Δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου
Οι θέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο Κυπριακό στηρίζονται σε αρχές, είπε σήμερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Στέφανος Στεφάνου δια του οποίου η Κυπριακή Κυβέρνηση χαιρέτισε τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Σεργκέι Λαβρόφ για το Κυπριακό.
Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «θέλουμε να χαιρετίσουμε τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Λαβρόφ, ο οποίος εκτενώς αναφέρθηκε στο Κυπριακό, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για ανασκόπηση του 2009, γεγονός που αποδεικνύει, για ακόμη μια φορά, το θερμό ενδιαφέρον της Ρωσίας αναφορικά με το κυπριακό πρόβλημα.
Ο κ. Λαβρόφ επανέλαβε στις δηλώσεις του ότι οι θέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο Κυπριακό στηρίζονται σε αρχές και, ιδιαίτερα, στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Επανέλαβε, επίσης, τη στήριξη που παρέχει η Ρωσική Ομοσπονδία στη διαπραγματευτική διαδικασία που αναπτύσσεται στην Κύπρο μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια και του Τουρκοκύπριου ηγέτη κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ για εξεύρεση μιας αμοιβαία συμφωνημένης λύσης στο Κυπριακό.
Ο κ. Λαβρόφ επανέλαβε και τη στήριξη της Ρωσικής Ομοσπονδίας και στην τακτική που ακολουθείται στη διαπραγμάτευση. Για διαπραγμάτευση, δηλαδή, από το απλό στο σύνθετο, διότι έτσι όπως ο κ. Λαβρόφ έχει δηλώσει – ο οποίος είναι πολύ έμπειρος στις διαπραγματεύσεις – επιτρέπει, στο βαθμό που επιλύονται σχετικά απλά ζητήματα, να ενισχύεται η εμπιστοσύνη και, κατ’ αυτό τον τρόπο, να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την επίλυση δύσκολων θεμάτων.
Πολύ σημαντική είναι και η αναφορά του κ. Λαβρόφ για την επιμονή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη θέση ότι, η επίλυση του Κυπριακού πρέπει να γίνει χωρίς επιδιαιτησίες, χωρίς έξωθεν πίεση και χωρίς τεχνητά χρονοδιαγράμματα. Όπως ο ίδιος ο κ. Λαβρόφ έχει πει, αυτές οι διαδικασίες ακολουθήθηκαν στο παρελθόν κατά τη διαμόρφωση του Σχεδίου Ανάν και κατέρρευσαν, άρα, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τώρα.
Θα ήθελα και πάλι να ευχαριστήσουμε τη Ρωσική Ομοσπονδία για τις ξεκάθαρες θέσεις αρχών που έχει στο Κυπριακό, τονίζοντας ότι είναι πολύ σημαντικό ότι προέρχονται από μια χώρα Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας με σημαντικό ρόλο και λόγο στη διεθνή πολιτική σκηνή».
Στη συνέχεια, ερωτηθείς ο κ. Στεφάνου είπε ότι όντως στις δηλώσεις του ο κ. Λαβρόφ διαπιστώνει κάποιες προθέσεις για άσκηση πιέσεων. «Επαναλαμβάνω τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι εμείς δεν είμαστε επιδεκτικοί σε πιέσεις», είπε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, σημειώνοντας ότι «αυτό το έχουμε ξεκαθαρίσει πάρα πολλές φορές, το ξεκαθαρίζουμε και τώρα, όπως ξεκαθαρίζουμε και την επιμονή μας για μια λύση που να προέρχεται από τους Κυπρίους για τους Κυπρίους. Και επειδή γίνεται και αρκετή συζήτηση αναφορικά με αυτή τη διαδικασία, θα ήθελα ξανά να υπενθυμίσω ότι αυτό δεν σημαίνει πως μένει έξω η Τουρκία από τις ευθύνες της και ότι ο διεθνής παράγοντας δεν έχει ρόλο να διαδραματίσει στο Κυπριακό. Αυτά για εμάς είναι ξεκάθαρα, ήταν ξεκάθαρα από την πρώτη στιγμή, υπάρχουν στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας και εφαρμόζονται από την πρώτη ημέρα που ο Πρόεδρος Χριστόφιας ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Η λύση από τους Κυπρίους για τους Κυπρίους σημαίνει ότι οι Κύπριοι θα βρουν λύση χωρίς επιδιαιτησίες, χωρίς έξωθεν επεμβάσεις, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, αλλά, ταυτόχρονα, από την πρώτη στιγμή έχουμε αποδυθεί σε μια διεθνή εκστρατεία ώστε να αξιοποιηθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, να ασκηθούν επιρροές και πίεση πάνω στην Τουρκία για να αλλάξει τη στάση της και να εργαστεί προς την ορθή κατεύθυνση για λύση του Κυπριακού στη βάση των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ, στη βάση των αρχών του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου, στη βάση των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου ’77 και ’79 που προνοούν για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Αυτή η διεθνής εκστρατεία αναλήφθηκε από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων του Δημήτρη Χριστόφια ως Προέδρου της Δημοκρατίας και προς την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – που έχει λόγο και ρόλο να διαδραματίσει και επιμένουμε σε αυτό – αλλά και προς άλλες Κυβερνήσεις σημαντικών χωρών που μπορούν να ασκήσουν και επιρροή και επίδραση στην Τουρκία, για να αλλάξει τη στάση της».
