Χαιρετισμός
του Υπουργού Υγείας κ. Φ. Πατσαλή σε ημερίδα
για
τα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων HACCP
Κυρίες και κύριοι,
Με τιμά ιδιαιτέρως η
πρόσκλησή σας να παρευρεθώ και να θέσω υπό την αιγίδα μου την ημερίδα που
συνδιοργανώνει ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο
Κύπρου με αντικείμενο τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας στα τρόφιμα. Λυπάμαι
πραγματικά που λόγοι πέραν της θέλησής μου με εμποδίζουν να είμαι σήμερα μαζί
σας. Η διαχρονικότητα του θέματος αποκτά πρόσθετο ενδιαφέρον στις μέρες μας,
υπό τις παρούσες συνθήκες, και είμαι πεπεισμένος ότι η πολυσχιδής θεματολογία
της ημερίδας θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για τους επαγγελματίες που
ασχολούνται με την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων.
Η οικονομική κρίση δεν
περιορίζεται στο να δοκιμάζει τις
αντοχές των επιχειρήσεων τροφίμων, αλλά παράλληλα εισάγει νέες προκλήσεις που αναδεικνύουν
την αναγκαιότητα να υιοθετηθούν νέες
διαδικασίες για τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων. Η δημόσια υγεία
αποτελεί ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, όπως αυτή περιγράφεται
στη Διακήρυξη της ίδρυσης της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, και σε καιρούς
ύφεσης, η οργανωμένη Πολιτεία οφείλει να διαφυλάσσει τα συμφέροντα των
καταναλωτών ως κόρη οφθαλμού προς το καλώς νοούμενο συμφέρον μιας υγιούς και
ευημερούσας κοινωνίας.
Είναι με λύπη που έχω
διαπιστώσει πως περιστατικά όπου δόλιες πρακτικές στην αλυσίδα των τροφίμων
και μειώσεις στα μέτρα που λαμβάνονται αναφορικά με την
ασφάλεια και την υγιεινή των τροφίμων, με κίνητρο τα οικονομικά οφέλη, έχουν
εντοπισθεί πρόσφατα σε μεγαλύτερο αριθμό και αυτό παρά τους επισταμένους και
συνεχείς ελέγχους που οι αρμόδιες Υπηρεσίες του κράτους διενεργούν.
Η τυποποίηση στον τομέα των
τροφίμων θέτει γερές βάσεις για θεμιτές πρακτικές στο εμπόριο των τροφίμων,
εξασφαλίζοντας προϋποθέσεις δίκαιων συνθηκών δραστηριοποίησης για τις
επιχειρήσεις, μέσω της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος ομοιόμορφων απαιτήσεων
ποιότητας για όλες τις επιχειρήσεις τροφίμων, χωρίς μεροληπτικά κριτήρια. Η
σημασία αυτής της πτυχής αποκτά μεγαλύτερη αξία σε περίοδο οικονομικής κρίσης,
όπου το κίνητρο του εύκολου κέρδους μέσω δόλιων πρακτικών υπερτερεί του
κινδύνου της απώλειας ποιότητας και της απώλειας προτίμησης από τους
καταναλωτές, πόσο μάλλον την ασφάλεια των τροφίμων. Ταυτόχρονα, η τυποποίηση στον τομέα των
τροφίμων αποσκοπεί στη προαγωγή και βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των ομάδων
καταναλωτών, αναβαθμίζοντας ως άμεσο αποτέλεσμα και το επίπεδο της δημόσιας υγείας.
Παρά το ότι τα περισσότερα
πρότυπα στον τομέα των τροφίμων εφαρμόζονται σε εθελοντική βάση από τις
επιχειρήσεις, αυτά αποτελούν ισχυρό σύμμαχο της νομοθεσίας. Είναι γνωστό ότι
εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει πολύ μεγάλη σύγκλιση μεταξύ των προτύπων
και των νομοθεσιών. Ειδικότερα, η εφαρμογή των προτύπων του διεθνούς οργανισμού
Codex Αlimentarius αποτελεί βήμα συμμόρφωσης και με τη νομοθεσία πολλών χωρών
εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ., διευκολύνοντας έτσι κατά
πολύ το παγκόσμιο εμπόριο τροφίμων και εξασφαλίζοντας ποιότητα και ασφάλεια για
τα τρόφιμα υπό τις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης. Κατά κανόνα, η
εφαρμογή των εθελοντικών αυτών προτύπων από τις επιχειρήσεις εξασφαλίζει σε πολύ
μεγάλο βαθμό τη συμμόρφωση τους με τη νομοθεσία.
