Ως Κύπρος, ως κοινωνία και ως πολιτεία καταφέραμε μέχρι σήμερα, και ελπίζω να συνεχίσουμε με την ίδια μεθοδικότητα, να διαχειριστούμε με επιτυχία την υγειονομική πτυχή της πανδημίας.
Παράλληλα όμως, ήμασταν από τις πρώτες χώρες που συντεταγμένα, με προνοητικότητα ετοιμάσαμε ένα τολμηρό και γενναιόδωρο δημοσιονομικό πακέτο στήριξης των εργαζομένων, των επιχειρήσεων, των γονέων, των ευπαθών ομάδων και των φοιτητών, ενώ στηρίξαμε ουσιαστικά και τον τομέα της υγείας και του τουρισμού. Κατ’ ακρίβεια, όπως έχω αναφέρει, πρόκειται ίσως για τη μεγαλύτερη και αμεσότερη μη προγραμματισμένη κρατική παρέμβαση που έγινε στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Είχαμε από την πρώτη στιγμή δηλώσει ότι, η Κυβέρνηση σε αυτή τη διαχείριση της νέας οικονομικής κρίσης θα είναι ευέλικτη και ήταν ευέλικτη, ενισχύοντας εκεί όπου κρινόταν απαραίτητο αλλά και αναπροσαρμόζοντας τα μέτρα στήριξης ανάλογα με τις επιδημιολογικές εξελίξεις αλλά και τα δημοσιονομικά περιθώρια μας. Είχαμε, καταστήσει σαφές ότι θα εξαντλήσουμε τα δημοσιονομικά μας όρια για να στηρίξουμε τους συμπολίτες μας, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου οικονομικού σχεδιασμού. Γιατί σε αντίθεση με την κρίση του 2013, η οποία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην περικοπή δαπανών και στην σμίκρυνση του τραπεζικού τομέα, η κρίση της πανδημίας που περνάμε τώρα απαιτεί δραματική αύξηση των δαπανών για στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Το συνολικό ύψος του Προγράμματος περιλαμβάνει παρεμβάσεις δημοσιονομικού περιεχομένου που εκτιμώνται περίπου στο 1.2 δις ευρώ, και παρεμβάσεις ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων πέραν του 1.7 δις ευρώ.
Σήμερα, θα ήθελα να αναφερθώ, σε τρία από τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί και περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Στήριξης.
To πρώτο, αφορά το εξαγγελθέν σχέδιο επιδότησης επιτοκίων για νέα στεγαστικά δάνεια, του οποίου στόχος είναι η στήριξη των νοικοκυριών για σύναψη δανείων για σκοπούς ιδιοκατοίκησης. Αποτελεί πεποίθησή μας, ότι η επιδότηση επιτοκίου έστω για καθορισμένο χρονικό διάστημα, μπορεί να αποτελέσει την κατάλληλη, αναγκαία αλλά και στοχευμένη λύση υπό τις παρούσες συνθήκες. Για το σχέδιο αυτό, μετά από την έγκρισή του από το Υπουργικό Συμβούλιο, έγινε εκτενής διαβούλευση και με τις τράπεζες για να ενταχθούν στο Σχέδιο. Σήμερα, ανακοινώνουμε μαζί με το Σύνδεσμο Τραπεζών, τα 10 Αδειοδοτημένα Πιστωτικά Ιδρύματα που έχουν αποδεχθεί τους όρους του Σχεδίου και εντάχθηκαν σε αυτό.
Από τη Δευτέρα, όλοι οι ενδιαφερόμενοι, μπορούν να επικοινωνήσουν με το πιστωτικό ίδρυμα της επιλογής τους, το οποίο συμμετέχει στο Σχέδιο και να εκδηλώσουν ενδιαφέρον να ενταχθούν σε αυτό. Σημειώνω ότι δεν χρειάζεται οποιαδήποτε έγκριση από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών. Αυτή παραχωρείται αυτόματα με την έγκριση του δανείου από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, νοουμένου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του Σχεδίου.
To τελικό Σχέδιο θα αναρτηθεί σήμερα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών καθώς και οδηγός με χρήσιμες ερωτήσεις/απαντήσεις.
Υπενθυμίζονται οι κύριες πρόνοιες του Σχεδίου:
- Αφορά νέα δάνεια για σκοπούς ιδιοκατοίκησης (πρώτης κατοικίας)
- Καλύπτει δάνεια που εγκρίθηκαν ή θα εγκριθούν από την 1/03/2020 – 31/12/2020, από οποιοδήποτε συμμετέχοντα στο Σχέδιο Αδειοδοτημένο Πιστωτικό Ίδρυμα (ΑΠΙ) – 10 πιστωτικά ιδρύματα. Σημειώνω ότι εξαιρούνται στεγαστικά δάνεια των οποίων το επιτόκιο επιχορηγείται με άλλα ειδικά σχέδια της Κυβέρνησης.
- Το ύψος του δανείου του οποίου το επιτόκιο θα επιχορηγείται δεν πρέπει να υπερβαίνει τις €300.000
- Η διάρκεια της επιδότησης του επιτοκίου θα είναι για περίοδο τεσσάρων ετών, και θα επιδοτείται το επιτόκιο μέχρι 1,5 ποσοστιαίες μονάδες (150 μονάδες βάσης)
- Το δάνειο δύναται να εκταμιευθεί εντός 2 ετών από την ημερομηνία έγκρισης του δανείου από το ΑΠΙ.
