Θα ήθελα θερμά να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας στη σημερινή συνέντευξη Τύπου, η οποία αποσκοπεί στην ενδελεχή ενημέρωση για τα νέα επιπρόσθετα μέτρα που υιοθέτησε προ ολίγου το Υπουργικό Συμβούλιο, με στόχο τη στήριξη των κατοίκων της υπαίθρου και ιδιαίτερα των ορεινών, ακριτικών και μειονεκτικών περιοχών.
Μέτρα, τα οποία εμπλουτίζουν και ενισχύουν σημαντικά την ευρύτερη αναπτυξιακή και στεγαστική πολιτική που ευρίσκεται σε ισχύ, με στόχο να αντιμετωπίσουμε ακόμη πιο αποτελεσματικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των υπό αναφορά περιοχών.
Με την σφαιρική αντιμετώπιση των προβλημάτων, φιλοδοξούμε να καταστήσουμε στο ορατό μέλλον τις περιοχές που μέχρι σήμερα χαρακτηρίζαμε ως μειονεκτούσες σε σύγκριση με τις αστικές ή παράλιες περιοχές της χώρας, σε ελκυστικούς τόπους μόνιμης διαβίωσης για νέες οικογένειες, επενδυτές και επιχειρηματίες, αλλά και να αναστρέψουμε το κύμα αστυφιλίας και να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Τα νέα σχέδια που θα αναλυθούν εν συνεχεία από τον Υπουργό Εσωτερικών, δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο στεγαστικό πλαίσιο που περιλαμβάνει αυξημένες οικονομικές παροχές για διαμονή σε επιπλέον 130 κοινότητες, αυξάνοντας τον αριθμό του συνόλου των επωφελούμενων κοινοτήτων στις 258.
Την ίδια στιγμή, ενισχύεται η ανάπτυξη των ιδιαίτερων επιχειρηματικών δυνατοτήτων της κάθε κοινότητας, μέσω παροχής νέων σχεδίων πολεοδομικών κινήτρων.
Προτού, όμως, αναφερθώ στις πρόνοιες των νέων μέτρων και κινήτρων, επιτρέψετε μου να επικεντρωθώ συνοπτικά στα όσα έχουμε ήδη πράξει ή δρομολογήσει στις ορεινές, ακριτικές ή μειονεκτικές περιοχές, με στόχο την αναβάθμιση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων υποδομών, τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών κοινής ωφελείας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Θέλοντας να αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά την πληθυσμιακή αποψίλωση των ορεινών κοινοτήτων, προχωρήσαμε στον διορισμό του Επιτρόπου Ορεινών Κοινοτήτων και στην εκπόνηση, για πρώτη φορά από εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Εθνικής Στρατηγικής για τις Ορεινές Κοινότητες Τροόδους, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των εν λόγω κοινοτήτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Πρόκειται για μια Στρατηγική που αριθμεί πέραν των 250 δράσεων, με ορίζοντα υλοποίησης μέχρι το τέλος του 2030 και με συνολικό προϋπολογισμό δαπανών 250 εκατομμύρια ευρώ.
Εντός μάλιστα του τρέχοντος έτους θα επεκταθεί η Εθνική Στρατηγική, ούτως ώστε να περιληφθούν και οι Ορεινές Κοινότητες των Επαρχιών Πάφου, Λάρνακας και Λεμεσού.
Πέραν τούτων, υπογραμμίζω ότι αποδώσαμε ιδιαίτερη σημασία στην υλοποίηση είτε τοπικών είτε έργων κοινής ωφελείας, στην πρόσβαση όλων των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, παιδείας και κοινωνικής φροντίδας, εστιάζοντας παράλληλα στην ανάδειξή τους σε εστίες πολιτιστικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, ολοκληρώθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα όπως:
● Η αναβάθμιση του Περιφερειακού Νοσοκομείου Κυπερούντας (Τροόδους) και η μετεξέλιξή του σε Περιφερικό Κέντρο Τροόδους.
● Η ανέγερση του Κέντρου Υγείας Αθηένου και του Κέντρου Υγείας Ακακίου.
