Απαντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων στη συνέντευξη Τύπου για απολογισμό των τριών χρόνων διακυβέρνησης, με θέμα το Κυπριακό
15/04/2011
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας έδωσε σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, συνέντευξη Τύπου για το Κυπριακό.
Μετά την εισαγωγική ομιλία του (βλέπετε σημερινό ανακοινωθέν Αρ.15) ο Πρόεδρος Χριστόφιας απάντησε σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων ως ακολούθως:
Στέλλα Μιχαήλ – ΡΙΚ: Είστε διατεθειμένος να προχωρήσετε σε αλλαγές ή ακόμη και σε απόσυρση προτάσεων που συγκεντρώνουν τα πυρά όλων των υπόλοιπων κομμάτων και προτάσεων που έτσι κι αλλιώς δεν έχουν γίνει αποδεκτές από την τουρκοκυπριακή πλευρά;
Απάντηση: Το πρώτο που θέλω να πω είναι ότι εάν κάποιος υποστηρίζει θέσεις, απόψεις και χειρισμούς του Προέδρου και αποσύρει την υποστήριξή του, δεν μπορεί να ευθύνεται ο Πρόεδρος γι’ αυτό. Ο Πρόεδρος έμεινε συνεπής σ’ αυτά τα οποία έχουμε από κοινού συμφωνήσει στο Εθνικό Συμβούλιο με κάποιες επιφυλάξεις ή και διαφωνίες. Αλλά στην πλειοψηφία του το Εθνικό Συμβούλιο και τις θέσεις για εκ περιτροπής προεδρία και διασταυρούμενη ψήφο και όλες τις άλλες θέσεις και χειρισμούς τις έχει εγκρίνει.
Κάποια στιγμή κάποια κόμματα αποφάσισαν να μπουν στην επίθεση. Δεν νομίζω να είναι ευθύνη του Προέδρου κάτι τέτοιο. Σε ό,τι αφορά δε την πιθανή απόσυρση προτάσεων, θέλω να υπενθυμίσω μέρος της επιστολής που έχω στείλει στο ΔΗΚΟ. Η επιστολή έλεγε ότι οι διαπραγματεύσεις, όπως πολλές φορές το έχουμε δηλώσει, διεξάγονται επί της αρχής ότι τίποτε δεν θεωρείται συμφωνημένο εάν δεν συμφωνηθούν όλα. Οι διαπραγματεύσεις είναι μια ανοικτή και συνεχής διαδικασία και ως εκ τούτου ο Πρόεδρος, που είναι ο εκάστοτε διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής κοινότητας, έχει την ευχέρεια, αφού συνεκτιμηθούν και αξιολογηθούν όλα τα δεδομένα, εάν το κρίνει και εάν αποφασίσει, να εμπλουτίσει, να τροποποιήσει, να αναδιαμορφώσει ή να αντικαταστήσει προτάσεις. Αυτό το μέρος της επιστολής έχει χαιρετιστεί από τον Πρόεδρο του ΔΗΚΟ.
Πρέπει να πω, ιδιαίτερα για το επίμαχο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας και το θέμα των εποίκων, ότι ο κ. Έρογλου με επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό Ερντογάν, προτού γίνει λεγόμενος Πρόεδρος έχει αναθεματίσει, ας μου επιτραπεί να πω, την πρόταση μας αυτή γιατί αυτό που παρασιωπείται στη δική μας πλευρά έχει εντοπιστεί από τον κ. Έρογλου, ότι η διασταυρούμενη ψήφος δίνει λόγο στους Ελληνοκύπριους για το ποιος θα είναι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης. Δηλαδή ποιος θα είναι αυτός ο οποίος κάποια στιγμή μπορεί να προεδρεύσει της Κυπριακής Δημοκρατίας για δύο χρόνια. Το θεωρεί αυτό ο κ. Έρογλου ανάθεμα και θεωρεί ότι οι Τουρκοκύπριοι θα χάσουν την ταυτότητά τους. Ο κ. Έρογλου δεν έχει αποδεχθεί αυτή τη θέση μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Τάσσεται εναντίον και το μέγα ερώτημα είναι εάν είναι φρόνιμο και σοφό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως διαπραγματευτής της δικής μας πλευράς, έχοντας υπόψη αυτά τα γεγονότα, να πει ότι αποσύρει την πρότασή μας. Ο καθένας μπορεί να κρίνει πόσο σοφό ή άσοφο θα είναι να γίνει κάτι τέτοιο.
Σε ό,τι αφορά στο θέμα των εποίκων, τονίζεται ότι απεδέχθη ο Πρόεδρος αυτό που αποδέχθηκαν άλλοι Πρόεδροι προηγουμένως με συγκεκριμένο περιορισμό του αριθμού. Εκείνο που πρέπει να τονίζεται είναι πόσες χιλιάδες έποικοι θα φύγουν. Αυτό παρασιωπείται. Εγώ λέω ότι μπορεί να φύγουν και 200.000 έποικοι. Όμως θα φανεί πόσοι είναι οι έποικοι, βέβαια, εάν γίνει σωστή και καλά οργανωμένη απογραφή του πληθυσμού σε ολόκληρη την Κύπρο.
Κατά συνέπεια τα πράγματα είναι, κατά τη δική μου αντίληψη, διαφορετικά από ό,τι παρουσιάζονται. Θέλω να επαναλάβω το εξής: Όλοι εξέφρασαν ικανοποίηση ως ένα σημείο για τους χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, όλοι ανεξαιρέτως, με αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου και επίσημες ανακοινώσεις του. Από ένα σημείο και μετά σταδιακά αποφάσισαν, ο ένας μετά τον άλλο, για δικούς τους λόγους να στραφούν με τον τρόπο που στρέφονται ενάντια στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους χειρισμούς του. Δεν μπορώ αυτή την ώρα να πω εάν γίνει δημοψήφισμα τι θα γίνει. Πρώτα απ’ όλα δεν υπάρχει λύση στο Κυπριακό. Όταν υπάρχει ολοκληρωμένη συμφωνία για τη λύση στο Κυπριακό ο καθένας θα υπερασπιστεί τις θέσεις του. Ο κυπριακός λαός δεν έχει εκλέξει Πρόεδρο για να λειτουργήσει για δυόμισι – τρία χρόνια, τον έχει εκλέξει για πέντε χρόνια με συγκεκριμένη εντολή, τμήμα της οποίας έχω διαβάσει. Δεν είναι μόνο, όπως με κατηγορούν, ότι απέτυχα στη λύση του Κυπριακού και δεν μπορεί να βρει τη λύση ο Χριστόφιας. Εάν η Τουρκία, λέει το πρόγραμμα, δεν δείξει κατανόηση και συνεχίσει μια αδιάλλακτη στάση και πολιτική, να ξεσκεπαστεί η αδιαλλαξία της. Είναι λοιπόν διττός ο στόχος.
Κυριάκος Πομηλορίδης - ΑΝΤ1: Έχετε εκφράσει τη λύπη σας για την έλλειψη ενότητας σε ό,τι αφορά στο εσωτερικό μέτωπο. Το τελευταίο, όμως, διάστημα δώσατε την ευκαιρία στα κόμματα της αντιπολίτευσης, και όχι μόνο, να σας υποδείξουν ότι συμπεριφέρεστε ως κομματάρχης και όχι ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και βεβαίως και πάλι ότι δεν δέχεστε κριτική σε ό,τι αφορά στους χειρισμούς σας στο εθνικό θέμα. Μια δεύτερη ερώτηση, εάν μπορείτε να μας απαντήσετε, εάν θα είστε υποψήφιος και υπό ποιες προϋποθέσεις.
