Χαιρετισμός του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως
κ. Ιωνά Νικολάου
στη δημοσιογραφική διάσκεψη για την έναρξη των 16ήμερων δράσεων ενάντια στη βία, στο αμφιθέατρο της CYTA, στη Λευκωσία
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που απευθύνω χαιρετισμό στη δημοσιογραφική διάσκεψη που διοργανώνει ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) με την ευκαιρία των παγκόσμιων 16ήμερων εκδηλώσεων εναντίον της βίας κατά των γυναικών.
Συγχαίρω το Σύνδεσμο και ιδιαίτερα την Πρόεδρό του, κα Κική Πογιατζή, για την πρωτοβουλία και γενικότερα τις προσπάθειες που καταβάλλουν για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κυπριακής κοινωνίας γύρω από το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών.
Η ενδοοικογενειακή βία δεν περιορίζεται μόνο στη σωματική κακοποίηση, περιλαμβάνει τις άμεσες και έμμεσες απειλές, τη συναισθηματική και ψυχολογική βία, τη σεξουαλική κακοποίηση, την κοινωνική απομόνωση, τον οικονομικό έλεγχο και γενικότερα όλες τις συμπεριφορές που ωθούν ένα άτομο να ζει υπό ένα διαρκή φόβο. Πρόκειται για διαχρονικό φαινόμενο που δεν διαλέγει κοινωνικές τάξεις ή εθνικότητα, χωρίς να περιορίζεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές, οικονομικές ή θρησκευτικές ομάδες ή να κατηγοριοποιούνται σε συγκεκριμένα επίπεδα μόρφωσης. Τούτο καθιστά το φαινόμενο δυσκολότερο και πολυδιάστατο, λαμβάνοντας υπόψη, φυσικά, και την απροθυμία καταγγελίας των περιστατικών ένεκα του φόβου επαναθυματοποίησης εκ μέρους των γυναικών στις αστυνομικές ή δικαστικές αρχές.
Η Κυβέρνηση καταδικάζει κάθε μορφή βίας, στηρίζει με θέρμη και προωθεί κάθε δράση για την εξάλειψη του θλιβερού φαινομένου της ατιμωρησίας που παρατηρείται στον τόπο μας και για την μεγαλύτερη δυνατή προστασία των θυμάτων. Για τον λόγο αυτό η Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη σε συνεργασία και τη συμμετοχή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, προχωρεί στη λήψη μέτρων, με σημαντικότερο την πρόσφατη απόφασή της να προχωρήσει στην υπογραφή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης που αφορά την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία.
Παρά τις οικονομικές δυσκολίες που διέρχεται ο τόπος, ως Κυβέρνηση προχωρούμε στην υπογραφή της Σύμβασης στοχεύοντας στην ενίσχυση των πολιτικών και δράσεων πρόληψης, καταστολής και προστασίας των γυναικών από όλες τις μορφές βίας και τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας μας. Χωρίς αμφιβολία η Σύμβαση αποτελεί ένα σημαντικό, δεσμευτικό, διεθνές εργαλείο, το πρώτο στο είδος του, που μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου και πολιτικών για την προστασία και ενδυνάμωση των θυμάτων όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών, στην προαγωγή της διεθνούς συνεργασίας και στην αποτελεσματική καταπολέμηση και τιμωρία των ενόχων.
Στα πλαίσια της πολιτικής μας για σταδιακή υιοθέτηση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την Συμφωνία έχουμε προχωρήσει στην ετοιμασία ενδελεχούς τεχνοκρατικής μελέτης, η οποία μας επιτρέπει να προγραμματίσουμε τις άμεσες προτεραιότητες εφαρμογής της και να καθορίσουμε τις επιφυλάξεις που θα καταθέσουμε κατά την υπογραφή της.
Επιτρέψετε μου να επισημάνω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, προχωρεί στην υλοποίηση των μέτρων και πολιτικών που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του με σκοπό την εναρμόνισή μας με τις πρόνοιες που προβλέπονται στη Σύμβαση.
