Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒ

Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της ΟΕΒΚαταρχάς θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι ανάμεσά σας και να ευχαριστήσω την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων, για την ευκαιρία που μου δίνει να προσφωνήσω την Ετήσια Γενική της Συνέλευση. Όλοι θυμόμαστε ποια ήταν η κατάσταση δύο χρόνια πριν. Το τραπεζικό σύστημα ήταν υπό κατάρρευση, τα δημόσια οικονομικά εξαντλημένα, με την οικονομία να διολισθαίνει σε μια βαθιά, άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση και την ανεργία να ακολουθεί μια ανεξέλεγκτη πορεία καταστροφικής ανόδου. Και όλα αυτά με τη χώρα να βρίσκεται εκτός αγορών και χωρίς πρόγραμμα στήριξης. Τα γεγονότα, καθώς και οι συνέπειες τους είναι σε όλους γνωστά. Σημασία έχει ότι σήμερα, 26 μήνες μετά, έχουμε αποκαταστήσει τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας μας, ενώ έχει αποκατασταθεί την ίδια ώρα η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα και έχουμε μια οικονομία που αρχίζει να ανακάμπτει. Μετρούμε πια θετικές αξιολογήσεις των διεθνών δανειστών μας με συνεχείς αναβαθμίσεις της οικονομίας μας από τους διεθνείς Οίκους Αξιολόγησης. Θέλω να προσθέσω πως η πρόσφατη άρση και των τελευταίων περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, η ψήφιση του Νόμου για την αφερεγγυότητα και τα συνολικά οικονομικά δεδομένα που έχουμε πλέον ενώπιον μας, μάς επιτρέπουν να επικεντρωθούμε στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η ολοκλήρωση των οποίων θα επιτρέψει στη χώρα να επιστρέψει σε τροχιά αειφόρου ανάπτυξης χωρίς την κηδεμονία τρίτων. Μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης της Τρόικα και τα θετικά αποτελέσματά της, τα οποία θα επισημοποιηθούν πολύ σύντομα, θα μπορούμε να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμαστε από το Ταμείο Στήριξης. Την ίδια ώρα θα ενεργοποιήσουμε και για την Κύπρο το εργαλείο ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι μηχανισμοί αυτοί μας δίνουν τη δυνατότητα να δανειζόμαστε με επιτόκια, μεταξύ 2,5 και 3,5%. Υπενθυμίζω πως πριν τρία μόλις χρόνια για να δανειστούμε έπρεπε να πληρώσουμε επιτόκιο που έφτανε το 14% - 15%. Κυρίαρχος στόχος για τη φετινή χρονιά παραμένει η έξοδος από τον κύκλο της ύφεσης και η οριστική αποκατάσταση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας, που θα επιτρέψει την ολοκλήρωση του Προγράμματος μέσα στους επόμενους δέκα μήνες. Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουμε να κοιτάξουμε με αισιοδοξία το μέλλον είναι οι επενδύσεις. Χρειάζεται η οικονομία μας μία τονωτική ένεση από το εξωτερικό. Ο ίδιος προσωπικά έχω αναλάβει εκστρατεία και θα τη συνεχίσω μέχρι που να επιτύχω τον στόχο που έχω θέσει δηλαδή να επιτύχουμε τη δημιουργία εκείνων των προϋποθέσεων έτσι ώστε να έχουμε επενδύσεις και από το εξωτερικό. Εχω επισκεφθεί τις χώρες του αραβικού Κόλπου, τη Μόσχα κι από την Ευρώπη μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχω διαπιστώσει πως υπάρχουν θετικές ενδείξεις και αναμένω χειροπιαστά αποτελέσματα στο μέλλον. Θέλω να σας πληροφορήσω πως το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με