Απάντηση: Κατ’ αρχάς δεν αγχώνομαι αν θα είμαι υποψήφιος. Για εμένα η Προεδρία της Δημοκρατίας δεν ήταν στόχος ζωής και δεν είναι στόχος ζωής. Έχω αναλάβει αυτό το ρίσκο, μπήκα σε αυτή τη διαδικασία και σε αυτή την περιπέτεια με ένα και μοναδικό στόχο, ει δυνατόν, να λύσουμε το Κυπριακό και να επανενώσουμε την πατρίδα μας. Είπα ξανά ότι εάν βρεθούμε κοντά στη λύση του Κυπριακού ή εάν υπογραφεί λύση του Κυπριακού στη διάρκεια της Προεδρίας μου θα προβληματιστώ πάρα πολύ κατά πόσον θα εγκαταλείψω και ό,τι θέλει ας γίνει. Μακάρι βέβαια να λυθεί το Κυπριακό και θέλω να πω όποιος και αν θα είναι ο Πρόεδρος θα πρέπει να συνεχίσει, κατά τη δική μου την εκτίμηση – βέβαια ο λαός θα αποφασίσει – για να υλοποιήσει τη λύση, η οποία δεν θα είναι λύση για κωδωνοκρουσίες και πανηγυρισμούς, όπως κατ’ εμένα δεν ήταν και το 1959 – 1960 η λύση του Κυπριακού με τη Ζυρίχη. Και τότε χτυπήσαμε τις καμπάνες, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Απ’ εκεί και πέρα θέλω να σας πω ότι θα συνεχίσω την προσπάθειά μου, θα τείνω χέρι φιλίας προς τα κόμματα. Αρνούμαι, λένε, να ακούσω τα κόμματα. Ακούω τα κόμματα με πολλή προσοχή, όμως είμαι Πρόεδρος εκλελεγμένος με όρους εντολής από τον λαό. Δεν είναι δυνατόν ο οποιοσδήποτε κομματάρχης και το οποιοδήποτε κόμμα να θέλει να επιβάλει σώνει και καλά τη θέλησή του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και εάν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μέσα από ένα διάλογο αρνείται να δεχθεί τη θέληση αυτού του κόμματος ή του κομματάρχη, να θεωρείται ότι ο άνθρωπος αυτός δεν θέλει να ακούσει κανένα. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Και λυπάμαι να παρατηρήσω ότι δεν είναι κριτική που γίνεται, είναι κάτι εξοντωτικό. Μακάρι να ήταν μια απλή κριτική ή και σκληρή κριτική αυτή. Δεν είναι σκληρή κριτική. Προσέξατε ότι τίποτα καλό δεν κάνει αυτή η Κυβέρνηση ούτε στην εσωτερική διακυβέρνηση ούτε σε κανένα χειρισμό του Κυπριακού;
Σήμερα είδα και ανακοινώσεις ότι η κα Μέρκελ ήρθε στην Κύπρο λόγω του ΔΗΣΥ. Εάν είναι έτσι, μπράβο στον ΔΗΣΥ. Εγώ γνωρίζω εάν είναι έτσι ή αν δεν είναι έτσι τα πράγματα ή αν είναι γιατί εκτιμά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και εάν είπε η ίδια στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας «θέλω να επισκεφθώ την Κύπρο». Προσκάλεσα την κα Μέρκελ και την φιλοξένησα για εκείνες τις λίγες ώρες και εκφράστηκε με τον ωραίο τρόπο που έχει εκφραστεί. Το ότι προσπαθεί και ο ΔΗΣΥ στο εξωτερικό εγώ το εκτιμώ ασφαλώς. Και οποιοδήποτε κόμμα κάνει τις προσπάθειές του στο εξωτερικό. Αλλά, στο τέλος της ημέρας, διερωτώμαι προς τι προσπαθεί ο καθένας να καρπωθεί όλα τα καλά και να αφήσει μόνο τα κακά στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Δεν ξέρω πόσο καλή συμπεριφορά είναι αυτή, για να μην πω τίποτα άλλο.
Κυριάκος Πομηλορίδης - ΑΝΤ1: Για τις καταγγελίες ότι συμπεριφέρεστε ως κομματάρχης και όχι ως Πρόεδρος, σε πρόσφατη εκδήλωση στο Δάλι, συγκεκριμένα;
Απάντηση: Έκρινα ανάξιο να απαντήσω σε αυτό γιατί δεν είναι άξιο απάντησης. Τι ζητούν κάποιοι δηλαδή; Να αρνηθώ τον εαυτό μου; Είμαι παιδί του ΑΚΕΛ. Πρέπει να γίνει κατανοητό αυτό και είναι δημοκρατικό μου δικαίωμα και μεγάλη μου τιμή και υπερηφάνεια το ότι με έχει αναθρέψει ένα τέτοιο κόμμα, το οποίο μόνο καλά έχει δώσει στον τόπο. Υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία της πατρίδας μας, έκανε θυσίες. Πού μιλούσα; Μιλούσα την ώρα που τιμούσαν τη μνήμη δύο ηρωομαρτύρων της ελληνοτουρκική φιλίας, μελών και στελεχών αυτού του κόμματος. Πρέπει να απεκδυθώ δηλαδή και της ιδιότητας του μέλους του ΑΚΕΛ; Είπα και χθες στη Σκαρίνου ότι η ύψιστη τιμή για μένα είναι το ότι έχω ενταχθεί σε αυτό το κόμμα και μου έδωσε όλα αυτά τα εφόδια που μου έδωσε και με ανέδειξε στα δημόσια αξιώματα που με ανέδειξε. Αυτό δεν έρχεται σε καμία αντίθεση με την ιδιότητα του πρώτου πολίτη της Δημοκρατίας. Ο κ. Κληρίδης έχει απεκδυθεί; Ήταν επίτιμος Πρόεδρος του ΔΗΣΥ και πήγαινε και στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΔΗΣΥ. Ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος είχε αρνηθεί την ιδιότητα του Προέδρου του κόμματος; Δεν λάμβανε μέρος σε προεκλογικές συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις; Εγώ δεν πήρα μέρος σε τέτοιες συγκεντρώσεις. Τι ζητούν; Να κλειστώ στο σπίτι γιατί έτσι θέλουν κάποιοι; Δεν θα τους κάνω αυτό το χατίρι. Απευθύνομαι στον κυπριακό λαό, όσο με στηρίζει τον ευχαριστώ και επαναλαμβάνω ότι οι θητείες είναι πενταετείς και όχι διετείς ή τριετείς.
Φάνης Επιτροπάκης – Extra TV: Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα σας. Η λαϊκή απαίτηση για λειτουργική και βιώσιμη λύση έχει πάρει πια τεράστιες διαστάσεις και έχει μετατραπεί σε αγανάκτηση. Υπάρχει εκ μέρους σας βούληση ούτως ώστε να συνεργαστούμε με τους αρμόδιους φορείς και να υλοποιηθεί έτσι το όραμα κάθε πολίτη; Και θα πιαστώ - ζητώντας συγγνώμη από τους δύο συναδέλφους προηγουμένως - και από κάτι που ειπώθηκε προηγουμένως και άλλωστε το είπατε κι εσείς τώρα στην απάντησή σας στον κ. Πομηλορίδη. Εάν νιώθετε περισσότερο μόνος σε σχέση με άλλες φορές. Εάν νιώθετε ότι κάποιοι σας εγκαταλείπουν την κρίσιμη χρονική στιγμή, αν κάποιοι παίρνουν πίσω κάποια πράγματα που υποστήριζαν μέχρι και πριν από λίγο καιρό.
Απάντηση: Δεν νιώθω καθόλου μόνος. Η ευθύνη είναι αυτών που με εγκαταλείπουν. Δεν το καταλαβαίνω εγώ αυτό το πράγμα, γιατί πρέπει να νιώθω μόνος αν κάποιοι, οι οποίοι υποστήριζαν ως χθες, προχθές, ως πρόσφατα θέσεις και χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας, έκριναν, για τους δικούς τους λόγους - διάφοροι οι λόγοι, δεν θέλω να τους αναφέρω αυτή τη στιγμή - να εγκαταλείψουν τον Πρόεδρο και να τον κατηγορούν ότι είναι μόνος. Δεν νιώθω καθόλου μόνος πρέπει να πω. Νιώθω τη δύναμη την οποία μου δίνει το κόμμα το οποίο με υποστηρίζει, το πόσο με υποστηρίζει ακόμη το ΔΗΚΟ και βεβαίως και ο κόσμος. Αυτό νιώθω και εργάζομαι προς την κατεύθυνση ακριβώς να πείσω τον κόσμο ότι οι επιθέσεις που δέχομαι είναι άδικες. Και είναι πράγματι άδικες. Διότι οι χειρισμοί δεν βγαίνουν από τις αρχές και δεν παραβιάζουν αρχές. Οι χειρισμοί ακριβώς υπερασπίζονται αρχές. Εξού και, δυστυχώς, επειδή δεν έχουμε και την ανταπόκριση της άλλης πλευράς, δεν έχουμε την πρόοδο η οποία χρειάζεται για να γίνει η μεγάλη στροφή και να φτάσουμε σε λύση του Κυπριακού.
Για την ικανοποίηση του οράματος του λαού αφιερώνω όλο μου το είναι. Και, επαναλαμβάνω, θα κριθεί κατά πόσον το όραμα του λαού ικανοποιείται όταν θα είναι η ώρα να κριθεί, όταν θα υπάρχει αποτέλεσμα.
Παρέμβαση κ. Επιτροπάκη: Ο κόσμος ζητεί όμως μια λύση εδώ και τώρα.
Απάντηση: Κι εγώ ζητώ μία λύση εδώ και τώρα. Δεν καταλαβαίνω. Πρέπει να το λύσω μόνος μου; Άμα ήταν να το λύσω μόνος μου, πολύ ευχαρίστως. Και μαζί σας αν θέλετε. Αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Υπάρχει μία κατοχική δύναμη πανίσχυρη η οποία αρνείται να σεβαστεί ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, να σεβαστεί τη θέληση της διεθνούς κοινότητας, να σεβαστεί τον κυπριακό λαό ως τέτοιο. Και τους Τουρκοκύπριους μαζί. Να φορτωθούμε εμείς την ευθύνη γιατί η Τουρκία είναι τόσο σκληρή και αδιάλλακτη αυτή την ώρα;
Γιώργος Γεωργιάδης – ΜΕΓΑ: Αμέσως μετά την προχθεσινή σας συνάντηση ο κ. Ντάουνερ δήλωσε πως υπήρχε συμφωνία σε ό,τι αφορά στην απογραφή πληθυσμού. Η Κυβέρνηση έσπευσε να το διαψεύσει. Εύλογα διερωτάται κάποιος: Είναι δυνατόν ένας Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα, ένας πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας να λέει ανακρίβειες; Γιατί ο κ. Ντάουνερ αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Τι ακριβώς έχει λεχθεί γι’ αυτό το θέμα της απογραφής: Κι αν έχετε συμφωνήσει κάτι.
