Δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών για τις εγγυητικές για ξένους εργαζομένους και τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης, προέβη σήμερα Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2019 σε δηλώσεις στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου του ΡΙΚ, με κύρια θέματα τις εγγυητικές για ξένους εργαζομένους και τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το πλήρες κείμενο των δηλώσεων του κ. Υπουργού έχει ως ακολούθως:
«Ερώτηση: Έχει ακουστεί ότι καταργούνται οι εγγυητικές για ξένους εργαζόμενους και έχει προκαλέσει ενδιαφέρον. Πώς το σχολιάζετε;
Απάντηση: Ο λόγος που προκάλεσε ενδιαφέρον έχει να κάνει και με τη στρέβλωση που δημιουργεί αυτή η πρακτική. Πρέπει να πω ότι είναι χιλιάδες συμπολίτες μας που συνήθως ανήκουν και σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, για παράδειγμα πολλοί συνταξιούχοι που βασίζονται σε μια οικιακή βοηθό ή εργοδότες στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα. Ενδεχομένως να φεύγει η οικιακή βοηθός ενώ οι εγγυητικές μένουν εγκλωβισμένες στην τράπεζα ,μπορεί και 2η, μπορεί και 3η και δεν παίρνουν ποτέ πίσω τα λεφτά. Η εγγυητική έχει μία έννοια: ότι είναι για τη διασφάλιση ότι τα λεφτά που χρειάζονται για τον επαναπατρισμό του εργαζόμενου ,όταν είτε λήξει η σύμβασή του είτε όταν χρειάζεται να επιστρέψει για τον οποιοδήποτε λόγο, θα τα πληρώνει ο εργοδότης. Πρέπει να πω ότι ειδικά μόνο για το 2018, από τις εγγυητικές που ρευστοποιήσαμε από τις τράπεζες είναι περίπου 300.000 ευρώ. Δηλαδή από περιπτώσεις που έχουν φύγει οι εργαζόμενοι και δεν έχουν ανευρεθεί. Aπό αυτές τις 300.000 ευρώ μόνο τα 75.000 ευρώ έχουν χρησιμοποιηθεί για την επιστροφή των εργαζομένων. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι 2 στους 3 ή 3 στους 4, τα λεφτά τους μένουν δεσμευμένα από εκεί. Φυσικά και ο εργοδότης πρέπει να πληρώνει το κόστος επαναπατρισμού του εργαζόμενου καθώς δεν είναι ούτε στο διεθνές εργατικό δίκαιο να πληρώνει ο εργαζόμενος τα λεφτά του επαναπατρισμού του με οποιοδήποτε καθεστώς αν επαναπατριστεί είτε επειδή έχει λήξει η σύμβασή του είτε επειδή πρέπει να επιστρέψει για οποιουσδήποτε άλλους λόγους. Η υποχρέωση αυτή παραμένει. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, υπάρχουν και τα ταμεία επιστροφών του Ευρωπαϊκού Ταμείου που είναι και συγχρηματοδοτούμενα. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι υπάρχει μια στρέβλωση που επηρεάζει αυτή τη στιγμή δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας αυτή τη στιγμή. Είναι μια απλή νομοθετική ρύθμιση. Νομίζω αυτή η έννοια ήταν χρήσιμη σε άλλες εποχές. Με τα σημερινά δεδομένα που έχουμε νομίζω είναι μια αναχρονιστική έννοια. Αυτό που προτείνουμε μέσω της νομοθετικής ρύθμισης είναι η κατάργηση της έννοιας της εγγυητικής επιστολής. Η υποχρέωση επαναπατρισμού παραμένει στον εργοδότη. Αν δεν το κάνει αυτό το πράγμα, δεν θα του επιτραπεί να φέρει άλλο εργαζόμενο. Θα είναι σαν να χρωστά στο κράτος ,όπως γίνεται με το ΦΠΑ ή άλλες περιπτώσεις. Υπήρχε και η σκέψη να αυξηθούν ,ταυτόχρονα ,τα τέλη ούτως ώστε τα τέλη να διασφαλίζουν ένα κονδύλι για την επιστροφή σε ένα γενικό ταμείο ,αλλά αυτό θέλει άλλη νομοθετική ρύθμιση. Μπορεί να γίνει και στο μέλλον διότι είναι κάπως χαμηλά τα τέλη, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε κάνει τις αναλύσεις μας. Ακόμη και αν κάποιοι δεν πληρώνουν υπάρχουν κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες. Το όφελος όμως της κοινωνίας, των συνταξιούχων, των χαμηλά αμειβόμενων και ανθρώπων που είναι άρρωστοι και χρειάζονται συνεχώς βοήθεια θα είναι πολλαπλάσιο.
