Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον Εθνάρχη Μακάριο και τους ήρωες της Αντίστασης, στην Πάφο
22/01/2010
Να μη μεταδοθεί πριν τις 6 μ.μ.
Ευχαριστώ τη Συντονιστική Επιτροπή Μνήμης και Τιμής και μέσω αυτής όλους εσάς, τους μαχητές της Αντίστασης, που με τη δική σας πρόσκληση βρίσκομαι απόψε εδώ για να προσφωνήσω αυτή την εκδήλωση μνήμης και τιμής. Μια εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη των πεσόντων αλλά και ως ένδειξη αναγνώρισης και τιμής στους εν ζωή αγωνιστές και υπερασπιστές της Δημοκρατίας.
Όλους εσάς που αψηφώντας την ίδια σας τη ζωή υπερασπιστήκατε με ηρωισμό την αξιοπρέπεια του λαού μας και τον ίδιο τον αείμνηστο εθνάρχη Μακάριο. Υπερασπιστήκατε με αυτοθυσία τη δημοκρατική τάξη, την ακεραιότητα του νησιού μας και την οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας που υπήρξε ο στόχος των ακροδεξιών πραξικοπηματιών της ΕΟΚΑ Β΄ και της προδοτικής χούντας των Αθηνών.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, έχουμε όλοι χρέος να διατηρήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε την ιστορική αλήθεια, να αποκρούσουμε τις προσπάθειες παραχάραξης της και παράλληλα να ενισχύσουμε την ενότητα του λαού μας. Η ενότητα του λαού μας αποτελεί την πιο στερεή βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλες οι προσπάθειες για την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του προβλήματος μας. Αυτή η ενότητα ήταν και η κύρια έγνοια του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του μεγάλου και ξεχωριστού αυτού λαϊκού ηγέτη ο οποίος σφράγισε με την αγωνιστική του παρουσία και πορεία τη νεότερη ιστορία του τόπου μας.
Οι εκδηλώσεις αυτές απευθύνονται όμως και τιμούν το σύνολο του κυπριακού λαού που στη μεγάλη του πλειοψηφία είχε κινητοποιηθεί για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και του νόμιμου Προέδρου της χώρας τις δύσκολες εκείνες μέρες του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής που ακολούθησε.
Μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής αποδεικνύεται με τον πιο περίτρανο τρόπο ότι ο λαός μας δεν ξεχνά, δεν αποδέχεται την παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας, αρνείται να βυθιστεί στο σκοτάδι της ιστορικής αμνησίας. Λαοί που ξεχνούν και δεν παραδειγματίζονται από την ιστορία τους είναι λαοί χωρίς μέλλον, χωρίς ιστορικό προσανατολισμό και στοχοπροσήλωση.
Το έγκλημα της 15ης του Ιούλη 1974 υπήρξε ένα καλά μελετημένο σχέδιο ξένων και ντόπιων δυνάμεων. Προετοιμάστηκε με σκληρό τρόπο στα χρόνια που προηγήθηκαν και στόχευε με βίαιες και εγκληματικές πράξεις στην κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη διχοτόμηση του νησιού μας. Όσα ακολούθησαν το δίδυμο έγκλημα ενάντια στην Κύπρο χάραξαν με τον πιο βάναυσο τρόπο το κορμί της πατρίδας μας. Προκάλεσαν τόσο βαθιές πληγές που η επούλωση τους, παρά τις σκληρές προσπάθειες που καταβάλλουμε για 36 τώρα χρόνια, καθίσταται με το χρόνο όλο και πιο δύσκολη.
Τα φονικά πυρά των ακροδεξιών οργάνων της χούντας των Αθηνών και των μελών της ΕΟΚΑ Β΄ στόχευαν την Κύπρο, τη δημοκρατία, τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και όλες τις δημοκρατικές προοδευτικές δυνάμεις.
Ο Μακάριος υπήρξε ένας χαρισματικός λαϊκός ηγέτης. Με διαλεκτική σοφία μπορούσε να συνδυάζει αρμονικά τον ρόλο του εκκλησιαστικού ηγέτη με τον ρόλο του εκλεγμένου αρχηγού του κράτους. Να συνδυάζει τη θρησκευτική με την κοσμική εξουσία χωρίς η μια να αναμιγνύεται στις υποθέσεις της άλλης. Συνέδεαν τον Μακάριο αμοιβαίοι δεσμοί αγάπης και αφοσίωσης με τον κυπριακό λαό που δυνάμωσαν μέσα στο καμίνι της αντίστασης ενάντια στα καταχθόνια σχέδια των εχθρών της Κύπρου. Ο Μακάριος ποτέ δεν δείλιασε μπροστά σε κινδύνους και απειλές και αγωνίσθηκε μέχρι το τέλος της ζωής του για την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την εδραίωση της δημοκρατίας στην Κύπρο. Ο Μακάριος ήταν το σύμβολο των δημοκρατικών, πατριωτικών δυνάμεων στον αγώνα για υπεράσπιση της δημοκρατίας. Ήταν ο αλύγιστος ηγέτης που δεν ενέδωσε στις πιέσεις και τις εντολές ξένων δυνάμεων που ήθελαν να μετατρέψουν την Κύπρο από χώρα αδέσμευτη σε αβύθιστο ορμητήριο εναντίον των φίλων λαών της περιοχής. Αυτοί ήταν οι λόγοι που υπήρξε ο κύριος στόχος των δυνάμεων του σκότους και της καταστροφής.