Απάντηση: Κάποιος φίλος από ένα πολιτικό κόμμα είπε μάλιστα: «Γιατί να πιστέψουμε τον Χριστόφια; Πιστεύουμε τον Ντάουνερ». Εντάξει, δεν υπάρχει τίποτε πιο απλό από το να πει ότι πιστεύει τον κ. Ντάουνερ. Ακούσατε τη δήλωση του κ. Ντάουνερ ψες; Ο κ. Ντάουνερ ψες ουσιαστικά έχει παραδεχθεί ότι δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία. Και ασφαλώς δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία. Εμείς υποβάλαμε μία δημιουργική πρόταση όπως αναλάβουν τα Ηνωμένα Έθνη την ευθύνη ή και ο ΟΑΣΕ και άλλοι διεθνείς και περιφερειακοί οργανισμοί για να διενεργηθεί σε όλη την Κύπρο απογραφή πληθυσμού. Ο στόχος; Να φανεί πόσοι είναι οι Κύπριοι σε ολόκληρη την επικράτεια. Και πόσοι είναι και οι Κύπριοι και οι μη Κύπριοι, προπάντων στην κατεχόμενη περιοχή. Είπε ο κ. Έρογλου ότι «εγώ έχω κράτος και θα κάμω τη δική μου απογραφή». Και ασφαλώς εμείς διαφωνήσαμε. Και κακώς υπήρξε αυτό το ολίσθημα πρέπει να πω. Τι άλλο να πω; Είναι δυνατόν, βεβαίως, και Πρωθυπουργοί και αρχηγοί κρατών να πουν πράγματα για τα οποία να μετανιώσουν – εάν θέλουν να μετανιώσουν. Προσέξετε διότι είναι και αυτό. Είπα ότι αυτοί που διαδραματίζουν τον ρόλο του διευκολυντή θα πρέπει να είναι πραγματιστές και αντικειμενικοί και να προσπαθούν να αποφεύγουν τα ακούσια ή και τα εκούσια ολισθήματα.
Γιώργος Γεωργίου - TV PLUS: Σας επικρίνουν ότι με την πολιτική σας για κυπριακής ιδιοκτησίας συνομιλίες έχει απενοχοποιηθεί η Τουρκία. Είναι όντως απενοχοποιημένη η Τουρκία;
Απάντηση: Έχω μεριμνήσει στην ολίγον μακρά εισαγωγή μου να αποδείξω ότι καθόλου απενοχοποιημένη δεν είναι η Τουρκία. Ο ίδιος ο κ. Εγκεμέν Μπαγίς πολύ πρόσφατα δήλωσε με σαφήνεια ότι το Κυπριακό είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στον δρόμο της Τουρκίας. Εάν απενοχοποιείτο η Τουρκία, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μας εξωθούσε για να μας υποχρέωνε να ανοίξουν κεφάλαια. Δεν το κάνει αυτό το πράγμα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίθετα, πέρυσι δέχθηκαν τη δική μας θέση ή, εάν θέλετε, ένα τιμωρητικό μέτρο περαιτέρω, δηλαδή επιπρόσθετο για την Τουρκία, μέσα από την απόφαση του Συμβουλίου η Κύπρος να παγώσει άλλα έξι κεφάλαια. Το Κοινοβούλιο πρόσφατα έκανε την Έκθεσή του, η οποία κατά τη δική μου γνώμη είναι πολύ θετική για την Κύπρο και πολύ αρνητική για την Τουρκία. Η Τουρκία προσπαθεί αυτά τα χρόνια να περάσει τον περιβόητο κανονισμό για το απευθείας εμπόριο. Δεν τα καταφέρνει και έχω δηλώσει και στον κ. Μπαρόζο και σε όλους ότι εάν γίνει κάτι τέτοιο από τα όποια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμείς θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας. Και υπάρχουν μέσα. Υπάρχουν, δηλαδή και ευρωπαϊκά δικαστήρια και άλλα δικαστήρια στα οποία μπορούμε να καταφύγουμε. Αυτό είναι ξεκάθαρο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλω να ξέρετε, βέβαια, ότι υπάρχει και μια διαφορά άποψης μεταξύ της Νομικής Υπηρεσίας της Επιτροπής, της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου και της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι Νομικές Υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου τάσσονται υπέρ του ότι το Πρωτόκολλο 10 είναι εκείνο που ισχύει και δεν μπορεί να υπάρξει κανονισμός για απευθείας εμπόριο, διότι είναι παραβίαση του Πρωτοκόλλου 10 και της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πράγμα πολύ σημαντικό. Δίνουμε τη μάχη συνέχεια, και μαζί με τους Ευρωβουλευτές μας και μαζί με τις Ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο. Και οι Ευρωβουλευτές μας και τα διάφορα κόμματα έχουν στενή επαφή, και εμείς από δικής μας πλευράς.
Νικόλας Μαρκαντώνης - SIGMA: Πριν από λίγο στην ομιλία σας αναφέρατε ότι καλούμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα στη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και τη διχοτόμηση. Αυτή η αναφορά σας είναι γενική ή θεωρείτε ότι εάν καταρρεύσει αυτή η διαδικασία τώρα, τότε το επόμενο βήμα είναι η διχοτόμηση; Και δεδομένου ότι η Άγκυρα τον τελευταίο καιρό δηλώνει ξεκάθαρα ότι βρίσκεται στην Κύπρο για τα στρατηγικά της συμφέροντα και όχι για τους Τουρκοκύπριους, μήπως θεωρείτε εκ των υστέρων ότι συρθήκαμε σε μια ατέρμονη διαδικασία;
Απάντηση: Ποια είναι η επιλογή; Εγώ ρωτώ συνέχεια και τους διάφορους πολιτικούς ηγέτες, οι οποίοι λένε ότι πρέπει να αλλάξουμε στρατηγική. Ποια είναι η εναλλακτική στρατηγική επιτέλους; Κουβέντες μεγάλες; Δεν υπέδειξε κανένας συγκεκριμένη στρατηγική. Εγώ μιλώ συγκεκριμένα. Η διχοτόμηση ήταν και παραμένει ένας κίνδυνος που επικρέμαται πάνω από το σβέρκο της Κυπριακής Δημοκρατίας είτε το θέλουμε είτε όχι. Και η παράταση του αδιεξόδου, δυστυχώς, και εάν συνεχιστεί επ’ άπειρον αυτό το αδιέξοδο, τι άλλο από de facto διχοτόμηση έχουμε; Και πολλαπλασιασμό των εποίκων στην Κύπρο και περαιτέρω χρήση και κατάχρηση των ελληνοκυπριακών περιουσιών; Από εκεί και πέρα, η δική μου η προσπάθεια είναι να αποδώσει καρπούς ο διάλογος. Διότι, δεν είναι δα και εναλλακτική πρόταση η λεγόμενη διεύρυνση των συνομιλιών με συμμετοχή της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Βρετανίας που υποστηρίζουν κάποιοι και στο εσωτερικό. Όταν λέμε ότι αυτή είναι πρόταση της Τουρκίας κακοφαίνεται σε κάποιους και επιτίθενται.
Μου έχουν παραδώσει χθες από τη Βουλή των Αντιπροσώπων - και θέλω να συγχαρώ τη Βουλή των Αντιπροσώπων, με αυτή την ευκαιρία, και ειδικότερα την Επιτροπή για τον Φάκελο της Κύπρου - το πόρισμα της Επιτροπής. Θα δοθεί στη δημοσιότητα. Ρίξετε μια ματιά, διαβάστε το. Η όλη ιστορία της Κύπρου από το 1948-50 μέχρι τα τραγικά γεγονότα του 1974 ήταν μια συνωμοσία συγκεκριμένων δυνάμεων για να διχοτομηθεί η Κύπρος και να παραχωρηθεί έδαφος στην Τουρκία. Και αυτά γίνονταν πίσω από τις πλάτες του κυπριακού λαού και της εκλεγμένης ηγεσίας του μετά από την ανεξαρτησία. Αυτές είναι πραγματικότητες τις οποίες, επαναλαμβάνω, μελετάτε τις. Δεν είναι αποκύημα της φαντασίας κανενός από εμάς. Αυτό, δυστυχώς, κορυφώθηκε το 1974 με το φασιστικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, αφού το 1973 στη Λισαβόνα το ΝΑΤΟ είχε πάρει την τελική απόφαση να ρίξει τον Μακάριο και να επιβάλει τη διχοτόμηση. Βρήκε τη Χούντα, βεβαίως, συνεργό και προχώρησε προς αυτό το έγκλημα.
