Χαιρετισμός του Υπ. Εσωτερικών κ. Σ. Χάσικου
σε Συνέδριο για την εμπορία γυναικών με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση
Κυρίες και Κύριοι,
Θέλω να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες για την ευγενή και πολύ τιμητική πρόσκληση να χαιρετήσω το σημερινό συνέδριο με θέμα «Οι δυναμικές της ζήτησης για την εμπορία γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση», ένα θέμα που αγγίζει και αφορά όλους μας.
Θέλω, επίσης, να συγχαρώ ιδιαίτερα το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου και το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο για τη διοργάνωση του πολύ σημαντικού αυτού συνεδρίου.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, η εμπορία ανθρώπων αποτελεί μια ευμετάβλητη και δύσκολα ελεγχόμενη μορφή εγκλήματος, που διαπράττεται συχνά στα πλαίσια του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος, η οποία αφαιρεί από τους ανθρώπους τα θεμελιώδη δικαιώματα τους, καταστρέφει τα όνειρα και τις ελπίδες τους και καταρρακώνει την αξιοπρέπειά τους. Πρόκειται για ένα έγκλημα που ντροπιάζει όλους μας, καθώς χιλιάδες θύματα κάθε χρόνο παγιδεύονται σε κυκλώματα εμπορίας και αποτελούν, ας μου επιτραπεί να πω «προϊόντα» αγοραπωλησίας.
Η «εμπορευματοποίηση» του γυναικείου σώματος αποτελεί μία σοβαρή μορφή βίας κατά των γυναικών, η κυριότερη έκφραση της οποίας είναι η εμπορία γυναικών και η σεξουαλική εκμετάλλευση.
Κάθε χρόνο, εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και νεαρά κορίτσια διακινούνται από χώρα σε χώρα ή στην ίδια τους τη χώρα, με σκοπό την καταναγκαστική πορνεία.
Τα πρόσωπα αυτά στρατολογούνται, αγοράζονται, πωλούνται και ενοικιάζονται από παράνομα οργανωμένα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων. Τα θύματα διακινούνται χωρίς να γνωρίζουν ότι θα ζουν σε συνθήκες δουλείας. Ακόμη και αν συναινούν στη μεταφορά τους σε άλλη χώρα δε γνωρίζουν τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης που θα αντιμετωπίσουν. H συναλλαγή τους με τους διακινητές βασίζεται σε ψεύτικες υποσχέσεις για μια καλύτερη ζωή και δεν τελειώνει στη χώρα προορισμού, στην πραγματικότητα τότε αρχίζει. Η διακίνηση τους εμπεριέχει την απώλεια της προσωπικής ελευθερίας και αυτονομίας, την υποταγή και την κακοποίηση τους με μοναδικό στόχο να αποδοθεί κέρδος στους εμπόρους και τους συνεργάτες τους στα πολλαπλά σημεία προορισμού.
Τα αίτια που κρύβονται πίσω από την εμπορία γυναικών για σεξουαλική εκμετάλλευση περιλαμβάνουν τη φτώχεια, την οικονομική εξαθλίωση, τις διακρίσεις λόγω φύλου και την έλλειψη εκπαιδευτικών και επαγγελματικών ευκαιριών στις χώρες προέλευσης των θυμάτων.
Ωστόσο, είναι προφανές ότι εάν, από τη μια, τα άτομα δέχονται να διακινδυνεύσουν να πέσουν στα χέρια διακινητών για να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους, από την άλλη, στις χώρες προορισμού, υπάρχει μια ανησυχητικά αυξανόμενη ζήτηση για χρήση σεξουαλικών υπηρεσιών. Αναμφισβήτητα, υπάρχει άμεση διασύνδεση μεταξύ των ανδρών που πληρώνουν για σεξουαλικές υπηρεσίες και των ολέθριων εμπειριών που υφίστανται οι γυναίκες που αγοράζονται και πωλούνται προκειμένου να εκπορνευθούν. Η εμπορία γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση θρέφεται από μια κουλτούρα υπερβολικά επικεντρωμένη στη «βιομηχανία του αγοραίου έρωτα» και αυξάνεται παράλληλα με την ανάπτυξη αυτής της «βιομηχανίας».