Όπως αυτός υπερασπίστηκε την Κύπρο και την αξιοπρέπεια όλων μας, χρέος όλων εμάς είναι να υπερασπιζόμαστε σήμερα την ιστορική αλήθεια. Χρέος και καθήκον μας είναι να αποκρούσουμε τεκμηριωμένα και με επιχειρήματα τις ανανεωμένες επιθέσεις που στοχεύουν να σπιλώσουν τη μνήμη του. Να κρατούμε ζωντανή την ιστορική αλήθεια για τη δημοκρατική αντίσταση στην προδοσία και να μεταλαμπαδεύσουμε στις νεότερες γενιές τα ιδανικά τα οποία εσείς, οι μαχητές της αντίστασης, υπερασπιστήκατε ενάντια στην τρομοκρατία της ΕΟΚΑ Β’, ενάντια στο πραξικόπημα, ενάντια στην εισβολή του Αττίλα.
Σήμερα αποτίνουμε φόρο τιμής στους δημοκράτες αντιστασιακούς που όρθωσαν το ανάστημα τους απέναντι στα άρματα της προδοσίας, υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία και τον Μακάριο, την ακεραιότητα της πατρίδας μας. Τιμούμε τη μνήμη των αντιστασιακών που έπεσαν μαχόμενοι για τη δημοκρατία, αλλά τιμούμε και τους ζώντες αντιστασιακούς. Αυτούς που κατάφεραν μεν να δουν να αποκαθίσταται η νομιμότητα και η δημοκρατία στον τόπο, όμως βιώνουν μαζί με όλο τον κυπριακό λαό τις συνέπειες του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής στη μοιρασμένη μας πατρίδα.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Για 36 σχεδόν χρόνια ο λαός μας συνεχίζει να βιώνει τις τραγικές συνέπειες του δίδυμου εγκλήματος του 1974. Στον αγώνα μας για δικαίωση έχουμε ως βασικό όπλο τις αρχές του διεθνούς δικαίου, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διεκδικούμε έναν αξιοπρεπή συμβιβασμό για να επανενώσουμε την Κύπρο και το λαό μας, το έδαφος, τους θεσμούς, την κοινωνία και την οικονομία. Για να εξευρεθεί μια λύση δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική. Για να μην αφεθεί στα χέρια των κατοχικών δυνάμεων ούτε σπιθαμή κυπριακής γης.
Ο Μακάριος ξεχώριζε για την ικανότητα του να παίρνει ιστορικές αποφάσεις σε στιγμές που κρινόταν το μέλλον της Κύπρου. Στη δύσκολη περίοδο που ακολούθησε την τουρκική εισβολή ο Μακάριος, συναισθανόμενους τους τεράστιους κινδύνους που απειλούσαν την Κύπρο, δεν δίστασε να αποδεχθεί τη λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Με πολιτική ωριμότητα και ψηλό αίσθημα ευθύνης, τόλμη και ρεαλισμό, μακριά από επικίνδυνες ψευδαισθήσεις αποφάσισε να υπογράψει την πρώτη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου με τον τότε ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Ο Μακάριος πήρε τη μεγάλη απόφαση που έδειχνε το δρόμο για έναν επώδυνο μεν αλλά αναγκαίο ιστορικό συμβιβασμό με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, προκειμένου η Κύπρος να απαλλαγεί από την κατοχή.
Είναι αλήθεια ότι πριν από το 1974 δεν υπήρχαν συνθήκες για λύση ομοσπονδίας. Όμως, η προδοσία της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και η βάρβαρη εισβολή του Αττίλα που ακολούθησε άλλαξαν εντελώς τα δεδομένα. Επέβαλαν την ομοσπονδία όχι ως επιλογή, αλλά ως λύση ανάγκης προκειμένου να επανενωθεί ο τόπος και να αποφευχθεί η διχοτόμηση. Να μην χαρισθεί τίποτε και κανένα έδαφος στα ξένα στρατεύματα εισβολής.
Η Συμφωνία Μακαρίου – Ντενκτάς που έθεσε το πλαίσιο λύσης του Κυπριακού διευρύνθηκε αργότερα το 1979 με τη Συμφωνία Κυπριανού – Ντενκτάς.