Αυτή τη στιγμή η Τουρκία ακολουθεί την ίδια γραμμή της εποχής εκείνης. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Υπάρχουν άλλοι τρόποι από αυτούς τους σημερινούς; Δηλαδή, τη συνέπεια στη στήριξη των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και των διατάξεών του, τη στήριξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στήριξη στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τη διεθνή κοινότητα; Εάν υπάρχουν εγώ είμαι έτοιμος να ακούσω. Ζητώ και στο Εθνικό Συμβούλιο και εκτός του Εθνικού Συμβουλίου. Ακούω γενικές κουβέντες περί αλλαγής στρατηγικής. Δεν ακούμε κάτι το πολύ συγκεκριμένο, πώς θα αποσείσουμε από τους ώμους της Κύπρου την κατοχή και τον εποικισμό. Άρα, η Τουρκία είναι σαφές ότι δεν ενδιαφέρεται, βεβαίως, και για τους Τουρκοκύπριους, και είναι γι’ αυτό που λέω ότι πρέπει να στείλουμε στους Τουρκοκύπριους μηνύματα ενότητας, δράσης από κοινού για να διώξουμε αυτό το κακό από τον τόπο μας. Διότι, κινδυνεύει το είναι όλων μας. Οι Τουρκοκύπριοι κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Ξεσηκώνονται. Αύριο μπορεί να κινδυνεύουμε κι εμείς. Δεν κινδυνολογώ. Όμως, οι κίνδυνοι είναι απτοί. Κατά συνέπεια, η διχοτόμηση είναι καταστροφική. Δεν το λέω εγώ. Δείτε δηλώσεις του κ. Κληρίδη, κατά κόρον. Δείτε δηλώσεις του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου, κατά κόρον, ότι διχοτόμηση ίσον καταστροφή και ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική επιλογή από την ομοσπονδία. Αυτή είναι. Μέσα από διαπραγματεύσεις.
Λευτέρης Αδειλίνης - ΑΛΗΘΕΙΑ: Υπάρχει μια ευρύτερη εκτίμηση ότι το θέμα της ενέργειας και των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που, όπως φαίνεται, υπάρχουν στην υποθαλάσσια περιοχή της Κύπρου θα επηρεάσουν και τη διαδικασία λύσης του Κυπριακού. Την ίδια ώρα οι Τουρκοκύπριοι λένε ότι τους αφήσαμε απέξω από αυτή τη διαδικασία. Δεν θα ήταν ίσως καλό να ανακοινώσετε από τώρα με ποιο πρακτικό τρόπο διασφαλίζονται τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων έτσι ώστε να έρθει και η Τουρκία σε μια λογική συνεργασίας με την Κύπρο και να βγουν όλοι κερδισμένοι;
Απάντηση: Αυτό το έκανα ήδη μερικές φορές επίσημα και στο τραπέζι των συνομιλιών και κατ΄ ιδίαν με τον κ. ΄Ερογλου. Έστειλα μηνύματα και στην τουρκική ηγεσία ότι η επίλυση του Κυπριακού το συντομότερο θα δώσει τη δυνατότητα σ΄ ολόκληρο τον κυπριακό λαό να δρέψει και να χαρεί τους καρπούς με τους οποίους η φύση έχει προικίσει και τον δικό μας τον τόπο. Εφόσον, βέβαια, διαπιστώσουμε εκατό τοις εκατό ότι αυτή η δεξαμενή εμπεριέχει πράγματι υδρογονάνθρακες. Και αυτό θα γίνει σύντομα. Λένε οι ειδικοί ότι σχεδόν εκατόν τοις εκατόν υπάρχει αυτή η δεξαμενή και αυτό εμπεριέχει.
Καλώ και δημόσια τον κ. ΄Ερογλου και την τουρκική ηγεσία να κατανοήσουν ότι στο πλαίσιο της ομοσπονδίας οι Ελληνοκύπριοι δεν θα εκμεταλλεύονται από μόνοι τους αυτόν τον πλούτο. Ομοσπονδία σημαίνει συμμετοχή στα πλαίσια της πολιτικής ισότητας - να μην επαναλάβω και πάλι τι σημαίνει η πολιτική ισότητα - σε όλους τους θεσμούς του κράτους. Και βεβαίως συμμετοχή και στις ζημιές και στα κέρδη. Από αυτή την περίπτωση η Κύπρος και ο λαός της έχει να κερδίσει, μαζί και οι Τουρκοκύπριοι. Ας μην κρατούν, λοιπόν, τον εαυτό τους αιχμάλωτο των τουρκικών επεκτατικών βλέψεων.
Βαγγέλης Βασιλείου - ΠΟΛΙΤΗΣ: Δεδομένου ότι η διαδικασία των διαπραγματεύσεων δύσκολα θα οδηγήσει άμεσα σε λύση του Κυπριακού, τι έχετε να πείτε στους Ελληνοκύπριους οι οποίοι θέλουν να διεκδικήσουν νομικά τα περιουσιακά τους δικαιώματα αλλά βλέπουν την προθεσμία της «επιτροπής αποζημιώσεων» - ως το μόνο δρόμο που οδηγεί πλέον στο ΕΔΑΔ - να λήγει σε οκτώ περίπου μήνες;
Απάντηση: Οι Ελληνοκύπριοι, όσοι αδημονούν βέβαια να απευθυνθούν σ΄ αυτή την «επιτροπή» της κατοχικής δύναμης πρέπει να ξέρουν ότι μπορεί να είναι άνθρακες οι θησαυροί. Ως τώρα οι αποφάσεις της «επιτροπής» αποδίδουν το 8-10% της πραγματικής αξίας των περιουσιών. Κατά συνέπεια, εγώ ποτέ δεν ήμουνα υπέρ του να απευθύνονται στην «επιτροπή» οι Ελληνοκύπριοι ούτε και τώρα, βεβαίως, είμαι υπέρ. Και δεν ξέρω στο τέλος αν η Τουρκία θα θέσει τέρμα στη λειτουργία αυτής της «επιτροπής». Εν πάση περιπτώσει, δεν είμαι τόσο σίγουρος.
Μικαέλα Λοΐζου - ΣΗΜΕΡΙΝΗ: Πότε θα ζητήσετε, επιτέλους, την απομάκρυνση του Αλεξάντερ Ντάουνερ;
Απάντηση: Αυτά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο να τα ρωτά και να τα λέει ένας δημοσιογράφος, ακόμη και ένας φίλος ηγέτης πολιτικού κόμματος. Καλά ή κακά ο Αλεξάντερ Ντάουνερ είναι ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και ο λόγος του είναι βαρύς.
Θέλω να ξέρετε και εσείς αλλά και ο κυπριακός λαός ότι τα δικά σας αισθήματα σε σχέση με τη δράση του κ. Ντάουνερ τα αφομοιώνω και, βεβαίως, ό,τι έχω να πω το λέω απευθείας στον κ. Ντάουνερ.
Δεν θα ήταν υπεύθυνη η στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος είναι και διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής κοινότητας, να τα βάλει με τον κ. Ντάουνερ και να αρχίσει έναν πόλεμο κατά του κ. Ντάουνερ. Εσάς είναι δικαίωμα σας αυτό. Εγώ, βεβαίως, θα καλούσα, θα απηύθυνα έκκληση και σε εσάς και στα πολιτικά πρόσωπα στην Κύπρο να είναι πιο προσεκτικοί μιλώντας και απευθυνόμενοι στον κ. Ντάουνερ.
Ανδρέας Πιμπίσιης - Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ: Αναφερθήκατε και απόψε στις προσπάθειες από ορισμένους για πολιτική σας εξόντωση. Θα ήθελα να σας ρωτήσω ποιοι είναι αυτοί που θέλουν την πολιτική σας εξόντωση και γιατί;
Επειδή είπατε προηγουμένως γι΄ αυτούς που άλλοτε υποστήριζαν τις προσπάθειές και την πολιτική σας και σε μεταγενέστερο στάδιο έχουν αλλάξει πορεία, θα ήθελα να σας ρωτήσω γιατί μετά τη Γενεύη δεν τους καλέσατε στο Προεδρικό για Εθνικό Συμβούλιο. Καλέσατε μόνο τους ηγέτες του ΑΚΕΛ, του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Δημοκρατικού Κόμματος.
Απάντηση: Κατ΄ αρχάς να σου πω ότι «φιτιλιάζεις», για τον εξής λόγο: Δεν μίλησα απόψε για πολιτική εξόντωση. Είναι μάρτυρες όλοι οι συνάδελφοι σου εδώ και οι δικοί μου οι φίλοι και συνάδελφοι. ΄Αρα, γιατί να απαντήσω τώρα σε ερώτημα ότι κατηγορώ τους άλλους για πολιτική εξόντωση; Και δεν το απαντώ, με όλο τον σεβασμό.
