Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒ, στη Λευκωσία
11/05/2011
Απευθύνω εγκάρδιο χαιρετισμό στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων. Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να σας συγχαρώ και να επαινέσω τον ρόλο και τις ενέργειές σας ως φορέα κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης και ως φορέα καινοτομίας, καθοδήγησης και αναβάθμισης των κυπριακών επιχειρήσεων.
Κυρίες και Κύριοι,
Σήμερα η παγκόσμια οικονομία βιώνει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων πολλών δεκαετιών και η οικονομία της Κύπρου αναπόφευκτα έχει επηρεαστεί. Για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης, η Κυβέρνηση πολύ έγκαιρα στήριξε σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, με συνολική δαπάνη €500 εκ. Αυτή η στήριξη διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στο να εξέλθει η οικονομία από την ύφεση και να επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι αυτή την κρίσιμη περίοδο η Κυβέρνηση στήριξε ταυτόχρονα και ουσιαστικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, δίνοντάς τους την ευκαιρία να παραμείνουν οικονομικά και καταναλωτικά ενεργές. Καταφέραμε να συνδυάσουμε αποτελεσματικά τις προσπάθειες για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με τις προσπάθειες για μια πιο δίκαιη κοινωνία προς όφελος όλων.
Τα μέτρα που πήραμε ήταν και μελετημένα και αποτελεσματικά παρά τις περί του αντιθέτου έντονες επικρίσεις που δυσκόλεψαν το έργο μας. Με αυτό συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία χαρακτήρισε τα μέτρα που έλαβε η Κυβέρνηση, στα πλαίσια της αξιολόγησης του Προγράμματος Σταθερότητας 2009-2013, έγκαιρα και στοχευμένα. Όπως επίσης, είναι εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι λόγω των ορθών μέτρων που η Κυβέρνηση εφάρμοσε, έχουν εκπληρωθεί οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2010 και ότι είναι θετικές οι προοπτικές για ικανοποίηση των στόχων του 2011 και 2012.
Η στήριξη της ανάπτυξης και η συγκράτηση των λειτουργικών δαπανών του κράτους αποτέλεσαν τον στόχο των μέτρων που εφαρμόσαμε. Αποτέλεσμα ήταν το έλλειμμα να συγκρατηθεί πιο κάτω από το 6% του ΑΕΠ και το 2010 να κλείσει στο 5,3%. Επιπλέον, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται φέτος να είναι αισθητά βελτιωμένος, φθάνοντας με βάση μετριοπαθείς εκτιμήσεις το 1,5%. Η οικονομική ανάπτυξη είναι αυτή που θα δώσει απάντηση σε διάφορες προεκτάσεις της οικονομικής κρίσης όπως η ανεργία.
Δεν είναι στόχος μας να παρουσιάζουμε χωρίς προβλήματα τη δύσκολη θέση στην οποία βρέθηκε η πατρίδα μας λόγω της πρωτόγνωρης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αλλά και των συσσωρεμένων διαρθρωτικών προβλημάτων δεκαετιών. Όμως, δεν πρέπει για τις όποιες σκοπιμότητες να διογκώνονται τα προβλήματα και να δίνουμε στρεβλή εικόνα για την οικονομία μας στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Η αβεβαιότητα και ο πανικός που σπέρνουν ορισμένοι επηρεάζουν αρνητικά την ίδια την οικονομία, την αγορά και τις ξένες επενδύσεις. Κάνουν ζημιά στον τόπο, κάνουν ζημιά σε όλους μας.
Κυρίες και Κύριοι,
Το Πρόγραμμα Σταθερότητας που καταθέσαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει μέτρα για επίλυση σειράς διαρθρωτικών προβλημάτων τα οποία δημιουργήθηκαν και παρέμεναν άλυτα για δεκαετίες. Εμείς δεν κρύβουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Τολμούμε και επιλύουμε αυτά τα προβλήματα που πληγώνουν για δεκαετίες την κυπριακή οικονομία και κοινωνία. Τέτοια θέματα είναι το συνταξιοδοτικό του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, η εναλλαξιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, η αναδιάρθρωση προς το δικαιότερο της ΑΤΑ, η περαιτέρω μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, η πάταξη της φοροδιαφυγής, η πολεοδομική ρύθμιση κ.ά.
Η δική μας Κυβέρνηση είναι Κυβέρνηση του κοινωνικού διαλόγου και της διαλεκτικής ανταλλαγής απόψεων. Μέσα από τον διάλογο, αλλά και με αποφασιστικότητα προωθούνται επιτέλους λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα που ταλανίζουν την κυπριακή κοινωνία και οικονομία.