Η εφαρμογή πάγιων
διαδικασιών βασιζόμενων στις αρχές του συστήματος ασφάλειας τροφίμων HACCP αποτελεί υποχρέωση των επιχειρήσεων, βάσει
νομοθεσίας της ΕΕ από το 2004. Με την ανάπτυξη κατά τα πρόσφατα χρόνια νέων και
ακόμη πιο ολοκληρωμένων συστημάτων ασφάλειας τροφίμων, και ιδιαίτερα του
συστήματος ISO 22000, αναβαθμίζεται ακόμη περισσότερο η αξία των διεθνών
προτύπων ποιότητας και ασφάλειας, αφού το εν λόγω σύστημα περιλαμβάνει και την εφαρμογή
προτύπων στα τρόφιμα. Επίσης, εξασφαλίζεται μέσω των συστημάτων αυτών σε
μεγαλύτερο βαθμό, η ιχνηλασιμότητα των τροφίμων, παράμετρος εξαιρετικής
σημασίας για τον έλεγχο των δόλιων πρακτικών στο εμπόριο. Πέραν από την εξασφάλιση ποιοτικών και
ασφαλών τροφίμων, συνεισφέρει ταυτόχρονα σε μεγάλο βαθμό στη μείωση των
τροφιμογενών λοιμώξεων, την προαγωγή της δημόσιας υγείας, ως επίσης και στην
αυξημένη αποδοτικότητα μέσα στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η πιστοποίηση τέτοιων
συστημάτων ασφάλειας τροφίμων, αν και δεν είναι υποχρεωτική, αποτελεί πολύ
σημαντική τεκμηρίωση ότι οι επιχειρήσεις παράγουν ασφαλή τρόφιμα και
συμμορφώνονται πλήρως με τις διατάξεις της νομοθεσίας για την υγιεινή και
ασφάλεια τροφίμων.
Κυρίες και κύριοι,
Κύριος προσανατολισμός του Υπουργείου
Υγείας είναι η διασφάλιση και παροχή υψηλού επιπέδου υγείας προς τους πολίτες,
ειδικότερα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Τα θέματα υγιεινής και ασφάλειας των
τροφίμων παραμένουν υψηλά στις προτεραιότητές μας και έχουν δοθεί οδηγίες για
αποτελεσματική αντιμετώπιση περιπτώσεων εξαπάτησης των καταναλωτών. Συνεχίζουμε χωρίς εφησυχασμό, αναβαθμίζοντας
συνεχώς τις Υπηρεσίες μας που ασχολούνται με τέτοιου είδους θέματα, σε μια αδιάλειπτη
προσπάθεια παροχής υψηλότερου επιπέδου υπηρεσιών και προστασίας των πολιτών. Στόχος
μας είναι η συνεχής παροχή βοήθειας και η αναβάθμιση της βιομηχανίας τροφίμων,
με την εξασφάλιση εκείνων των προληπτικών μηχανισμών που θα επιτυγχάνουν τη
συνεχή βελτίωση της ποιότητας. Μέλημά μας πάντα, η προστασία της υγείας των
πολιτών.
Στο πλαίσιο αυτό, το
Υπουργείο Υγείας επικροτεί και ενθαρρύνει τη διοργάνωση δράσεων που αποσκοπούν
στην ενημέρωση, στην επιμόρφωση, στην ανταλλαγή απόψεων, στην περαιτέρω
εκπαίδευση. Πεποίθηση μας είναι πως τέτοιου είδους δραστηριότητες αποτελούν πρόσθετα εργαλεία που υποβοηθούν
την ποιοτική αναβάθμιση και την αποφυγή ανεπιθύμητων περιστατικών στην υγιεινή
και ασφάλεια των τροφίμων.
Σας διαβεβαιώνω ότι το
Υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιες Υπηρεσίες του είναι συμπαραστάτες των
επιχειρήσεων τροφίμων και με όσα μέσα έχουμε στη διάθεσή μας θα συνεχίσουμε να
συνδράμουμε στις προσπάθειες για τη διασφάλιση της υγιεινής και της ασφάλειας
των τροφίμων. Οποιαδήποτε πρακτική θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και
παραπλανεί τους καταναλωτές, δεν είναι για μας διαπραγματεύσιμη, ούτε
επιδέχεται εκπτώσεις. Και για αυτό θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στοχοπροσηλωμένα,
επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή σε θέματα δόλιων πρακτικών, καθ’όλη την αλυσίδα
των τροφίμων.
Κλείνοντας, επιτρέψετε μου
να συγχαρώ τους διοργανωτές της ημερίδας και όλους όσοι συνέδραμαν στην
υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής. Είμαι βέβαιος ότι τα πορίσματα που θα
εξαχθούν σήμερα θα συμβάλουν στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση και προβληματισμό
όλων των αρμόδιων φορέων.
Σας
διαβεβαιώνω για ακόμη μία φορά ότι το Υπουργείο Υγείας είναι πάντοτε δίπλα σας
στη προσπάθειά σας για εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας, καθώς και για την
επίτευξη όλων των στόχων σας.
_______________
Σημ.: Τον χαιρετισμό διάβασε,
εκ μέρους του Υπουργού Υγείας, ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος Υγειονομικών
Υπηρεσιών κ. Χρίστος Χρίστου.