Ερωτηθείς κατά πόσο αυτό αποτελεί απάντηση σε δηλώσεις του Προέδρου του ΔΗΣΥ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «αυτή είναι η θέση της Κυβέρνησης, που από την πρώτη στιγμή έχει πει, απαντώντας ασφαλώς και σε επικρίσεις. Και δεν είναι απάντηση προς τον κ. Αναστασιάδη. Έχουμε πει, πλείστες τόσες φορές, ότι δεν μπορεί ένας Πρόεδρος να έχει στο πρόγραμμά του τη θέση ότι θα πρέπει να αξιοποιηθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και να εργαζόμαστε για να δημιουργήσουμε τη συγκυρία που μπορεί, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, να δώσει δυναμική λύσης και, από την άλλη, να λέγεται από κάποιους ότι έχουμε αθωώσει την Τουρκία ή ότι έχουμε αφήσει έξω από τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού τον διεθνή παράγοντα. Τουναντίον, εμείς, εργαζόμασταν, εργαζόμαστε και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να κινηθεί ο διεθνής παράγοντας, ασφαλώς, προς την ορθή κατεύθυνση και στην ορθή βάση. Δεν θέλουμε τον διεθνή παράγοντα να καταθέσει ιδέες και να ασκήσει με ένα άλλο τρόπο επιδιαιτησία στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Αυτό είναι δουλειά των Κυπρίων. Αλλά, ο διεθνής παράγοντας οφείλει να στραφεί προς την Τουρκία και να ασκήσει την επιρροή του για να αλλάξει τη στάση της η Τουρκία. Αυτή ήταν η αρχή πάνω στην οποία εργαστήκαμε και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε».
Κληθείς να σχολιάσει επικρίσεις ότι η Κυβέρνηση απέκλεισε βοήθεια από την ΕΕ, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «τα γεγονότα και οι εξελίξεις δεν στηρίζουν μια τέτοια άποψη» και υπογράμμισε ότι «η ομάδα Κυπριακού στην ΕΕ δεν προέκυψε από το πουθενά, αλλά μέσα από τις σκληρές δικές μας προσπάθειες και τις συνεχείς υποδείξεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι χρειάζεται να ασχολείται η ΕΕ συγκεκριμένα με το Κυπριακό και σε πολιτικό και σε τεχνικό επίπεδο στο φόντο της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας για να ασκηθούν οι απαραίτητες πιέσεις και η επιρροή στην Τουρκία. Πώς προέκυψε ο διορισμός του Απεσταλμένου του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Λέοπολντ Μάουρερ στο Κυπριακό; Μέσα από τη δική μας εργασία», είπε ο κ. Στεφάνου.
Αναφερόμενος, εξάλλου, στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου, ο κ. Στεφάνου είπε ότι κάποιοι δεν τα εκτιμούν σωστά. Πρόσθεσε ότι τα Συμπεράσματα αναφέρουν ότι «η Τουρκία τίποτα στην πράξη δεν έχει κάνει προς την κατεύθυνση υλοποίησης των υποχρεώσεών της περιλαμβανομένου και του Κυπριακού και, ταυτόχρονα, η ΕΕ στα συμπεράσματά της διατυπώνει ευθαρσώς τη θέση ότι η Τουρκία έμπρακτα θα πρέπει να εργαστεί προς την κατεύθυνση της λύσης του Κυπριακού που να στηρίζεται στα Ψηφίσματα του ΟΗΕ διότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι κρίσιμος στη λύση του Κυπριακού. Εάν, λοιπόν, εμείς αφήναμε έξω την Τουρκία και με τη δική μας την πολιτική- όπως λένε ορισμένοι – θα έχουμε αθωώσει την Τουρκία, τότε πώς γίνεται η ΕΕ να υποδεικνύει, για πρώτη φορά, τον κρίσιμο ρόλο που έχει η Τουρκία να διαδραματίσει στο Κυπριακό και να την καλεί κιόλας, στην πράξη, να εργαστεί προς την κατεύθυνση της λύσης. Άρα, τα αποτελέσματα που έχουμε σε σχέση με αυτά που λέγονται ότι, δηλαδή, τίποτα δεν έχουμε κάνει διεθνώς και έχουμε αφήσει τάχατες έξω τον διεθνή παράγοντα από αυτές τις προσπάθειες, είναι αντιφατικά.
