Δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών
για το θέμα της Αμμοχώστου, του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου και
άλλα τρέχοντα θέματα του Κυπριακού
Για το θέμα της Αμμοχώστου, του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου και άλλα τρέχοντα θέματα του Κυπριακού, αναφέρθηκε σήμερα Πέμπτη 1η Αυγούστου 2019 με δηλώσεις του ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου του ΡΙΚ.
Το πλήρες κείμενο των ερωτο-απαντήσεων έχει ως ακολούθως:
«Ερώτηση: Γίνονται σκέψεις να τεθεί το θέμα της Αμμοχώστου ως θέμα προτεραιότητας;
Απάντηση: Θα ήθελα να ξεκινήσω με μια προσωπική εκτίμηση: Μέχρι τη συνάντηση της 9ης Αυγούστου κάποιοι, και θα μιλήσω συγκεκριμένα: ο κ. Οζερσάι και ο κ. Τατάρ, θα επιχειρούν μέσα από προκλητικότατες δηλώσεις να δημιουργήσουν πρόβλημα, διότι δεν θέλουν να υπάρξουν αποτελέσματα μέσα από αυτή τη συνάντηση. Μέσα από τις δηλώσεις τους φαίνεται καθημερινά ότι έχουν συγκεκριμένο στόχο/σκοπό και γι’ αυτό πρέπει όλοι να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στον τρόπο αντίδρασής μας στις συγκεκριμένες δηλώσεις, ο στόχος των οποίων –επαναλαμβάνω- είναι συγκεκριμένος. Ο εν λόγω στόχος έχει να κάνει με τη συνάντηση της 9ης Αυγούστου, μια συνάντηση που είναι ιδιαίτερα σημαντική και καθοριστικής σημασίας. Ευελπιστούμε να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα. Σίγουρα θα συζητηθεί το θέμα της Αμμοχώστου. Αν λάβουμε υπόψη το τι επιχειρούν κάποιοι να προωθήσουν, βλέπουμε ότι είναι μια πολύ καλή συγκυρία να αξιοποιήσουμε αυτή την «κρίση» σε ευκαιρία. Μια πολύ καλή ευκαιρία είναι το να αποφασίσουν από κοινού οι δύο ηγέτες τη σύσταση μιας επιτροπής Ε/κ και Τ/κ με τη συμμετοχή Βαρωσιωτών που έχουν εξειδικευμένες γνώσεις στο θέμα της ανοικοδόμησης της πόλης έτσι ώστε να ετοιμαστεί μια μελέτη. Θεωρώ ότι αυτό θα στείλει τα κατάλληλα μηνύματα ακόμη και σε αυτούς που θέλουν να δημιουργήσουν αρνητικές καταστάσεις και δεδομένα.
Ερώτηση: Τι εννοείτει «πρέπει να ειμαστε προσεκτικοί»;
Απάντηση: Είναι ξεκάθαρο ότι ο κ. Οζερσάι και ο κ. Τατάρ επιθυμούν με τις καθημερινές εμπρηστικές τους δηλώσεις, επιδιώκουν να προκαλέσουν αντιδράσεις στην Ε/κ κοινότητα για να δημιουργηθεί ένα πολύ αρνητικό κλίμα για τη συνάντηση της 9ης Αυγούστου. Δεν είναι τυχαίο που γίνονται αυτές οι δηλώσεις και αυτές οι ενέργειες. Υπάρχει μια ελπίδα για επανέναρξη των συνομιλιών και αυτή η συνάντηση είναι σημαντική. Κάποιοι επιθυμούν αυτή η συνάντηση να μην έχει αποτελέσματα και κάνουν το παν για να πετύχουν τον στόχο τους. Πρέπει λοιπόν όλοι να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Δεν τίθεται θέμα Αμμοχώστου. Την ίδια στιγμή όμως πρέπει να πω ότι αποτελεί επιτυχία του κ. Οζερσάι και του κ. Τατάρ που έχουν ανοίξει συζήτηση δήθεν αμφισβήτησης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Αμμοχώστου. Το θέμα είναι ξεκάθαρο ,υπάρχει και σχετική ανακοίνωση του Υπουργού Εσωτερικών, αλλά μέσα από τις δηλώσεις τους έχουν δημιουργήσει αυτή την ανησυχία και λέμε ότι το κλίμα που έχει δημιουργηθεί πρέπει να το εκμεταλλευτούμε ως ευκαιρία και να βγει από αυτή τη συνάντηση των ηγετών κάτι θετικό για το θέμα της Αμμοχώστου.