Η Κύπρος, αποτελεί χώρα προορισμού, αλλά και χώρα διέλευσης θυμάτων εμπορίας. Οι πιο συνηθισμένες μορφές εμπορίας ανθρώπων που καταγράφονται στη Δημοκρατία είναι η εμπορία ανθρώπων για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης και η εμπορία ανθρώπων για σκοπούς εργασιακής εκμετάλλευσης.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, συνδέεται ουσιαστικά με το ζήτημα αυτό εφόσον ο Υπουργός Εσωτερικών ορίζεται από τον Νόμο ως ο Εθνικός Συντονιστής για την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Προς τον σκοπό αυτό, εργαζόμαστε σκληρά και έχουμε ήδη καταγράψει κάποιες σημαντικές επιτυχίες. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ πολύ συνοπτικά σε ορισμένες από αυτές:
Το πρώτο σημαντικό βήμα για καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στην Κύπρο γίνεται με την εισαγωγή του περί της Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμου του 2007. Φυσικά, η εμπορία και η σεξουαλική εκμετάλλευση προσώπων ποινικοποιούνται μέσα από τη πιο πάνω νομοθεσία. Στο σημείο αυτό επιτρέψετε μου να αναφέρω ότι στο νέο νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής για ψήφιση, πέρα από τη μεταφορά στην εθνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2011/36/EΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Εμπορίας Ανθρώπων, προβλέπεται και η ποινικοποίηση της χρήσης υπηρεσιών που προσφέρονται, εν γνώσει του χρήστη, από θύματα εμπορίας.
Προχωρήσαμε στη σύσταση της Πολυθεματικής Συντονιστικής Ομάδας κατά της Εμπορίας Προσώπων, στην οποία συμμετέχουν όλα τα αρμόδια Υπουργεία και Υπηρεσίες, καθώς και τέσσερεις Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί.
Αναθεωρήσαμε επιμέρους πτυχές της μεταναστευτικής μας πολιτικής, ώστε να συμβάλουν στην πάταξη της εμπορίας γυναικών για σεξουαλική εκμετάλλευση, με βασικότερη την κατάργηση της καλλιτεχνικής θεώρησης εισόδου. Στόχος της πολιτικής αυτής ήταν και είναι η διασφάλιση της πραγματικής καλλιτεχνικής ιδιότητας των εργαζομένων και η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας τα πρόσωπα αυτά να τύχουν εκμετάλλευσης ή να πέσουν θύματα εμπορίας.
Οφείλω να αναφέρω ότι από την εισαγωγή της νέας πολιτικής με αυστηρότερα κριτήρια, ως μέσο για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών, ένας πολύ μεγάλος αριθμός μουσικοχορευτικών κέντρων, κυρίως καμπαρέ, έκλεισαν και ως αποτέλεσμα ο αριθμός των γυναικών που απασχολούνται στους χώρους αυτούς έχει μειωθεί δραστικά.
Δημιουργήσαμε από το 2007 το κρατικό καταφύγιο γυναικών θυμάτων εμπορίας προσώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση, το οποίο βρίσκεται υπό την αρμοδιότητα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.
Υιοθετήσαμε το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης 2013-2015, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Απρίλιο του 2013. Στα πλαίσια της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά της Εμπορίας Προσώπων 2013-2015, αναφέρω ενδεικτικά την πρόσφατη παγκύπρια ραδιοφωνική εκστρατεία κατά της ζήτησης που πραγματοποίησαν από κοινού το Υπουργείο Εσωτερικών και ο Εθνικός Μηχανισμός για τα Δικαιώματα της Γυναίκας.
Κυρίες και Κύριοι,
Το έγκλημα της εμπορίας γυναικών και κοριτσιών, που αποτελεί μία από τις χειρότερες μορφές βίας κατά των γυναικών, θα συνεχίσει να μας απασχολεί και θα δουλέψουμε ακόμη πιο σκληρά για να εξεύρουμε τις καταλληλότερες και αποτελεσματικότερες λύσεις με στόχο την πλήρη εξάλειψή του. Σίγουρα, ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε για ριζική αντιμετώπιση του εγκλήματος αυτού δεν είναι εύκολος και υπάρχουν πολλά εμπόδια που πρέπει να υπερπηδήσουμε.
Όμως, η παρουσία όλων μας εδώ αποδεικνύει έμπρακτα τη θέληση μας για συνεργασία στον κοινό στόχο που έχουμε θέσει για την πάταξη του εγκλήματος που ονομάζεται εμπορία ανθρώπων.
Σας συγχαίρω ξανά για την διοργάνωση του συνεδρίου αυτού και σας διαβεβαιώνω ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα στέκεται πάντοτε αρωγός στις όποιες προσπάθειες καταβάλλονται για την προώθηση των κοινών μας στόχων.
Σας ευχαριστώ.
_________________