Εγώ ζητώ σεβασμό όπως σέβομαι και εγώ τους άλλους. Από εκεί και πέρα ας κρίνει ο κόσμος αν αυτό που γίνεται είναι κριτική ή είναι κάτι παραπάνω από κριτική.
Αναφορικά με το Εθνικό Συμβούλιο, έκρινα να καλέσω αυτούς τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων, να τους ενημερώσω με μεγάλη λεπτομέρεια.
Μαρία Φράγκου - ΧΑΡΑΥΓΗ: Πώς απαντάτε στην άποψη ή στην επίκριση, όπως διατυπώνεται τελευταίως όλο και πιο συχνά, ότι έχετε ενταφιάσει τη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου του 2006;
Απάντηση: Η δική μου απάντηση είναι σαφής: ΄Εχω αναπτύξει τη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου. Η Συμφωνία αυτή έλεγε ότι οι δύο ηγέτες συμφωνούν για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα. Αυτό ήταν το πολιτικό περιεχόμενο της Συμφωνίας της 8ης Ιουλίου. Εγώ έχω προχωρήσει πάρα πέρα και ανέπτυξα τη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, το ομοσπονδιακό κράτος θα είναι ένα, με μια διεθνή προσωπικότητα, με μια και μόνη ιθαγένεια και μια και αδιαίρετη κυριαρχία.
Δεν βλέπω να ενταφιάζεται οτιδήποτε. Και επαναλαμβάνω ότι το αποτέλεσμα των ομάδων εργασίας έχει κριθεί από το Εθνικό Συμβούλιο και η πλειοψηφία του εξουσιοδότησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ξεκινήσει τις απευθείας διαπραγματεύσεις. Τόσο απλά και τόσο αληθινά είναι τα πράγματα.
Στέφανος Ευριπίδου – Cyprus Mail: Είπατε στην ομιλία σας ότι η Κύπρος είναι πιο ισχυρή διεθνώς, ότι έχουμε επισκέψεις από το εξωτερικό, έχουμε προοπτικές για φυσικό αέριο, έχουμε παγώσει κεφάλαια στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, έχουμε θετικές αποφάσεις στο Ευρωκοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Θα έλεγα, όμως, ότι όλα αυτά είναι φανερό ότι δεν μας φέρνουν πιο κοντά στη λύση. Επίσης για τις νέες γενιές το Κυπριακό δεν παραμένει το σημαντικότερο ζήτημα που τους απασχολεί. Οπότε θα ήθελα να σας ρωτήσω: Πιστεύετε ότι χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία το 2004; Έχετε μετανιώσει για τους χειρισμούς σας;
Απάντηση: Κατ’ αρχάς επαναλαμβάνω: Δεν εργαζόμαστε μόνοι μας για λύση στο Κυπριακό. Έχουμε απέναντί μας την Τουρκία. Και τους εκπροσώπους της τουρκοκυπριακής κοινότητας, αλλά ξέρετε ότι κυρίως έχουμε απέναντί μας την Τουρκία. Δεν υπήρξε λύση, όχι γιατί έχει αποδυναμωθεί η Κύπρος, αλλά γιατί δεν θέλησε η Τουρκία, ένεκα πολλών συγκυριών που έχουν μεσολαβήσει από τότε μέχρι σήμερα, να προχωρήσει σε λύση. Θέλω να ελπίζω ότι μετά τις εκλογές στην Τουρκία, η ηγεσία της θα αναθεωρήσει τη στάση της για να προχωρήσουμε με όσο γίνεται μεγαλύτερη ταχύτητα σε λύση του Κυπριακού. Όταν κρίνουμε τα ιστορικά γεγονότα, νομίζω δεν πρέπει να κρίνουμε με βάση τις συνθήκες του σήμερα αλλά να επιστρέψουμε στην εποχή εκείνη. Φρονώ ότι ο κυπριακός λαός δίκαια δεν είχε αποδεχθεί το Σχέδιο Ανάν. Δεν έδινε πολλές λύσεις σε πολλά κεφαλαιώδη ζητήματα που μας αφορούν, όπως είναι το θέμα της ασφάλειας, το θέμα των εγγυήσεων. Όπως είναι το περιουσιακό, που είναι αρκετά σημαντικό για τον κάθε Κύπριο, και Ελληνοκύπριο και Τουρκοκύπριο, κ.ά. Εμείς, θέλω να σας υπενθυμίσω, δεν είπαμε απλώς ένα «όχι» στο Σχέδιο Ανάν. Εμείς είπαμε, ζητήσαμε, προτείναμε, και προς τη δική μας την πλευρά αλλά και προς τα Ηνωμένα Έθνη και προς την Τουρκία και τους πάντες που ήταν αναμεμειγμένοι στην υπόθεση «Κυπριακό» να αναβληθεί το δημοψήφισμα για να μπορέσουμε να φτάσουμε σε συμφωνημένη λύση, μετά από ένα χρονικό διάστημα έξι - οκτώ μηνών.
Δυστυχώς, η Τουρκία θεώρησε ότι ήταν η ευκαιρία της το Σχέδιο Ανάν και αρνήθηκε να δεχθεί αυτή την πρότασή μας. Υπάρχουν μαρτυρίες γι’ αυτό, ότι η Τουρκία έκρινε μετά την επιδιαιτησία ότι είχε καταγάγει τη μεγαλύτερη διπλωματική νίκη τα τελευταία πενήντα χρόνια. Αυτή είναι δήλωση του κ. Ερντογάν, προσέξετε. Γι’ αυτό μη με ρωτάτε τώρα αν έχω μετανιώσει. Δίνουμε τη μάχη μας υπερασπιζόμενοι αρχές. Κατανοώ ότι νέα παιδιά, σίγουρα, δεν έχουν το ίδιο ενδιαφέρον που είχαμε ή και που έχουμε εμείς οι οποίοι ζήσαμε αυτά τα τραγικά γεγονότα και τα κτυπήματα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας παντοιοτρόπως και από πολλές κατευθύνσεις. Όμως, έχουμε καθήκον να εξηγήσουμε σ’ αυτά τα παιδιά ότι το πραγματικό μέλλον δεν είναι δύο κράτη στην Κύπρο. Ότι είναι ένα το κράτος. Και, βεβαίως, έχουμε καθήκον να εξηγήσουμε στον κυπριακό λαό ότι και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα εδώ πέρα και δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Και πρέπει αυτά τα δικαιώματα να τα αναγνωρίσουμε και να συνεργαστούμε μαζί τους.
Ζωή Τηλεγράφου - Άστρα: Θα ήθελα να επανέλθω στο θέμα της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας που ανέφερε προηγουμένως ο συνάδελφος Νικόλας. Τριαντατέσσερα χρόνια μετά την αποδοχή αυτής της μορφής λύσης, του οδυνηρού συμβιβασμού της ελληνοκυπριακής πλευράς, έχω την εντύπωση ότι αμφισβητείται περισσότερο από ποτέ αυτή η μορφή λύσης. Ακούμε διάφορα. Ακούμε και για πολυπεριφερειακή ομοσπονδία ως εναλλακτική, ακούμε για το ενιαίο κράτος, ακούμε για ευρωπαϊκή λύση, μια χαλαρή ομοσπονδία. Κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει: Γιατί όχι κάτι άλλο πέρα από τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία;
Απάντηση: Γιατί οι πολιτικοί ηγέτες έχουν καθήκον να είναι πραγματιστές και να κρίνουν κατά πόσον υπάρχει κάτι άλλο ως εναλλακτική λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Προσωπικά, τουλάχιστον, κρίνω ότι δεν υπάρχει. Και ότι είναι μια λύση ανάγκης την οποία θα πρέπει να προωθήσουμε για να επιτευχθεί συμφωνία και να εφαρμοστεί. Όταν τη λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας η Τουρκία προσπαθεί να τη μεταποιήσει για να είναι ουσιαστικά λύση τύποις ομοσπονδία και να είναι δύο κράτη στο τέλος της ημέρας, είναι δυνατόν, είναι εφικτό να μιλάμε για λύσεις ενιαίου κράτους ή άλλες λύσεις ιδεατές και ιδανικές; Η ιστορία του Κυπριακού ήταν το κυνήγι του ιδεατού. Και κάθε φορά που κυνηγούσαμε το ιδεατό πηγαίναμε πολύ πίσω. Νομίζω πρέπει να διδαχθούμε και από την ιστορία και από τα πάθη μας και τα λάθη μας επιτέλους. Ηγέτες που αρνούνται να διδαχθούν, έχω τη γνώμη - για να χρησιμοποιήσω όσο γίνεται πιο «απαλή» φράση - ότι αδυνατούν να οδηγήσουν. Ένας ηγέτης, και δεν το παίζω μεγάλος ηγέτης, πρέπει να τολμά, να τολμά να κάνει τομές. Όσες φορές φανήκαμε άτολμοι να κάνουμε αυτές τις τομές και κυνηγήσαμε το ευκταίο, στο τέλος χάναμε το εφικτό. Τούτη, όμως, τη φορά αν χαθεί το εφικτό, χάριν ποιου ευκταίου δεν ξέρω, δεν θα έχουμε άλλες δυνατότητες. Είναι το ερώτημα που έχει υποβάλει ο φίλος μου ο Νικόλας. Άρα πρέπει οι ηγέτες να οδηγήσουν τον κόσμο, ο οποίος ασφαλώς και είναι βαριεστημένος, ο οποίος ασφαλώς όταν δεν βλέπει φως απογοητεύεται. Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι όταν αναλάβαμε είχαν αυξηθεί και οι προσδοκίες του κόσμου - επειδή ήταν και ο Ταλάτ στην άλλη πλευρά - αλλά η αδιαλλαξία της Τουρκίας και η στάση του τουρκικού κράτους και της τουρκικής ηγεσίας ήταν τέτοια που δυστυχώς δεν επέτρεψε αυτές οι προσδοκίες να γίνουν ζωή και πράξη.