τους φορείς του ιδιωτικού τομέα επεξεργάζεται και θα ανακοινώσει σύντομα ρυθμίσεις που θα βελτιώνουν το φορολογικό πλαίσιο, έτσι ώστε να παραχωρούνται διευκολύνσεις για την προσέλκυση περαιτέρω επενδύσεων τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό. Γνωρίζουμε πως το κράτος μας πολλές φορές δεν υπήρξε φιλικό στις ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Όχι εκ προθέσεως των Κυβερνήσεων, αλλά γιατί οι θεσμοί που έχουμε δημιουργήσει δεν το επέτρεπαν. Η γραφειοκρατία και οι πεπαλαιωμένες μέθοδοι διοίκησης αποτελούσαν εμπόδιο στην υλοποίηση στόχων του κράτους που συμβάδιζαν με τη δική σας φιλοδοξία για επέκταση των επιχειρηματικών σας δραστηριοτήτων. Υπήρχαν δηλαδή κωλύματα ή εμπόδια στις δικές σας προσπάθειες. Πρέπει να γνωρίζετε πως η αποφασιστικότητά μας για τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό του κράτους είναι δεδομένη. Βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία των διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς μας εταίρους, στους οποίους έχουμε υποβάλει λεπτομερείς προτάσεις για αρκετά από τα θέματα που άπτονται του εκσυγχρονισμού, αλλά και της πάταξης της γραφειοκρατίας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω κύριε Πρόεδρε της ΟΕΒ, πως έχω λάβει σοβαρά υπ’ όψιν το υπόμνημα το οποίο μου έχετε αποστείλει κι έχω δώσει οδηγίες στις αρμόδιες Υπηρεσίες να το μελετήσουν και να δούμε σε ποιο βαθμό μπορούν αιτήματα σας να υλοποιηθούν. Σύντομα θα είμαι σε θέση να σας δώσω ολοκληρωμένη απάντηση. Γνωρίζω πως ήδη είχατε μία παραγωγική συνεργασία με τον Υφυπουργό παρά τω Προέδρω τον κ. Πετρίδη και έχουν δρομολογηθεί διάφορες ενέργειες. Το δικό μας μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφέρει ιδιαιτέρως, τα μέλη της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων. Και όχι μόνο, αφού στόχος μας είναι, μέσω της ανάπτυξης, να διασφαλίσουμε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας συμβάλλοντας στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας του συνόλου των πολιτών. Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμά μας περιλαμβάνει την απλοποίηση των διαδικασιών για αδειοδότηση και λειτουργία των επιχειρήσεων, νέο αναπτυξιακό Νόμο που θα εμπεριέχει μια διαδικασία ταχείας αδειοδότησης των στρατηγικών επενδύσεων, νέο κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο για τον τουρισμό και άλλους ζωτικούς τομείς της οικονομίας. Είναι σε αυτό το πλαίσιο που θα προκύψει και η ανάγκη για την αναδιάρθρωση Τμημάτων του δημοσίου, αλλά και ημικρατικών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της αλλαγής ή μεταφοράς ρόλων και αρμοδιοτήτων. Αυτή η μεγάλη μεταρρύθμιση, η οποία σχεδιάζεται και συντονίζεται από την ίδια την Προεδρία αποτελεί σημαντικό μέρος της προσπάθειας μας για να δημιουργήσουμε τη νέα αναπτυξιακή Κύπρο. Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, να σας θυμίσω την ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας, την περασμένη βδομάδα: Όχι μόνο δεν έχουμε επιδείνωση, όπως ήταν οι προβλέψεις των δανειστών μας, αλλά έχουμε βελτίωση, που συνάδει με τη βελτίωση της πορείας της πραγματικής οικονομίας. Μετά από 14 συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικού ρυθμού ανάπτυξης έχει καταγραφεί η επίτευξη θετικού ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ της τάξης του 0.4% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015. Αυτό ακολουθεί το πρωτογενές πλεόνασμα που για πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια, παρουσιάσαμε το 2014. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος, δεν ισχυρίζομαι ότι έχουμε ξεπεράσει τα προβλήματα. Αντίθετα, είμαι καλός γνώστης των προβλημάτων που η πραγματική οικονομία του τόπου αντιμετωπίζει, αλλά ιδιαίτερα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ευάλωτες ομάδες και μια σειρά από νέους ή και εργαζόμενους που έχουν χάσει τη δουλειά τους. Όμως δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει πως πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που επιβεβαιώνει τις θετικές προοπτικές της κυπριακής οικονομίας. Και αυτό, χωρίς να έχει επιβληθεί οποιοσδήποτε νέος φόρος, εδώ και δύο χρόνια. Σαφής και ξεκάθαρος στόχος μας είναι να καταστούμε η πρώτη Κυβέρνηση στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας που παράλληλα με τη μείωση του δημόσιου χρέους θα επιτύχει και κάτι άλλο: Μείωση φορολογικών βαρών που είχαν επιβληθεί στο παρελθόν. Οι βαριές φορολογίες ακρωτηριάζουν το εισόδημα των πολιτών και των επιχειρήσεων και προκαλούν ασφυξία στην οικονομία. Πρέπει να τονίσω, όμως, πως δεν υπάρχουν περιθώρια χαλάρωσης της προσπάθειας και ούτε βεβαίως πρέπει να επιστρέψουμε ποτέ σε εκείνες τις πολιτικές των προηγουμένων ετών που οδήγησαν στον εκτροχιασμό της οικονομίας μας. Ξέρουμε πως η οικονομία συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες και προκλήσεις. Η ανεργία, παρά το ότι για πρώτη φορά από το 2008 σταθεροποιείται με πτωτική τάση, είναι απαράδεκτα υψηλή. Η βελτίωση των επιδόσεων της κυπριακής οικονομίας έγινε εφικτή επειδή ορισμένοι τομείς της οικονομίας όπως οι επαγγελματικές υπηρεσίες, ο Τουρισμός και η ναυτιλία επέδειξαν μεγαλύτερες αντοχές απ’ ότι αναμενόταν. Επειδή οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοί μας και οι κοινωνικοί μας εταίροι, εσείς ως εργοδότες και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, επέδειξαν αξιοζήλευτη υπευθυνότητα, εργατικότητα και ήθος. Και είναι στο σημείο αυτό που οφείλουμε, όχι μόνο να αναγνωρίσουμε το ρόλο που ο επιχειρηματικός κόσμος ή οι εκπρόσωποι των εργαζομένων διαδραμάτισαν στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, αλλά και να εκφράσουμε τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας και τις δικές μου. Από δικής μας πλευράς προχωρήσαμε σε άμεσες δράσεις και συντονισμένες πολιτικές που βοήθησαν την οικονομία και τον επιχειρηματικό κόσμο να σταθεί στα πόδια του. Εκτός από τις δέσμες μέτρων που από τον Απρίλιο του 2013 είχαμε εξαγγείλει, στηρίξαμε και σειρά φορολογικών και πολεοδομικών κινήτρων τα οποία βοήθησαν τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις που προκάλεσε η οικονομική κρίση ή να αντισταθούν στην αρνητική πορεία που ακολουθούσαν ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Την ίδια ώρα αξιοποιήσαμε και τις δυνατότητες μας δημιουργώντας τις προϋποθέσεις άντλησης