Αναμένουμε από τους κοινωνικούς εταίρους να επιδείξουν πατριωτικό αίσθημα ευθύνης και συνεργασίας. Πέρα από τις διακηρύξεις τώρα είναι η ώρα έμπρακτα οι κοινωνικοί εταίροι, στο σύνολό τους, να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Όλοι θα πρέπει να συμβάλουν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στον τόπο μας. Δεν πρέπει η μια κοινωνική ομάδα να περιμένει αποκλειστικά από την άλλη ή να θέτει ως προϋπόθεση για τη δική της συμβολή τη συμβολή άλλων, γιατί τότε δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε και θα μας επιβληθούν μέτρα από έξω που θα είναι πολύ πιο πικρά από αυτά που εμείς προτείνουμε. Ιδιαίτερα τάξεις και ομάδες του πληθυσμού που είναι σε θέση να συμβάλουν λόγω οικονομικού εκτοπίσματος πρέπει να το πράξουν.
Θέλω με λύπη να επισημάνω ότι παρατηρείται το τελευταίο χρονικό διάστημα το φαινόμενο της απόλυσης Κυπρίων εργαζομένων με συσσωρεμένη εμπειρία και αποδεδειγμένες ικανότητες, για να προσληφθούν ξένοι εργαζόμενοι και ειδικότερα κοινοτικοί εργαζόμενοι με πιο δυσμενείς όρους εργασίας. Το φαινόμενο αυτό κατά την δική μας εκτίμηση είναι επιεικώς απαράδεκτο. Δεν συμβιβάζεται το φαινόμενο αυτό με τις προσπάθειες της Κυβέρνησης για εφαρμογή αριθμού ειδικών προγραμμάτων για ενίσχυση της απασχόλησης. Δεν μπορεί την ίδια ώρα που η Κυβέρνηση επενδύει μεγάλα κονδύλια για ενίσχυση της απασχόλησης, κάτι που θα έχει ευρύτερες θετικές οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις για τον τόπο, κάποιοι επιχειρηματίες να απολύουν Κύπριους εργαζόμενους με στόχο το εύκολο κέρδος. Απευθύνουμε έκκληση όπως προστατευθεί το εργασιακό πλαίσιο το οποίο για δεκαετίες διασφάλισε την εργασιακή ειρήνη στον τόπο μας και βοήθησε τα μέγιστα στην οικονομική ανάπτυξη, ιδιαίτερα να προστατευθεί ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων.
Παρατηρείται επίσης η επέκταση του φαινομένου του εποχιακού κλεισίματος τουριστικών επιχειρήσεων αντί της διατήρησης των επιχειρήσεων σε λειτουργία. Αυτό το φαινόμενο μάς θλίβει ένεκα του γεγονότος ότι η Κυβέρνηση την ίδια στιγμή εντείνει τις προσπάθειες της στον διεθνή χώρο, τόσο σε επίπεδο κρατών και Κυβερνήσεων όσο και προς τον ιδιωτικό τομέα, για να αυξηθεί σημαντικά ο τουρισμός στον τόπο μας κατά τη διάρκεια ολόκληρης της χρονιάς. Προσπάθειες που φέρνουν και συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Όσον αφορά στον τουρισμό, ο σημαντικός αυτός τομέας της οικονομίας μας βρίσκεται, πάντοτε, στο επίκεντρο της προσοχής της Κυβέρνησης. Οι προσπάθειες της σε συνδυασμό με εκείνες του ιδιωτικού τομέα επέφεραν απτά αποτελέσματα το 2010 και διέγραψαν ακόμη καλύτερες προοπτικές για σημαντική αύξηση του τουριστικού ρεύματος το 2011. Όχι μόνο για το καλοκαίρι αλλά για όλη τη χρονιά. Παράλληλα η Κυβέρνηση δημιουργεί την υποδομή για περαιτέρω ποιοτική ανάπτυξη στον τουρισμό με μαρίνες, γήπεδα γκολφ και συνεδριακά κέντρα.
Αναμένουμε πρόσθετα από τον επιχειρηματικό κόσμο να επιδείξει πνεύμα συνεργασίας για να σταματήσει η καθυστέρηση μεγάλων έργων ανάπτυξης για τον τόπο τα οποία καθυστερούν λόγω διαδικαστικών ενστάσεων και εμπλοκών.
Απευθύνουμε έκκληση στον επιχειρηματικό κόσμο για αυτοσυγκράτηση. Η αυτοσυγκράτηση και η συνεργασία πρέπει να εκληφθεί ως συμβολή του ιδιωτικού τομέα στην προσπάθεια για ακόμη μεγαλύτερη αναζωογόνηση της οικονομίας και ως συμβολή στην προσπάθεια για ενίσχυση της απασχόλησης.
