Ομιλία του Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και
Περιβάλλοντος
κ. Νίκου Κουγιάλη
στην πανηγυρική
δοξολογία για τον εορτασμό της επετείου της
1ης
Απριλίου, στον Ιερό Ναό Αγίου Λαζάρου, στη Λάρνακα
-----------------------------------------------------------------------------------------
Σήμερα τιμούμε και γιορτάζουμε την εθνική επέτειο της 1ης
Απριλίου 1955, που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στη νεότερη ιστορία του κυπριακού
ελληνισμού. Ο κυπριακός ελληνισμός τιμά
την μέρα που αποτέλεσε την απαρχή μιας
νέας, ιστορικής περιόδου για την Κύπρο, την ηρωική αυτή στιγμή της
πατρίδας μας που άνοιξε το δρόμο για την ανεξαρτησία και την ίδρυση της
Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το παράδειγμα των ηρώων της Εθνικής Παλιγγενεσίας του
1821, που κατάφεραν με τη γενναιοψυχία και την αποφασιστικότητά τους να
ελευθερώσουν ένα μέρος της Ελλάδας, μιμήθηκαν 134 χρόνια αργότερα και τα
παλικάρια της Κύπρου. Έτσι λοιπόν, την 1η του Απρίλη του 1955, άρχισε για τον
ελληνισμό ένας καινούριος ξεσηκωμός.
Ο εορτασμός εθνικών επετείων
αποτελεί, για κάθε λαό, ευκαιρία δημιουργικού στοχασμού και αυτοκριτικής. Η
οφειλόμενη τιμή προς τους κορυφαίους σταθμούς του ιστορικού μας παρελθόντος
είναι επιτακτική ανάγκη του παρόντος και βασικό αίτημα του μέλλοντος. Στον απόηχο
της ελληνικής επανάστασης ακολουθεί ο απελευθερωτικός αγώνας του κυπριακού λαού
για αποτίναξη του αποικιακού ζυγού.
Η ανάληψη δράσης από την θρυλική ΕΟΚΑ την 1η του Απρίλη
του 1955, σηματοδότησε την ημέρα που σταμάτησαν τα ειρηνικά και άκαρπα διαβήματα
για αυτοδιάθεση. Την ημέρα που άρχισε πλέον η ιστορία να γράφει τις σελίδες της
Κυπριακής ελευθερίας, με αίμα ηρώων.
Οι ήρωες που τιμούμε
σήμερα αποτελούν το πιο λαμπρό κομμάτι
του συγκλονιστικού αυτού αγώνα της Κύπρου. Εκπροσωπούν αρχές, αξίες
και ιδεώδη, που δίνουν ουσία και νόημα στην ανθρώπινη ζωή και δικαιωματικά όλος
ο Κυπριακός ελληνισμός αισθάνεται περήφανος γι’ αυτούς. Γι αυτό το έπος του 55
– 59 θα παραμένει πάντα ένας υπέροχος ύμνος στην ελευθερία.
Μάταια ο κυπριακός ελληνισμός
ανέμενε μετά το πέρας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, υλοποίηση της υπόσχεσης
της Μεγάλης Βρετανίας για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Στο παλλαϊκό αυτό
αίτημα, οι Βρετανοί, χάνοντας την μία αποικία μετά την άλλη, δεν έδειχναν καμία
διάθεση απώλειας της Κύπρου. Το αίσθημα της αδικίας, της καταπίεσης, το βάρος
της σκλαβιάς αλλά και η άσβεστη φλόγα για λευτεριά και ένωση με την
μητέρα Ελλάδα συνεπήρε τις ψυχές των ελλήνων της Κύπρου και οδήγησε στον
ξεσηκωμό.
Σύσσωμη η Κύπρος τάχθηκε σε ένα
καθολικό αγώνα κατά των αποικιοκρατών. Σε ένα ξεσηκωμό που χώρεσε τους πάντες:
μαθητές, νέους, ηλικιωμένους, άνδρες και γυναίκες.
Οι νέοι της Κύπρου πολέμησαν και θυσιάστηκαν για τη
λευτεριά της πατρίδας όπως οι αγωνιστές του 1821 και έγραψαν χρυσές σελίδες
δόξας στην ιστορία του τόπου μας. Τα εξήντα σχεδόν χρόνια που πέρασαν δεν είναι μεγάλη χρονική
απόσταση από τη μέρα εκείνη. Δεν έχουν σβήσει ούτε τις ζωντανές μαρτυρίες της
εποχής, ούτε τις συγκινήσεις της ιστορικής εκείνης περιόδου
Θυμούμαστε σήμερα και τιμούμε τους ήρωες της Κυπριακής
ελευθερίας: τον Αυξεντίου, τον Μάτση, τον Παλληκαρίδη, τον Δημητρίου, τον Καραολή, τον
Δράκο, τον Μούσκο, τον Λένα, τον Πίττα, τον Κάρυο, τον Σαμάρα τον
Παπακυριακού και τόσους άλλους, ονόματα
λεβεντιάς που έπεσαν και έβαψαν με το αίμα τους τη γη μας για να μπορούμε
σήμερα εμείς να ζούμε ελεύθεροι.