από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξασφαλίσαμε πρόσθετους πόρους €200 εκ. για την προώθηση της ανάπτυξης για το 2014 και 2015. Πετύχαμε αύξηση της ευρωπαϊκής συνδρομής στη συγχρηματοδότηση από 85% στο 95% και από 60% στο 95% για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020. Εφαρμόσαμε νέα πολιτική για τους ξένους υπηκόους υψηλής αξίας καταφέρνοντας να αντλήσουμε επενδύσεις ύψους 1.9 δισεκατομμύρια ευρώ. Ανασχεδιάσαμε και εφαρμόσαμε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ύψος δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ τα οποία δημιούργησαν 6000 επιδοτούμενες θέσεις εργασίας για άνεργους νέους. Την προηγούμενη εβδομάδα η Υπουργός Εργασίας εξήγγειλε νέα προγράμματα που στόχο έχουν την στήριξη των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την περαιτέρω μείωση της ανεργίας. Με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συμφωνήσαμε σε σχέδιο ύψους €300 εκ. για χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αναμένεται σύντομα να λειτουργήσει και το Ταμείο Επιχειρηματικότητας, ύψους μέχρι €300 εκ. μέσω του οποίου θα γίνεται δανειοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ευνοϊκό επιτόκιο. Διασφαλίσαμε, επίσης, την δραστηριοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης στην Κύπρο η οποία έχει επενδύσει ήδη πέραν των €100 εκ. στον τραπεζικό τομέα ενώ το επόμενο διάστημα σκοπεύει να επενδύσει μέχρι €700 εκ. στην κυπριακή οικονομία. Επιταχύναμε διαδικασίες που αφορούσαν αναπτυξιακά έργα που ήταν παγωμένα για χρόνια με αποτέλεσμα την ταχεία ολοκλήρωση έργων όπως η μαρίνα Λεμεσού και το τερματικό αποθήκευσης πετρελαιοειδών στο Βασιλικό, δύο έργα των οποίων η αξία υπερβαίνει τα €600 εκατομμύρια ευρώ και δεν είναι τα μόνα. Πρόσφατα, είχα την ευκαιρία να ανακοινώσω την προώθηση αναπτυξιακών έργων ύψους σχεδόν 300 εκ. ευρώ τα οποία αφορούν ως επί τω πλείστον μεγάλα περιβαλλοντικά και πολεοδομικά έργα, αποχετευτικά, έργα υποδομών σε εγκαταστάσεις βελτίωση οδικών υποδομών, καθώς και επέκταση των πολεοδομικών κινήτρων που δόθηκαν τον Απρίλιο του 2013. Μέσα στον Ιούνιο θα έχω την ευκαιρία να επισκεφθώ την κάθε μια των επαρχιών για να δούμε με τους τοπικούς άρχοντες ποια είναι τα έργα στα οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα, αλλά και να συγκεκριμενοποιηθούν οι εξαγγελίες, έτσι ώστε από το 2015 να αρχίσουν έργα, τα οποία μέχρι σήμερα λόγω της οικονομικής δυσπραγίας και των προβλημάτων που αντιμετωπίζαμε δεν ήταν δυνατόν να υλοποιηθούν. Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως πρόθεση της Κυβέρνησης είναι σύντομα να μονιμοποιήσει τα πιο πάνω πολεοδομικά κίνητρα, αντί δηλαδή ανανέωσης ανά διετία, που θα αποτελούν μόνιμο κίνητρο για ανάπτυξη, έτσι ώστε να υπάρχει βεβαιότητα από τους ξένους επενδυτές για το εύρος και τον χρονικό ορίζοντα μέσα στον οποίον μπορούν να επενδύσουν. Η μονιμότητα θα αυξήσει και την αξία της ακίνητης περιουσίας, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα τα προβλήματα που οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν με τις τράπεζες. Πολλές από τις δράσεις και τις προσπάθειες για τις οποίες έχουμε δουλέψει σκληρά όλο αυτό το διάστημα, έχουν ωριμάσει και θα αρχίσουν να