Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους στην Ετήσια Παγκύπρια Συνδιάσκεψη της ΔΕΟΚ, στη Λευκωσία
07/04/2011
Ευχαριστώ για την πρόσκληση να παρευρεθώ και να χαιρετίσω την ετήσια Παγκύπρια Συνδιάσκεψη της οργάνωσής σας. Δράττομαι της ευκαιρίας για να εκφράσω την εκτίμησή μου στην ηγεσία και τα μέλη της ΔΕΟΚ για τη συνεισφορά τους στο κοινωνικό γίγνεσθαι του τόπου μας και ειδικότερα για τη συμβολή σας στην λειτουργία του συστήματος εργασιακών σχέσεων στην Κύπρο όπως και των θεσμών του κοινωνικού διαλόγου. Η παρούσα Κυβέρνηση έχει εκφράσει έμπρακτα την εκτίμηση της στη ΔΕΟΚ με διορισμό για πρώτη φορά στελέχους που προέρχεται από την Ομοσπονδία σας στην Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑΝΑΔ). Με την ευκαιρία της σημερινής σας συνδιάσκεψης θέλω να υπογραμμίσω ότι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, πάντοτε στο πλαίσιο του δημιουργικού κοινωνικού διαλόγου, είναι έτοιμο να ακούει με προσοχή τις θέσεις και προτάσεις σας.
Μιλώντας σήμερα για τον εργαζόμενο, τα επιτεύγματα και τα προβλήματά του, αναλογιζόμαστε τη μεγάλη πρόοδο που έχει επιτευχθεί τις τελευταίες δεκαετίες για το σύνολο της κοινωνίας αλλά και για την τάξη των εργαζομένων ειδικότερα. Οι εργαζόμενοι της Κύπρου απολαμβάνουν σήμερα ένα αρκετά εξελιγμένο και ευνοϊκό σύστημα κοινωνικής προστασίας και ανάπτυξης, στο οποίο δίδεται σημασία στην ισότητα μεταχείρισης, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στα κίνητρα εργασίας και προόδου.
Ταυτόχρονα μιλώντας για τους εργαζόμενους σήμερα δεν μπορεί παρά να σημειώσουμε ότι αυτοί βρίσκονται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις, αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Στην Κύπρο η οικονομία μας δέχτηκε με καθυστέρηση τις επιπτώσεις της. Αυτό οδήγησε και στην αύξηση της ανεργίας.
Σύμφωνα με τα τελικά επίσημα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, που διεξάγεται με βάση το σχετικό ευρωπαϊκό κανονισμό στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ, το 2010 ο μέσος όρος της ανεργίας στην Κύπρο ήταν 6,2% σε σύγκριση με 5,3% το 2009. Όπως δε πολλές φορές έχω τονίσει, η αγορά εργασίας θα εξακολουθήσει να δέχεται πιέσεις και για το 2011. Τον τελευταίο καιρό συστηματικά καταβάλλεται προσπάθεια να παρουσιαστεί το Υπουργείο και εγώ προσωπικά ότι αγνοούμε το πρόβλημα, εφησυχάζουμε, ότι αδιαφορούμε για τους ανθρώπους που έχουν βρεθεί στην ανεργία.
Η ανεργία, αγαπητοί φίλες και φίλοι, είναι η μεγαλύτερη πληγή που αφήνει πίσω η οικονομική κρίση. Γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε ότι για κάθε άνθρωπο η εργασία είναι πολύτιμη. Με έγκαιρες και στοχευμένες δράσεις στηρίξαμε την απασχόληση. Από τον Οκτώβριο του 2008 σε συνεδρία της Εθνικής Επιτροπής Απασχόλησης σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, χαράξαμε τη βασική μας στρατηγική για στήριξη της απασχόλησης και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης στην αγορά εργασίας. Εξελικτικά και μελετώντας πολύ συγκεκριμένα την κατάσταση στην αγορά εργασίας εισήξαμε μια σειρά από σχέδια για αύξηση της ζήτησης εργασίας για στήριξη των ανέργων στην αναζήτηση εργασίας για επιμόρφωσή τους, καθώς και με επιχορήγηση της απασχόλησης με διάφορα σχέδια κινήτρων, καθώς και για στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των ατόμων που έχουν περισσότερη ανάγκη. Όλα τα σχέδια που το Υπουργείο μας έχει εφαρμόσει σχεδιάστηκαν σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, κάποια δε προήλθαν από δικές τους εισηγήσεις, γι΄ αυτό ο απόλυτος μηδενισμός που βιώνουμε αυτές τις μέρες δεν πλήττει το Υπουργείο Εργασίας, πλήττει και τους θεσμούς του κοινωνικού διαλόγου.
Τα μέτρα είχαν αποτέλεσμα. Οι 5.300 άνεργοι, που χάρη στα σχέδια του Υπουργείου και της ΑΝΑΔ βρήκαν εργασία, δεν είναι φανταστικοί αριθμοί, είναι υπαρκτά πρόσωπα. Οι 11.000 εργαζόμενοι και άνεργοι που καταρτίστηκαν είναι και αυτοί υπαρκτά πρόσωπα. Σαφώς και δεν έχει επιλυθεί το πρόβλημα. Η μείωση της ανεργίας θα αρθεί με την ανάπτυξη. Το 2010 είχαμε ρυθμό ανάπτυξης 1% και το 2011 αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης 1,5%. Η σταθεροποίηση της ανάπτυξης θα φέρει και μείωση της ανεργίας.