Οι Βρετανοί κατακτητές χρησιμοποίησαν, ματαίως, κάθε μέσο για να συντρίψουν την αντίσταση των
παλικαριών της ΕΟΚΑ και να κάμψουν το αγωνιστικό φρόνημα του Κυπριακού
Ελληνισμού. Μηχανεύτηκαν μαζικές
φυλακίσεις, βασανιστήρια, εξορίες, ακόμη και απαγχονισμούς αγωνιστών. Τίποτε όμως δεν πέτυχαν γιατί ο άσβεστος
πόθος του λαού μας για λευτεριά και
δικαίωση ήταν πολύ μεγάλος για να υποχωρήσει μπροστά στις ωμές και απάνθρωπες απειλές καθώς και
στα στυγνά και αποτρόπαια μέτρα των
κατακτητών.
Οι ήρωες που τιμούμε
σήμερα αποτελούν το πιο λαμπρό κομμάτι
του συγκλονιστικού αυτού αγώνα της Κύπρου. Εκπροσωπούν αρχές, αξίες
και ιδεώδη, που δίνουν ουσία και νόημα στην ανθρώπινη ζωή και δικαιωματικά όλος
ο Κυπριακός ελληνισμός αισθάνεται περήφανος γι’ αυτούς. Γι αυτό το έπος του 55
– 59 θα παραμένει πάντα ένας υπέροχος ύμνος στην ελευθερία.
Τιμώντας σήμερα την 1η Απριλίου του 1955 δεν αρκεί μόνο
απλά να αναφερόμαστε στα γεγονότα, αλλά επιβάλλεται να παίρνουμε τα σωστά
μηνύματα εκείνου του αγώνα και ταυτόχρονα να καταλήγουμε στα ουσιώδη και
αναγκαία για το δικό μας αγώνα συμπεράσματα. Ένα σημαντικό μήνυμα της επετείου
που τιμούμε σήμερα είναι η πίστη στις αθάνατες ελληνικές αξίες της ελευθερίας
και της δικαιοσύνης για τις οποίες αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι ήρωες
μας. Οι απλοί επώνυμοι και ανώνυμοι
αγωνιστές της ΕΟΚΑ 1955-59, μας στέλνουν ακόμα το μήνυμα της αγωνιστικότητας,
της ανιδιοτελούς προσφοράς και της πίστης στο δίκαιο του αγώνα. Αυτή η
αγωνιστικότητα και αυτή η πίστη θέριεψε την ψυχή των παλικαριών της Κύπρου, για
να γράψουν το μεγάλο έπος του 1955-59.
Το πιο σημαντικό όμως μήνυμα που μπορούμε να πάρουμε από
τον ξεσηκωμό τον αγώνα του 1955-59 είναι η αναγκαιότητα της ενότητας. Η
ομοψυχία και η ομόθυμη συστράτευση όλων γύρω από την εκλεγμένη ηγεσία μας είναι
σήμερα μια επιτακτική αναγκαιότητα, για να μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους
του αντικατοχικού μας αγώνα, και που είναι κοινοί για όλους, ανεξάρτητα από
κομματικές και ιδεολογικές διαφορές.
Τιμώντας σήμερα την επέτειο της
1ης Απριλίου, εμπνεόμαστε από τα ιδανικά των ηρώων του αγώνα της
ΕΟΚΑ και αντλούμε δύναμη από τις αξίες που ανέδειξαν οι εθνικοί ξεσηκωμοί των
προγόνων μας. Ταυτόχρονα, διαφυλάσσοντας σαν κόρη οφθαλμού τα μηνύματα του
αγώνα διατηρούμε ως λαός, τα αναγκαία διδάγματα ως μία ανεξάντλητη πηγή ηθικής
δύναμης.
Οι φετινοί εορτασμοί μας
βρίσκουν και πάλι να έχουμε ως αμετάκλητο και πρώτιστο στόχο την επίλυση του
προβλήματος της συνεχιζόμενης εισβολής και κατοχής. Παρά τις όποιες
αντιξοότητες παραμένουμε σταθεροί στις αρχές μας. Παραμένουμε σταθεροί σε λύση
που θα ελευθερώνει την πατρίδα μας από τα Τουρκικά στρατεύματα, θα τερματίζει
την κατοχή και τον εποικισμό, θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα
δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του λαού μας.
Αυτές τις κρίσιμες ώρες, ο
κυπριακός λαός δεν πρέπει να αποπροσανατολίζεται από την στάση της άλλης
πλευράς. Εμείς θα εμμένουμε στις αρχές και στη βάση μιας δίκαιης και βιώσιμης
λύσης του κυπριακού προβλήματος και ενώπιον των συνομιλητών μας θα καταθέτουμε
υπεύθυνες και δημιουργικές προτάσεις, αποδεικνύοντας έτσι τη σταθερή δέσμευση
μας και ετοιμότητα για λύση.