αποδίδουν καρπούς πολύ σύντομα. Μεγάλα έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα για τα οποία κινηθήκαμε ταχύτατα και για τα οποία επισπεύσαμε τις διαδικασίες όπως για παράδειγμα το integrated casino resort, δύο ηλιοθερμικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας – ελπίζω σύντομα να έχουμε και την ψήφιση του νομοσχεδίου για το καζίνο/resort - η ανάπτυξη έξυπνου δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και η μαρίνα της Αγίας Νάπας. Η αξία μόνο αυτών των έργων τα οποία θα ξεκινήσουν σύντομα αγγίζει τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ. Θυμάμαι πολύ καλά, κατά την περσινή σας Γενική Συνέλευση τα όσα με πολύ ενδιαφέρον άκουσα απ’ όσους απηύθυναν χαιρετισμό. Συγκράτησα με ιδιαίτερη θέρμη το χαιρετισμό του Τουρκοκύπριου συναδέλφου σας, του κ. Metin Shadi Προέδρου του Τουρκοκυπριακού Συνδέσμου Επιχειρηματιών, ο οποίος παίρνοντας τον λόγο είπε κάτι λιτό και απολύτως αληθινό: «Λύση του Κυπριακού σημαίνει ειρήνη. Σημαίνει σταθερότητα και σταθερότητα σημαίνει ευημερία. Η ευημερία φέρνει περισσότερες δουλειές. Κι αυτό οδηγεί σε μία βιώσιμη οικονομία». Σήμερα είμαι εδώ για να πω στον κ. Shadi πως τα δικά του λόγια όχι απλώς τα υιοθετώ αλλά πως ήδη αρχίσαμε με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τον κοινό μας φίλο Μουσταφά Ακκιντζί, να καταβάλλουμε προσπάθειες ώστε τα όσα οραματικά κατά καιρούς διακηρύττουμε να γίνουν πραγματικότητα. Για το καλό όλων των πολιτών αυτού του τόπου, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Ξέρουμε πως έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Ξέρουμε πως θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες. Αλλά από τη στιγμή που το όραμα μας είναι κοινό, κι αυτό το έχω ήδη διαπιστώσει στις πρώτες μας συναντήσεις, αλλά και από την όλη πολιτική πορεία και του ιδίου προσωπικά, πιστεύω πως θα καταφέρουμε να κλείσουμε τις πληγές που χαίνουν δεκαετίες ολόκληρες σε αυτό τον τόπο. Το οφείλουμε στις γενιές που έρχονται το οφείλουμε ακόμη και στις δικές μας γενιές, καθώς είναι οι δικές μας γενιές που δεν κατάφεραν να κλείσουν το χάσμα ανάμεσα μας και πρέπει κάποια στιγμή να το πράξουμε. Γιατί αυτός θα είναι τελικά ο μεγάλος απολογισμός μας στην ιστορία. Σε μία πρόσφατη συνέντευξη μου μίλησα για τη λύση και για τις προοπτικές «έκρηξης στην ανάπτυξη», που μπορεί να επιφέρει μια σωστή λύση, λειτουργική και οπωσδήποτε σύμφωνη με τα δεδομένα της ΕΕ. Δεν νομίζω ότι κομίζω γλαύκα εις Αθήνας. Είναι ο κοινός τόπος στην οικονομία πως το αγαθό της ειρήνης είναι συνυφασμένο με την ασφάλεια. Και η ασφάλεια είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την επένδυση και την ανάπτυξη. Εσείς οι επιχειρηματίες το γνωρίζετε καλύτερα αυτό κι εμείς οι πολιτικοί οφείλουμε να το διασφαλίσουμε. Ένα απλό ερώτημα: Ποιος τολμά να επενδύσει στο Ιράκ, στη Συρία, στη Λιβύη ή στην Υεμένη, στις χώρες έντασης; Ας κοιτάξουμε γύρω μας, στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Πόσες δυνατότητες υπάρχουν για να προσφέρει αυτή η χώρα μας στην περιοχή στους λαούς της και στον κόσμο ευρύτερα; Θέλουμε να κάνουμε μία στροφή και είμαι ευτυχής που ηγούμαι της χώρας αυτή την περίοδο, όπου και άλλοι ηγέτες στην περιοχή μας είναι αποφασισμένοι να δώσουμε τα χέρια και να συνεργαστούμε. Η Κύπρος δεν εξαιρέθηκε από τη μοίρα των υπολοίπων χωρών στη γειτονιά μας. Τουλάχιστον κάποια χρόνια πριν. Σήμερα όμως κτίζουμε γέφυρες. Κτίζουμε σχέσεις ανοικτές σε οποιονδήποτε θα ήθελε να συμβάλει θετικά. Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις μίας μεγάλης συνεργασίας στη γειτονιά μας που θα περιλαμβάνει όλους όσοι είναι έτοιμοι να δώσουν τα χέρια στη βάση ενός αμοιβαίου σεβασμού των ιδιαιτεροτήτων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Πιστεύω πως είμαστε σε καλό δρόμο. Την περασμένη Παρασκευή, μετά από οκτώ μήνες διακοπής, ξεκινήσαμε νέο κύκλο διαπραγματεύσεων με στόχο την επίλυση του Κυπριακού. Ο στόχος μας είναι αυτός που περιγράφουμε στην κοινή διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου 2014. Στην πρώτη παράγραφο αναφέρεται στο απαράδεκτο στάτους κβο αλλά και ρητώς πως «η διευθέτηση θα έχει θετική επίδραση σε ολόκληρη την περιοχή και πρωτίστως θα επωφελούνται οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι. Η Κύπρος, με λυμένο το Κυπριακό θα είναι αναμφίβολα η πιο σταθερή χώρα στην περιοχή μας κι αυτό σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες υψηλού επιπέδου υποδομές και το προσωπικό που διαθέτουμε δημιουργεί επιπρόσθετα κίνητρα για επίδοξους επενδυτές. Μπορούμε να καταστήσουμε τη χώρα μας ελκυστικό προορισμό για πολυεθνικές εταιρείες, ενώ το ευνοϊκό περιβάλλον θα έχει άμεσες επιπτώσεις και στην ανάπτυξη του παραδοσιακού τουριστικού μας προϊόντος. Βρισκόμαστε στην πορεία για να διαμορφώσουμε αυτό το μέλλον και σε αυτή την πορεία εσείς, οι επιχειρηματίες, οι βιομήχανοι, έχετε τον δικό σας ρόλο να διαδραματίσετε όπως βεβαίως και οι συντεχνίες των εργαζομένων. Έφτασε η ώρα που επιτέλους πρέπει να προσεγγίσουμε ο ένας τον άλλον, να μιλήσουμε για τα προβλήματα και τις αγωνίες μας, να δούμε πώς είναι δυνατόν να κτίσουμε προϋποθέσεις έτσι ώστε να δημιουργηθούν εκείνα τα δεδομένα της ειρηνικής συμβίωσης και της δημιουργίας ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους και χαίρομαι να πω ότι ανάλογες αντιλήψεις και οράματα διαπιστώνω να υπάρχουν και από πλευράς του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη. Δεν υπάρχει δηλαδή η φοβία – που δεν θα έπρεπε ποτέ να υπάρχει – ότι η ΕΕ είναι φίλος των Ελληνοκυπρίων και εχθρός των Τουρκοκυπρίων. Η ΕΕ είναι για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες της. Και οι Τουρκοκύπριοι είναι και θα πρέπει να γίνουν ισότιμοι πολίτες της ΕΕ όπως βεβαίως και οι Ελληνοκύπριοι. Και αυτό θα γίνει μέσα από την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέσα από τη διασφάλιση των τεσσάρων ελευθεριών, μέσα και βάσει των αρχών, των αξιών και του κεκτημένου της ΕΕ. Αναλογιζόμενος το μέγεθος όλων αυτών των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και την ευθύνη που έχουμε ως ηγεσία του τόπου, εκφράζω έκκληση για συνέχιση του πνεύματος συνεργασίας που έχει επιδειχθεί μέχρι στιγμής. Αναμένω αλλά και ταυτόχρονα είμαι σίγουρος ότι η εργοδοτική πλευρά θα επιδείξει την απαραίτητη βούληση για συνεργασία, όπως το έχει πράξει και στο παρελθόν. Σας εύχομαι καλή επιτυχία στη Συνέλευσή σας.