Συγκεκριμένα, σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία,
● προωθείται για ψήφιση σειρά νομοθετικών μέτρων για ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας, όπως είναι η παρενοχλητική παρακολούθηση, και αύξηση των προβλεπόμενων ποινών.
● προωθείται η επέκταση της δικαιοδοσίας των κυπριακών δικαστηρίων για εκδίκαση των αδικημάτων βίας που προβλέπονται στη Σύμβαση και διαπράχθηκαν από ή έναντι οποιουδήποτε προσώπου που έχει τη σύνηθη διαμονή του στην Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξάρτητα από το εάν διαπράχθηκαν εκτός της Δημοκρατίας και εάν αποτελούν αδίκημα στη χώρα που διαπράχθηκαν.
Αναβαθμίζεται ο ρόλος της Αστυνομίας ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη στην πρόληψη και στην άμεση ανταπόκρισή της στα περιστατικά βίας, καθώς και στην αξιολόγηση και διαχείριση της επικινδυνότητας των περιστατικών.
Ενισχύονται οικονομικά οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στην υλοποίηση προγραμμάτων και εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού και ενθάρρυνσης των θυμάτων να προσφεύγουν στις υπηρεσίες για βοήθεια καθώς και στη Δικαιοσύνη, όπως για παράδειγμα θα επιχορηγήσουμε την αναβάθμιση της τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας που λειτουργεί ο ΣΠΑΒΟ σε 24ωρη βάση, όπως προβλέπει η Σύμβαση.
Το νέο Στρατηγικό Σχέδιο για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών 2015-2017, το οποίο έχει ολοκληρωθεί, προωθείται τις επόμενες μέρες στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση και περιλαμβάνει ως βασικό άξονα δράσης του την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών, με δράσεις που ανταποκρίνονται στις διατάξεις της Σύμβασης.
Στα πλαίσια της συνεργασίας και των συντονισμένων προσπαθειών με τα άλλα κράτη μέλη και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, εκτός από την προώθηση της εφαρμογής της Σύμβασης, πράγμα που επιτεύχθηκε τον περασμένο Αύγουστο, προωθούμε σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος της βίας στον ευρωπαϊκό χώρο. Για παράδειγμα έχουμε την Οδηγία για την Προστασία Θυμάτων, στην οποία μάλιστα ενσωματώθηκε η διάσταση του φύλου.
Στο σημείο αυτό, επιτρέψετε μου, να συγχαρώ όλες οργανώσεις, πολιτικές και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που με τις δραστηριότητες τους συμβάλλουν την κοινή προσπάθεια προστασίας των θυμάτων βίας. Τα συγχαρητήρια μου στην Υποεπιτροπή του Εθνικού Μηχανισμού για τη διοργάνωση των φετινών εκδηλώσεων, καθώς και στον ΣΠΑΒΟ για τις υποστηρικτικές υπηρεσίες του εδώ και 24 χρόνια στην κυπριακή κοινωνία, για τα θεραπευτικά προγράμματα που προσφέρει σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Ως Κυβέρνηση είμαστε δίπλα σας, στην προσπάθεια αναβάθμισης της τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας 1440 σε 24ώρου βάσεως και λειτουργίας καταφυγίων καταφυγίου για τα θύματα βίας, τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Σύνδεσμος έχει προχωρήσει στη λειτουργία καταφυγίου στην Πάφο από την 1η Σεπτεμβρίου του 2014, ενώ στις αρχές του 2016 θα λειτουργήσει νέο καταφύγιο στη Λευκωσία.
Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές μάστιγες της εποχής με τα κρούσματα αντί να μειώνονται με το πέρασμα των χρόνων, να αυξάνονται και μάλιστα δραματικά. Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρα κατά της Βίας εναντίον των γυναικών, εύχομαι το 16ήμερο εκδηλώσεων που προγραμματίζετε να σταλεί σαφές το μήνυμα: «Η ενδοοικογενειακή βία σπάνια έχει ένα μόνο θύμα. Μην την αφήσετε να φτάσει τόσο μακριά».