Ακριβώς επειδή αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες είναι που πήραμε την απόφαση να συνεχίσουμε τα μέτρα στήριξης της απασχόλησης και για το 2011, δίνοντας έμφαση στους μακροχρόνια άνεργους. Ταυτόχρονα προχωρούμε σε νέα καινοτόμα σχέδια. Με παρότρυνση του Υπουργείου Εργασίας, η ΑΝΑΔ έχει προχωρήσει πέρσι σε μελέτη για τις πράσινες θέσεις εργασίας και από φέτος υλοποιούμε δράσεις για κατάρτιση ανέργων και εργαζομένων για τις πράσινες θέσεις εργασίας. Αξιοποιούμε τις προκλήσεις ανοίγοντας προοπτικές για τους εργαζόμενους και τους άνεργους σε νέους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
΄Ενας τομέας στον οποίο δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα είναι ο τομέας της πάταξης της αδήλωτης και παράνομης εργοδότησης. Το φαινόμενο δεν είναι σημερινό. Η διαφορά είναι ότι εμείς, αναγνωρίζοντας την υπόσκαψη που δέχονται από τη μια οι εργαζόμενοι και από την άλλη οι σωστοί εργοδότες, αποφασιστικά δίνουμε τη μάχη ενάντια σ΄ αυτά τα απαράδεκτα φαινόμενα. Από τον Απρίλιο του 2009 που έχουν συσταθεί μικτά κλιμάκια επιθεωρητών έχουν διενεργηθεί μέχρι σήμερα πέραν των 5.570 επιθεωρήσεων. Εντός του 2010 έχουν καταχωρηθεί 1.103 υποθέσεις παράνομης απασχόλησης και στα πλαίσια αυτά έχουν καταγγελθεί 1.115 εργοδότες και 1.446 αλλοδαποί.
Τροποποιήσαμε το πρότυπο συμβόλαιο για τα έργα του Δημοσίου, εισάγοντας πολύ πιο αυστηρές πρόνοιες σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις των κυρίως εργολάβων και ειδικότερα σε σχέση με την εφαρμογή των όρων απασχόλησης που προνοούν οι συλλογικές συμβάσεις. Γνωρίζετε ότι ήδη προχωρούμε και σε πρόσθετες αλλαγές. Επιπρόσθετα τροποποιούμε το Νόμο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων με εισαγωγή προνοιών που θα υποχρεώνει τους εργοδότες να δηλώνουν τους εργοδοτούμενούς τους αμέσως με την πρόσληψη.
Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύ συζήτηση για το θέμα της εργοδότησης των κοινοτικών στην Κύπρο. Επικρίνεται το Υπουργείο ότι αδρανεί και δεν παίρνει μέτρα. Σ΄ αυτές τις επικρίσεις εμείς απαντούμε ως εξής. Το Υπουργείο μας παίρνει μέτρα, μέτρα που έπρεπε να είχαν παρθεί όταν μπαίναμε στην ΕΕ. Δημιουργούμε ελεγκτικούς μηχανισμούς, επιθεωρήσεις για εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης, εγκαθιδρύουμε κανάλια επικοινωνίας με τις χώρες καταγωγής. Θεωρώ αναγκαίο να υπογραμμίσω στο σημείο αυτό ότι τα μέτρα που παίρνουμε οφείλουμε να είναι συμβατά με τις ευρωπαϊκές αρχές και οδηγίες.
Ένα θέμα το οποίο θεωρούμε κεφαλαιώδους σημασίας είναι ο εκσυγχρονισμός του συστήματος εργασιακών σχέσεων. Το Υπουργείο Εργασίας έχει ήδη παραδώσει τις εισηγήσεις του στους κοινωνικούς εταίρους, ακούσαμε τις αντιδράσεις και των δύο μερών και σύντομα παραδίδουμε την τελική μας πρόταση. Με τις εισηγήσεις που προτείνουμε ενισχύουμε ουσιαστικά τον θεσμό της οργάνωσης και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, κάτι που θα αποβεί ιδιαίτερα ευεργετικό και για την καταπολέμηση του ανταγωνισμού ανάμεσα σε εργαζόμενους αλλά και ανάμεσα σε εργοδότες και θα επενεργεί δραστικά στο κεφάλαιο της επαναφοράς ισορροπίας στην απασχόληση κοινοτικών εργαζομένων.
Παράλληλα με τα μέτρα στήριξης της οικονομίας δώσαμε έμφαση και σε μέτρα που στήριξαν τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και τους εργαζόμενους. Αυξήσαμε τα εισοδήματα των χαμηλοσυνταξιούχων, εισήξαμε το πασχαλινό επίδομα για συνταξιούχους, σταθερά αυξάνουμε τον κατώτατο μισθό. Πρόσφατα στο πακέτο των αντισταθμιστικών μέτρων εισήξαμε το νέο μέτρο χορηγίας για τους εργαζόμενους με χαμηλά εισοδήματα και για τους μακροχρόνια άνεργους. Τα πρόσφατα μέτρα δεν είναι μια πνοή όπως είχαμε κατηγορηθεί αλλά θα εφαρμόζονται μέχρι να αντικατασταθούν από το νέο πλαίσιο λειτουργίας του Νόμου για το Δημόσιο Βοήθημα.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Δεν έχουμε επιλύσει τα προβλήματα, προκλήσεις βρίσκονται μπροστά μας. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συνεχίσει τις δράσεις του δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στους νέους και τους μακροχρόνια άνεργους όπως και τις σύγχρονες προκλήσεις στον τομέα της ίσης μεταχείρισης και της πιο αποτελεσματικής διασύνδεσης, γνώσης, καινοτομίας, τεχνολογίας και θέσεων εργασίας.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχουμε είναι να βαδίσουμε όλοι μαζί με πνεύμα συνεργασίας για το καλό του τόπου μας.