Πάμπος Μιτίδης – Super Sport FM: Στα πλαίσια της επιζητούμενης εσωτερικής ενότητας είπατε νωρίτερα ότι τείνετε χείρα φιλίας προς όλα τα κόμματα. Γιατί να θεωρήσω ότι είναι ειλικρινής αυτή σας η ενέργεια, κύριε Πρόεδρε, όταν εσείς ο ίδιος δεν εφαρμόζετε τον κώδικα ηθικής πολιτικής που είχατε καθορίσει στην προηγούμενη δημοσιογραφική διάσκεψη, όταν καταγγέλλατε ότι πρώην Υπουργός της Κυβέρνησης Κληρίδη λάμβανε ανεργιακό επίδομα; Εδώ και δέκα μέρες, σε επιστολή που σας απέστειλε ο βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Σωκράτης Χάσικος κατονομάζει τον Προεδρικό Επίτροπο κ. Γιώργο Ιακώβου ως έναν από τους πρώην Υπουργούς που λάμβαναν ανεργιακό επίδομα. Θα τον παύσετε τον κ. Ιακώβου;
Απάντηση: Θέλω να μου πείτε έναν Πρόεδρο που έχει απολογηθεί μέχρι τώρα για κάτι που είπε και θα σας παραδεχθώ. Κανένας. Ο Χριστόφιας, γι’ αυτό το παραπάτημα έχει απολογηθεί και η απολογία αγγίζει και τον κ. Ιακώβου. Έτσι για να έχουμε καλή εξήγηση. Δεν αγγίζει μόνο πολιτικούς αντιπάλους. Από εκεί και πέρα, αυτό συνέβη χθες. Πριν από χθες; Τι έκανε ο Πρόεδρος για να απωθεί τους άλλους; Ο Πρόεδρος ακούει όχι εξάψαλμο, πολύ χειρότερα από εξάψαλμο και υπομένει. Σιωπά. Μίλησε μια φορά τον χρόνο ο Πρόεδρος, εγκλημάτησε ο Πρόεδρος. Νομίζω ότι έχει δικαίωμα και ο Πρόεδρος να έχει αισθήματα και συναισθήματα. Έχει δικαίωμα και ο Πρόεδρος να ζητά σεβασμό. Όχι ως άτομο. Μπορεί να μην με σέβονται - που πιστεύω ότι με σέβονται για να πω την αλήθεια - αλλά οι μεγάλες και πολλές σκοπιμότητες οδηγούν κόσμο να συμπεριφέρεται με τον τρόπο που συμπεριφέρεται. Κατά συνέπεια, άλλα πρέπει να είναι τα κριτήρια και τα δεδομένα της ενότητας και όχι εάν έκανε ένα λάθος ο Πρόεδρος και προσπαθούμε να το χρησιμοποιήσουμε. Υπό κανονικές συνθήκες, σε μια ευνομούμενη πολιτεία, μετά που είπε «mea culpa» ο Πρόεδρος δεν έπρεπε να συνεχίζεται καμία συζήτηση. Και όχι να γίνεται αντικείμενο καθημερινής εκμετάλλευσης, εκλογικής και μη, αυτή η κουβέντα.
Κώστας Γεννάρης – ΕΡΤ: Είναι προφανές ότι με τον Έρογλου οι προοπτικές δεν είναι σπουδαίες, δεδομένου μάλιστα ότι πίσω από τον Έρογλου είναι η Άγκυρα, όπου λαμβάνονται και οι αποφάσεις, όπως είπατε. Υπάρχει κανένας τρόπος να συρθεί, εάν αυτό είναι το ζητούμενο, η Άγκυρα στις συνομιλίες, να υποχρεωθεί η Άγκυρα δηλαδή να έρθει σε απευθείας συνομιλίες με την Κυπριακή Δημοκρατία, πράγμα το οποίο αρνείται ως τώρα - εμείς επιζητούμε - και αντιπροτείνει την πενταμερή; Και μήπως ήρθε η ώρα η ελληνοκυπριακή πλευρά να ετοιμάσει το δικό της Σχέδιο Ανάν, το συνολικό δηλαδή σχέδιο λύσης του Κυπριακού, ως πρόταση προς τη διεθνή κοινότητα, μέσω της οποίας να ασκηθεί πίεση στην Τουρκία και να υποχρεωθεί να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών;
Απάντηση: Το 1989 η δική μας η πλευρά ετοίμασε το δικό της Σχέδιο Ανάν, όπως το είπες - τώρα το Ανάν γιατί το χρησιμοποίησες δεν ξέρω - για μια ολοκληρωμένη λύση στο Κυπριακό. Η Τουρκία δεν θέλησε να το ακούσει και ο κ. Ντενκτάς βεβαίως το απέρριψε, για να φτάσουμε τότε, το 1992, να τον βάλει στη γωνιά τον κ. Ντενκτάς ο Μπούτρος Γκάλι. Αλλά δυστυχώς και τότε οι σκοπιμότητες λειτούργησαν και αντί να τιμωρηθεί ο Ντενκτάς ενταφιάσαμε τις ιδέες Γκάλι, αισίως, και αρχίσαμε ένα άλλο τροπάρι και προσπαθούμε από τότε μέχρι σήμερα να βγούμε από μέσα.
Έχουν δημιουργηθεί νέα τετελεσμένα από τότε. Η Τουρκία νιώθει, επαναλαμβάνω, μετά από εξελίξεις που έχουν επισυμβεί στην περιοχή μας και, τελοσπάντων, τη διαμόρφωση από πλευράς της μιας ιδεολογίας η οποία ξεγελά, κατά τη δική μου την αντίληψη, ότι είναι μία χώρα δημοκρατική, ότι κάνει δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και ότι θα είναι και παράδειγμα προς μίμηση για άλλες χώρες Ισλαμικές. Και γι’ αυτό λειτουργεί τόσο αλαζονικά η Τουρκία.
Εγώ δεν θα ήθελα να εγκλωβιστεί η Κύπρος σε μια τετραμερή. Και είπα γιατί προηγουμένως. Μια διεθνής διάσκεψη πραγματική, με τη συμμετοχή και των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, μπορεί να ασχοληθεί με τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού. Η Τουρκία πρέπει να βάλει νερό στο κρασί της, αλλά πρέπει και οι Ευρωπαίοι και διάφοροι άλλοι να πάρουν απόφαση ότι θα πιέσουν πραγματικά την Τουρκία. Είναι πίεση αυτό που δέχεται η Τουρκία σήμερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά καταφέρνει να γλιστρά.
Συνεπώς, το πρόβλημα δεν είναι αν θα κάνουμε νέα σχέδια. Το πρόβλημα είναι εάν η Τουρκία θα πάρει τις αποφάσεις να λύσει το Κυπριακό. Εάν κάνουμε εμείς σχέδιο, εύκολα μπορεί να το απορρίψει η Τουρκία. Εάν μέσα από συνομιλίες πιεστεί και πεισθεί η Τουρκία να αποδεχτεί βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, βασικές αρχές που εμπεριέχονται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και μέσα από τη διαπραγμάτευση να δεχθεί τη λύση, τότε αυτό είναι εφικτό. Με το να κάνουμε σχέδιο για να δώσουμε στην Τουρκία, αυτό θα εκληφθεί ότι θέλουμε να τη βάλουμε στη γωνία και να την εκθέσουμε. Αυτή είναι η δική μου η αντίληψη για το πώς θα αντιδράσει η Τουρκία και ο κ. Έρογλου.
Γιώργος Μιχαήλ – ΚΥΠΕ: Με βάση τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα των συνομιλιών θεωρείτε εφικτή την εξεύρεση μιας λύσης μέχρι το τέλος του 2011, με στόχο την ανάληψη της Προεδρίας της ΕΕ από μια επανενωμένη χώρα, όπως ήταν και η ευχή που έκανε πρόσφατα ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο οποίος επισκέφθηκε την Κύπρο και είχε συνάντηση μαζί σας;
Απάντηση: Πρέπει να πω ότι έχω δηλώσει ότι δική μου επιδίωξη, και αν θέλετε και μέρος του οράματός μου, είναι να εξευρεθεί λύση πριν αναλάβουμε την Προεδρία της ΕΕ. Και το είπα και ψες, στη διάρκεια του δείπνου.