Το δεύτερο, αφορά το σχέδιο Επιδότησης επιτοκίων για νέα επιχειρηματικά δάνεια, του οποίου στόχος είναι η βελτίωση των προοπτικών παροχής ρευστότητας σε επιχειρήσεις περιλαμβανομένων και αυτοτελώς εργαζομένων που αντιμετωπίζουν αιφνίδια έλλειψη ρευστότητας. Το μέτρο αυτό, θεωρούμε ότι θα συμβάλει στην ικανοποίηση των αναγκών σε κεφάλαια κίνησης αλλά και για επενδύσεις εντός της Δημοκρατίας. Το Σχέδιο αυτό έτυχε μόλις χθες, της έγκρισης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα.
Εντός της ερχόμενης εβδομάδας, θα ανακοινωθούν περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία, η οποία θα είναι παρόμοια με αυτή που θα ακολουθείται για τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και κατάλογος με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον να συμμετέχουν στο Σχέδιο.
Συνοπτικά, οι κύριες πρόνοιες του Σχεδίου είναι:
- Καλύπτει δάνεια που εγκρίθηκαν από 1/3/2020 μέχρι 31/12/2020, από οποιοδήποτε συμμετέχοντα στο Σχέδιο Αδειοδοτημένο Πιστωτικό Ίδρυμα (ΑΠΙ) και τα οποία αφορούν ανάγκες κεφαλαίων κίνησης και/ή επενδύσεις. Εξαιρούνται τα νέα δάνεια που έχουν προκύψει μέσω αναδιαρθρώσεων.
- Διάρκεια επιδότησης επιτοκίου: Tέσσερα έτη.
- Αφορά δάνεια που συνάπτουν πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, μεγάλες επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι.
- Το ανώτατο ύψος του δανείου, που μπορεί να παραχωρηθεί ανά αυτοτελώς εργαζόμενο ή επιχείρηση και το οποίο θα τυγχάνει επιδότησης το επιτόκιο, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις €800.000
- Στο Σχέδιο θα μπορούν να συμμετέχουν και τα δάνεια που θα εγκριθούν μέχρι 31/12/2020 μέσω της ΕΤΕπ, του Ταμείου Επιχειρηματικότητας Κύπρου και του Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων.
- Εξαιρούνται επιχειρηματικά δάνεια των οποίων το επιτόκιο επιχορηγείται με άλλα ειδικά σχέδια της κυβέρνησης.
- Η επιδότηση επιτοκίου θα είναι ως εξής:
|
Για το 1ο και 2ο έτος |
Πολύ μικρές, Μικρές, Μεσαίες Επιχειρήσεις και Αυτοτελώς Εργαζόμενοι |
μέχρι 350 μονάδες βάσης |
|
Για το 3ο - 4ο έτος |
Πολύ μικρές, Μικρές, Μεσαίες Επιχειρήσεις και Αυτοτελώς Εργαζόμενοι |
200 μονάδες βάσης |
Μεγάλες επιχειρήσεις |
150 μονάδες βάσης |
Τέλος, αποφασίσαμε την απευθείας στήριξη των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων αλλά και αυτοτελώς εργαζομένων, που απασχολούν μέχρι 50 άτομα προσωπικό, με εφάπαξ ποσό για κάλυψη οφειλών σε ενοίκια ή άλλα λειτουργικά έξοδα. Οι δυνητικοί δικαιούχοι ανέρχονται στις 40000 – 50000 επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι.
Σημειώνεται ότι για την εφάπαξ χορηγία, δεν απαιτείται η υποβολή αίτησης από τους δικαιούχους. Νοουμένου ότι, οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενοι που ασκούν οικονομική δραστηριότητα, ήταν δικαιούχοι και έλαβαν στήριξη στο πλαίσιο των Ειδικών Σχέδιων του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά την περίοδο 13/04/2020 – 12/05/2020, θα λάβουν τη σχετική επιταγή απευθείας.
Μόλις χθες, λάβαμε τη σχετική έγκριση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και από την ερχόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσει η διαδικασία αποστολής των επιταγών στους δικαιούχους.
Συνοπτικά, να υπενθυμίσουμε τα ποσά της εφάπαξ χορηγίας:
Αυτοτελώς εργαζόμενοι και πολύ μικρές επιχειρήσεις που τελούσαν υπό πλήρη ή μερική αναστολή των εργασιών τους και εργοδοτούν:
1 άτομο προσωπικό - €1250
2-5 άτομα προσωπικό - €3000
6-9 άτομα προσωπικό - €4000
10 – 50 άτομα προσωπικό - €6000
Καταλήγοντας, θα ήθελα να επαναλάβω ότι από την αρχή η Κυβέρνηση δήλωσε ότι θα σταθεί δίπλα στον εργαζόμενο και στον Κύπριο επιχειρηματία, εξαντλώντας τη δημοσιονομική της ευελιξία, αλλά στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, χωρίς να διακινδυνεύσει δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Με συνέπεια αυτό πράξαμε και αυτό θα συνεχίσουμε να πράττουμε.
Σας ευχαριστώ.