Συγχαίρω το Σύνδεσμο και ιδιαίτερα την Πρόεδρό του, κα Κική Πογιατζή, για την πρωτοβουλία και γενικότερα τις προσπάθειες που καταβάλλουν για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κυπριακής κοινωνίας γύρω από το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών.
Η ενδοοικογενειακή βία δεν περιορίζεται μόνο στη σωματική κακοποίηση, περιλαμβάνει τις άμεσες και έμμεσες απειλές, τη συναισθηματική και ψυχολογική βία, τη σεξουαλική κακοποίηση, την κοινωνική απομόνωση, τον οικονομικό έλεγχο και γενικότερα όλες τις συμπεριφορές που ωθούν ένα άτομο να ζει υπό ένα διαρκή φόβο. Πρόκειται για διαχρονικό φαινόμενο που δεν διαλέγει κοινωνικές τάξεις ή εθνικότητα, χωρίς να περιορίζεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές, οικονομικές ή θρησκευτικές ομάδες ή να κατηγοριοποιούνται σε συγκεκριμένα επίπεδα μόρφωσης. Τούτο καθιστά το φαινόμενο δυσκολότερο και πολυδιάστατο, λαμβάνοντας υπόψη, φυσικά, και την απροθυμία καταγγελίας των περιστατικών ένεκα του φόβου επαναθυματοποίησης εκ μέρους των γυναικών στις αστυνομικές ή δικαστικές αρχές.
Η Κυβέρνηση καταδικάζει κάθε μορφή βίας, στηρίζει με θέρμη και προωθεί κάθε δράση για την εξάλειψη του θλιβερού φαινομένου της ατιμωρησίας που παρατηρείται στον τόπο μας και για την μεγαλύτερη δυνατή προστασία των θυμάτων. Για τον λόγο αυτό η Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη σε συνεργασία και τη συμμετοχή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, προχωρεί στη λήψη μέτρων, με σημαντικότερο την πρόσφατη απόφασή της να προχωρήσει στην υπογραφή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης που αφορά την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία.
Παρά τις οικονομικές δυσκολίες που διέρχεται ο τόπος, ως Κυβέρνηση προχωρούμε στην υπογραφή της Σύμβασης στοχεύοντας στην ενίσχυση των πολιτικών και δράσεων πρόληψης, καταστολής και προστασίας των γυναικών από όλες τις μορφές βίας και τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας μας. Χωρίς αμφιβολία η Σύμβαση αποτελεί ένα σημαντικό, δεσμευτικό, διεθνές εργαλείο, το πρώτο στο είδος του, που μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου νομικού πλαισίου και πολιτικών για την προστασία και ενδυνάμωση των θυμάτων όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών, στην προαγωγή της διεθνούς συνεργασίας και στην αποτελεσματική καταπολέμηση και τιμωρία των ενόχων.
Στα πλαίσια της πολιτικής μας για σταδιακή υιοθέτηση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την Συμφωνία έχουμε προχωρήσει στην ετοιμασία ενδελεχούς τεχνοκρατικής μελέτης, η οποία μας επιτρέπει να προγραμματίσουμε τις άμεσες προτεραιότητες εφαρμογής της και να καθορίσουμε τις επιφυλάξεις που θα καταθέσουμε κατά την υπογραφή της.
Επιτρέψετε μου να επισημάνω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, προχωρεί στην υλοποίηση των μέτρων και πολιτικών που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του με σκοπό την εναρμόνισή μας με τις πρόνοιες που προβλέπονται στη Σύμβαση.
Συγκεκριμένα, σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία,
● προωθείται για ψήφιση σειρά νομοθετικών μέτρων για ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας, όπως είναι η παρενοχλητική παρακολούθηση, και αύξηση των προβλεπόμενων ποινών.