Αυτό όμως δεν σημαίνει, επειδή θα αναλάβουμε την Προεδρία της ΕΕ, οποιαδήποτε λύση. Είπα πολλές φορές σε συνομιλητές μου ότι δεν πρέπει να νομίζει κανένας ότι ο Χριστόφιας είναι πωλητής, είναι «πλασιέ», και θα πωλήσει τα δικαιώματα του κυπριακού λαού χάριν μιας λύσης οπωσδήποτε. Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Πρέπει να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και επιμένω σ’ αυτό. Και ξέρετε ότι είναι πολύ σταθερή η θέση μου ότι και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα στα πλαίσια της ομοσπονδίας. Και πρέπει να δείξει κατανόηση και η Τουρκία. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζει την Κύπρο απλώς ως ένα στρατηγικό σημείο για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της. Αυτά είναι αναχρονισμοί τους οποίους πρέπει να εγκαταλείψει η Τουρκία.
Αριστείδης Βικέτος – ΑΠΕ: Εάν θα υπάρξει λύση, όπως λέτε, πριν την Προεδρία, γίνεται αντιληπτό ότι ένα κρίσιμο θέμα που θα έχει να αντιμετωπίσει η νέα ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία είναι αυτή η ίδια η Προεδρία. Προετοιμάζεστε με τον κ. Έρογλου για το πώς θα ασκηθεί η προεδρία της ΕΕ σε περίπτωση που θα την ασκήσει η ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία με Υπουργό Εξωτερικών από τη μια κοινότητα και υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων από την άλλη;
Απάντηση: Μακάρι να δώσει να έχουμε λύση και αυτά δεν μπορεί παρά να αντιμετωπιστούν από κοινού με την τουρκοκυπριακή κοινότητα στα πλαίσια του ενωμένου ομοσπονδιακού κράτους. Και να δείτε και πόση κατανόηση θα δείξει η ΕΕ όσον αφορά στην άσκηση της Προεδρίας. Αυτό θα είναι και για την ΕΕ, να μου επιτρέψετε να πω, ευλογία και για όλους μας. Οπόταν δεν αγχώνομαι ότι θα βρεθεί λύση και δεν θα καταφέρουμε από κοινού με τους Τουρκοκύπριους να ασκήσουμε την Προεδρία. Αγχώνομαι αν θα βρεθεί λύση. Αυτό είναι το θέμα και το στοίχημα.
Μενέλαος Χατζηκωστής – Associated Press: Πιστεύετε ότι το πολιτικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί με τα συλλαλητήρια στα κατεχόμενα θα επηρεάσει καθόλου θετικά η αρνητικά τις συνομιλίες;
Απάντηση: Έχω την άποψη ότι παρόλο που η Τουρκία και ο κ. ΄Ερογλου αρνούνται ότι στέλλουν και πολιτικά μηνύματα οι Τουρκοκύπριοι με τις κινητοποιήσεις - και αντιλαμβάνεστε γιατί το αρνούνται, είναι ευκολονόητο - δεν μπορεί να μη το λαμβάνουν υπόψη. Οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν στείλει απλώς μηνύματα οικονομικής καταπίεσης, έχουν στείλει και μηνύματα πολιτικής καταπίεσης. Ότι χάνεται η ταυτότητα τους, ότι φεύγει το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Κατά συνέπεια, οι αντιδράσεις της Τουρκίας και οι αντιδράσεις του κ. ΄Ερογλου - οι οποίες πρέπει να πω ότι ήταν προσεγμένες και δεν ήταν αντιδράσεις του τύπου των αντιδράσεων του κ. Ερντογάν και άλλων ηγετών της τουρκικής κυβέρνησης - αποδεικνύουν ότι ναι, λαμβάνουν υπόψη και το πολιτικό περιεχόμενο και τις πολιτικές απαιτήσεις των Τουρκοκυπρίων. Σε ποιο βαθμό αυτό θα γίνει μοχλός πραγματικής πίεσης πρέπει να μας προβληματίσει και εμάς. Πρώτα από όλα υπάρχουν καταστάσεις οι οποίες υποτιμούν τη πολιτική υφή και το πολιτικό περιεχόμενο αυτών των κινητοποιήσεων. Και εμείς πρέπει να αλλάξουμε στάση. Πρέπει να κατανοήσουμε τους Τουρκοκύπριους, αγχώνονται για την ύπαρξη τους και όχι μόνο για λόγους οικονομικούς. Κατά συνέπεια ναι, εγώ πιστεύω ότι ασκεί επίδραση η κινητοποίηση των Τουρκοκυπρίων, ιδιαίτερα αν θα συνεχιστεί αυτή η κινητοποίηση.
Πέτρος Πασιάς – Γνώμη: Έχοντας υπόψη τη στάση πολιτικών δυνάμεων όπως την εκφράσατε και στη συνέντευξη σήμερα, μια διαφορετική πολιτική στάση πολιτικών αρχηγών και πολιτικών δυνάμεων θα διευκόλυνε τους χειρισμούς σας ή υπήρχαν ενέργειες που θα μπορούσαν να κάνουν και δεν έκαναν; Και επίσης οι αντίστοιχες πολιτικές ομάδες στην Ευρώπη έχουν αντίστοιχη στάση με αυτήν που τηρούν οι πολιτικές δυνάμεις στη Κύπρο;
Απάντηση: Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που στο εξωτερικό έχουν διαφορετική συμπεριφορά από αυτήν που έχουν στο εσωτερικό. Θετική δηλαδή στο εξωτερικό, και στηρικτική και της πολιτικής του Προέδρου της Δημοκρατίας, για να είμαι δίκαιος. Δεν γίνεται το ίδιο στο εσωτερικό και αυτό με θλίβει. Τι άλλο να πω; Δεν μου προκαλεί ευχαρίστηση το γεγονός ότι υπάρχει μια ισοπέδωση. Ασφαλώς και με προβληματίζει και με θλίβει. Από κει και πέρα προσπαθούμε να εργαστούμε από κοινού σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση παραγόντων του εξωτερικού στο βαθμό που είναι δυνατό μέχρι τις εκλογές. Ελπίζω μετά τις εκλογές να καταλαγιάσουν περισσότερο τα πράγματα και τη σκληρή γραμμή και συμπεριφορά να διαδεχθεί περισσότερη λογική.
Παναγιώτης Τσαγγάρης - Καθημερινή: Όπως έχετε περιγράψει τα πράγματα με το Κυπριακό, η μοναδική πιθανότητα να εξεύρουμε λύση είναι να εκλεγεί Ελληνοκύπριος Πρωθυπουργός στην Τουρκία. Διαφορετικά πώς θα καμφθεί η τουρκική αδιαλλαξία; Με όλο το σέβας, ο κυπριακός ελληνισμός εκλέγει Πρόεδρο για να βρει τρόπους να κάμψει αυτή την τουρκική αδιαλλαξία και όχι για να του λέει μετά από τρία χρόνια διακυβέρνησης ότι φταίει η Τουρκία. Αν για τα πρώτα τρία χρόνια δεν βρήκαμε αυτό τον τρόπο, ποια τακτική θα ακολουθήσετε για τα επόμενα δύο χρόνια ούτως ώστε να καμφθεί αυτή η αδιαλλαξία;
Απάντηση: Ωραία η ατάκα σας αγαπητέ φίλε, αλλά πρέπει να πω ότι πέρασαν Πρόεδροι για 10 χρόνια χωρίς να βρουν λύση και δεν ήσασταν τόσο απαιτητικοί απέναντι τους όσο είστε απέναντι μου. Εγώ θα συνεχίσω με συνέπεια να εργάζομαι νυχθημερόν ούτως ώστε να εξευρεθούν εκείνοι οι μοχλοί πίεσης πάνω στη Τουρκία για να αλλάξει στάση. Δεν νομίζω να είναι δίκαιο να λέμε ότι για να λυθεί το Κυπριακό θα πρέπει να εκλεγεί Έλληνας Πρωθυπουργός στη Τουρκία. Αυτά είναι ωραία που ακούγονται, αλλά είναι εξωπραγματικά πράγματα, με όλο το σεβασμό.
Άννη Χαραλάμπους – Cyprus Weekly: Μιλούμε για τις κινητοποιήσεις των Τουρκοκυπρίων και λέμε ότι πρέπει να είμαστε πιο κοντά τους. Την περισσότερη πικρία τη νιώθουν με το ΑΚΕΛ, ακόμα και όταν μιλάμε για τους πιο προοδευτικούς. Τι μπορούμε να κάνουμε τώρα για να τους βοηθήσουμε;
Απάντηση: Μου λέτε ότι γίνομαι Πρόεδρος του ΑΚΕΛ και μου λέτε ότι έχουν από το ΑΚΕΛ πικρία. Να σου πω ότι δεν μπορώ να απαντήσω; Δεν είμαι Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ. Εν πάση περιπτώσει, πρέπει να πω ότι αδικούν το ΑΚΕΛ εκείνοι που το λένε. Και βεβαίως υπάρχουν και πολλοί που ασκούν κριτική σε τουρκοκυπριακές πολιτικές ηγεσίες γιατί έχουν απομακρυνθεί από τις δυνάμεις εκείνες που υπηρετούν και τους Τουρκοκύπριους εδώ και 80 τόσα χρόνια. Για να είμαστε και δίκαιοι.
