Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της
Ευρωπαϊκής Ένωσης (Fundamental Rights Agency) παρουσίασε σήμερα, 5
Μαρτίου 2014, τα αποτελέσματα μεγάλης πανευρωπαϊκής έρευνας για τη βία
κατά των γυναικών η οποία αποκαλύπτει την έκταση και τη φύση της βίας
στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην έρευνα συμμετείχαν πάνω από 42.000 γυναίκες, ηλικίας από 18 έως 74 ετών, από όλες τις χώρες μέλη της ΕΕ, οι οποίες ερωτήθηκαν σχετικά με δικές τους εμπειρίες σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής και ενδοοικογενειακής βίας.
Εν όψει της σημαντικότητας της έρευνας, το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του ως Εθνική Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Αρχή Ισότητας, κρίνει σκόπιμο να ενημερώσει την κυπριακή κοινωνία για την ολοκλήρωση της έρευνας και τα κύρια πορίσματά της.
Τα πορίσματα της έρευνας του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων καταδεικνύουν ότι η βία κατά των γυναικών είναι ένα φαινόμενο που πλήττει ολόκληρη την κοινωνία και δεν αφορά απλώς έναν περιορισμένο αριθμό γυναικών. Αποτελεί μάλιστα μια εκτεταμένη και εν πολλοίς αθέατη μορφή παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα καταδεικνύει, επίσης, την ανάγκη όπως τα κράτη μέλη αφενός αναγνωρίσουν την έκταση του φαινομένου αυτού και αφετέρου διασφαλίσουν ότι η καταπολέμησή του θα κατοχυρώσει έμπρακτα τις ανάγκες και τα δικαιώματα όλων των γυναικών θυμάτων. Ορισμένα από τα βασικά ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι:
• 33% των γυναικών έχουν πέσει θύματα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από την ηλικία των 15 ετών και άνω. Αυτό το ποσοστό σε αντιπροσωπευτικό δείγμα γυναικών αντιστοιχεί σε 62 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ.
• 22% έχουν πέσει θύματα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από το σύντροφό τους.
• 5% του συνόλου των γυναικών έχει πέσει θύμα βιασμού.
• 43% έχουν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας από έναν τέως ή νυν σύντροφο όπως π.χ. δημόσιο εξευτελισμό, απαγόρευση εξόδου από το σπίτι ή κλείδωμα στο σπίτι και απειλές χρήσης βίας.
• 33% είχαν εμπειρίες σωματικής ή ψυχολογικής βίας κατά την παιδική ηλικία από κάποιον ενήλικα (12% είχαν εμπειρίες σεξουαλικής βίας κατά την παιδική ηλικία, οι μισές εκ των οποίων προέρχονταν από άνδρες που δεν γνώριζαν).
• 18% των γυναικών έχουν πέσει θύματα επίμονης παρακολούθησης (stalking) από την ηλικία των 15 ετών και άνω.
• 20% των νεαρών γυναικών (18-29 ετών) έχουν πέσει θύματα ηλεκτρονικής παρενόχλησης (ανάρμοστες προτάσεις σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ή ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα ή μηνύματα κινητού (SMS) σεξουαλικού περιεχομένου.
• 55% των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης.
• 67% των γυναικών δεν κατήγγειλαν στην αστυνομία ή άλλη οργάνωση υποστήριξης θυμάτων το πιο σοβαρό περιστατικό βίας που υπέστησαν από σύντροφό τους.
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποβάλλει σειρά προτάσεων για βελτίωση της κατάστασης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και τη θέσπιση και εφαρμογή ολοκληρωμένων μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών. Μεταξύ άλλων, ο Οργανισμός εισηγείται όπως:
• Τα κράτη μέλη της ΕΕ επικυρώσουν τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης).
• Τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζουν τη βία από ένα σύντροφο ως δημόσιο και όχι ιδιωτικό ζήτημα και να προσαρμόσουν την εθνική τους νομοθεσία ανάλογα (π.χ. Η εθνική νομοθεσία θα πρέπει να αντιμετωπίζει τον βιασμό εντός γάμου με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται τα υπόλοιπα περιστατικά βιασμού).
• Τα κράτη μέλη της ΕΕ επανεξετάσουν τη νομοθεσία και τις πολιτικές για αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης, αναγνωρίζοντας ότι μπορεί να σημειωθεί σε διάφορα περιβάλλοντα και μέσω διαφορετικών μέσων όπως το διαδίκτυο ή τα κινητά τηλέφωνα.
• Οι αστυνομικές Αρχές, οι επαγγελματίες της υγείας, οι εργοδότες και οι ειδικές υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων είναι κατάλληλα καταρτισμένοι και διαθέτουν τους απαιτούμενους πόρους και εξουσίες ώστε να παρέχουν αποτελεσματική βοήθεια στα θύματα.
• Η αστυνομία και οι άλλες σχετικές υπηρεσίες είναι κατάλληλα εκπαιδευμένες για να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τον αντίκτυπο της ψυχολογικής κακοποίησης στα θύματα έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αναγνώριση, η καταγραφή και η ανάληψη δράσης έναντι όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών (και κοριτσιών).
• Η αστυνομία αναγνωρίζει και διερευνά τακτικά υποθέσεις που αφορούν ηλεκτρονική επίμονη παρακολούθηση (stalking) και παρενόχληση.
• Οι εκστρατείες και τα μέτρα αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών στοχεύουν τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες, και οι άνδρες συμμετέχουν ενεργά σε πρωτοβουλίες εναντίον της βίας κατά των γυναικών.
Περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων για τη βία κατά των γυναικών δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του οργανισμού στη διεύθυνση http://fra.europa.eu/en. Εκτός από την Έκθεση με τα πλήρη ευρήματα της έρευνας, στην ιστοσελίδα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν και το διαδικτυακό εργαλείο απεικόνισης δεδομένων (online data visualisation tool) που επιτρέπει στους χρήστες να εξετάζουν τα πλήρη ευρήματα της έρευνας ανά κράτος μέλος και θεματική ενότητα.