● προωθείται η επέκταση της δικαιοδοσίας των κυπριακών δικαστηρίων για εκδίκαση των αδικημάτων βίας που προβλέπονται στη Σύμβαση και διαπράχθηκαν από ή έναντι οποιουδήποτε προσώπου που έχει τη σύνηθη διαμονή του στην Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξάρτητα από το εάν διαπράχθηκαν εκτός της Δημοκρατίας και εάν αποτελούν αδίκημα στη χώρα που διαπράχθηκαν.
Αναβαθμίζεται ο ρόλος της Αστυνομίας ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη στην πρόληψη και στην άμεση ανταπόκρισή της στα περιστατικά βίας, καθώς και στην αξιολόγηση και διαχείριση της επικινδυνότητας των περιστατικών.
Ενισχύονται οικονομικά οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στην υλοποίηση προγραμμάτων και εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού και ενθάρρυνσης των θυμάτων να προσφεύγουν στις υπηρεσίες για βοήθεια καθώς και στη Δικαιοσύνη, όπως για παράδειγμα θα επιχορηγήσουμε την αναβάθμιση της τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας που λειτουργεί ο ΣΠΑΒΟ σε 24ωρη βάση, όπως προβλέπει η Σύμβαση.
Το νέο Στρατηγικό Σχέδιο για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών 2015-2017, το οποίο έχει ολοκληρωθεί, προωθείται τις επόμενες μέρες στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση και περιλαμβάνει ως βασικό άξονα δράσης του την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών, με δράσεις που ανταποκρίνονται στις διατάξεις της Σύμβασης.
Στα πλαίσια της συνεργασίας και των συντονισμένων προσπαθειών με τα άλλα κράτη μέλη και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, εκτός από την προώθηση της εφαρμογής της Σύμβασης, πράγμα που επιτεύχθηκε τον περασμένο Αύγουστο, προωθούμε σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης του προβλήματος της βίας στον ευρωπαϊκό χώρο. Για παράδειγμα έχουμε την Οδηγία για την Προστασία Θυμάτων, στην οποία μάλιστα ενσωματώθηκε η διάσταση του φύλου.
Στο σημείο αυτό, επιτρέψετε μου, να συγχαρώ όλες οργανώσεις, πολιτικές και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που με τις δραστηριότητες τους συμβάλλουν την κοινή προσπάθεια προστασίας των θυμάτων βίας. Τα συγχαρητήρια μου στην Υποεπιτροπή του Εθνικού Μηχανισμού για τη διοργάνωση των φετινών εκδηλώσεων, καθώς και στον ΣΠΑΒΟ για τις υποστηρικτικές υπηρεσίες του εδώ και 24 χρόνια στην κυπριακή κοινωνία, για τα θεραπευτικά προγράμματα που προσφέρει σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Ως Κυβέρνηση είμαστε δίπλα σας, στην προσπάθεια αναβάθμισης της τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας 1440 σε 24ώρου βάσεως και λειτουργίας καταφυγίων καταφυγίου για τα θύματα βίας, τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Σύνδεσμος έχει προχωρήσει στη λειτουργία καταφυγίου στην Πάφο από την 1η Σεπτεμβρίου του 2014, ενώ στις αρχές του 2016 θα λειτουργήσει νέο καταφύγιο στη Λευκωσία.
Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές μάστιγες της εποχής με τα κρούσματα αντί να μειώνονται με το πέρασμα των χρόνων, να αυξάνονται και μάλιστα δραματικά. Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρα κατά της Βίας εναντίον των γυναικών, εύχομαι το 16ήμερο εκδηλώσεων που προγραμματίζετε να σταλεί σαφές το μήνυμα: «Η ενδοοικογενειακή βία σπάνια έχει ένα μόνο θύμα. Μην την αφήσετε να φτάσει τόσο μακριά».