Υπάρχει αρκετή γραφειοκρατία και δεν βλέπω νόημα να απασχολώ 4-5 λειτουργούς μόνο με τις εγγυητικές επιστολές και ,ταυτόχρονα, να παίρνει πάρα πολλούς μήνες μέχρι να αποδεσμευτεί μια εγγυητική επιστολή. Πρέπει δηλαδή να προσληφθούν ακόμη 15 άτομα για να γίνεται έγκαιρα η αποδέσμευση της εγγυητικής επιστολής. Εν τέλει, περισσότερο επωφελείται η τράπεζα, η οποία χρεώνει και πολλά λεφτά για την εγγυητική επιστολή.
Eρώτηση: Τι ακριβώς συμβαίνει με τις ομαδικές εγγυητικές;
Απάντηση: Μέχρι τη νομοθετική κατάργηση των εγγυητικών, αποφασίστηκε προσωρινά αυτό το μέτρο, το οποίο σίγουρα διευκολύνει τους εργοδότες διότι θα δεσμεύουν στην τράπεζα μια ομαδική εγγυητική με πολλά λεφτά ούτως ώστε να μην χρειάζεται συνέχεια να διαλύονται εγγυητικές, να γίνονται άλλες, να αλλάζουν ποσά κ.ά. Είναι τεράστιο το κόστος και η γραφειοκρατία. Είπαμε λοιπόν να δεχόμαστε τις ομαδικές εγγυητικές που να αντιστοιχεί για παράδειγμα. σε 5 εργαζόμενους ούτως ώστε να υπάρχει αυτή η διασφάλιση που προβλέπεται από τον νόμο, αλλά ταυτόχρονα να μην υπάρχει αυτή η γραφειοκρατία και να μην υπάρχει αυτό το υπέρμετρο κόστος σε κάποιον καλλιεργητή/γεωργό.
Ερώτηση: Τί γίνεται με εγγυητικές επιστολές που είναι δεσμευμένες για οικιακούς βοηθούς που εγκατέλειψαν την εργασία τους ,κάποιοι δε έκαναν και αίτηση για πολιτικό άσυλο;
Απάντηση: Αυτές οι επιστολές θα αποδεσμευτούν και θα πάνε πίσω στους εργοδότες τους. Εδώ έχουμε δει και μια κατάχρηση του συστήματος: είδαμε να φεύγει κάποιος, να κάνει αίτηση για πολιτικό άσυλο ,δεν λέω ότι αυτό συμβαίνει με όλους, το έχουμε δει όμως, διότι δεν πρέπει να επαναπατριστεί ή δεν τα βρήκε με τον εργοδότη του και το θύμα είναι ο εργοδότης του,(είτε είναι παραπληγικός είτε οτιδήποτε άλλο, η εγγυητική του οποίου μένει εγκλωβισμένη στην τράπεζα. Θα την πάρει πίσω. Θα ακολουθηθούν οι διαδικασίες του ασύλου, αν πρέπει ν’ απελαθεί θα απελαθεί χωρίς ο εργοδότης του να καθίσταται όμηρος.
Ερώτηση: Τί γίνεται με τους φροντιστές που τους χρειάζονται τα άτομα με αναπηρίες;
Απάντηση: Αυτό είναι ένα θέμα που το συζητήσαμε παλαιότερα. Είμαστε σύμφωνοι μ’ αυτή την αλλαγή ούτως ώστε να υπάρχουν ξεχωριστά συμβόλαια για φροντιστές. Οι φροντιστές είναι άτομα που έχουν κάποιες εξειδικευμένες γνώσεις για να φροντίζουν άτομα με αναπηρίες και με περισσότερο μισθό διότι έτσι πρέπει. Συμφώνησε επί της ουσίας και το Υπουργείο Εργασίας ,το οποίο αναλαμβάνει το κόστος. Μιλήσαμε μαζί τους τελευταία, αλλά σίγουρα πρέπει να επιταχύνουμε. Είναι πολύ απλή νομοθετική ρύθμιση, μόνο τρεις γραμμές. Μέχρι τέλος του χρόνου θα πρέπει να έχει ψηφιστεί, δεν είναι ιδιαίτερα περίπλοκο.
