Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στα εγκαίνια της έκθεσης "Αφιέρωμα στις Λαϊκές Τέχνες της Λαπήθου" στην αίθουσα "Μελίνα Μερκούρη", στη Λευκωσία
13/09/2010Να μη μεταδοθεί πριν τις 7.30 μ.μ.
Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για να χαιρετίσω αλλά και για να εγκαινιάσω την έκθεση «Αφιέρωμα στις Λαϊκές Τέχνες της Λαπήθου» που διοργανώνει ο Δήμος Λαπήθου σε συνεργασία με το Προσφυγικό Σωματείο «Η Λάπηθος».
Ο κατεχόμενος Δήμος Λαπήθου, που δραστηριοποιείται σήμερα στην προσφυγιά, έχει να παρουσιάσει μια σειρά δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, μια από τις οποίες είναι και η σημερινή εκδήλωση για την οποία οι διοργανωτές είναι πράγματι άξιοι συγχαρητηρίων. Είναι πράγματι πολύ τιμητική η δράση και το έργο του κατεχόμενου Δήμου σας, που κάνουν έντονη την παρουσία σας στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου μας.
Όπως γνωρίζετε, πάγιος στόχος της Πολιτείας και ιδιαίτερα της Κυβέρνησης αυτής είναι να στέκεται πάντα ενεργός συμπαραστάτης στις προσπάθειες όλων των κατεχόμενων Δήμων τόσο όσον αφορά θέματα διοργάνωσης εκδηλώσεων όσο και σε θέματα δημιουργίας υποδομής, πολιτιστικών θεσμών και διαφύλαξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η σημερινή εκδήλωση - αφιέρωμα στις λαϊκές μας τέχνες είναι ένα τρανό παράδειγμα των προσπαθειών όλων για διατήρηση της παράδοσής μας αλλά και διάδοσή της στη νέα γενιά.
Η Λάπηθος ήταν ξακουστή από τους αρχαίους χρόνους για τον πλούτο και την άρτια γνώση των τεχνών. Στοιχεία δείχνουν ότι από τα πανάρχαια χρόνια οι άνθρωποι της Λαπήθου ασχολούνταν με την αγγειοπλαστική. Ανακαλύφθηκε σε ανασκαφές αρχαίος τροχός αγγειοπλαστικής που αποτελεί αδιάψευστο δείγμα της τέχνης του πηλού που κράτησε από τότε ως σήμερα. Το άφθονο νερό που έτρεχε διαρκώς, ο άργιλος που υπάρχει στην περιοχή και η καλλιτεχνική δημιουργικότητα των κατοίκων είναι οι κυριότεροι λόγοι που τα λαπηθιώτικα αγγεία έγιναν γνωστά όχι μόνο στον κυπριακό χώρο, αλλά και τον ελλαδικό.
Ο αργαλειός είναι άλλο ένα στοιχείο της λαϊκής μας παράδοσης. Ο αργαλειός στη Λάπηθο ήταν απαραίτητος σε κάθε σπίτι και παλαιότερα δεν ήταν δυνατό να υπήρχε κόρη που να μην ήξερε να υφαίνει. Η καλλιέργεια του βαμβακιού στους κάμπους της Λαπήθου, αλλά και η εκτροφή του μεταξοσκώληκα βοηθούσαν τις υφάντριες να υφαίνουν βαμβακερά και μεταξωτά σε μεγάλες ποσότητες που όχι μόνο χρησιμοποιούσαν για τις ανάγκες τους, αλλά επίσης πουλούσαν.
Όταν το 1955 η Αθηνά Ταρσούλη επισκέφθηκε τη Λάπηθο, κατέγραψε 500 αργαλειούς που ύφαιναν ασταμάτητα. Η διαδικασία της ύφανσης, είχε σημειώσει, ήταν μεγάλη ανάλογα με την πρώτη ύλη, δηλαδή αν ήταν μαλλί, βαμβάκι ή μετάξι.
Η μεταλλουργία στη Λάπηθο είναι επίσης τέχνη που χρονολογείται. Τα λαπηθιώτικα μαχαίρια, κυρίως όμως τα λαπηθιώτικα «τσιακκιά», είναι πασίγνωστα σε όλη την Κύπρο από πολύ παλιά. Η φήμη των λαπηθιώτικων μαχαιριών είχε ξεπεράσει την κυπριακή αγορά και έφταναν παραγγελίες και από γειτονικές χώρες. Στη Λάπηθο έφτιαχναν επίσης κάθε είδους εργαλεία αλλά και όπλα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και κατά τον αγώνα του 1821.
Τέλος, η ξυλογλυπτική της περιοχής ήταν απαράμιλλης αξίας. Τα αρχοντικά της Λαπήθου αλλά και κάθε σπίτι, φτωχικό ή πλούσιο, είχε να παρουσιάσει πραγματικά έργα τέχνης σκαλισμένα στο ξύλο.
Χαίρομαι πραγματικά γιατί σήμερα θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε μερικά από τα καλύτερα δείγματα των τεχνών αυτών που έχει να παρουσιάσει η Λάπηθος. Αυτήν ακριβώς την παράδοση και κληρονομιά οφείλουμε να διασώσουμε, να προβάλουμε και συγχρόνως να διαδώσουμε στα παιδιά και στους νέους μας με κάθε δυνατό τρόπο.
Βασικός μας στόχος παραμένει η επίλυση του Κυπριακού και η επανεγκατάσταση των δημοτικών Αρχών και των δημοτών της Λαπήθου στο χωριό τους. Θα καταφέρουμε έτσι να διασώσουμε ζωντανή την παράδοση και τον κοινωνικό ιστό της κατεχόμενης Λαπήθου. Χωρίς την επίτευξη λύσης η οποία να στηρίζεται σε αρχές, να επανενώνει την πατρίδα και τον λαό μας και να αίρει την κατοχή και τη διχοτόμηση, η Λάπηθος, η Κερύνεια και το κάθε κατεχόμενό μας μέρος θα συνεχίσει να φθίνει και να οδηγείται στη λήθη. Στόχος μας είναι να διασώσουμε την επαρχία της Κερύνειας, να συνεχίσει η Κερύνεια να αποτελεί μέρος της ενωμένης ομοσπονδιακής Κύπρου με τη λύση του Κυπριακού, λυτρώνοντάς την από την κατοχή και την προοπτική της οριστικής απώλειας. Αυτό το σημειώνω εμφαντικά και ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και ως Κερυνειώτης.
Με αυτές τις σκέψεις κηρύσσω την έναρξη της έκθεσης, συγχαίρω τον Δήμο Λαπήθου και το Προσφυγικό Σωματείο «Η Λάπηθος» για τη διοργάνωση και εύχομαι καλή επιτυχία.