Και γιατί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επέλεξε μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του να μεταβεί στη Βρετανία για να αποκαταστήσει τις σχέσεις και να υπογράψει και ένα Μνημόνιο Συναντίληψης που αφορά στις βασικές αρχές λύσης του Κυπριακού; Μετέβη διότι επιδιώκουμε την εμπλοκή ιδιαίτερα εκείνων των χωρών που έχουν σχέσεις με την Τουρκία και μπορούν να ασκήσουν επιρροή στην Τουρκία, ώστε να το πράξουν αυτό, διασφαλίζοντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο θέλουμε να ασκήσουν την επιρροή τους για μια λύση που να στηρίζεται σε αρχές. Το ίδιο κάναμε και με τη Σουηδία, το ίδιο κάναμε και με μια σειρά από άλλες χώρες, το ίδιο κάνουμε και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και, ταυτόχρονα, δεν μένουν έξω και από το πεδίο της προσοχής μας και άλλοι παράγοντες που μπορούν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο να βοηθήσουν σε αυτές τις προσπάθειες, όπως είναι τα πέντε Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και άλλες χώρες, φιλικές προς την Τουρκία που μπορούν να διαδραματίσουν αυτό τον ρόλο, και να αντικόψουμε, ταυτόχρονα, τις προσπάθειες της Τουρκίας να λειτουργήσει και επικοινωνιακά, αλλά και επί της ουσίας για να προωθήσει τη θέση για αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Τα ανοίγματα που κάνουμε προς τις Αραβικές χώρες και τις χώρες που συμμετέχουν στην Ισλαμική Διάσκεψη - που όλοι επισημαίνουμε ότι έχουμε πρόβλημα εκεί - έχουν αυτό το χαρακτήρα. Άρα, με μια αντικειμενική και προσεκτική ανάλυση της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής του Προέδρου της Δημοκρατίας, αβίαστα κάποιος αντικειμενικός κριτής μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι κάνουμε αυτό που χρειάζεται να κάνουμε προς διάφορες κατευθύνσεις, για αξιοποίηση του διεθνούς παράγοντα, για προώθηση της λύσης του Κυπριακού και για αντιμετώπιση των όποιων τουρκικών προθέσεων.
Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα. Δεν νομίζω να υπάρχει κάποια πολιτική δύναμη στην Κύπρο που να μη δέχεται το αξίωμα ότι η κοινή δράση, η στενή συνεργασία και ο συντονισμός με την Ελλάδα είναι απαραίτητος παράγοντας στις προσπάθειες που καταβάλλουμε για λύση στο Κυπριακό. Αυτή η Κυβέρνηση και αυτός ο Πρόεδρος εργάστηκαν με συνέπεια και θα συνεχίσουν να εργάζονται με συνέπεια για να υπάρχει ο συντονισμός, η στενή σχέση και η κοινή δράση με την Ελλάδα. Υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει με την Ελλάδα αυτή η στενή σχέση».
Κληθείς να αναφέρει κατά πόσον η επικοινωνία του Πρωθυπουργού της Βρετανίας με τα μέρη στην Κύπρο εντάσσεται στο πλαίσιο της άσκησης πιέσεων, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος είχε χθες τηλεφωνική συνδιάλεξη με τον Βρετανό Πρωθυπουργό δεν έχει διαπιστώσει την άσκηση πίεσης από τον κ. Μπράουν. Κάθε άλλο. Με τον κ. Μπράουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε μια πολύ παραγωγική και εποικοδομητική συνδιάλεξη στη βάση και της επιστολής που απέστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφορικά με το περιεχόμενο των τουρκικών θέσεων. Συνέχισε την ενημέρωση που κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνεχώς και προς τον κ. Μπράουν αναφορικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων, αλλά υπέδειξε παράλληλα και αυτό που λέει συνεχώς ότι, χρειάζεται να εργαστούν προς την κατεύθυνση της Τουρκίας, ιδιαίτερα η Μεγάλη Βρετανία που έχει πολύ καλές σχέσεις με την Τουρκία, είναι και εγγυήτρια δύναμη και, εξ αντικειμένου, εμπλέκεται στο Κυπριακό».