Ερώτηση: Ο κ. Ακιντζί συμφωνεί με τις ενέργειες Οζερσάι/Τατάρ;
Απάντηση: Δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους του κ. Ακιντζί. Υπάρχει η τοποθέτηση του κ. Ακιντζί στο συγκεκριμένο θέμα, μιλά και για τα Ηνωμένα Έθνη, μιλά και για όσα γίνονται στο πλασιο των συνομιλιών, αλλά δεν θα ήταν σωστό να μιλήσω εκ μέρους του.
Ερώτηση: Έχει προκύψει κάτι από τη συνάντησή σας με τον Αιγύπτιο ομόλογό σας σχετικά με τα ενεργειακά;
Απάντηση: Το πιο σημαντικό σε σχέση με τα ενεργειακά είναι η αιγυπτιακή πρωτοβουλία για την ίδρυση του φόρουμ των χωρών της ανατολικής Μεσογείου για το φυσικό αέριο. Μέχρι στιγμής έγιναν 2 συναντήσεις σε επίπεδο Υπουργών Ενέργειας. Η πρόσφατη ήταν στην Αίγυπτο και υπάρχει αυτή η επιθυμία από πλευράς Αιγύπτου, ούτως ώστε αυτό το φόρουμ να μετεξελιχθεί σε ένα διεθνή οργανισμό για θέματα ενέργειας. Αυτή η πρωτοβουλία συζητήθηκε και με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών. Αυτό το φόρουμ δεν θα αποκλείει κανέναν και σε αυτό θα συμμετέχουν όλοι. Υπάρχει εκπροσώπηση από Ισραήλ, Παλαιστίνη και Αίγυπτο, αλλά και από ευρωπαϊκές χώρες , όπως Γαλλία, Ιταλία, και υπάρχει και ενδιαφέρον από τις ΗΠΑ. Στόχος όμως είναι να εξελιχθεί σε έναν διεθνή οργανισμό για θέματα ενέργειας. Θεωρώ ότι αυτό είναι μια σημαντική εξέλιξη στο όραμα που έχουμε για την περιοχή μας ούτως ώστε μέσα από τη συνεργασία να αξιοποιηθούν οι όποιες ευκαιρίες προσφέρονται.
Ερώτηση: Πώς αντιμετωπίζει η Αίγυπτος τις τουρκικές προκλήσεις;
Απάντηση: Είναι σημαντικό ότι υπήρξαν αμέσως ξεκάθαρες ανακοινώσεις από την πλευρά της Αιγύπτου και ήταν από τις πρώτες που είχαν εκδηλωθεί. Από εκεί και πέρα, υπάρχει ανησυχία διότι δημιουργείται μια αποσταθεροποίηση στην ανατολική Μεσόγειο που επηρεάζει ,αναπόφευκτα, τις προοπτικές της ανατολικής Μεσογείου ν’ αναπτυχθεί ως ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος και αυτό ανησυχεί ιδιαίτερα. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Υπάρχουν και άλλα θέματα που ανησυχούν σε σχέση με τα ενεργειακά. Είναι, για παράδειγμα, και η ενδεχόμενη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης. Αντιλαμβάνεστε το πώς επηρεάζεται η σχέση Τουρκίας-Αιγύπτου από αυτό το θέμα. Γενικότερα, υπάρχει μια ανησυχία που οδηγεί και στην ανάγκη έτσι ώστε μέσα από τον διάλογο να λυθούν τα όποια προβλήματα/διαφορές. Υπάρχει καθορισμένο διεθνές πλαίσιο και συμβάσεις που αφορούν τέτοιου είδους θέματα και μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούν να λυθούν. Υπάρχει επίσης αυτή τη στιγμή μια διαφορά όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορα Τουρκίας-Ισραήλ. Ο μόνος τρόπος να λυθούν αυτά τα προβλήματα είναι ο διάλογος.
Ερώτηση: Έχουμε πληροφορίες σχετικά με το τι κάνει η Τουρκία με τις γεωτρήσεις;
Απάντηση: Έχουμε αρκετή πληροφόρηση, σε συνεργασία με γειτονικά κράτη. Εμείς εστιαζόμαστε στις δικές μας ενέργειες/κινήσεις. Δεν θα ήθελα να αναφέρω δημόσια το πού βρίσκεται και τι κάνει η τουρκική πλευρά, πέραν του ότι συνεχίζουν τις παράνομες δραστηριότητές τους. Εκείνο που έχει περισσότερο ενδιαφέρον είναι το πώς αντιδρούμε εμείς σ’ αυτές τις ενέργειες.
Ερώτηση: Δεδομένου ότι έχουν γίνει προσπάθειες ενίσχυσης της ΤΟTAL και τις ΕΝΙ, μπορούμε να πούμε ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα σ’ αυτό το πλαίσιο;
Απάντηση: Αυτό που μπορώ να πω ,και με βάση τις πρόσφατες Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ότι πιο σημαντικό είναι το ότι είναι μια ξεκάθαρη ψήφος εμπιστοσύνη και για τις προοπτικές της ανατολικής Μεσογείου και της κυπριακής ΑΟΖ ,αλλά και για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας ,ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη τη στιγμή που ανακοινώνεται αυτή η συμφωνία. Είναι λοιπόν ξεκάθαρη ψήφος εμπιστοσύνης για τις προοπτικές και για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ερώτηση: Οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται περαιτέρω μέτρα;
Απάντηση: Είναι ξεκάθαρο ότι συνεχίζεται η επεξεργασία για στοχευμένα μέτρα. Αυτή είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αυτή είναι και η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που ανακοίνωσε τα πρώτα μέτρα: καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να συνεχίσουν την επεξεργασία επιλογών και να υποβάλουν εισηγήσεις ενώπιων των Υπουργών. Το μήνυμα και οι οδηγίες από πλευράς Συμβουλίου προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης είναι ξεκάθαρες. Στόχος μας είναι η αποκλιμάκωση αυτής της κατάστασης, καθώς θεωρούμε ότι αυτή η κατάσταση δεν οδηγεί σε λύση των διαφορών, αλλά αντιθέτως δημιουργεί πολύ αρνητικά δεδομένα και σε άλλες προσπάθειες, όπως η προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη για επίλυση του Κυπριακού και όποιες ενέργειες κάνουμε είναι προς την αποκλιμάκωση αυτής της κατάστασης.
Αυτή τη στιγμή περιμένουμε τη συνάντηση της 9ης Αυγούστου. Στην τηλεφωνική επικοινωνία του ΓΓ του ΟΗΕ με τους δύο ηγέτες, μπορώ να πω ότι ανέφερε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την πρόθεσή του να έχει μια κοινή συνάντηση με τους δύο ηγέτες μετά τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία να αναφέρω, αλλά σίγουρα η συνάντηση της 9ης Αυγούστου και πολύ περισσότερο τα αποτελέσματα της 9ης Αυγούστου είναι σημαντικά για τις επόμενες κινήσεις και τις αποφάσεις που θα ληφθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.
Ερώτηση: Δηλαδή δεν είναι ξεκάθαρο αν θα γίνουν οι συναντήσεις;
Απάντηση: Είναι ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ που ανέφερε κάτι τέτοιο και είπε ότι πρόθεσή του είναι να συναντηθεί με τους δύο ηγέτες μετά τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Δεν ξέρω όμως αν αυτή η συνάντηση μπορεί να γίνει στη Νέα Υόρκη ή σε κάποια ευρωπαϊκή πόλη.
Ερώτηση: Άρα ,λοιπόν, αναθερμαίνεται και το προσωπικό ενδιαφέρον του κ. Γκουτέρες;
Απάντηση: Αυτό διαφαίνεται και από τις εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ. Η κα Λουτ συνεχίζει την προσπάθειά της, αν και οι δραστηριότητές της δεν βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας. Για παράδειγμα, είχε τηλεφωνική επαφή με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών. Είμαι σίγουρος ότι κάποια στιγμή θα επισκεφθεί και τις εγγυήτριες δυνάμεις. Υπάρχει λοιπόν αυτή η συνέχιση της προσπάθειας, αν και η προσπάθεια είναι δύσκολη. Δεν βρισκόμαστε σε αδιέξοδο ,όπως κάποτε λέγεται, και θεωρούμε ότι η συνάντηση της 9ης Αυγούστου θα δώσει μια περαιτέρω ώθηση σε αυτή την προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών από εκει που έμειναν στο Κραν Μοντανά.»