Ερώτηση: Όσον αφορά τη Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο Δήμος Αγίας Νάπας θα ήθελε να συγχωνευθεί με το Λιοπέτρι και τη Σωτήρα. Είναι όμως ό,τι αποφασίσει ο καθένας;
Απάντηση: Όχι, αλλά λαμβάνεται υπόψη. Αυτή τη στιγμή γίνεται μια μεγάλη ζύμωση στις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες και πολλοί προβληματισμοί γι’ αυτές τις συγχωνεύσεις που δεν υπήρχε παλιά. Αυτό το πράγμα έγινε μετά από αρκετό καιρό που αφιερώσαμε να μιλήσουμε με την Ένωση Δήμων και να εξηγήσουμε στον κόσμο γιατί γίνεται αυτό το πράγμα. Ασφαλώς θα υπάρξουν διαφωνίες μεταξύ των τοπικών κοινωνιών. Φαίνεται όμως ότι δεν αμφισβητεί κανένας την ουσία της μεταρρύθμισης. Εμείς θα λάβουμε υπόψη τρία πράγματα. Το πρώτον είναι οι αρχές που έχουμε θέσει: η τήρηση των όρων βιωσιμότητας, πληθυσμιακά κριτήρια, κοινός αναπτυξιακός πολεοδομικός σχεδιασμός. Δεύτερον: εξοικονομήσεις. Για κάθε Επαρχία έχουν αποφασιστεί 3-4 σενάρια από τα οποία προκύπτουν εξοικονομήσεις. Οι εξοικονομήσεις είναι γύρω στα 30-60 εκατομμύρια ευρώ για όλη την Κύπρο και αυτά τα λεφτά θα μείνουν στην τοπική κοινωνία. Τρίτον, βλέπουμε και τις ιδιαιτερότητες που έχει η κάθε τοπική κοινωνία. Γίνεται μια πολύ αναγκαία ζύμωση αυτή τη στιγμή και συζήτηση με επιχειρήματα που θα ληφθούν υπόψη όταν εμείς θα καταθέσουμε τη δική μας πρόταση. Θέλω επίσης να πω ότι δεν πρόκειται για «απορρόφηση» ή «συγχώνευση» Δήμων. Δημιουργούμε καινούριους Δήμους, νέες οντότητες που δεν υπήρχαν στο παρελθόν. Σ’ αυτό το πλαίσιο χρειάζονται πιο μεγάλες οντότητες και οι πρώην Δήμοι είναι αυτοί που θα ενώσουν τους πληθυσμούς τους για να γίνουν αυτές οι οντότητες. Ακούω κάποιους να μιλούν για δημοτικά διαμερίσματα. Δεν θα μετατρέψουμε τους Δήμους σε δημοτικά διαμερίσματα. Το μόνο που προβλέπουν τα δημοτικά διαμερίσματα ,και είναι ευρωπαϊκή πρακτική, είναι ότι εκεί που γίνονται μεγαλύτερες οντότητες διασφαλίζεται η εκπροσώπηση στο μεγάλο σχήμα. Αν για παράδειγμα θα συνενωθούν Έγκωμη, Άγιος Δομέτιος, Λευκωσία, πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει στο μεγάλο σχήμα εκπροσώπησης από όλους.
Στην Ελλάδα είχαν συνενώσει Δήμους για εξοικονόμηση, αλλά εδώ γίνεται κάτι διαφορετικό. Δίνονται διαφορετικές αρμοδιότητες και επανακαθορίζεται ο ρόλος του κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτό που πάει να γίνει είναι κάτι νέο και θα έχει μεγαλύτερο ρόλο. Χρειάζονται λοιπόν μεγαλύτερες μάζες και γειτονικοί πληθυσμοί που θα έρθουν για να δημιουργήσουν αυτά τα νέα σχήματα. Έτσι διασφαλίζεται και η εκπροσώπησή τους και ένα κομμάτι του προϋπολογισμού για τοπικά έργα για να αρθούν κάποιες ανησυχίες που ακούγονται για την ταυτότητα των δημοτών ή για το ότι μπορεί να μην λαμβάνονται υπόψη τα αιτήματα των μικρότερων διαμερισμάτων.
Ερώτηση: Πόσοι Δήμοι προβλέπεται να υπάρχουν στην ελεύθερη Αμμόχωστο;
Απάντηση: Δεν θα μπω αυτή τη στιγμή σε σενάρια. Είναι λογικό να υπάρχουν δύο Δήμοι αλλά μπορεί να υπάρξουν και άλλα σενάρια. Τις τελευταίες μέρες με την Ένωση Δήμων διαμορφώσαμε το νομοσχέδιο. Γίνεται μεγάλη συζήτηση και πιστεύω ότι τον επόμενο μήνα θα καταλήξουμε κάπου. Σίγουρα δεν υπάρχει περίπτωση και οι 30 Δήμοι να τα βρουν μεταξύ τους και εδώ είναι που πρέπει όλοι ν’ αναλάβουν τις ευθύνες τους.»