί και κατά την πρόσφατη συνάντησή μας στη Γενεύη με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Στη δήλωση του Γενικού Γραμματέα επαναβεβαιώνονται ρητά οι «κυπριακής καθοδήγησης και κυπριακής ιδιοκτησίας» διαπραγματεύσεις. Η όποια ενισχυμένη ανάμιξη, τα Ηνωμένα Έθνη είναι έτοιμα να προσφέρουν σε συνεννόηση με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, δεν πρόκειται να επηρεάσει τη βασική αρχή που χαρακτηρίζει τη διαδικασία: την κυπριακή ιδιοκτησία και καθοδήγησή της. Δεν μπορούμε να επαναλάβουμε οδυνηρά λάθη του πρόσφατου παρελθόντος που οδήγησαν το Κυπριακό σε επικίνδυνα αδιέξοδα.
Ταυτόχρονα έχει ξεκαθαρίσει για ακόμη μια φορά μέσα από τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ ότι οι παράμετροι της επιδιωκόμενης συμφωνίας είναι αυτές που ορίζονται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εμείς αναμένουμε το αμέσως επόμενο διάστημα, η τουρκοκυπριακή πλευρά να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τη βάση των συνομιλιών, δεδομένο που θα επιτρέψει τη διεξαγωγή ενός παραγωγικού διαλόγου. Όπως το ψήφισμα 1251 αναφέρει σαφώς, η λύση του Κυπριακού θα είναι λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως ορίζεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, ένα κράτος, με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, αποκλειόμενης οποιασδήποτε μορφής ένωσης, διχοτόμησης ή απόσχισης. Αυτή είναι η βάση που ο ΟΗΕ συνεχίζει να υποστηρίζει. Είναι η βάση στην οποία έχουν συμφωνήσει και οι δύο κοινότητες μέσω του κ. Ταλάτ και εμού και που ο ΟΗΕ συνεχίζει να υποστηρίζει. Ο ΓΓ και στις τρεις συναντήσεις έκανε ξεκάθαρο ότι αυτή είναι η βάση, διαφορετικά δεν υπάρχει νόημα να συνομιλούμε.
Εντατικοποίηση των συνομιλιών είχαμε και στο παρελθόν όπως για παράδειγμα την περίοδο των εντατικών συνομιλιών με τον κ. Ταλάτ. Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα να εργαστούμε εντατικά στην προσπάθειά για απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας και του λαού μας. Ευχόμαστε αυτή η προσπάθεια να δώσει τα ποθούμενα αποτελέσματα εφόσον και η τουρκοκυπριακή πλευρά, εφόσον και ο κ. ΄Ερογλου, θα καθίσει στο τραπέζι πρόσωπο με πρόσωπο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συνομιλήσει, διότι ως τώρα δεν διεξάγονται τέτοιου είδους συνομιλίες. Αυτό είναι όρος απαράβατος για να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα. Βέβαια για να υπάρξει αποτέλεσμα χρειάζεται ο κ. Ερντογάν , ο κ. Νταβούτογλου, ο κ. Γκιουλ, η ηγεσία της Τουρκίας, να τερματίσουν την έντεχνη προπαγάνδα της επίρριψης ευθυνών στην ελληνοκυπριακή πλευρά για μη λύση στο Κυπριακό. Θέλουν με αυτό τον τρόπο να συγκαλύψουν το χάσιμο χρόνου, υπαίτιοι του οποίου είναι οι ίδιοι. Θέλουν να ρίχνουν ευθύνη στη δική μας πλευρά την ώρα που καμιά ευθύνη δεν φέρει για τη μη αποτελεσματικότητα, μέχρι τώρα, των συνομιλιών.
Είμαστε έτοιμοι για ουσιαστική συζήτηση επί όλων των κεφαλαίων του Κυπριακού ούτως ώστε να μην υπάρχουν «ανέγγιχτοι τομείς» στη διαπραγμάτευση όπως ο Γενικός Γραμματέας σημείωσε στη δήλωσή του. Πάγια θέση μας είναι ότι διεθνής διάσκεψη μπορεί να συγκληθεί μόνο όταν οι δύο πλευρές φτάσουν σε ακτίνα συμφωνίας, με συγκεκριμένη σύνθεση και στόχο, όπως η πρότασή μας κατατέθηκε και αναλύθηκε στο γνωστό «τρίπτυχο» των προτάσεών μας. Επί της ουσίας αυτή τη θέση διατυπώνει και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στη δήλωσή του. Οι παρερμηνείες δεν επιτρέπονται.
Φίλες και φίλοι,
Διαβεβαιώνουμε τις οικογένειες των αγνοουμένων ότι το ανθρωπιστικό αυτό θέμα αποτελεί για μας θέμα υψίστης σημασίας. Συμμεριζόμαστε το πολύχρονο δράμα τους. Πρόοδος στο θέμα επιτεύχθηκε μόνο τα τελευταία χρόνια και σε συνέχεια των προσπαθειών της δικής μας πλευράς, με την επαναλειτουργία της Διερευνητικής Επιτροπής. Οι οικογένειες των αγνοουμένων έχουν αναφαίρετο δικαίωμα να ενημερωθούν για την τύχη των δικών τους, για την τύχη του κάθε αγνοούμενου.
Το χρέος μας απέναντι στους ήρωες μας είναι πολύ μεγάλο και η δικαίωση της θυσίας τους θα είναι η επανένωση της πατρίδας μας.
Ήρωα Ευέλθοντα,
Αιωνία ας είναι η μνήμη σου και ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει.