Την ίδια στιγμή, ολοκληρώθηκαν οι συμπλεγματοποιήσεις Κέντρων Υγείας που αφορούν τις περιοχές Πάχνας - Αυδήμου – Ομόδους και τις περιοχές Κοφίνου – Λευκάρων, ενώ ακολουθεί η συμπλεγματοποίηση Υπηρεσιών Υγείας για την περιοχή Ευρύχου - Πεδουλά.
Περαιτέρω, προχωρήσαμε, μεταξύ άλλων:
● Στη λειτουργία αγροτικών Κέντρων Πολίτη (ΚΕ.ΠΟ.) στον Αγρό, στην Κακοπετριά και στα Λεύκαρα, ενώ αναμένεται να λειτουργήσει το ΚΕ.ΠΟ. στην Ξυλοφάγου εντός του 2021.
● Στη διαμόρφωση και ανάπλαση του κεντρικού πυρήνα κοινοτήτων και στη δημιουργία πολυχώρων και πολυδύναμων, πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και κέντρων δημιουργικής απασχόλησης.
● Στην επέκταση Προαιρετικών Ολοήμερων Σχολείων (ΠΟΣ) και στη δημιουργία θερινών σχολείων.
● Στην επιχορήγηση 46 προγραμμάτων κοινωνικής φροντίδας, τα οποία αφορούν Κέντρα Προστασίας και Απασχόλησης Παιδιών, βρεφοπαιδοκομικούς σταθμούς, Στέγες Ηλικιωμένων, προγράμματα Κατ’ Οίκον Φροντίδας και στήριξης ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
● Στην αναβάθμιση και ανέγερση αστυνομικών και πυροσβεστικών σταθμών.
Ενδεικτικά αναφέρω πως για την τριετία 2018 – 2020 το πόσο που δαπανήθηκε για αναπτυξιακά έργα σε Κοινότητες της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών υπερβαίνει τα 300 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ανάλογο ποσό αναμένεται να δαπανηθεί και την τριετία 2021-2023.
Με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενίσχυση τομέων εργασίας και της επιχειρηματικότητας, αλλά και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, στον τομέα της γεωργοκτηνοτροφίας, έχουμε προχωρήσει με:
• Παροχή πρόσθετης μοριοδότησης σε νέους γεωργούς για επενδύσεις σε ορεινές περιοχές.
• Εφαρμογή Επενδυτικού Μέτρου για δημιουργία μικρών μεταποιητικών μονάδων στην ύπαιθρο.
• Υλοποίηση στοχευμένων στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης αγροτουριστικών δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο του Leader.
Σημειώνεται πως το κονδύλι που διατέθηκε την περίοδο 2014-2020 για την υλοποίηση των πιο πάνω πολιτικών ανήλθε στα 62 εκατομμύρια ευρώ, ενώ την περίοδο 2021-2022 θα ανέλθει στα 21 εκατομμύρια ευρώ.
Την ίδια στιγμή, στον τομέα του τουρισμού, το αρμόδιο Υφυπουργείο έχει εκπονήσει σχέδια κινήτρων που υποβοηθούν την οικονομική δραστηριοποίηση σε περιοχές των ορεινών, της υπαίθρου και σε ακριτικές, όπως:
● Επιχορήγηση έργων τοπικού χαρακτήρα με τουριστική πτυχή σε Κοινότητες.
● Επιχορήγηση Εκδηλώσεων που αφορούν Οινογαστρονομία και Τοπικά Προϊόντα.
● Σχέδιο Παροχής Οικονομικής στήριξης για τη δημιουργία και αναβάθμιση υποδομών / εγκαταστάσεων εξειδικευμένων μορφών τουρισμού.
Σημειώνεται, επίσης, πως από το 2017 υλοποιείται ετησίως το Σχέδιο Επιχορήγησης Διακοπών Χαμηλοσυνταξιούχων σε Ξενοδοχεία των Ορεινών Θέρετρων και του Πύργου Τυλληρίας.
