Επιμνημόσυνος λόγος της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους στο μνημόσυνο των πεσόντων κατά την τουρκική εισβολή, στη Δερύνεια
18/07/2010
Χρέος βαρύ και θύμηση ανεξίτηλη μας έφερε όλους σήμερα εδώ σε ένα ραντεβού που διαρκεί 36 χρόνια τώρα για να τιμήσουμε τα παλληκάρια της Δερύνειας που με αυτοθυσία και αυταπάρνηση αγωνίστηκαν για την προάσπιση της πατρίδας τους και αντιστάθηκαν με αξιοζήλευτο θάρρος στον Τούρκο εισβολέα και παράλληλα να ανανεώσουμε τη δέσμευση μας για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων.
Αυτές τις μέρες οι θύμησες όλων μας ταξιδεύουν στο μαύρο εκείνο καλοκαίρι του 1974 που η μεγάλη προδοσία και οι τουρκικές επεκτατικές βλέψεις έντυσαν το νησί μας στα μαύρα. Το προδοτικό πραξικόπημα, που οργάνωσαν η Χούντα και η ΕΟΚΑ Β΄ για την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, άνοιξε την κερκόπορτα στον τουρκικό Αττίλα για να σπείρει το θάνατο και την καταστροφή στην προδομένη πατρίδα μας. Οι νεκροί, οι τραυματίες, οι αγνοούμενοι, οι εγκλωβισμένοι, η προσφυγοποίηση χιλιάδων συμπατριωτών μας και η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή του 37% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο τραγικός απολογισμός του δίδυμου εγκλήματος του 1974.
Στο κάλεσμα για την προάσπιση της ελευθερίας της πατρίδας οι νέοι της Δερύνειας ανταποκρίθηκαν πρόθυμα. Προσέτρεξαν με αυταπάρνηση στο ιερό καθήκον αγωνιζόμενοι με σθένος ενάντια στον πάνοπλο Τούρκο εισβολέα, υπερασπιζόμενοι τη γη που τους γέννησε. Ο τραγικός απολογισμός των οκτώ αγνοουμένων, πέντε πεσόντων και δύο δολοφονηθέντων αποδεικνύει τη θέληση, την αγωνιστικότητα και τον πατριωτισμό των κατοίκων της Δερύνειας.
Ο Παναγιώτης Πασχάλη Παναγιώτου, 24 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή στο Νοσοκομείο Λάρνακας μετά από σοβαρό τραυματισμό από βλήμα όλμου στις μάχες της Μιας Μηλιάς στις 15 Αυγούστου, ενώ ο Γεώργιος Παντελή Κολάνη, 21 ετών, τραυματίστηκε θανάσιμα στο πεδίο μάχης στον Καραβά στην προσπάθειά του να διασώσει τραυματία συναγωνιστή του. Ο Κωστάκης Λαμπρίας σκοτώθηκε στις 21 Ιουλίου στις μάχες της Αμμοχώστου εγκαταλείποντας τη σύζυγο και το παιδί του και ο εικοσάχρονος μοναχογιός Λοΐζος Χριστούδια στις 14 Αυγούστου σε φυλάκιο στην Αμμόχωστο αφήνοντας πίσω απαρηγόρητους τους χαροκαμένους γονείς του. Ο Πιερής Αδάμου Λάμπρου, αρνούμενος να εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης λόγω προέλασης των εισβολέων, συνελήφθηκε και εκτελέστηκε στις 19 Αυγούστου από Τούρκους στρατιώτες και ετάφη σε ομαδικό τάφο στη Γαλάτεια. Τα λείψανά του εντοπίστηκαν και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA.
Μαζί με τα πέντε αυτά ηρωικά παλληκάρια τιμούμε και μνημονεύουμε τα τραγικά θύματα της τουρκικής επέλασης, τους άδικα δολοφονηθέντες Ελένη Θωμά και Μιχάλη Καλλή οι οποίοι φονεύθηκαν άνανδρα από Τούρκους στρατιώτες και περιλαμβάνονται στον κατάλογο των αμάχων θυμάτων της τραγωδίας του 1974.