Τάκης Φελλάς – Hellenic TV Λονδίνου: Στην πρόταση που έγινε για απογραφή λάβατε πρόνοια να μετρηθούν όλοι αυτοί οι πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και βρήκαν καταφύγιο στο εξωτερικό; Σε περίπτωση νέου δημοψηφίσματος θα τους δώσετε το δικαίωμα να ψηφίσουν και να έχουν λόγο για το μέλλον τους;
Απάντηση: Οι πρόσφυγες οι οποίοι είναι καταγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ασφαλώς και θα ψηφίσουν. Δεν σημαίνει ότι όσοι βρέθηκαν στο Λονδίνο, στην Αυστραλία ή οπουδήποτε για 40, 50 ή και 60 χρόνια θα ψάξουμε να τους βρούμε για να ψηφίσουν. Από κει και πέρα είμαι σίγουρος ότι κάποιοι από τους πρόσφυγες θα αντιδράσουν. Έχω στενή επαφή με τους απόδημούς μας και μου έχουν υποβάλει αυτό το ερώτημα όταν ήμουν μαζί με τον Τάσσο και όταν ήμουν μόνος μου. Στην περίπτωση που κάποιος απουσιάζει πάρα πολλά χρόνια και κάποιος είναι συνεχώς στη Κύπρο, τον πρώτο λόγο έχει αυτός που είναι στη Κύπρο. Εκείνος που απουσιάζει παρά πολλά χρόνια και δεν είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους δεν μπορεί αίφνης να εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους για να ψηφίσει γιατί θα γίνει δημοψήφισμα. Δεν μπορεί να γίνει αυτό το πράγμα. Θα βρεθούμε και πάλι στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Εμείς θέλουμε να φύγουν από τους καταλόγους των Τουρκοκυπρίων διάφοροι που δεν πρέπει να είναι καταγραμμένοι. Υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι οι οποίοι είναι στο εξωτερικό και δεν θα ψηφίσουν διότι ζουν στο εξωτερικό. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που δυστυχώς είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε.
Θανάσης Αθανασίου – Sigma Live: Το πολιτικό σκηνικό στην Κύπρο χαρακτηρίζεται από διαφωνίες των κομμάτων με τους χειρισμούς της Κυβέρνησης. Ακόμα και το συγκυβερνών ΔΗΚΟ διαφωνεί σε αρκετές περιπτώσεις. Κατά πόσον αυτή η κατάσταση ως στάση πλήττει την εικόνα της Κύπρου στο εξωτερικό και πώς η Τουρκία εκμεταλλεύεται αυτή την κατάσταση;
Απάντηση: Πρέπει να πω ότι στο εσωτερικό μέτωπο δεν υπάρχουν μόνο επιθέσεις κατά της Κυβέρνησης αλλά και αλληλοεπιθέσεις μεταξύ κομμάτων. Αυτό δημιουργεί μια εικόνα στο εξωτερικό η οποία είναι θλιβερή. Πολλές φορές και διάφοροι παράγοντες που μας υποστηρίζουν, αλλά και ο κ. Έρογλου, το χρησιμοποιούν αυτό. Πώς είναι δυνατό να βρούμε λύση με αυτή την κατάσταση και αυτή η λύση να γίνει αποδεκτή και από τις δυο κοινότητες, ιδιαίτερα από την ελληνοκυπριακή κοινότητα; Και μας κάνει και μάθημα ο κ. Έρογλου ότι στην τουρκοκυπριακή κοινότητα έχει τη στήριξη σχεδόν όλων των πολιτικών δυνάμεων. Οι λόγοι είναι άλλοι, δεν θέλω να τους αναλύσω γιατί δεν έχουμε τον χρόνο. Είναι και οι παρεμβάσεις της Τουρκίας και πολλά άλλα δεδομένα. Αλλά είναι αλήθεια ότι η εικόνα που παρουσιάζουμε στο εξωτερικό δεν μπορεί να θεωρείται από κανέναν θετική. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει όλους. Μηδέ και του Προέδρου της Δημοκρατίας εξαιρουμένου, για να μην βγάζω τον εαυτό μου εκτός.
Δημήτρης Μιχαλακάκος -Capital TV: Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης σας επικρίνει έντονα ότι ο κυπριακής ιδιοκτησίας διάλογος έχει φτάσει στα όρια του και δεν οδηγεί πουθενά και ότι δεν αξιοποιείτε τον παράγοντα Ευρωπαϊκή Ένωση όσο πρέπει με διορισμό εγνωσμένου κύρους Ευρωπαίου παράγοντα, ενώ την επιτροπή Κυπριακού υπό τον κ. Μπαρόζο δεν την έχουμε δει πουθενά.
Απάντηση: Δηλαδή ποιος ζήτησε να διοριστεί εκπρόσωπος της ΕΕ για να παρακολουθεί το Κυπριακό; Είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που το ζήτησε. Κανένας από τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων δεν απευθύνθηκε και με επιστολές και κατ’ ιδίαν στο κ. Μπαρόζο. Ο κ. Μπαρόζο διόρισε κάποιον, τον κ. Μάουρερ. Αυτή ήταν η απόφαση του. Πάλι θα μου πείτε, μα καλά γιατί δεν διαμαρτύρεσαι γιατί είναι ο κ. Μάουρερ και δεν είναι κάποιος άλλος; Δεν μπορούμε εμείς να θεωρούμε τον εαυτό μας τέτοια υπερδύναμη που θα υποβάλλουμε και θα επιβάλλουμε στους πάντες τη θέλησή μας και ονόματα που θέλουμε. Θέλω να σας πω ότι διορίστηκαν προσωπικότητες και σε άλλες περιπτώσεις και μετάνιωσαν πικρά οι λαοί τους οποίους χειρίστηκαν. Να μην θεωρούμε ότι, επειδή είναι η ΕΕ και έχει κάποιες αρχές και αξίες θα ακολουθηθούν κατά γράμμα αυτές οι αξίες από τον οποιονδήποτε εκπρόσωπο της ΕΕ.
Ενοχλούμε συνεχώς τον κ. Μπαρόζο και εγώ και ο Υπουργός Εξωτερικών. Και τον κ. Ρομπάι. Υπάρχει και η παγκόσμια οικονομική κρίση, ταλανίζεται η ΕΕ αυτή τη στιγμή με τα διάφορα προβλήματα και στο τέλος εγώ καταντώ ενοχλητικός για τον κ. Μπαρόζο και για διάφορους άλλους όταν όποτε τον δω θα του υπομνήσω το Κυπριακό και θα του δώσω ένα κομμάτι χαρτί με απαιτήσεις. Κατά συνέπεια τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Υπάρχει ενδιαφέρον αλλά να μην θεωρήσουμε και πάλιν ότι η Κύπρος είναι ο ομφαλός της γης. Υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Αυτή την ώρα ασχολούνται με τη Λιβύη οι της ΕΕ. Τις απόψεις μας τις είπαμε και τις επανέλαβα και στον κ. Ρομπάι. Υπάρχουν αδιέξοδα αυτή τη στιγμή. Και σε ό,τι αφορά στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ και σε ό,τι αφορά την κατάσταση επί του εδάφους. Μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Εμείς προειδοποιήσαμε γι’ αυτές τις πιθανές πολύ δύσκολες καταστάσεις και αδιέξοδα. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε την ΕΕ αλλά στο τέλος της ημέρας λήφθηκαν αποφάσεις των οποίων τις επιπτώσεις θα πρέπει να τις αντιμετωπίσει η ΕΕ. Αυτή είναι η κατάσταση. Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι τα πράγματα είναι τόσο απλά και ωραία, δηλαδή να πούμε στον κ. Μπαρόζο και αμέσως αυτός να διορίσει, δεν ξέρω και εγώ, ποια μεγάλη προσωπικότητα που θα ασχολείται μαζί μας. Ζητούμε αυτό το πράγμα επίμονα. Ως εδώ φτάνουν οι αποφάσεις της ΕΕ μέχρι αυτή τη στιγμή. Ίδωμεν παρακάτω. Εν πάση περιπτώσει να υπενθυμίσω ότι υπάρχουν αποφάσεις του Συμβουλίου της ΕΕ οι οποίες νομίζω είναι αποστομωτικές για την Τουρκία. Για να είμαστε δίκαιοι.
Να ευχηθώ σ’ εσάς και στις οικογένειες σας και στον κυπριακό λαό Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση στον τόπο μας. Ο σταυρός του Γολγοθά ακόμη ταλανίζει τον τόπο μας. Είμαι σίγουρος ότι θα έρθει η στιγμή, αν καταφέρουμε να είμαστε ενωμένοι και να είμαστε μια γροθιά, που θα έρθει η Ανάσταση για τον τόπο μας.