Κληθείς να σχολιάσει διάγγελμα του Τουρκοκύπριου ηγέτη σχετικά με την υπόθεση ΄Οραμς, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «όπως και χθες τόνισα και όπως και ο δικηγόρος της οικογένειας Αποστολίδη κ. Καντούνας έχει πει, θα πρέπει να είμαστε φειδωλοί στις δηλώσεις που γίνονται αναφορικά με την υπόθεση ΄Οραμς, για ευνόητους λόγους, όπως έχει πει. Έχουμε δώσει το δικό μας στίγμα αναφορικά με την υπόθεση ΄Οραμς. Να υποδείξουμε, όμως, ότι και η υπόθεση ΄Οραμς αποδεικνύει ότι κανένα, ούτε Ελληνοκύπριο ούτε Τουρκοκύπριο μπορεί να βολεύει αυτή η κατάσταση της κατοχής και της ντε φάκτο διχοτόμησης. Αποδεικνύει, επίσης, ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μπορούν να διασφαλίσουν το παρόν και το μέλλον τους μέσα από μια συνολική επίλυση του Κυπριακού που να τερματίζει την κατοχή και να επανενώνει τον τόπο, τον λαό, τους θεσμούς και την οικονομία. Εμείς από αυτό καθοδηγούμαστε και για την υλοποίηση αυτού του στόχου θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε».
Κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις του Προέδρου της ΕΔΕΚ για κονιορτοποίηση στη βάση της οποίας διεξάγονται οι συνομιλίες, ο κ. Στεφάνου είπε ότι «ευτυχώς που η βάση είναι ξεκάθαρη. Είναι και συμφωνημένη. Διότι είναι στη βάση αυτού που εμείς καταδεικνύουμε και αποδεικνύουμε ότι οι τουρκικές προτάσεις είναι έξω και πέραν από αυτή τη βάση λύσης. Το ότι η Τουρκία με τον ένα ή τον άλλον τρόπο αμφισβητεί αυτή τη βάση, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει βάση. Αυτή η βάση είναι καταγραμμένη και είναι στη βάση αυτής της συμφωνημένης και καταγραμμένης βάσης που κρίνεται και η προσέγγιση της τουρκικής πλευράς, όπως κρίνονται, ασφαλώς, και οι προσεγγίσεις της δικής μας πλευράς. Και οι θέσεις της δικής μας πλευράς είναι πλήρως κατατιθέμενες στο πλαίσιο αυτής της βάσης λύσης».
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος αναφέρθηκε, εξάλλου, στη δήλωση που είχε κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την πρώτη ημέρα των εντατικών διαπραγματεύσεων. Όπως είπε ο κ. Στεφάνου, «σύμφωνα με τη συνεννόηση που είχαμε στο Άτυπο Συμβούλιο Αρχηγών, πέρα από το γεγονός ότι χαρακτηρίσαμε ως απαράδεκτο το έγγραφο με τις τουρκικές προτάσεις, είπαμε ότι δεν θα το δεχθούμε ως βάση διαπραγμάτευσης και, ταυτόχρονα, ότι θα πάρουμε τις δικές μας προτάσεις, όπως και έγινε. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας είπε ότι επειδή ούτε και εμείς δεχθήκαμε τις προτάσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς ούτε και αυτή τις δικές μας, ουσιαστικά κάναμε ένα ελεύθερο διάλογο. Ελεύθερος διάλογος γίνεται επί αυτών των θέσεων και αυτών των ζητημάτων που, ουσιαστικά, είχαμε συζητήσει στους δύο γύρους των απευθείας διαπραγματεύσεων. Ας μη βιάζονται κάποιοι να συνάγουν συμπεράσματα και να προβλέπουν το αποτέλεσμα των εντατικών διαπραγματεύσεων πριν αυτές ολοκληρωθούν. Όταν ολοκληρωθούν και θα έχουμε ενώπιόν μας και τα αποτελέσματα, τότε όλοι θα είμαστε και περισσότερο έτοιμοι να δούμε τι θα κάνουμε παρακάτω. Διότι, αυτή η βιασύνη του να αρχίσουμε να καταγγέλλουμε χωρίς να έχουμε όλα τα δεδομένα ενώπιόν μας – διότι τη Δευτέρα αρχίζει ο δεύτερος κύκλος των εντατικών – δεν θα μας οδηγήσει σε ορθούς χειρισμούς και σε ορθές δράσεις. Αυτό, άλλωστε, έχουμε πει και στο Εθνικό Συμβούλιο: Να αναμένουμε να ολοκληρωθούν τα πράγματα, να δούμε πώς είναι τα δεδομένα και θα επανασυνέλθει το Εθνικό Συμβούλιο, να κρίνει και να αποφασίσει για το τι θα κάνουμε».
Τέλος, ερωτηθείς σε ποιά βάση διεξάγεται ο διάλογος, είπε «στη βάση που έχουμε αρχίσει τις απευθείας διαπραγματεύσεις και τις συνεχίζουμε: για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά Ψηφίσματα του ΟΗΕ για ένα κράτος, μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνή προσωπικότητα. Αυτό είναι το κριτήριο. Και υπενθυμίζω ότι, μερικές φορές, αυτή τη βάση ο κ. Ταλάτ έχει πει ότι την αποδέχεται, αυτό είναι, άλλωστε, καταγραμμένο», κατέληξε ο κ. Στεφάνου.
