Χαιρετισμός
Υπουργού
Παιδείας κ. Κ. Καδή στην έκθεση
του Πανεπιστημίου Νεάπολη για τον Γιώργο
Σεφέρη
Με
ιδιαίτερη ικανοποίηση χαιρετίζω την τελετή εγκαινίων της μεγάλης έκθεσης, που
οργανώνει το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου για τον νομπελίστα Έλληνα ποιητή και
διπλωμάτη Γιώργο Σεφέρη. Η έκθεση που θα διαρκέσει από τις 7 Δεκεμβρίου μέχρι
τις 18 Φεβρουαρίου 2016, πραγματοποιείται με αφορμή τα εξήντα χρόνια της
συλλογής, «Κύπρον, οὗ μ’ ἐθέσπισεν», που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 1955 και τα
σαράντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του ποιητή, τον Σεπτέμβριο του 1971.
Η
συλλογή του «Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ’», όπως αναφέρει στον υπότιτλο,
αφιερώνεται «Στον Κόσμο της Κύπρου, Μνήμη και Αγάπη, … Κύπρον , ού μ’ εθέσπισεν»
και κυκλοφόρησε μετά τις τρεις πολυήμερες
επισκέψεις του στο νησί, το 1953, το 1954 και το 1955. Η σημασία των
ταξιδιών αυτών για τον Σεφέρη, ως άνθρωπο και ως ποιητή, αποδεικνύεται έντονα
από τις αλληλογραφίες του και τα ημερολόγιά του και από τη σχολιογραφία γύρω από
το ζήτημα αυτό.
Τα
εκθέματα που με επιμέλεια παρουσιάζονται, θα δώσουν τη δυνατότητα στον κάθε
επισκέπτη να μελετήσει προσωπικές φωτογραφίες του ποιητή από τον κόσμο της
Κύπρου, φωτογραφικό και άλλο υλικό από τη ζωή και την επαγγελματική του
σταδιοδρομία, τα βιβλία του, αυτοτελείς μελέτες για το έργο του, φωτοαντίγραφα
από χειρόγραφα των ποιημάτων του για την Κύπρο και αφιερώματα εφημερίδων και
περιοδικών της εποχής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι για
πρώτη φορά εκτίθεται το βιβλίο επισκεπτών της Ιεράς Μονής Αγίου Νεοφύτου, το
οποίο υπέγραψε ο ποιητής, κατά την επίσκεψή του το 1953. Σε όλο αυτό το πλούσιο
υλικό προστίθενται και οι προσωπογραφίες του Σεφέρη από γνωστούς Έλληνες
ζωγράφους.
Η μικρασιάτικη ρίζα του
νομπελίστα ποιητή, και το ανθρώπινο δράμα που δημιουργεί το πολιτικό πρόβλημα
της Κύπρου, ανακαλούν νοσταλγικές αναμνήσεις και εμπειρίες, που τον φορτίζουν
συναισθηματικά. Στην Κύπρο δημιούργησε στενούς φιλικούς και συναισθηματικούς
δεσμούς με σημαντικές και εξέχουσες προσωπικότητες της πνευματικής και
κοινωνικής ζωής, όπως ο Ευάγγελος Λουίζος και ο Διαμαντής, οι οποίοι τον
φιλοξενούσαν και τον ξεναγούσαν, κατά τις επισκέψεις του στο νησί. Με την
πολιτική του ιδιότητα, ως Πρέσβης της Ελλάδος στο Λονδίνο, συμμετείχε στο
τελευταίο στάδιο των διαπραγματεύσεων, που κατέληξαν στην συμφωνία Ζυρίχης-
Λονδίνου. Η σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο, την οποία αγάπησε ως δεύτερή του
πατρίδα, μαρτυρείται πολύ συχνά και σε πολλαπλά επίπεδα στις ποιητικές του
συλλογές.
Οι
φυσικές ομορφιές και ο αγώνας των απλών και αγνών ανθρώπων του νησιού μας
ενάντια στους άγγλους αποικιοκράτες τον μαγεύουν και γράφει χαρακτηριστικά:
«…συλλογίζομαι πως αν έτυχε να βρω στην Κύπρο τόση χάρη, είναι ίσως γιατί το
νησί αυτό μου έδωσε ό,τι είχε να μου δώσει σ’ ένα πλαίσιο αρκετά περιορισμένο
για να μην εξατμίζεται…και αρκετά πλατύ για να χωρέσει το θαύμα...γιατί η Κύπρος
είναι ένας τόπος που το θαύμα λειτουργεί ακόμη…» (Βαρώσια, Σεπτέμβρης
1955).
Συγχαίρω θερμά το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου γι’ αυτήν την πρωτοβουλία,
με την οποία προβάλλει τη γνησιότητα της Σεφερικής εμπειρίας από την Κύπρο και
τον κόσμο της, και παράλληλα αναδεικνύει τη μορφωτική αξία της λογοτεχνίας, από
την οποία πηγάζει υψηλού επιπέδου αισθητική, ιστορική γνώση για το παρελθόν,
αλλά πολύ περισσότερο σύγχρονος προβληματισμός για το παρόν και το μέλλον.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στην προσπάθεια των διοργανωτών και είμαι βέβαιος
ότι το κοινό, και ιδιαίτερα οι ακαδημαϊκοί, οι εκπαιδευτικοί, οι φοιτητές και οι
μαθητές μπορούν να αποκομίσουν πολλαπλά οφέλη από την επίσκεψή τους στον
εκθεσιακό αυτό χώρο.
_______________