Συναφής, εξάλλου, με τις προσπάθειες ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και προσέλκυσης νέων επενδύσεων, είναι η από το 2019 λειτουργία του κλάδου οινοποιίας – αμπελουργίας στην Τεχνική Σχολή Ομόδους, ενώ είναι υπό εξέλιξη η δημιουργία Βιοτεχνικής περιοχής Τροόδους στην κοινότητα Λινού και η δημιουργία Επιστημονικού Ερευνητικού Κέντρου στο Γυμνάσιο Πεδουλά.
Πέραν των πιο δράσεων, έχουμε δρομολογήσει σημαντικότατα έργα οδικού δικτύου που αποτελούσαν πάγια και διαχρονικά αιτήματα των κατοίκων της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών και τα οποία θα βελτιώσουν αισθητά τη συνδεσιμότητα των μεγάλων αστικών κέντρων με την ύπαιθρο και τις ορεινές κοινότητες.
Έργα συνολικού ύψους 350 εκατομμυρίων ευρώ, και τα οποία αφορούν το δρόμο Λεμεσού – Σαΐτα, τους αυτοκινητόδρομους Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, Λευκωσίας – Παλαιχωρίου και Αστρομερίτη – Ευρύχου και την τρίτη φάση του περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας.
Για τα πιο πάνω οδικά έργα θέλω να σας ενημερώσω ότι το αργότερο τέλος Απριλίου θα έχουν προσφοροδοτηθεί όλα όσα έχω προαναφέρει. Κάποια βρίσκονται υπό κατασκευή, κάποια άλλα εκκρεμούν ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής ή επανεξετάζονται αλλά εν πάση περιπτώσει Αστρομερίτης, Ευρύχου, Παλαιχώρι, Λευκωσίας, αυτά θα προσφοροδοτηθούν μέχρι το τέλος του Απρίλη.
Όσον αφορά τα νέα μέτρα και κίνητρα, τα οποία αναμένεται να δώσουν περαιτέρω ώθηση στην αναζωογόνηση και ανάπτυξη των επωφελούμενων κοινοτήτων, με το πρώτο σχέδιο, το υφιστάμενο Στεγαστικό Σχέδιο Αναζωογόνησης Ορεινών, Ακριτικών και Μειονεκτικών Περιοχών επεκτείνεται σε 130 νέες Κοινότητες, καλύπτοντας πλέον 258 συνολικά Κοινότητες, με παραχώρηση, μάλιστα, αυξημένων χορηγιών με το τρίτο σχέδιο.
Το δεύτερο σχέδιο αφορά το Στεγαστικό Σχέδιο Αναζωογόνησης Συγκεκριμένων Περιοχών Υπαίθρου και εμπλουτίζει περαιτέρω τη στεγαστική μας πολιτική, καλύπτοντας άλλες 128 κοινότητες, με τον συνολικό αριθμό κοινοτήτων που επωφελούνται να ανέρχεται στις 387, ένα ποσοστό περίπου 70% του συνόλου των κοινοτήτων στις ελεύθερες περιοχές.
Στόχος και σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες προϋποθέσεις παραμονής του αγροτικού πληθυσμού, του πληθυσμού των ορεινών κοινοτήτων, των δοκιμαζόμενων περιοχών, στις πατρογονικές τους εστίες. Να ανακόψουμε επιτέλους το κύμα αστυφιλίας που παρατηρείται.
Εύχομαι με τη συνεργασία όλων να πετύχουμε τα καλύτερα δυνατά προς τους κατοίκους της υπαίθρου, τους κατοίκους των δοκιμαζόμενων περιοχών προς όσους αναμένουν από το κράτος τη στήριξη προκειμένου να συνεχίσουν να διαβιούν και να παραμένουν στις κοινότητές τους δημιουργώντας τις απαραίτητες προοπτικές και προϋποθέσεις που να τους επιτρέψουν να ζουν σε ένα περιβάλλον που οι ίδιοι θα επιλέγουν, χωρίς τα προβλήματα που μέχρι σήμερα αντιμετώπιζαν. Πιστεύω ότι με την παρουσίαση από τον Υπουργό Εσωτερικών θα γίνει ακόμα πιο κατανοητή η όλη πολιτική φιλοσοφία και οι πολιτικές της Κυβέρνησης για τις ορεινές και άλλες περιοχές.