Οι δυο Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου υιοθετήθηκαν στη συνέχεια από σειρά ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Υιοθετήθηκαν και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θεμελιώδης θέση της οποίας είναι η λύση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Οι Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου δεσμεύουν την ελληνοκυπριακή πλευρά και πρέπει να είμαστε συνεπείς με αυτή μας τη δέσμευση. Τυχόν εγκατάλειψη σήμερα των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου θα μας οδηγήσει σε νέες περιπέτειες με απρόβλεπτο τέλος. Θα προσφέρει χρυσή ευκαιρία σε όσους καραδοκούν να μεθοδεύσουν αναβάθμιση και τελικά αναγνώριση του ψευδοκράτους. Θα δώσει στην Τουρκία την ευκαιρία να θέσει επί τάπητος ανοικτά και απερίφραστα την αξίωση της για δυο κράτη στην Κύπρο. Θα ανατρέψει τη μοναδικά αποδεκτή σήμερα κοινή βάση λύσης και από τις δυο κοινότητες και θα πλήξει ανεπανόρθωτα το αίσθημα αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Όπως γνωρίζουμε, η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε «δήθεν» ολοκληρωμένες προτάσεις για τη Διακυβέρνηση, τις οποίες η δική μας πλευρά δίκαια τις θεώρησε ομόφωνα απαράδεκτες και μη αποδεκτές ως βάση για συζήτηση.
Με αφορμή αυτό το γεγονός, οι γνωστοί πια κύκλοι που δεν βλέπουν τίποτε το θετικό στους δικούς μας χειρισμούς στις συνομιλίες διατυπώνουν την απαίτηση να εγκαταλείψουμε το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τυχόν εγκατάλειψη των διαπραγματεύσεων, έστω και αν οι προτάσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς είναι απαράδεκτες, θα ήταν το καλύτερο δώρο, προς την Τουρκία και νερό στο μύλο της προπαγάνδας της. Η Τουρκία, παρά τον θόρυβο για δήθεν δημιουργική πρωτοβουλία και δημιουργικές δήθεν προτάσεις, δεν κατόρθωσε να βρεθεί βήματα μπροστά. Η επικοινωνιακή εκστρατεία που εξαπέλυσε πέφτει στο κενό και δεν πείθει κανένα.
Οι εκτιμήσεις παραγόντων της δικής μας πλευράς ότι η Τουρκία μπαίνει ξανά μπροστά είναι λανθασμένες και δεν προσφέρουν την καλύτερη υπηρεσία. Τα επικοινωνιακά τεχνάσματα της Τουρκίας αντιμετωπίστηκαν από τη δική μας πλευρά άμεσα, τεκμηριωμένα και αποτελεσματικά.
Πριν λίγες μέρες επέστρεψα από τη διήμερη επίσκεψη εργασίας στην Ελλάδα. Είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παπούλια, τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας κ. Παπανδρέου, τον ηγέτη της Αντιπολίτευσης κ. Σαμαρά και τους ηγέτες όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι υπήρξε με όλους τους συνομιλητές μου σύμπτωση απόψεων αλλά και απόλυτη στήριξη των προσπαθειών μας μέσω του δικοινοτικού διαλόγου για την εξεύρεση ειρηνικής και συμπεφωνημένης λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Η πραγματική τιμή προς τον Εθνάρχη Μακάριο και τους ήρωες της δημοκρατικής αντίστασης, η πραγματική τιμή προς τους ζώντες αντιστασιακούς θα είναι, με την εφαρμογή της σωστής πολιτικής και στηριγμένοι σε αρχές, να οδηγήσουμε στην απαλλαγή από την κατοχή και στην επανένωση της πατρίδας και του λαού μας. Εμείς έχουμε χρέος να οδηγήσουμε στη νέα ζωή, συνεχίζοντας τους δικούς τους αγώνες.
Για άλλη μια φορά καταδικάζουμε την προδοσία και το έγκλημα. Μνημονεύουμε και τιμούμε τους ηρωικούς μας νεκρούς. Τιμούμε τους αντιστασιακούς αγωνιστές. Δίνουμε περιεχόμενο στους αγώνες τους και επαναπροσδιορίζουμε το δικό μας καθήκον. Διακηρύσσουμε πως θα συνεχίσουμε τον αγώνα για ελευθερία και δικαίωση. Και είμαι βέβαιος ότι αυτά τα ιδανικά θα συνεχίσετε και όλοι εσείς με το ίδιο σθένος να υπηρετείτε.
Η άρση της κατοχής, η επανένωση της Κύπρου στα πλαίσια μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα είναι ένα κράτος, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα που θα σέβεται και θα εφαρμόζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, είναι ο αμετάθετος στόχος μας. Μια Κύπρος όπου Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι θα ζουν αρμονικά σε μια κοινή πατρίδα αποτελεί το αντικείμενο του σημερινού ευγενούς μας αγώνα.