Είμαστε έτοιμοι για μια βιώσιμη λύση που θα ελευθερώνει και θα επανενώνει
πραγματικά την πατρίδα, τον λαό μας, τους θεσμούς και την οικονομία. Θα
εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, παρά τις
δυσκολίες που παρουσιάζονται ούτως ώστε να καταφέρουμε ολόκληρος ο λαός της
Κύπρου να μπορέσει να ζήσει ελεύθερα στην πατρίδα του και να οικοδομήσει μαζί
το κοινό ειρηνικό του μέλλον. Αυτός παραμένει ο αμετάθετος στόχος της δικής μας
πλευράς.
Όμως
για να το πετύχουμε αυτό, χρειάζεται ενότητα δράσης, συντονισμός και
νηφαλιότητα, μακριά από ακρότητες που τόσο έβλαψαν τον τόπο μας στο παρελθόν.
Στις προσπάθειες που καταβάλλονται για
επίλυση του κυπριακού προβλήματος και
στις ενέργειες που γίνονται για ανάκαμψη και επανεκκίνηση της οικονομίας του
τόπου, και παρά τις όποιες θεμιτές διαφορές που μπορεί να υπάρχουν, θα πρέπει
να παραμείνουμε ενωμένοι και αδιάσπαστοι
στηρίζοντας σθεναρά τον Πρόεδρο της
Δημοκρατίας στο πολύ δύσκολο έργο του. Μέσα από ένα κοινό όραμα θα μπορέσουμε
να οδηγηθούμε σε μια βιώσιμη λύση που να διασφαλίζει το μέλλον της πατρίδας και
την επιβίωση του λαού μας στον μαρτυρικό αυτό τόπο. Με αλληλοκατανόηση λοιπόν
και αλληλοσεβασμό στη διαφορετικότητα των απόψεων που διατυπώνονται πρέπει
συλλογικά να αγωνιστούμε για την προσπάθεια τερματισμού της κατοχής της
πατρίδας μας.
Πρέπει όλοι μαζί, ενωμένοι
και αλληλοστηριζόμενοι να στείλουμε το μήνυμα ότι η ένταση της οικονομικής
κρίσης δεν θα κάμψει την πίστη και τη θέλησή μας για ένα καλύτερο αύριο. Ας μη
θεωρεί η Τουρκία ότι οι πρόσκαιρες δοκιμασίες θα αλλοτριώσουν το φρόνημά μας
και θα μας καταστήσουν ευάλωτους σε πιέσεις και εκβιασμούς. Με αξιοπρέπεια και
αγωνιστικότητα, με αυτοθυσία και υψηλό φρόνημα
δηλώνουμε υπεύθυνα ότι δεν θα καμφθούμε αλλά θα εξέλθουμε νικητές από
άλλη μια μάχη που καλείται να δώσει η πατρίδα μας.
Πρέπει όλοι ενωμένοι να προτάξουμε τις αρετές εκείνες που
δοκιμάστηκαν στο χρόνο και μας διέσωσαν ως έθνος. Αυτό είναι το χρέος μας σ’ αυτούς
που πέρασαν και σε εκείνους που θα έρθουν.
Να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να συστρατευθούμε στον αγώνα για λύση εθνικά αξιοπρεπή.
Το παράδειγμα των ηρώων του
απελευθερωτικού μας αγώνα ας καθοδηγεί την πορεία μας για δικαίωση των οραμάτων
μας. Ο αγώνας για τη σωτηρία της Κύπρου είναι αγώνας ολόκληρου του Ελληνισμού,
ολόκληρου του Έθνους. Στον αγώνα αυτό το πνεύμα του 1955 καθορίζει την στάση
και την αντίστασή μας. Πιστεύουμε στην δικαίωση του αγώνα μας. Και με ακλόνητη
αυτή την πίστη θα παλέψουμε για την σωτηρία της.
Ας παραδειγματιστούμε από τα
πρότυπα αγώνα και αυτοθυσίας που μας άφησαν ιερή παρακαταθήκη οι ήρωες μας. Ας
αντλήσουμε από τα παραδείγματα θάρρους και λεβεντιάς αυτών που υπερβαίνοντας τα
ανθρώπινα όρια, έγραψαν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της σύγχρονης κυπριακής
ιστορίας.
Η απελευθέρωση και επανένωση του νησιού μας, θα είναι το
καλύτερο μνημόσυνο για τους ήρωες της ΕΟΚΑ, που πέθαναν για την πατρίδα με το
όραμα της ελευθερίας και της εθνικής αξιοπρέπειας.
Τιμή και δόξα στους ήρωες μας
ΝΚ/ΠΣΛ-140401.001