Η προσέλευση επενδύσεων αποτελεί στόχο κάθε σύγχρονης οικονομίας και προϋποθέτει ένα ευνοϊκό θεσμικό και διοικητικό περιβάλλον. Απαιτούνται ισχυρά κίνητρα, όπως υψηλής ποιότητας και κατάρτισης επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, σταθερό φορολογικό σύστημα, υποστηρικτικές δομές της επιχειρηματικότητας, απλοποίηση των γραφειακών διαδικασιών, συνεργασία και συνεννόηση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Η εγγραφή νέων εταιρειών αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη για τη δυναμική της ανάπτυξης στην Κύπρο. Κατά το 2010 η εγγραφή εταιρειών αυξήθηκε κατά περίπου 20%, από τις οποίες ένα αυξημένο ποσοστό είναι ξένες εταιρείες. Η Κύπρος διατηρεί και ενισχύει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα έναντι ανταγωνιστικών χωρών.
Πιστεύουμε ότι τώρα είναι η ώρα να αναληφθούν από μέρους του επιχειρηματικού κόσμου περισσότερες πρωτοβουλίες στον τομέα των επενδύσεων. Το ευρύτερο οικονομικό κλίμα είναι ευνοϊκό, οι προοπτικές είναι θετικές, υπάρχουν όλες οι δυνατότητες να υπάρξουν ακόμη περισσότερες επενδύσεις.
Κατά την πρόσφατη ομιλία μου στην 36η Διεθνή Κρατική Έκθεση έχω προβεί σε λεπτομερή ανάλυση των μέτρων που λαμβάνει η Κυβέρνηση για ενίσχυση των επενδύσεων και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Δεν κρίνω σκόπιμο μέσα σε λίγες μέρες να προβώ ξανά σε μια τόσο εκτενή ανάλυση. Επιτρέψετέ μου όμως να τονίσω ορισμένα σημεία.
Μέσα από διάφορα σχέδια χορηγιών που χρηματοδοτούνται είτε με εθνικούς πόρους είτε με συγχρηματοδότηση των ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας για την περίοδο 2007 – 2013 αναμένεται να διατεθούν συνολικά €70 εκ. προς τις επιχειρήσεις με τη μορφή χορηγιών.
Μεγάλη σημασία αποδίδουμε στην προβολή και προώθηση των επαγγελματικών υπηρεσιών που προσφέρει η Κύπρος, υπηρεσίες οι οποίες είναι πολύ υψηλού επιπέδου και συγκρίνονται πολύ ευνοϊκά με τις υπηρεσίες που προσφέρονται από άλλες αναπτυγμένες χώρες.
Η Κυβέρνηση στηρίζει τις προσπάθειες των επιχειρηματιών και λαμβάνει σειρά μέτρων για περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών, τόσο των βιομηχανικών όσο και των γεωργικών μας προϊόντων, μέσα σε αυτό το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον λόγω της διεθνούς οικονομικής κρίσης.
Οι προσπάθειες μας έχουν αποφέρει καρπούς και, παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι συνολικές εξαγωγές της Κύπρου το 2010 αυξήθηκαν κατά 18% και έφτασαν τα €1,15 δις σε σύγκριση με €0,97 δις το 2009.
Oι αυξήσεις το 2011 θα είναι πολύ μεγαλύτερες
Η Κυβέρνηση στηρίζει την ιδιωτική πρωτοβουλία με στόχο την υποβοήθηση της εμπορικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων για να αντεπεξέλθουν με επιτυχία στο νέο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Κυρίες και κύριοι,
Με τη σκληρή μας δουλειά αποτρέψαμε τα χειρότερα που παρουσιάζονται σήμερα σε μια σειρά από χώρες της Ευρώπης και δημιουργήσαμε συνθήκες για καλύτερα αποτελέσματα. Δεν εξαφανίστηκαν τα προβλήματα ως διά μαγείας. Η προσπάθεια συνεχίζεται. Αυτό που έχει σημασία για την πατρίδα και τον λαό μας είναι ότι το καράβι της Κύπρου στάθηκε όρθιο στη θεομηνία της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και έχει τη δυνατότητα να ξανοιχτεί σε νέα πελάγη ανάπτυξης και ευημερίας. Αυτό οφείλεται στις προσπάθειες όλων. Οφείλεται βέβαια και στον καθοριστικό ρόλο της Πολιτείας η οποία με όραμα, κοινωνική ευαισθησία και προσήλωση στην κοινωνική συνοχή, με αναπτυξιακό προσανατολισμό, με αποφασιστικότητα και τόλμη για την επίλυση προβλημάτων δεκαετιών, συνέβαλε σημαντικά για να στεκόμαστε σήμερα όρθιοι και να ατενίζουμε με αισιοδοξία το μέλλον.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων.