Παρέμβαση Προέδρου Βουλής για την
Εκπαίδευση και τον Πολιτισμό, στην 1η Τριμερή Συνάντηση Προέδρων
Κοινοβουλίων Ιορδανίας, Ελλάδας, Κύπρου, στη Νεκρά Θάλασσα
Η εκπαίδευση και ο πολιτισμός, τομείς κατ’ εξοχή ήπιας ισχύος, αποτελούν τη βασική κινητήρια δύναμη στον στόχο μας να φέρουμε τους λαούς μας πιο κοντά. Ο στόχος αυτός διέπει τις κοινές δράσεις, που έχουν αναληφθεί ή τροχοδρομούνται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων της τριμερούς συνεργασίας Ιορδανίας, Ελλάδας, Κύπρου.
Οι δεσμοί μεταξύ των τριών χωρών μας ανάγονται στην αρχαιότητα. Πολιτισμοί χιλιετιών, με παρακαταθήκες που κατέχουν σημαντική θέση στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Δυστυχώς, οι τρεις χώρες μας έχουν γίνει μάρτυρες και θύματα της κλοπής και παράνομης εμπορίας ανυπολόγιστης αξίας θησαυρών πολιτιστικής κληρονομιάς, τα οποία αποτέλεσαν και αποτελούν στόχο διεθνών κυκλωμάτων αρχαιοκαπηλίας.
Η τριμερής Συμφωνία Ιορδανίας, Ελλάδας, Κύπρου για την Παρεμπόδιση της Κλοπής, των Λαθραίων Ανασκαφών και της Παράνομης Εισαγωγής, Εξαγωγής και Μεταβίβασης Κυριότητας ή Ιδιοκτησίας Πολιτιστικών Αγαθών ή Πολιτιστικής Περιουσίας και την Προώθηση της Αποκατάστασής τους, που υπογράφτηκε στο πλαίσιο της 1ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής, στη Λευκωσία, τον Ιανουάριο 2018 και την οποία πρόσφατα επικύρωσε η Κυπριακή Βουλή, είναι ενδεικτική της επείγουσας ανάγκης για ενισχυμένη συνεργασία, εν προκειμένω μεταξύ των τριών χωρών μας, σε αυτό το πεδίο. Το πεδίο συνεργασίας για καταπολέμηση της καταστροφής και παράνομης διακίνησης και εμπορίας πολιτιστικής κληρονομιάς επεκτείνει και ενισχύει η Σύμβαση για τα Αδικήματα που σχετίζονται με την Πολιτιστική Κληρονομιά (Σύμβαση της Λευκωσίας), η οποία ανοίχτηκε για υπογραφή επί Κυπριακής Προεδρίας της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον Μάιο 2017. Ως Κύπρος, προσβλέπουμε να τεθεί σύντομα σε ισχύ η εν λόγω Σύμβαση, η οποία έχει παγκόσμια εμβέλεια και ενισχύει το νομικό πλαίσιο σε σχέση με την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, ειδικότερα ενάντια στο διεθνές οργανωμένο έγκλημα και τα τρομοκρατικά δίκτυα και σε καταστάσεις συγκρούσεων.
Η Κύπρος θρηνεί για ένα σημαντικό μέρος της άυλης και υλικής πολιτιστικής της κληρονομιάς, στα κατεχόμενα από την Τουρκία εδάφη της. Μνημεία, χώροι λατρείας, μουσεία και ιδιωτικές συλλογές έχουν συληθεί, λεηλατηθεί, κατεδαφιστεί ή εγκαταλειφθεί στη φθορά του χρόνου. Σημαντικά αντικείμενα, που απομακρύνθηκαν παρανόμως από την κατεχόμενη κυπριακή γη, εντοπίστηκαν στη μαύρη αγορά και σε δημοπρασίες σε όλο τον κόσμο. Κατόπιν προσπαθειών της Πολιτείας, της Εκκλησίας της Κύπρου και φορέων του ιδιωτικού τομέα, αρκετοί θησαυροί έχουν ανακτηθεί.
Στον τομέα της εκπαίδευσης, υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω διεύρυνσης και ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των τριών χωρών μας, τόσο στο διμερές όσο και στο τριμερές πλαίσιο. Είτε αυτή αφορά στην αμοιβαία αναγνώριση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και τη διάθεση ακαδημαϊκών υποτροφιών, είτε στην ανάπτυξη κοινών ακαδημαϊκών και ερευνητικών προγραμμάτων. Μπορούμε να αξιολογήσουμε τις δυνατότητες αυτές, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και να δώσουμε ώθηση σε κάποιες συνέργειες και δράσεις εκεί όπου προσφέρεται.
Άμεση πρέπει να είναι η κινητοποίηση μας για την προετοιμασία των κοινωνιών μας, ιδιαίτερα των νέων μας, στις σαρωτικές αλλαγές που ήδη επιφέρει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας. Η Κυπριακή Βουλή έχει ήδη διοργανώσει δύο συνέδρια για το θέμα αυτό, το 2017 και 2018, στα πλαίσια των οποίων δημιουργήθηκε και δραστηριοποιείται και μια επιτροπή για τις αλυσιδωτές συστοιχίες (Blockchain). Μέσα από συνέργειες, τα Κοινοβούλια μας μπορούν να καταστούν καταλύτες στη δημιουργία ενός δικτύου προώθησης της έξυπνης ανάπτυξης στην περιοχή, αξιοποιώντας ερευνητές, πανεπιστήμια, επενδυτές, επιχειρηματίες και νεοφυείς επιχειρήσεις.
Όπως έχω ήδη αναφέρει, η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει αναλάβει πρωτοβουλία για προώθηση της Αραβοφωνίας και εισαγωγή της διδασκαλίας της αραβικής γλώσσας στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα. Προ ολίγων μηνών, συγκάλεσα συνάντηση στη Βουλή, με συμμετοχή Πρέσβεων και Επιτετραμμένων δέκα Αραβικών χωρών και του Κύπριου Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού, για ανταλλαγή απόψεων. Ευελπιστώ, με τη συνδρομή και του Προέδρου Ταράουνε, ότι η πρωτοβουλία αυτή θα προχωρήσει και θα εξελιχθεί, στη δημιουργία έδρας αραβικών ή/και Μεσανατολικών σπουδών σε κυπριακό πανεπιστήμιο, με δυνατή την προοπτική περαιτέρω επέκτασης της συνεργασίας και με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, τα οποία προσφέρουν συναφή προγράμματα σπουδών. Για την πρωτοβουλία αυτή, ενημέρωσα ήδη και άλλους Προέδρους Κοινοβουλίων Αραβικών χωρών, όπως και τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Σε συνάρτηση με αυτή τη δραστηριότητα είναι και ο στόχος της δημιουργίας Κέντρου Συνεργασίας Μέσης Ανατολής, στο οποίο έχω ήδη αναφερθεί.