Τη σημερινή μέρα η μνήμη μας ανατρέχει και στην τραγικότερη πτυχή του κυπριακού δράματος, στα ηρωικά παλληκάρια τα ίχνη των οποίων χάθηκαν στα πεδία μαχών και των οποίων η τύχη αγνοείται μέχρι σήμερα. Ανάμεσα στις δεκάδες οικογένειες που τριάντα έξι χρόνια μετά συνεχίζουν να βιώνουν καθημερινά την αγωνία για τα προσφιλή τους πρόσωπα, αναμένοντας καρτερικά τη διακρίβωση της τύχης τους, είναι και οι μαρτυρικές οικογένειες των οκτώ Δερυνειωτών αγνοουμένων, του Πιερή Βερέη, του Σταύρου Χριστοφόρου, του Στέλιου Πέτρου, του Θέμη Δημητριάδη, του Κυριάκου Γεωργίου και των τριών μικρών αδελφιών του Ανδρέα, Μαρίας και Κίκας Κυριάκου.
Τα μνημόσυνα των ηρώων μας είναι ημερολόγιο μνήμης των αγώνων για τη δημοκρατία και την ελευθερία αυτού του τόπου. Είναι παράλληλα και προσκλητήριο αγώνα για όλους εμάς. Τιμώντας σήμερα τη θυσία τους, επαναβεβαιώνουμε ότι παρά τις δυσκολίες που ορθώνονται μπροστά μας συνεχίζουμε αταλάντευτοι τον αγώνα για μια ελεύθερη, ανεξάρτητη και επανενωμένη πατρίδα που θα την διαχειρίζονται μόνο οι Κύπριοι, χωρίς ξένες παρεμβάσεις.
Μοναδικός και αμετάθετος στόχος μας είναι η επίτευξη λύσης στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα που θα διασφαλίζει ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Μιας λύσης κοινά αποδεκτής στο πλαίσιο που καθορίζεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου του 1977 και 1979. Βασικά μας όπλα στον αγώνα για δικαίωση είναι οι αρχές του διεθνούς δικαίου, τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αλλά και οι αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μέσα σ΄ αυτά τα πλαίσια και με προσήλωση σε αρχές εργάζεται ο Πρόεδρος Χριστόφιας για την πολυπόθητη λύτρωση του νησιού μας, για τερματισμό της κατοχής και του εποικισμού, για επανένωση του εδάφους, του λαού και των θεσμών, για λύση που θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων.
Στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται ανάμεσα στις δύο κοινότητες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με συνέπεια, ευελιξία και ρεαλισμό προσπαθεί για να καταλήξουμε σ΄ έναν έντιμο συμβιβασμό που θα είναι προς το συμφέρον όλων των Κυπρίων. Γνωρίζουμε ότι ο χρόνος δεν λειτουργεί προς όφελος μας και ότι όσο ο χρόνος περνά τόσο παγιώνονται τα τετελεσμένα της εισβολής και κατοχής, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε μια οποιαδήποτε λύση.
Εάν όντως επιθυμούν λύση του Κυπριακού και όσο το δυνατόν πιο σύντομα, τα Ηνωμένα Έθνη και η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους στην Τουρκία και την τουρκοκυπριακή ηγεσία ώστε οι προτάσεις που κατατίθενται στις διαπραγματεύσεις να είναι ουσιαστικές και εντός του συμφωνημένου πλαισίου λύσης. Είναι απαραίτητο η Τουρκία να αποδείξει ότι σέβεται την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία παραβιάζει, και να ανάψει το πράσινο φως στην τουρκοκυπριακή ηγεσία για σοβαρή και αποτελεσματική διαπραγμάτευση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει καταθέσει με σαφήνεια προτάσεις και σε ό,τι αφορά την υπό εξέλιξη διαδικασία, και σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του ψηφίσματος 550 σε συνδυασμό με το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου, και σε ό,τι αφορά τη διεθνή διάσκεψη. Είναι στο χέρι της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας έμπρακτα να αποδείξουν ότι όντως θέλουν λύση εντός του 2010.
Η επανένωση του τόπου μας, η επιστροφή στην κατεχόμενη γη μας, η ειρηνική συμβίωση χωρίς ξένους στρατούς, παραμένει το ελπιδοφόρο όραμά μας. Η επίτευξη αυτού του οράματος είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τους ηρωικούς πεσόντες, τους δολοφονηθέντες και τους αγνοούμενούς μας. Υποκλινόμενοι με ευλάβεια μπροστά στη θυσία των ένδοξων αγωνιστών της ελευθερίας και απευθυνόμενοι προς όλους τους συγγενείς των πεσόντων και των αγνοουμένων, επαναλαμβάνουμε το βαρύ ιστορικό μας χρέος για συνεχή αγώνα για την επανένωση του τόπου μας. Αυτό μας το χρέος θα εκπληρωθεί μόνο με την ενότητα, την ομοψυχία και την πίστη στα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Αιώνια ας είναι η μνήμη τους.